Σε πολύ χαμηλά επίπεδα κινούνται οι εμβολιασμοί με την τέταρτη δόση για τους πολίτες άνω των 65 ετών στην Κρήτη. Ο αριθμός τους δεν πλησιάζει καν τις 20.000. Ενδεχομένως, αρκετοί εκ των δικαιούχων να περιμένουν το επικαιροποιημένο σκεύασμα που αναμένεται εντός του Οκτώβρη και καλώς εχόντων των πραγμάτων θα «πιάνει» και την κυρίαρχη μετάλλαξη Όμικρον 5.
Η πορεία της πανδημίας, πάντως, «γεννά» συγκρατημένη αισιοδοξία στους επιστήμονες, αφού μέχρι στιγμής το ευτύχημα είναι ότι δεν έχει επιβεβαιωθεί το χειρότερο σενάριο για μολύνσεις που θα υπερβαίνουν εβδομαδιαίως τις 80.000.
Ένας από τους λόγους για τη μερική αναχαίτιση του κορονοϊού στην κοινότητα, είναι η νόσηση σχεδόν του μισού πληθυσμού της χώρας, όπως υπολογίζουν αρκετοί επιστήμονες.
Την ίδια στιγμή, η περίοδος της γρίπης ξεκίνησε νωρίτερα επί της ουσίας, εφέτος, καθώς απέχουμε λίγες ημέρες απ’ την έναρξη της σχολικής χρονιάς, που θα γίνει σε συνθήκες… κανονικότητας, σε αντιπαραβολή με τους περιορισμούς της προηγούμενης διετίας.
«Γενικώς, είμαστε σε ύφεση – ίσως είμαστε στα πιο χαμηλά σημεία τουλάχιστον για την Όμικρον» παρατηρεί ο διευθυντής Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης Μανόλης Λουμπούνης, ο οποίος μίλησε στα «Ρ.Ν.». «Θα τολμήσω να πω ότι κάποιες Κασσάνδρες διαψεύστηκαν: Κάποιοι μίλαγαν ότι την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου θα είχαμε έως και 80.000 κρούσματα, αλλά κάτι τέτοιο δεν συνέβη» προσθέτει.
«Αυτό οφείλεται» σύμφωνα με τον ίδιο στο ότι «Από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα, πρακτικά, πρέπει να έχουν μολυνθεί πάνω από το 50% του ελληνικού πληθυσμού, άρα έχουμε μία πρόσφατη ανοσία». Μάλιστα, θα επικαλεστεί και τις πιο πρόσφατες πληροφορίες από το επιδημιολογικό δελτίο που λένε ότι «Η Όμικρον αφήνει την πιο καλή ανοσία από όλα τα στελέχη, μέχρι σήμερα».
Σε συνδυασμό με το εμβολιαστικό κομμάτι, νομίζω ότι υπάρχει «μία καλή ανοσία στον πληθυσμό» διαπιστώνει ο κ. Λουμπούνης, θέτοντας την εξής προϋπόθεση για να προχωρήσουμε ομαλά ως τον χειμώνα: «Να μην έχουμε μία καινούργια παραλλαγή ή ένα νέο στέλεχος. Αν επικρατήσει αυτό το σενάριο, «τότε νομίζω ότι μέχρι τέλος του φθινοπώρου θα είμαστε καλά» εκτιμά.
Στο πίσω μέρος του μυαλού των επιστημόνων παραμένει η παραλλαγή «Κένταυρος», που «διαφεύγει κι αυτή μερικώς της ανοσίας (περισσότερο από τις άλλες), αλλά μέχρι τώρα δεν έχει δείξει στοιχεία μεγάλης διασποράς» αναφέρει ο διευθυντής Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης. «Αυτό είναι καλό. Θα φανεί όμως καλύτερα το επόμενο διάστημα. Θα το καταλάβουμε καλύτερα από 15-20, 30 Σεπτεμβρίου και μετά, όταν θα κλείσουν παράθυρα στους εσωτερικούς χώρους κ.λπ.».
«Φτωχά» αποτελέσματα
Το κακό που εντοπίζει κι επισημαίνει ο κ. Λουμπούνης «είναι ότι η δεύτερη αναμνηστική έχει γίνει σε πολύ λίγους Έλληνες – έχουν γίνει περίπου 200-250.000 δόσεις, ενώ ο υποψήφιος πληθυσμός είναι πάνω από 60: Δηλαδή ουσιαστικά, πέντε εκατομμύρια Έλληνες περίπου».
Η τέταρτη δόση, όπως θα πει, «Δίνει πάρα πολύ καλή προστασία συνολικά αν την αθροίσουμε με τις προηγούμενες – δίνει 95-97% προστασία για νόσηση, για έξι μήνες. Πολύς κόσμος δεν την έκανε γιατί περίμενε να έρθουν τα ανανεωμένα εμβόλια που θα περιλαμβάνουν και την Όμικρον».
Ελπίζει πάντως ότι θα υπάρξει ανταπόκριση για τα επικαιροποιημένα και πολυαναμενόμενα σκευάσματα. «Το υπουργείο λέει ότι τα ανανεωμένα εμβόλια θα είναι διαθέσιμα από τις αρχές και μέσα του Οκτώβρη. Δεν ξέρουμε σε τί αριθμούς και δεν ξέρουμε και την ηλικιακή ομάδα – το πιο πιθανό είναι να δοθεί στους πάνω από 70-75 ετών».
Όσοι έμπαιναν στις μονάδες μέσα στο καλοκαίρι ήταν πάνω από 75 ετών, θα μας πληροφορήσει ο κ. Λουμπούνης. Άρα, όπως υπογραμμίζει, θα είναι μία «καλή αρχή» να ξεκινήσουν μαζικοί εμβολιασμοί με τη δεύτερη αναμνηστική δόση απ’ τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Το επικαιροποιημένο εμβόλιο θα περιέχει δυο στελέχη μέσα: και το αρχικό και της Όμικρον 5.
«Θα ήταν ευχής έργον να γινόταν υποχρεωτικό στους πάνω από 75 ετών. Μετά βλέπεις ανάλογα την πορεία της πανδημίας, τι θα κάνεις» υποστηρίζει.
Μολονότι παραμένει η σύσταση, να γίνει δεύτερη αναμνηστική δόση στους πάνω των 65 για τον κορονοϊό, τα αποτελέσματα στην Κρήτη χαρακτηρίζονται – από τον κ. Λουμπούνη – και είναι «πολύ φτωχά».
Περί τις 15-16.000 συμπολιτών μας έχουν κάνει την τέταρτη δόση. «Είναι ένας πάρα πολύ χαμηλός αριθμός, αν σκεφτούμε ότι στην Κρήτη έχουν κάνει τρίτη δόση 490.000 και πάνω από 65 είναι 92-93% εξ αυτών, τα ποσοστά για την τέταρτη δόση είναι πολύ χαμηλά» σχολιάζει ο διευθυντής Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης. «Σημασία έχει να μην συναντηθείς με τον ιό, γιατί αν δεν το’ χεις ξαναπεράσει, δεν ξέρεις τι θα σου κάνει» συμπληρώνει.
«Η περίοδος της γρίπης πρακτικά έχει αρχίσει»
Οι υγειονομικές αρχές της χώρας, ούτως ή άλλως, δεν έπαψαν να βρίσκονται σε εγρήγορση καθότι πλην του κορονοϊού, υπήρξαν μαζεμένα κρούσματα γρίπης τις προηγούμενες ημέρες.
Η άφιξη πολλών Αυστραλών τουριστών (περίπου δεκαπλάσιοι σε σχέση με άλλες χρονιές) σε κάποια νησιά του Αιγαίου και στην Αθήνα, είναι η κυριότερη αιτία για την εν λόγω διασπορά.
«Αυτοί έχουν τα φρέσκα στελέχη της γρίπης ως νότιο ημισφαίριο, που έχουν χειμώνα, και μας τα έφεραν εδώ» εξηγεί ο διευθυντής Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης.
Βάσει των στοιχείων του, τα δηλωμένα περιστατικά στην Κρήτη είναι πάνω από 15.
«Στην πράξη σημαίνει ότι είναι τουλάχιστον δεκαπλάσια τα πραγματικά, γιατί δεν δηλώνονται όλα: Είτε γιατί δεν ανιχνεύονται, είτε γιατί είναι ήπιας εικόνας» διευκρινίζει ο κ. Λουμπούνης, λέγοντας πως «Η περίοδος της γρίπης πρακτικά έχει αρχίσει».
Συστήνει στους ηλικιωμένους, γενικότερα στις μεγαλύτερες ηλικίες, να είναι πολύ προσεκτικοί από τώρα, «διότι εμβόλιο δεν υπάρχει ακόμα – έχει ανακοινωθεί ότι θα υπάρξει στο τέλος Σεπτεμβρίου.
Θέλω να πιστεύω ότι το υπουργείο με το που έχει το σκεύασμα, θα ξεκινήσει κατευθείαν τους εμβολιασμούς – δεν θα περιμένει να μπει ο Νοέμβριος όπως άλλες χρονιές».
Και στην περίπτωση της γρίπης, οι ειδικοί πασχίζουν για την προστασία των ηλικιωμένων.
«Το πρόβλημα είναι η κυκλοφορία της στους μεγαλύτερους. Ο παππούς που θα πάει να πάει το εγγόνι του από το σχολείο να φοράει τη μάσκα του, να προφυλαχθεί κι από τα δύο: και τη γρίπη και τον κορονοϊό» παροτρύνει ο κ. Λουμπούνης, συνοψίζοντας ως εξής τις συμβουλές του: «Ο,τι κάναμε άλλες χρονιές από τις 15 Νοεμβρίου και μετά, πρακτικά πρέπει να το αρχίσουμε από τώρα. Δηλαδή, πέρα από τον εμβολιασμό – που δεν έχουμε εμβόλια – τα μέτρα να τηρούνται: Αποφυγή συγχρωτισμού παιδιών με ηλικιωμένους (ένα παραπάνω λόγω της παρουσίας και του κορονοϊού) και καλή υγιεινή των χεριών, για όλους τους συμμετέχοντες σε τέτοια κυκλώματα μετάδοσης. Αυτός είναι ένας βασικός παράγοντας». Επίσης, ας μην ξεχνάμε τη διαρκή ανανέωση του αέρα στους κλειστούς χώρους.
Τα σχολεία και ο …κανόνας του «βλέποντας και κάνοντας»
Για την ώρα, δεν «βλέπει» με κακό μάτι το άνοιγμα των σχολείων χωρίς μέτρα. Όπως υποστηρίζει, τα ανοικτά παράθυρα και η ατομική υγιεινή των χεριών, επί του παρόντος, αρκούν.
Αντιτείνει ακόμα πώς θα έπρεπε να δοθεί βάρος στην προμήθεια συστημάτων φιλτραρισμού του αέρα, στα σχολεία. Θα ήταν «προίκα και για τα επόμενα χρόνια, όχι μόνο για τώρα» δηλώνει.
«Παραμένει η σύσταση, διαχρονικά, ότι ένα παιδί που δεν είναι καλά δεν πρέπει να το στέλνουμε στο σχολείο. Είναι πάρα πολύ βασικό» υπενθυμίζει. «Κι ένα απλό συνάχι να έχει, δεν πρέπει να το στέλνουμε».
Καλεί τους γονείς να παρατηρούν τα παιδιά τους το πρωί, πριν πάνε για το μάθημα, «να είναι σε απόλυτα καλή κατάσταση – να έχουν όρεξη να φάνε το πρωινό τους, να μην τα βλέπουν ωχρά ή πεσμένα, ώστε να καταλαβαίνουμε πώς θα πάνε και στη διάρκεια της ημέρας. Με αυτόν τον τρόπο μπορείς να γλιτώσεις πάρα πολλές ιώσεις στα σχολεία: και το δικό σου παιδί θα πάει καλύτερα και δεν θα υπάρξει μετάδοση σε άλλα».
Πιο καθαρή εικόνα για τα σχολεία, σαφώς και θα έχουμε 2-3 εβδομάδες μετά το πρώτο κουδούνι.
«Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου θα πάμε καλά» προβλέπει ο κ. Λουμπούνης. «Από εκεί και πέρα βλέπουμε. Δυστυχώς, στα επιδημικά νοσήματα το «βλέποντας και κάνοντας» είναι κανόνας».
Τέλος, θα δώσει μία μικρή πιθανότητα ώστε «Ο επόμενος χειμώνας να είναι καλύτερος από τους προηγούμενους. Αλλά πάντα είσαι επιφυλακτικός, γιατί δεν ξέρεις πώς ξεπηδάει ένα στέλεχος».