Τα τελευταία χρόνια και ειδικότερα μετά την 1η καραντίνα η βιαιότητα – παραβατικότητα στις μικρές ηλικίες είναι στην ημερήσια διάταξη. Ανήλικα παιδιά φτιάχνουν ομάδες – συμμορίες και βιαιοπραγούν σε άλλες ομάδες ή μεμονωμένα άτομα, σε επίδειξη δύναμης της ομάδας τους ή για ιδεολογικούς λόγους. Το πρόβλημα πλέον έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις και δεν υπάρχει μέρα στην κυριολεξία που να μην καταγραφούν τέτοιου είδους περιστατικά σε όλη τη χώρα.
Το ερώτημα είναι πως μπορούμε να αποτρέψουμε τέτοιου είδους καταστάσεις οι οποίες, είναι βέβαιο, ότι μελλοντικά η παραβατικότητα από τους σημερινούς ανήλικους και αυριανούς ενήλικους, θα συνεχιστεί με μεγαλύτερη ένταση και με ανυπολόγιστες κοινωνικές συνέπειες.
Το κράτος, όπως το συνηθίζει, αργεί να πάρει μέτρα και στην περίπτωση που θυμηθεί να το κάνει, το κάνει μόνο όταν ο κόμπος φτάσει στο χτένι και υπάρξουν θύματα, αλλά και τότε συνήθως χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο και με πρόχειρα μέτρα, βλέπε ποδόσφαιρο, απουσία φιλάθλων από τα γήπεδα για δυο μήνες.
Και μιας και ο λόγος για τον αθλητισμό ας θυμηθούμε τη δύναμη του η οποία, όχι μόνο σε προσωπικό, αλλά και σε κοινωνικό – εθνικό – παγκόσμιο επίπεδο, είναι εκπληκτική. Αναφέρω ένα απλό παράδειγμα για να κατανοηθούν τα παραπάνω. Βρισκόμαστε στα 1996 στην Ολυμπιάδα της Ατλάντα και η Ελλάδα στα πολιτικά έχει πολλά θέματα με τα Σκόπια που θέλουν να ονομάζονται Μακεδονία. Ο Έλληνας Ολυμπιονίκης της ενόργανης Μελισσανίδης δίνει συνέντευξη στο μεγαλύτερο τηλεοπτικό κανάλι του κόσμου, το περίφημο CNN. Κάτι τον ρωτά ο δημοσιογράφος και εκείνος απαντά: Ξέρετε κατάγομαι από μια περιοχή της Ελλάδας που λέγεται Μακεδονία και ολοκληρώνει την απάντηση του στη συνέχεια, με τον δημοσιογράφο να τον ευχαριστεί. Λίγες μέρες πριν ο Έλληνας υπουργός εξωτερικών τότε Γ. Παπανδρέου στο ίδιο κανάλι προσπάθησε να τοποθετηθεί για τη Μακεδονία και το πρόβλημα της ονομασίας και ο δημοσιογράφος με το που ακούει την πρόταση, η Μακεδονία είναι ελληνική, τον κόβει στον αέρα! Στην περίπτωση του Μελισανίδη όμως μετά από μερικές μέρες δεν τόλμησε να το κάνει, γιατί ο Ολυμπιονίκης, σε όλες τις χώρες του κόσμου ανεξαιρέτως, είναι κάτι το ιερό και απόλυτα σεβαστό!
Για να πάμε παλιότερα στην αρχαία Ελλάδα και τους Ολυμπιακούς αγώνες, είναι πασίγνωστο ότι κάθε ελληνική πόλη που είχε Ολυμπιονίκη-ες γκρέμιζε τα τείχη της κατά την υποδοχή του, θέλοντας να δείξει ότι αφού έχει τέτοιους ολυμπιονίκες, δεν χρειάζεται τείχη για να την προστατεύουν! Αλλά και στα 1821 που ο αθλητισμός δεν είχε την έννοια που έχει σήμερα, οι αρματολοί και κλέφτες τις ελεύθερες ώρες τους διασκέδαζαν, κάνοντας αγωνίσματα όπως το τρέξιμο, το λιθάρι, το πήδημα και η σκοποβολή και όσοι διέπρεπαν ήταν, όχι τυχαία, τα πρωτοπαλίκαρα των αρχηγών καπεταναίων.
Βλέπουμε λοιπόν έναν ιδιαίτερο σεβασμό και προνόμια, για εκείνους που ξεχώριζαν πάντα από τους υπόλοιπους σε αθλητικά αγωνίσματα. Αυτό πιθανότατα προέρχεται από τους προϊστορικούς χρόνους, όταν στην αρχή των πρώτων γνωρισμάτων της οικογένειας και της ανάγκης των ανθρώπων να ζουν σε ομάδες, κάποιοι από αυτούς ξεχώριζαν από τους υπόλοιπους στην ικανότητα του κυνηγιού, το οποίο ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν για να ζήσουν, είτε μεμονωμένα σαν οικογένεια, είτε σαν ομάδα μοιραζόμενοι την τροφή τους.
Στο σήμερα ο αθλητισμός σε παγκόσμιο επίπεδο έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις με διακίνηση χρημάτων, σε πολλά επαγγέλματα που εξαρτώνται από αυτόν, η οποία ξεπερνά και την πιο απίθανη ανθρώπινη φαντασία. Στην Ελλάδα βέβαια τα μεγέθη είναι αστεία, αλλά η προσφορά του αθλητισμού σε κοινωνικό και εθνικό επίπεδο ανυπολόγιστη!
Ο ερασιτεχνικός αθλητισμός αποτελεί μία τεράστια «βιομηχανία» αθλητών, προπονητών, αθλουμένων στην Ελλάδα, ενώ γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι συντηρεί εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες και πολλά επαγγέλματα, που κινούνται γύρω από αυτόν. Και βεβαίως πρόκειται για έναν τομέα, που δεν αποτελεί μόνο βαριά αθλητική βιομηχανία, αλλά κατά κοινή ομολογία αναπόσπαστο κομμάτι πολιτισμού και κοινωνικοποίησης των πολιτών. Μπορούν να επισημανθούν οι ευεργετικές επιδράσεις του, στην καλλιέργεια του ομαδικού πνεύματος, τη συνεργασία, την αλληλεγγύη, τον ευγενή συναγωνισμό ή άλλες αρετές, οι οποίες είναι απαραίτητες για την προαγωγή της κοινωνικής ζωής και συνείδησης των πολιτών, και ειδικότερα των νέων.
Εδώ ακριβώς είναι και το μεγάλο θέμα και η σχέση παραβατικότητας και αθλητισμού! Σπάνιο, αν όχι απίθανο, να δούμε αθλητές με παραβατική συμπεριφορά! Αν η πολιτεία με σχέδιο και σωστή οργάνωση οδηγούσε τη νεολαία στον αθλητισμό οι πιθανότητες για παραβατικότητα στους ανήλικους θα ήταν μηδαμινή έως ανύπαρκτη! Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να στηριχτεί και να επιβληθεί ο αθλητισμός στα σχολεία, αλλά και στα ερασιτεχνικά σωματεία, τα οποία προσφέρουν τα μέγιστα με τις δραστηριότητες τους, χωρίς ουσιαστική βοήθεια από το κράτος.
Για να αντιληφθούμε το λάθος που γίνεται, όταν δεν υπάρχει ουσιαστική στήριξη των ερασιτεχνικών αθλητικών συλλόγων, ως έλλειψη αποτελεσματικού κεντρικού στρατηγικού σχεδιασμού, χρειάζεται μια απλή σκέψη.
Ανεξάρτητα από το αν είσαι γονέας, πολιτικός ή απλά ένας πολίτης, χρειάζεται να σκεφτείς λίγο και να το κάνεις εικόνα: Αν αύριο σταματούσαν για ένα μήνα τη λειτουργία τους όλοι αυτοί οι αθλητικοί σύλλογοι της χώρας με τα εκατομμύρια παιδιών… πως θα ήταν η καθημερινότητα τους; Τί κοινωνία θα είχαμε; Η παραβατικότητα θα έφτανε στη στρατόσφαιρα με διαιώνιση της και στους ενήλικους αργότερα. Τα οφέλη του αθλητισμού λοιπόν στην κοινωνία είναι αναμφισβήτητα αμέτρητα και σε ανυπολόγιστα θετικά οπωσδήποτε μεγέθη.
Ο αθλητισμός ήταν ανέκαθεν και παραμένει ένας από τους τρεις θεμελιώδεις εκπαιδευτικούς κοινωνικούς πυλώνες, μαζί με το σχολείο και τις τέχνες. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πρόγονοι μας στην αρχαία Ελλάδα είχαν αυτούς τους τρεις βασικούς πυλώνες, για να ετοιμάζουν τους αυριανούς πολίτες στο δύσκολο στίβο της ζωής. Οι τρεις αυτοί πυλώνες είναι αλληλένδετοι μεταξύ τους, γιατί η τέχνη περιέχεται μέσα σε κάθε άθλημα και ο πλουραλισμός γνώσεων είναι απαραίτητος για έναν αθλητή ο οποίος θέλει να φτάσει σε υψηλά επίπεδα.
Ένας από τους βασικούς στόχους του κράτους πρέπει να είναι απαραίτητα η άθληση και η κατεύθυνση της νεολαίας προς αυτήν, έτσι ώστε τα παιδιά μαθητές, να αποκτήσουν σωστές νοοτροπίες, όπως ευγενή άμιλλα, ηρεμία, συμπαράσταση, ψυχραιμία, αυτοσυγκέντρωση, στόχους, συνέπεια, οργάνωση, εργατικότητα, υπομονή, επιμονή, σεβασμό στον αντίπαλο, συμπεριφορά. Έτσι θα μάθουν να αντιδρούν θετικά, ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις, κοιτάζοντας πάντα προς το μέλλον, διαχειριζόμενα σωστά πάντα τη νίκη ή την ήττα, οι οποίες αναπόφευκτα είναι μέσα στην καθημερινότητα μας σε όλη μας τη ζωή.
Ο στόχος της πολιτείας θα πρέπει να είναι να γεμίζουν πάντα τα γήπεδα και οι αθλητικοί χώροι, όχι μόνο από παιδιά, αλλά από πολίτες όλων των ηλικιών, αφού ο αθλητισμός τελικά μόνο οφέλη έχει, για όλα τα κοινωνικά στρώματα. Δεν χρειάζονται ευχολόγια αλλά άμεσες δράσεις. Επιβάλλεται όχι μόνο να στηριχτεί ο αθλητισμός από την πολιτεία, αλλά να απολαύσει στην πράξη πλέον, την προστασία και την ουσιαστική στήριξη της, όπως άλλωστε επιβάλλει το Σύνταγμα.
Μόνο όταν δούμε τον αθλητισμό ως μέσο ανάπτυξης και προόδου και όχι ως μέσο φθηνού παραγοντισμού και άσκησης πολιτικής, θα μπορούμε να ελπίζουμε ότι παρόλο που εδώ και χρόνια προσπαθούν διάφοροι για δικούς τους λόγους, να τον υποβαθμίσουν, εκείνος θα δώσει τις σωστές κατευθύνσεις σε όσους ασχοληθούν μ΄ αυτόν, σε κάθε πτυχή της ζωής τους και πάντα με θετικά αποτελέσματα.