Εκτός από θαυμασμό, η συγγραφέας Μαριέττα Ασημομύτη- Εκκεκάκη, εισέπραξε και πάλι την αγάπη των μαθητών της
Το Λύκειο Ελληνίδων δεν είναι ένας απλός φορέας που συμβάλει στην ανάπτυξη του πολιτιστικού μας γίγνεσθαι, αλλά ένα κεφάλαιο της τοπική ιστορίας, ένας πνεύμονας εθελοντισμού που λειτουργεί ακολουθώντας τα μηνύματα και τις ανάγκες των καιρών.
Μισός αιώνας δράσης του (1917-1967) έχει ήδη αποτυπωθεί σε μια εξαιρετικά καλαίσθητη έκδοση της ΓΡΑΦΟΤΕΧΝΙΚΗΣ, που υπογράφει μια αξιοσέβαστη και αξιαγάπητη συμπολίτισσα και μέλος του Δ.Σ του Λυκείου, έφορος αρχείου του Λυκείου Ελληνίδων κ. Μαριέττα Ασημομύτη-Εκκεκάκη.
Η παρουσίαση έγινε το βράδυ της Κυριακής στην αίθουσα του ιστορικού σωματείου, όπου επικρατούσε το αδιαχώρητο.
Στο θερμό καλωσόρισμά της η πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων κα Φερενίκη Βαλαρή, εξέφρασε τη συγκίνησή της που εκπληρώθηκε με την έκδοση αυτή ένα όνειρο του σωματείου, που περίμενε στωικά αρκετά χρόνια για την κατάλληλη στιγμή.
Όπως τόνισε η κα Βαλαρή, η εκλεκτή συγγραφέας δούλεψε σκληρά με όραμα και σύστημα, δημιουργώντας αυτή την πολύτιμη παρακαταθήκη, όχι μόνο για το Λύκειο Ελληνίδων αλλά και για τον τόπο, τον πνευματικό κόσμο του τον οποίο κοσμεί, όπως χαρακτηριστικά σχολίασε ο δήμαρχος κ. Γιώργος Μαρινάκης όταν του το παρουσίασαν.
Μισός αιώνας σημαντικής δράσης
Ο πρώτος ομιλητής της εκδήλωσης κ. Γιώργος Μαυροτσουπάκης φιλόλογος, στη μεστή περιεχομένου ανάλυση του έργου αυτού, με την περιουσία γνώσεων και στοιχείων που διαθέτει είπε μεταξύ άλλων:
«Υπάρχουν για το Ρέθυμνο βιβλία ιστορικής αναφοράς ή έρευνας, εστιασμένα σε επιμέρους τομείς και άλλα με ειδικό εντοπισμό σε σημεία, χώρους ή κτήρια που συνδέονται με την πορεία της στον χρόνο, με γεγονότα και δράσεις που είχαν και έχουν ευρύτερο ιστορικό ή κοινωνικό αντίκρισμα.
Ένα από τα σημεία αυτά είναι το Λύκειο Ελληνίδων ως χώρος – αίθουσα αλλά και ως σωματείο με σημαντική επήρεια πολλαπλών επιδράσεων στη ζωή της πόλης τα τελευταία 100 και παραπάνω χρόνια. Είναι ταυτόχρονα ένα τοπόσημο του Ρεθύμνου αλλά και φορέας πολιτιστικής αναφοράς και κοινωνικής δράσης.
Τα παραπάνω αποτυπώνονται στο βιβλίο «Λύκειο των Ελληνίδων -Παράρτημα Ρεθύμνης- Ένας αιώνας συνεχούς πορείας και δράσης» της κ. Μαριέττας Ασημομύτη – Εκκεκάκη, μέλους του Δ.Σ. και εφόρου του ιστορικού αρχείου του Λυκείου, σε μια συγγραφή που προέκυψε μετά από εμπεριστατωμένη αρχειακή έρευνα και αποδίδεται με συγκροτημένη μεθοδική παρουσίαση. Το παρουσιαζόμενο σήμερα είναι ο πρώτος τόμος, που αφορά την πρώτη πεντηκονταετία (1917- 1967), χωρισμένο σε κεφάλαια ανά δεκαετία. Υπό έκδοση είναι ο δεύτερος τόμος (1967-2017).
Το βιβλίο στην ουσία είναι μια εκτενής έκθεση πεπραγμένων του Λυκείου Ελληνίδων Ρεθύμνης, με την οποία προβάλλονται σαν σε οθόνη γεγονότα, δράσεις επωφελείς, πρόσωπα συνδεδεμένα με αυτές, στιγμές της ζωής ανακουφιστικές αλλά κάποτε και ψυχοφθόρες, μια παρέλαση συμβάντων που αφορούν την πόλη του Ρεθύμνου, με ιστορικό, κοινωνικό, φιλανθρωπικό και μορφωτικό αντίκτυπο, από εκείνα που αναδεικνύουν και καταξιώνουν τον άνθρωπο ως ενεργό μέλος της κοινωνίας, τις Κυρίες του Λυκείου στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Οι δράσεις αυτές μπορούν να διακριθούν σε μορφωτικές – εκπαιδευτικές, καλλιτεχνικές, λαογραφικές, εορταστικές – ψυχαγωγικές και φιλανθρωπικές. Η κ. Ασημομύτη τις παρουσιάζει αναλυτικά, αναφέροντας για καθεμιά τη σκοπιμότητά της, τον τόπο και τον χρόνο, τους συντελεστές και την απήχηση ή το αποτέλεσμα που είχαν. Προσφυώς και μεθοδικά σκεπτόμενη δεν τις καταγράφει ανά περίοδο θητείας των πέντε προέδρων της πρώτης πεντηκονταετίας.
Η άλλη όψη της παρουσίας του Λυκείου που τονίζεται στο βιβλίο είναι αυτή του εθελοντισμού, που είναι και βασική προϋπόθεση της λειτουργίας του. Ο εθελοντισμός και η αλτρουιστική αντίληψη ήταν και είναι αυτονόητη και διαρκής στάση των Κυριών του Σωματείου, αντίληψη παραδειγματική ηθικά και κοινωνικά και παράγοντας αποδοχής και καταξίωσής του.
Ακόμη, παρουσιάζοντας η κ. Ασημομύτη τις δραστηριότητες των Κυριών του Λυκείου Ελληνίδων Ρεθύμνης σε εποχές που ο γενικότερος συντηρητισμός ήταν επικρατούσα αντίληψη, καταγράφει μια σημαντική κοινωνική εξέλιξη. Αυτήν κατά την οποία η γυναίκα, βασικά της ανώτερης κοινωνικής βαθμίδας της πόλης, παράλληλα με τον παραδοσιακό οικογενειακό της ρόλο, διεκδικεί την παρεμβατική κοινωνική εξωστρέφεια και δραστηριοποιείται επωφελώς για το σύνολο.
Αναδεικνύεται η προσφορά της εκτός της οικογενειακής εστίας και προβάλλονται οι δυνατότητες και οι ρόλοι που μπορεί να επωμισθεί με την ενεργό συμμετοχή της στο κοινωνικό γίγνεσθαι, σημαντικά βήματα για την εδραίωση προοδευτικών κοινωνικών αντιλήψεων, θεμελιακών για τη μελλοντική ανάπτυξη του φεμινιστικού κινήματος. Ήταν η αρχή μιας προοδευτικής μετάβασης ,που στα πλαίσια των γενικότερων ιστορικών, οικονομικών και πολιτικοκοινωνικών αναπροσαρμογών, οδήγησαν με τον χρόνο στην ισοτιμία με το ανδρικό φύλο….»
Και ο κ. Μαυροτσοπάκης αφού αναφέρθηκε στα βασικά κεφάλαια του βιβλίου που αφορούν και δράσεις του σωματείου σε θεματικούς τομείς κατέληξε:
«Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι το υλικό του βιβλίου, κείμενο και εικόνες, έχουν τύχει εξαιρετικής οργανωτικής και εκτυπωτικής φροντίδας, έτσι ώστε το τελικό εκδοτικό αποτέλεσμα να είναι υψηλής ποιότητας, με την επιμέλεια και τη σφραγίδα της κ. Αγγελικής Βλαχοπούλου.
Συμπερασματικά, το βιβλίο της κ. Ασημομύτη αναδεικνύει την πολυσήμαντη προσφορά του Λυκείου Ελληνίδων Ρεθύμνης ως νησίδας πολιτισμού και αλληλεγγύης, ως κόμβου ουσιαστικής ανθρώπινης επικοινωνίας και πράξης, στον οποίο διασταυρώνονται και αλληλοενισχύονται προθέσεις αγαθές, δράσεις κοινωνικά ευεργετικές, δυνατότητες εποικοδομητικές, με συνολικό απολογισμό το πολλαπλών μορφών επωφελές κοινωνικό αποτέλεσμα, αυτό που μπορεί να εκτιμηθεί ως ουσιαστική πρόοδος στην πράξη και γνήσια προοδευτικότητα ως αντίληψη.
Στις Κυρίες του Λυκείου Ελληνίδων Ρεθύμνης που διαχρονικά αγωνίστηκαν μέσα σε πολλές δυσκολίες για την ίδρυσή του, την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του, την καθιέρωσή του ως φορέα πολιτιστικής και κοινωνικής επωφέλειας, που μέχρι και σήμερα αγωνίζονται για τη διατήρηση και τη συνέχεια της παρουσίας του, το Ρέθυμνο οφείλει άπειρες ευχαριστίες, την αναγνώρισή και την ευγνωμοσύνη, και βέβαια, την κάθε ενίσχυση για την ευόδωση των προσπαθειών του.
Και, βέβαια, ιδιαίτερος έπαινος αξίζει στην ξεχωριστή Κυρία, που με το βιβλίο της μας δίδει την ευκαιρία να γνωρίσομε το Λύκειο, το έργο, την προσφορά του και την επίδρασή του στο κοινωνικό γίγνεσθαι του Ρεθύμνου. Η κ. Μαριέττα Ασημομύτη- Εκκεκάκη, εκτός από Κυρία, μέλος του Λυκείου Ελληνίδων, υπήρξε και Κυρία της σχολικής τάξης για πολλούς από εμάς τους εδώ παρόντες. Και την αποκάλεσα πριν ξεχωριστή, γιατί και εκεί, στη σχολική τάξη, πραγματικά ξεχώριζε. Ξεχώριζε για τη διδακτική της επάρκεια σε ένα μάθημα «ιδιαίτερο» για την τότε εποχή, δύσκολο διδακτικά, ξεχώριζε για τη λειτουργηματική της αφοσίωση στο έργο του δασκάλου, αλλά και για την προχωρημένη για τότε παιδαγωγική της αντίληψη και στάση, για την αγάπη που διαχεόταν αυθόρμητα από μέσα της προς τους μαθητές της και εκδηλωνόταν με μια πρωτόγνωρη οικειότητα και φιλικότητα. Αισθήματα που εκδηλωνόταν και εκδηλώνονται και αντίστροφα μέχρι και σήμερα μετά από τόσα χρόνια, καθώς μεσήλικες ή μεγαλύτεροι ασπρομάλληδες πια μαθητές της στις συναντήσεις τους εκφράζονται πάντα με σεβασμό, εκτίμηση και αγάπη για εκείνην και κάποιοι έχουν συχνά τη χαρά της άμεσης επικοινωνίας μαζί της.
Η κ. Μαριέττα με το παρουσιαζόμενο βιβλίο της αλλά και με την προηγούμενη συγγραφική, εκπαιδευτική, με την όλη της παρουσία της, αποδεικνύει πως παραμένει πάντα ενεργό και παραγωγικό μέλος της κοινωνίας του Ρεθύμνου, παραδειγματικό ως στάση και ως πράξη.
Και αφού αναφέρθηκα στην Κυρία μας, ο νους αναπόφευκτα πηγαίνει και στον Κύριο. Στον Κύριο, τον συνοδοιπόρο της ζωής της, που η ευτυχής συμπόρευση μαζί του σίγουρα υπήρξε συνθήκη γόνιμης αλληλεπίδρασης ,έμπνευσης και δημιουργίας.
Στον Γιώργο Εκκεκάκη, τον επίσης Κύριο της σχολικής μας τάξης, δάσκαλο επίσης ξεχωριστό, κορυφαίο Κρητολόγο, εξέχουσα φυσιογνωμία του τόπου μας στον χώρο του πνεύματος, της καλλιτεχνίας και του αθλητισμού, ο οποίος τώρα από κάπου εκεί ψηλά ή -ποιος ξέρει-από κάπου εδώ κοντά, με το γνωστό συγκρατημένο χαμόγελο στα χείλη θα νιώθει άφατη ικανοποίηση και υπερηφάνεια για τον άνθρωπο της ζωής του, τον οποίο ενέπνευσε και από τον οποίο εμπνεύστηκε.
Και για τους δυο η τιμή και οι ευχαριστίες είναι από όλους αυθόρμητες και ολόψυχες …»
Κιβωτός ιστορικής μνήμης
Εκλεκτός και ο επόμενος ομιλητής στην βιβλιοπαρουσίαση ο γνωστός λόγιος και συγγραφέας κ. Γιάννης Παπιομύτογλου, πρώην διευθυντής της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου, επισήμανε τα σημαντικότερα σημεία του έργου εστιάζοντας στα κτηριακά ζητήματα που αντιμετώπισε το σωματείο. Όπως είπε χαρακτηριστικά:
«Ο καθένας μπορεί να φαντασθεί τους αγώνες και τις προσπάθειες εκείνων των γυναικών, για να γίνει πραγματικότητα το όνειρό τους για απόκτηση ιδιόκτητης στέγης. Το 1928 το Λύκειο πουλάει το μερίδιό που είχε στο «Ιδαίον Άντρον» προκειμένου τα χρήματα από την πώληση να χρησιμοποιηθούν στην προσπάθεια για την ανέγερση του κτιρίου.
Τελικά το όνειρο ευοδώνεται και τα εγκαίνια του παρόντος κτιρίου πραγματοποιούνται στις 12 Μαΐου 1935 επί προεδρίας της Ιουλίας Πετυχἀκη και αντιπροεδρίας της Φερενίκης Βαλαρή και της Λάουρας Σωτήρχου.
Τώρα μπορείτε να αναρωτηθείτε και να αναλογισθείτε, αγαπητοί φίλοι του Λυκείου, αν σήμερα θα υπήρχε Λύκειο Ελληνίδων Ρεθύμνης, στην περίπτωση που αυτές οι γυναίκες δεν είχαν καταβάλει τόσες προσπάθειες και δεν είχαν επιτύχει αυτόν τον άθλο, να χτίσουν, δηλαδή, αυτό το εντυπωσιακό για την εποχή του κτίριο, που αποτελεί κόσμημα όχι μόνο για το Λύκειο, αλλά και για όλη την πόλη του Ρεθύμνου, και με τα χρόνια εξελίχθηκε στο γνωστότερο τοπόσημο της προκυμαίας μας.
Το κτίριο επί κατοχής επιτάχθηκε από τους Γερμανούς και υπέστη μεγάλες καταστροφές εσωτερικά, τόσο στην αίθουσα όσο και στο αρχείο και στις συλλογές του Λυκείου. Τα μεταπολεμικά χρόνια, κατά τη δεκαετία του 1950, επειδή η Κατοχή και ο πόλεμος είχαν φέρει το Λύκειο σε δεινή οικονομική κατάσταση, οι διοικούσες το σωματείο αναγκάστηκαν να εκμισθώσουν την αίθουσα, η οποία λειτούργησε ως κινηματογράφος για αρκετά χρόνια (από το 1946 ως το 1960), μέχρι δηλαδή το Λύκειο να ορθοποδήσει οικονομικά και να μπορέσει να την ανακτήσει. (Εδώ είδα το 1955 μικρό παιδί με τους γονείς μου την πρώτη μου ταινία, που ήταν το Quo vadis)….»
Ο κ. Παπιομύτογλου αφού αναφέρθηκε στη συνέχεια στις προέδρους του ιστορικού σωματείου και στο έργο τους κατέληξε:
«Στα 108 χρόνια λειτουργίας του το Λύκειο Ελληνίδων Ρεθύμνης πραγματοποίησε εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες δράσεις, που φυσικά δεν είναι δυνατόν να αναφερθούν εδώ, έστω και επιγραμματικά. Απλώς τις ομαδοποιούμε και κάνουμε μια απλή νύξη:
Φιλανθρωπικές δράσεις ιδίως κατά τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του με συσσίτια και περίθαλψη προσφύγων και απόρων οικογενειών. Σχολή κοπτικής, ραπτικής και υφαντικής για τις άπορες νεαρές Ρεθεμνιώτισσες.
Αμέτρητες ομιλίες και διαλέξεις, καθώς και θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες.
Οι περίφημοι πρωτοχρονιάτικοι και αποκριάτικοι χοροί του Λυκείου, που έδιναν την ευκαιρία στους Ρεθεμνιώτες να ξεδώσουν, καθώς δεν είχαν πολλές ευκαιρίες γι’ αυτό. Εκδηλώσεις λαογραφικού χαρακτήρα σχετικές με την κρητική ενδυμασία, την κρητική μουσική και τους κρητικούς χορούς. Θα πρέπει να γίνει χωριστή αναφορά στην αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα, το οποίο συνεχίζεται μέχρι τώρα.
Σήμερα είναι μια σημαντική μέρα για το Λύκειο Ελληνίδων Ρεθύμνης γιατί μετά από 108 χρόνια παρουσιάζεται ο πρώτος τόμος με την ιστορία των πρώτων πενήντα χρόνων λειτουργίας του. Η έκδοση είναι αντάξια της ιστορίας και του μεγέθους του σωματείου. Η κυρία Φέφη Βαλαρή και οι λοιπές κυρίες του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν την τιμή να είναι αυτές που φρόντισαν να υλοποιήσουν την απόφαση του προηγούμενου ΔΣ να απαθανατιστεί, δηλαδή, σε ένα βιβλίο η ιστορία του Λυκείου Ελληνίδων Ρεθύμνης. Το βιβλίο αυτό θα αποτελεί στο εξής την πολύτιμη κιβωτό αυτού του σπουδαίου σωματείου, μέσα στην οποία είναι φυλαγμένη όλη η ιστορία του, τα πρόσωπα και οι πράξεις τους, που το έφεραν μέχρι σήμερα μετά από υπεραιωνόβια πορεία και σημάδεψαν ανεξίτηλα, όχι μόνο την ιστορία του Λυκείου, αλλά και αυτήν του Ρεθύμνου. Το δύσκολο έργο της συγγραφής ανατέθηκε στο επί σειρά ετών μέλος του ΔΣ κ. Μαριέττα Ασημομύτη-Εκκεκάκη, η οποία μετά από ενδελεχή και μακρόχρονη έρευνα στο αρχείο του Λυκείου και στις τοπικές εφημερίδες, έφερε εις πέρας έναν άθλο και κατάφερε να μας δώσει το ανά χείρας βιβλίο. Την θυμάμαι επί εβδομάδες, αν όχι μήνες, να ξεφυλλίζει τις τοπικές εφημερίδες στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Ρεθύμνης και να αλιεύει κάθε πληροφορία που αφορούσε το Λύκειο, όσο μικρή και ασήμαντη φαινόταν ότι ήταν. Το αποτέλεσμα αυτής της μακράς και επίπονης προσπάθειας το έχουμε μπροστά μας και διαπιστώνουμε ότι αποτελεί εξαίρετο δείγμα τέτοιου είδους εκδόσεων και δείχνει ότι η επιλογή της Μαριέττας για το συγκεκριμένο έργο ήταν απολύτως εύστοχη και επιτυχής. Της εύχομαι να έχει υγεία να δει τυπωμένο και τον δεύτερο τόμο του βιβλίου ο οποίος είναι υπό έκδοση.
Θα πρέπει να είναι ικανοποιημένη που έφερε σε πέρας ένα τέτοιο έργο και τα παιδιά και τα εγγόνια της πρέπει να είναι υπερήφανα για εκείνη, όπως υπερήφανος θα είναι και ο αξέχαστος και αγαπητός σε όλους μας σύζυγός της Γιώργος Εκκεκάκης, αν από κάπου μας παρακολουθεί.
Κλείνοντας θα πρέπει να συγχαρώ θερμά την πρόεδρο και όλο το Διοικητικό Συμβούλιο του Λυκείου γι’ αυτήν την πολύ σημαντική έκδοση. Επίσης δεν μπορώ παρά να επαινέσω τις κυρίες Αθηνά Δρανδάκη και Αριστέα Καναβάκη για την επιμέλεια των κειμένων και των εικόνων, την κυρία Αγγελική Βλαχοπούλου για την υποδειγματική εκδοτική επιμέλεια και τη Γραφοτεχνική Κρήτης για τη συνολική έκδοση….»
Σε μήνυμά της η ιστορικός, και επιμελήτρια της έκδοσης κα Αγγελική Βλαχοπούλου που λόγω έκτακτης ανάγκης υποχρεώθηκε να λείψει από την εκδήλωση αφού ευχαρίστησε τους διοργανωτές για την πρόσκληση, αναφέρθηκε στη διαδικασία παραγωγής του έργου τονίζοντας ότι την περιπέτεια μετασχηματισμού του υλικού αυτού σε βιβλίο δεν την πέρασε μόνη της, αλλά ευχαρίστησε για την πολύτιμη συνεργασία τους τις κυρίες Αθηνά Δρανδάκη και Αριστέα Καναβάκη μέλη του Δ.Σ του Λυκείου που υπομονετικά προσπάθησαν να ικανοποιήσουν όλα της τα αιτήματα σχετικά με διευκρινίσεις και αλλαγές και διατυπώσεις του κειμένου σε κατά τη γνώμη της ελλιπείς τεκμηριώσεις αλλά και σε βελτιώσεις του φωτογραφικού υλικού που περιλαμβάνεται στο βιβλίο.
Και αφού ευχαρίστησε και τους άλλους συντελεστές της έκδοσης, Ματθαίο Αλιώπη που έφερε σε πέρας με ηρεμία και επαγγελματισμό την ομολογουμένως απαιτητική σελιδοποίηση και Βαγγέλη Σφακιανάκη που πάντα βρίσκει λύση για κάθε πρόβλημα που ανακύπτει και όλη την ομάδα της ΓΡΑΦΟΤΕΧΝΙΚΗΣ κατέληξε:
«Αγαπητή Μαριέττα ο κόπος σας τιμά όχι μόνο το Σωματείο σας και την ιστορία του αλλά και τους συμπολίτες σας στους οποίους το βιβλίο σας απευθύνεται Μόνος τρόπος να αναγνωριστεί έμπρακτα ο κόπος σας αυτός είναι το βιβλίο να υποστηριχθεί και να διαβαστεί Το εύχομαι από καρδιάς»
Με το γνωστό χιούμορ που τη διακρίνει η αξιαγάπητη κα Μαριέττα ευχαρίστησε για τη συμμετοχή του κόσμου αναφερόμενη για λίγο στην επώδυνη πράγματι και μακρόχρονη αναζήτηση προκειμένου να δικαιώσει την εμπιστοσύνη των μελών του Λυκείου και ιδιαίτερα της Ιωάννας Βαλαρή που της ανέθεσε αυτό το καθήκον.
Κλείνοντας την εκδήλωση η πρόεδρος του Λυκείου κ. Φερενίκη Βαλαρή ευχαρίστησε τους χορηγούς της έκδοσης Σεβασμιότατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ.κ Ευγένιο, Διονύση και Άννα Φιλιώτου και οικογένεια της πρώην αντιπροέδρου επί σειράν ετών Χαριτωμένης Ξεκάλου για τις δωρεές με σκοπό την ενίσχυση για την πραγματοποίηση της έκδοσης αυτής και κάλεσε το πολυπληθές κοινό να δεχθεί το καθιερωμένο κέρασμα ένα χαρακτηριστικό του ιστορικού σωματείου που δείχνει σε κάθε περίπτωση πόσο ξέρει να τιμά και τους κανόνες φιλοξενίας του τόπου μας.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε πλήθος κόσμου, αρχές και φορείς του τόπου μεταξύ των οποίων ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Προδρόμος, η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης Μαρία Λιονή, οι αντιδήμαρχοι Μάνος Τσάκωνας, Νεκτάριος Παπαδογιάννης, Νίκος Προβιάς, η επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης δήμου Ρεθύμνου και πρόεδρος του Σοροπτιμιστικού Ομίλου, Ειρήνη Κουτσαλεδάκη, το μέλος του συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου Κρήτης Κωνσταντίνος Σπανουδάκης, ο διοικητής του ΠΑΓΝΗ Γιώργος Χαλκιαδάκης, ο προϊστάμενος της Β/θμιας Εκπαίδευσης Μανούσος Μαραγκάκης και οι δημοτικοί σύμβουλοι, Γιώργος Παπαδόσηφος και Νίκος Δερεδάκης.