Η Κρήτη ανοίγει την αγκαλιά της στους πρόσφυγες, δείχνοντας το πρόσωπο της στοργής και της αλληλεγγύης στους ανθρώπους που εγκατέλειψαν την πατρίδα τους, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή σε έναν άλλον τόπο. Περιφέρεια, δήμοι και φορείς συνεργάζονται για την ενσωμάτωση των ανθρώπων αυτών στην κοινωνία του νησιού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η δομή των Ανωγείων – το Κέντρο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανήλικων που χαρακτηρίζεται ως ένα κέντρο αγκαλιάς για τα παιδιά του κόσμου. Μαζί με αυτό υπάρχουν και οι παράλληλες δράσεις και πρωτοβουλίες της Περιφέρειας για την κοινωνική ένταξη και ενσωμάτωση των προσφύγων αλλά και την συνδρομή που απαιτείται για να διευκολυνθεί η καθημερινότητά τους.
Τα παραπάνω συζητήθηκαν χθες στη διάρκεια ημερίδας που διοργάνωσε η Περιφέρεια Κρήτης με αφορμή τη χθεσινή παγκόσμια ημέρα προσφύγων. Στη διάρκεια της ημερίδας με θέμα «Στην αντίπερα ακτή. Πατρίδα είναι εκεί που ανθίζει το χαμόγελό σου» παρουσιάστηκαν οι δράσεις τη Περιφέρειας, αλλά και η λειτουργία του Κέντρου Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων Ανωγείων.
Εκ μέρους της περιφέρειας Κρήτης ο Λάμπρος Καμπουράκης (Αντιπεριφερειάρχης Κοινωνικής Πολιτικής Περιφέρειας Κρήτης), ανέφερε: «Η Κρήτη πάντα έχει δυνατότητες, καθώς έχει το στελεχιακό δυναμικό και έχει τη διάθεση να προσφέρει πάντα τη βοήθειά της. Το έχουμε κάνει πολλές φορές στο παρελθόν. Έχουμε δείξει ότι στεκόμαστε δίπλα στους ανθρώπους που έχουν την ανάγκη μιας προσωρινής έστω ηρεμίας, ώστε να μπορέσουν να βρουν τη δύναμη ξανά σταθούν στα πόδια τους. Προσπαθούμε στα πλαίσια της ανθρώπινης αντιμετώπισης ενός πολύ σοβαρού ζητήματος, που δυστυχώς, ακόμη και το 2023 υπάρχει ανάγκη φροντίδας ανθρώπων που εγκαταλείπουν τις εστίες τους λόγω πολέμων και αντίξοων συνθηκών που αντιμετωπίζουν στις πατρίδες τους. Εμείς είμαστε εδώ, προσπαθούμε με κάθε τρόπο να σταθούμε δίπλα στους ανθρώπους που έχουν την ανάγκη μας. Γνωρίζουμε από προσφυγιά, γνωρίζουμε από δυσκολίες ως λαός, ανάλογες δυσκολίες στο παρελθόν. Προσπαθούμε με τις δικές μας ενέργειες, τις δικές μας φροντίδες να σταθούμε δίπλα στους ανθρώπους που πραγματικά έχουν αυτήν την ανάγκη, που δεν θα έπρεπε να υπάρχει το 2023, μετά από τόσα χρόνια ταλαιπωριών στην ανθρωπότητα. Το 2023 θα έπρεπε αυτά τα ζητήματα να τα έχουμε λύσει, αλλά δυστυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν και αποδεικνύεται ότι ο σοφός άνθρωπος του σήμερα μάλλον δεν είναι και τόσο σοφός ώστε να αντιμετωπίζει τις πληγές του παρελθόντος με επιτυχία. Προσπαθούμε όμως να είμαστε δίπλα».
Αναφερόμενος στις δράσεις της Περιφέρειας ο κ. Καμπουράκης είπε: «Υπάρχει η δομή στα Ανώγεια, υπάρχουν προγράμματα που προσπαθούμε να ενεργοποιήσουμε. Έχουν κλείσει κάποιοι κύκλοι μέσα από την Αναπτυξιακή του Ηρακλείου. Αυτήν τη στιγμή προσπαθούμε να τους εντάξουμε μέσα στον χώρο εργασίας, μέσω ενός καινούργιου προγράμματος της αναπτυξιακής Ηρακλείου εύρεση εργασίας, εργασιακής αποκατάσταση μεταναστών και προσφύγων. Είμαστε στη διαδικασία της περαιτέρω εξέλιξης αυτών των προγραμμάτων ώστε να μπορούμε να δώσουμε και άλλες λύσεις. Η ενσωμάτωσή τους δεν είναι μια εύκολη διαδικασία» και πρόσθεσε ότι: «Υπάρχουν πολλές παράμετροι οι οποίες πρέπει να ληφθούν υπόψη, όπως είναι το διαφορετικό πολιτισμικό backround, διαφορετική γλώσσα, άλλες νοοτροπίες. Όμως, υπάρχουν πρακτικές που εφαρμόζονται μέσω αυτών των προγραμμάτων για να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους που θέλουν να μείνουν εδώ και πληρούν τις προϋποθέσεις, να ενταχθούν μέσα στη δική μας κοινωνία, μέσα στον εργασιακό χώρο, για να μπορέσουν να ξανά δουν με θετική ματιά την καθημερινότητά τους μετά από όλα αυτά που έχουν περάσει στο διάβα του χρόνου».
Ο κ. Καμπουράκης, κατέληξε λέγοντας: «Εμείς είμαστε ένας φιλόξενος λαός. Αυτό το έχουμε αποδείξει πολλές φορές στο παρελθόν. Οι κάτοικοι της Κρήτης έχουν δείξει διαχρονικά τη συμπάθεια και τη στήριξη που δείχνουν απέναντι σε κάθε άνθρωπο που έχει ανάγκη. Για παράδειγμα, πρόσφατα που είχαμε τους σεισμούς στην Τουρκία πολλοί άνθρωποι από εδώ έδειξαν την αλληλεγγύη τους στους γείτονες, έδειξαν τη συμπαράστασή τους, μαζέψαμε υλικά και βοήθεια για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους που αντιμετώπισαν αυτήν τη φυσική καταστροφή. Αυτό είναι ένα δείγμα της ποιότητας των ανθρώπων της Κρήτης. Όσον αφορά τους πρόσφυγες, υπάρχει ευαισθητοποίηση, υπάρχει ανταπόκριση, υπάρχει καλή διάθεση και αυτό εφαρμόζεται σε πάρα πολλά μέρη που πολλές φορές δεν φαίνονται, αλλά η καθημερινότητα το αποδεικνύει».
Η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης της ΠΕ Ρεθύμνου Μαρία Καββάλου, σε δηλώσεις της ανέφερε:
«Η πολιτική της περιφέρειας την οποία εμείς εφαρμόζουμε διέπεται από τις αξίες της ανθρωπιάς. Για εμάς προτεραιότητα είναι η ανθρώπινη ζωή, η αξιοπρέπεια και οποιοσδήποτε άνθρωπος έρθει εδώ από οπουδήποτε, πολύ περισσότερο οι άνθρωποι που διανύουν τόσα μίλια και τόσους κινδύνους, τους αγκαλιάζουμε. Σε αυτό βοηθάει, όχι μόνο η δική μας διεύθυνση που είναι κομμάτι της κοινωνίας του Ρεθύμνου, αλλά όλος ο νομός. Είναι το Ρέθυμνο της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς. Γι’ αυτό λοιπόν καλέσαμε εδώ τους Ρεθεμνιώτες να τους δείξουμε ότι εδώ στο Ρέθυμνο έχουμε 25 ανήλικους τους οποίους έχουμε εντάξει στα σχολεία μας. Τα παιδιά αυτά μας δείχνουν την ελπίδα. Το θέμα της ημερίδας είναι «Στην αντίπερα ακτή, «πατρίδα είναι όπου ανθίζει το χαμόγελό σου». Πραγματικά, πατρίδα είναι αυτή. Δεν είναι καινούργιο το φαινόμενο, το έχουμε ζήσει, την προσφυγιά τη γνωρίζουμε. Στο Ρέθυμνο, όμως, δεν βρήκαμε κλειστές πόρτες».
Στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης, μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στην πρόσφατη ασύλληπτη τραγωδία της Πύλου και μεταξύ άλλων είπε: «Μια από τις δυσκολότερες αποφάσεις της ζωής ενός ανθρώπου είναι να αποφασίσει να φύγει από εκεί που ζει, από εκεί που είναι ο τόπος του, οι άνθρωποί του, η πατρίδα του. Κάτι τον κάνει να φεύγει. Εμείς αυτό δεν το έχουμε διαβάσει σωστά στην Ευρώπη και το διαπιστώνουμε καθημερινά. Το διαπιστώνουμε με κάτι κραυγές αγωνίας, δεν έχουμε προσωπικό, δεν έχουμε υπαλλήλους, δεν έχουμε εργάτες γης, δεν έχουμε ξενοδοχοϋπαλλήλους και θέλουμε να φέρουμε από την Ινδία, από το Μπαγκλαντές, εκεί, να τους φορτώσει μια καραβιά, ένα απρόσωπο αριθμό ανθρώπων, να τους φέρουμε ενώ τους έχουμε δίπλα μας αυτούς τους ανθρώπους που θα μπορούσαμε να έχουμε αξιοποιήσει εάν είχαμε σωστές πολιτικές. Εμείς εδώ στην Κρήτη θεωρώ ότι είμαστε υπερήφανοι, χρόνια τώρα η ΠΕΔ Κρήτης υπέδειξε τρόπους, μεταξύ το οποίων πρόγραμμα «Εστία», που ήταν ένα εξαιρετικό πρόγραμμα. Κλείνουμε τα μάτια μας σε μια πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα η Ευρώπη γηράσκει και δεν αναπαράγεται. Πάντα η ιστορία του κόσμου είχε γραφτεί μέσα από τη μετακίνηση των πληθυσμών. Κλείνουμε τα μάτια μας στην ιστορία και μετά ερχόμαστε και απολογούμαστε. Απολογούμαστε τώρα και κλαίμε, γιατί αυτή η τραγωδία έγινε στην Πύλο. Εάν γίνονταν κάπου στα ιταλικά νερά ή κάπου πιο μακριά δεν θα μας αφορούσε, δεν θα το ξέραμε καν, το πολύ να ήταν τρεις σειρές σε κάποια εφημερίδα γραμμένο και αυτό για μια μέρα. Θέλω να πω συγχαρητήρια στα Ανώγεια που πάντα έχουν μια εξωστρέφεια σαν κοινωνία και είναι ένα βήμα πάνω από το υπόλοιπο νησί σε αντιλήψεις, που φιλοξενούν αυτά τα παιδιά. Εάν είναι σκληρό βίωμα η προσφυγιά για έναν ενήλικα, πόσο μάλλον είναι για ένα παιδί».
Η ενσωμάτωση των προσφύγων στην κοινωνία της Κρήτης μέσα από το Κέντρο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων Ανωγείων
Για το κέντρο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων που λειτουργεί στα Ανώγεια από το 2000 μίλησε η κ. Μαρία Ζολώτα προϊσταμένη του τμήματος διαχείρισης και υλοποίησης έργων και προγραμμάτων του ΙΝΕΔΙΒΙΜ. Όπως είπε το κέντρο στα Ανώγεια ξεκίνησε ως μοναδικό στην Ελλάδα το 2000 και λειτούργησε μέχρι το 2019. «Το 2021 μας έστειλαν στην πρόσκληση από το υπουργεία Μετανάστευσης και Ασύλου να το ξανά λειτουργήσουμε και επαναλειτούργησε 14 Ιανουαρίου 2022. Δεχτήκαμε 95 παιδιά. Αυτήν τη στιγμή είναι 14 παιδιά, περιμένουμε άλλα 10. Λειτουργούμε εδώ και ενάμιση χρόνο με παιδιά από το Αφγανιστάν, από την Αίγυπτο, από το Ιράν, το Πακιστάν, Κάμπια και Σομαλία. Προσπαθούμε να τα ενσωματώσουμε στην κοινωνία. Έχουμε καταφέρει πολλά πράγματα μέσω της εκπαίδευσης και μέσω της άτυπης εκπαίδευσης. Οι Ανωγειανοί ευτυχώς έχουν αγκαλιάσει πάρα πολύ το έργο, είναι και φιλόξενοι, οπότε μας βοήθησαν πάρα πολύ. Κυρίως ο δήμος Ανωγείων, τον οποίο ευχαριστούμε ιδιαιτέρως για τη συνδρομή του, την στήριξή του, για όλα αυτά».
Όπως εξήγησε η κ. Ζολώτα τα παιδιά έχουν επικοινωνία με τις οικογένειες τους φίλους και τους συγγενείς τους και αγωνιούν κάθε φορά που κάτι συμβαίνει στις πατρίδες τους όπως ο πρόσφατος σεισμός στην Τουρκία και τη Συρία: «Για το ναυάγιο επειδή είναι κάτι πολύ πρόσφατο δεν το έχουμε συζητήσει. Όμως, είχαμε μεγάλο πρόβλημα με τους σεισμούς στη Συρία που είχαν οικογένειες και φίλους εκεί, οπότε επειδή ήταν προσωπικό το βίωμα είχαμε μεγάλο πρόβλημα. Ευτυχώς υπάρχει δυνατότητα επικοινωνίας με τις οικογένειες, φροντίσαμε αμέσως να επικοινωνήσουν με τους δικούς τους, όπως και εμείς, καθώς εκατέρωθεν υπάρχει ανησυχία σε αυτές τις περιπτώσεις. Οπότε ευτυχώς δεν είχαν προσωπικές απώλειες και γι’ αυτό το διαχειριστήκαμε πολύ καλύτερα από ότι εάν είχαμε προσωπικό πρόβλημα. Σε κάθε περίπτωση, εξαιρουμένου αυτού του ναυαγίου, εμάς μας έχουν έρθει παιδιά από ναυάγια που έχουν γίνει, όπως συνέβη πέρυσι τα Χριστούγεννα. Ομολογώ ότι τα παιδιά δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Μάλιστα το ένα που θα ερχόταν από Αθήνα δεν ήρθε ποτέ, γιατί φοβόταν να μπει στο πλοίο, παρόλο που το πλοίο ήταν τεράστιο».
Σήμερα στο κέντρο φιλοξενούνται 14 παιδιά και το προσεχές διάστημα αναμένεται ένα από το Ηράκλειο και άλλα εννιά από την Αθήνα που ήρθαν από την Ορεστιάδα. Η μια και μοναδική δομή της Κρήτης σίγουρα δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες ανέφερε η κ. Ζολώτα: «Θεωρώ πως δεν είναι αρκετή η δομή των Ανωγείων για ολόκληρη την Κρήτη, καθώς εμάς η δυναμική είναι για 25 παιδιά. Οπότε, δυστυχώς επειδή υπάρχει το πρόβλημα, σίγουρα δεν επαρκεί. Σε ένα ακόμα μέρος θα μπορούσε να στηθεί ένα κέντρο φιλοξενίας. Από ότι ξέρω υπάρχουν επί του παρόντος κέντρα για οικογένειες, που είναι το πρόγραμμα του πλοηγού που έχει το Ήλιος, αλλά είναι για οικογένειες, δεν είναι για ανήλικα. Οπότε, επειδή το πρόβλημα από ό,τι φαίνεται εξακολουθεί να υπάρχει και δεν ξέρουμε ακόμη για πόσο καιρό θα υπάρχει, θα μπορούσε κάπου να στηθεί μια ακόμα δομή».
Το Κέντρο Φιλοξενίας Ανωγείων δέχεται παιδιά από 12 ετών μέχρι 18 ετών.
