Έχει ξεναγήσει από πρέσβεις μέχρι πρωθυπουργούς και αρχηγούς κρατών
– Μήπως γνωρίζετε κάποιον κ. Κακογιαννάκη που εντόπισε μαζί με άλλους το σημαντικό σπήλαιο Δυρού;
Δεν ξέρω πόσοι και από σας που μου κάνετε την τιμή και με διαβάζετε άκουσαν αυτή την ερώτηση. Μου είχε γίνει έμμονη ιδέα από την πρόσφατη επίσκεψή μου στη Μάνη.
Το επώνυμο που ανήκει σε ιστορική Ρεθεμνιώτικη οικογένεια δεν θα μπορούσε να μην έχει σχέση με τον άγνωστο εξερευνητή που αναζητούσα.
Πριν από καιρό, μόλις που είχα δημοσιεύσει ένα αφιέρωμα στον γιατρό Εμμανουήλ Φραγκεδάκη, έλαβα ένα τηλεφώνημα από έναν ευγενέστατο κύριο που μου συστήθηκε Πελοπίδας Κακογιαννάκης κάτοικος Αγίου Νικολάου.
Μιλήσαμε για τον αξέχαστο συγχωριανό του, είπαμε κάμποσα και σε λίγες μέρες έλαβα ένα βιβλίο του με τίτλο «Της ζωής μου ο δρόμος».
Ήταν από τα βιβλία που δεν αφήνεις από τα χέρια σου αν δεν φτάσεις στο τέλος.
Αφού απόλαυσα ένα υπέροχο ανάγνωσμα ομολογουμένως θέλησα να γνωρίσω καλύτερα τον συγγραφέα. Και γοητεύτηκα διπλά γιατί πρόκειται για έναν άνθρωπο από τους ήρωες της ζωής τους ασυμβίβαστους αγωνιστές που πάνε κόντρα στη μοίρα τους.
Γεννήθηκε στις Βρύσσες Αγίου Βασιλείου και παρά τις δύσκολες εποχές με τις αφάνταστες στερήσεις ο Πελοπίδας κατάφερε να τελειώσει το δημοτικό χωρίς φυσικά για λόγους επιβίωσης να αφήσει τις παράλληλες γεωργικές εργασίες στο χωριό του.
Σε μια εποχή που η επαγγελματική κατοχύρωση ήταν όνειρο κάθε νέου αποφάσισε ο Κακογιαννάκης να καταταγεί στη Χωροφυλακή. Υπηρέτησε σε διάφορες περιοχές της χώρας, χωρίς όμως να εγκαταλείψει το όνειρό του, να τελειώσει το γυμνάσιο. Και το κατάφερε. Με την ανοχή της υπηρεσίας του, όπως ο ίδιος αναφέρει, φοίτησε στο νυκτερινό γυμνάσιο της Χαλκίδας, ενώ παράλληλα μάθαινε και Αγγλικά σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών. Η εξαιρετική του επιμέλεια εκτιμήθηκε δεόντως από το Αρχηγείο Χωροφυλακής που διαπιστώνοντας την άριστη εκμάθηση της γλώσσας, του ανέθεσε να ανοίξει και να διοικεί το Σταθμό Τουριστικής Αστυνομίας στην Ύδρα. Με την άδεια της υπηρεσίας του έδωσε εξετάσεις στη Σχολή Ξεναγών της Αθήνας από όπου πήρε το δίπλωμα ξεναγού στα Αγγλικά.
Από όπου πέρασε, άφησε έντονα τα ίχνη του. Αξιαγάπητος, «έξω καρδιά» κατακτούσε τους ντόπιους. Το ίδιο συνέβη όταν βρέθηκε στη Μάνη κάτω από θλιβερές συνθήκες.
Επειδή τις αναφέρει ο ίδιος στο βιβλίο του «Της ζωής μου ο δρόμος» τολμώ να παραβώ τα «προσωπικά δεδομένα», αφού στηρίζονται σε τόσο ρομαντικά πλαίσια.
Νέος κι όμορφος όπως ήταν, όταν υπηρετούσε στην Τρίπολη, έτυχε να γνωρίσει από μακριά φυσικά μια κοπέλα που τον εντυπωσίασε με την πρώτη ματιά. Και πάνω που γεννιόταν ένας μεγάλος έρωτας καλείται ο Πελοπίδας στην Ανωτέρα, όπου είδε να τον περιμένουν εξαγριωμένοι προϊστάμενοι ο ένας πιο προσβλητικός από τον άλλο.
Ούτε λίγο ούτε πολύ του χρέωναν …αποπλάνηση μιας παπαδοπούλας τονίζοντας ότι την καταγγελία έκανε ο ίδιος ο πατέρας.
Όποιος έχει πέσει θύμα αδικίας μπορεί να καταλάβει πως ένοιωθε ο καημένος ο νεαρός χωροφύλακας, που απλά επέμενε για την αθωότητά του. Και μόνο η σκέψη τι θα έλεγαν στο χωριό του αν τον έδιωχναν από τη Χωροφυλακή τον τρέλαινε.
Τελικά του έδωσαν φύλλο πορείας για άμεση αναχώρηση με προορισμό την Υποδιοίκηση Χωροφυλακής στην Αερόπολη. Κι έτσι βρέθηκε σε ένα χωριό που αρχικά το θεωρούσε εξορία. Η υποδοχή στην υπηρεσία δεν ήταν και η καλύτερη.
Αποφασισμένος να αποδείξει σε όλους πόσο έσφαλαν ο Πελοπίδας προσπάθησε να εγκλιματιστεί το συντομότερο. Και η τοπική κοινωνία τον δέχτηκε με ανοικτές αγκαλιές. Ιδιαίτερα τον περιέβαλε με στοργή ο γυμνασιάρχης Ξενικάκης επίσης Ρεθεμνιώτης.
Τελικά ο επιμένων νικά και σύντομα ο Κακογιαννάκης δικαιώθηκε. Και ποιος έβαλε την αρχή; Ποιος άλλος από τον θείο και προστάτη του γιατρό Εμμ. Φραγκεδάκη που με ένα συγκινητικό γράμμα στον διοικητή Χωροφυλακής (28 -12-1957) αποκαθιστούσε την τιμή του αγαπημένου του Πελοπίδα.
Έγραφε ο αείμνηστος γιατρός:
«Αγαπητέ κ. Διοικητά
Χρόνια Πολλά
Απόψε έλαβα ένα γράμμα από το ανιψιό μου Πελοπίδα Κακογιαννάκη, Χωροφύλακα, μετατεθέντα εις Αερόπολην Λακωνίας όστις με πόνο ψυχής μου εξομολογείται πως δεν είχε σχέσεις με την παπαδοπούλα, απλώς είχαν μιλήσει μια δυο φορές δημοσίως και επί παρουσία φίλης της. Το ξέρετε πως και η σκιά του Σώματος της Χωροφυλακής φαντάσει δια τους πολίτας. Κάποιος που θα ήθελε ασφαλώς να κολακεύσει το Γέροντα πατέρα της κοπέλας έσπευσε να τον ενημερώσει ότι η κόρη του έχει πάρει τον κακό δρόμο. Βεβαιώσατε λοιπόν σας παρακαλώ τον Σεβαστό Γέροντα ότι η κόρη του δεν είχε ερωτικόν δεσμόν με τον ανιψιό μου. Νομίζω και πιστεύω ότι ο ανιψιός μου είναι καλός, τίμιος και ειλικρινής.
Σας παρακαλώ λοιπόν να τον απαλλάξετε της κατηγορίας και να αποκαταστήσετε και το όνομα του κοριτσιού. Ο ανιψιός μου γράφει με ψυχική συντριβή και δεν λυπάται πως μετετέθη, διότι αντέχει στις κακουχίας, αλλά λυπάται πως αφήνει τη εκμάθηση της Αγγλικής γλώσσας, εις τον οποίον έγραφα να μελετά εντατικά.
Ευχαρίστως έρχομαι εκεί εάν δεν πείθεται ο Σεβαστός Γέροντας να τον βεβαιώσω ότι η κόρη του δεν είχε καμιά πονηρή σχέση με τον ανιψιό μου. Μου το γράφει, μου το ορκίζεται και επειδή τον γνωρίζω τον πιστεύω.
Μετά τιμής
Εμμανουήλ Ιωα. Φραγκεδάκης Ιατρός».
Μια εξερεύνηση σταθμός
Το χειμώνα του 1958 ήρθε στην Αρεόπολη ένας Ολλανδός σπηλαιολόγος ζητώντας από τους κατοίκους να συνδράμουν για να εξερευνήσει τα σπήλαια του Δυρού άγνωστα μέχρι τότε στον πολύ κόσμο. Αμέσως συστήθηκε μια ομάδα από νέους της περιοχής που επιδίωξαν να έχουν οπωσδήποτε μαζί τους και τον Πελοπίδα Κακογιαννάκη με τον οποίο είχαν όλοι φιλευτεί και έπιναν νερό στο όνομά του.
Ας αφήσουμε όμως τον ίδιο τον Πελοπίδα να μας αφηγηθεί τις πρώτες εκείνες εξερευνήσεις που έχουν τόσο ενδιαφέρον. Και δικαίωναν της πεποίθησή μου για την καταγωγή του Κακογιαννάκη που είχα δει το όνομά του σε επιγραφή του σπηλαίου και από τότε έψαχνα να διασταυρώσω την πληροφορία.
Αφηγείται λοιπόν ο κ. Πελοπίδας γύρω από την εμπειρία του αυτή:
«Υπήρχε μια τρύπα που λεγόταν αλεπότρυπα και παραδίπλα της τρύπας η εκβολή υπόγειου ποταμού με μεγάλη ποσότητα νερού. Σχεδόν αυθόρμητα μαζεύτηκαν δώδεκα νέοι Μανιάτες και δήλωσαν έτοιμοι ν’ ακολουθήσουν τον ξένο. Με τους νέους αυτούς είχα αναπτύξει στενές φιλικές σχέσεις και μου ζήτησαν να πάω μαζί τους, τους είπα ότι το θέλω κι εγώ, αλλά πρέπει να μου το επιτρέψει ο Διοικητής της Υποδιεύθυνσης.
Η ομάδα των εθελοντών με ένα στόμα είπαν: «Πελοπίδα άστο σ’ εμάς». Πήγαν όλοι μαζί στον Διοικητή και τον παρακάλεσαν να μου επιτρέψει να πάω μαζί τους. Το αίτημά τους έγινε δεκτό κι άρχισε η προετοιμασία, σύμφωνα με τις οδηγίες του σπηλαιολόγου.
Απ’ ότι θυμάμαι έπρεπε να έχουμε μαζί μας σπάγκο (λεπτό σκοινί μεγάλου μήκους και αντοχής) να τον χρησιμοποιήσουμε σαν το μίτο της Αριάδνης, φακούς, κεριά κ.ά. Η είσοδος του σπηλαίου θεωρείτο η αλεπότρυπα, το μήκος της οποίας όπως διαπίστωσα αργότερα, ήταν γύρω στα 70 μέτρα, ενώ το άνοιγμα της από 0,60 – 1,10 εκατοστά του μέτρου, την οποία περάσαμε έρποντας ο ένας πίσω από τον άλλο.
Μετά το πέρασμα της αλεπότρυπας, βρεθήκαμε σε μεγάλα ανοίγματα, λίμνες, ποτάμια και φαντασμαγορικούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες!!! Με σαμπρέλα Ι.Χ. αυτοκινήτου φουσκωμένη διασχίσαμε τις άπατες λίμνες και ποτάμια.
Γοητευμένοι από τις όμορφες εικόνες που αντικρίζαμε όσο προχωρούσαμε στα έγκατα του σπηλαίου, πέρασε η μέρα και οι ώρες και έπρεπε να επιστρέψουμε. Είχαμε διανύσει ήδη 1.800 μέτρα. Όταν φτάσαμε στην έξοδο, είχε αρχίσει να σουρουπώνει και πολλοί κάτοικοι της Αρεόπολης είχαν κατέβει έντονα ανήσυχοι για τη ζωή μας, μεταξύ των οποίων ήταν και ο διοικητής της Υποδιευθύνσεως.
Το επόμενο καλοκαίρι, ήρθαν δύο κοπέλες φοιτήτριες σπηλαιολογίας, κι αυτές Ολλανδέζες, σταλμένες από τον συμπατριώτη τους σπηλαιολόγο και ζήτησαν και αυτές συνδρομή για να επισκεφτούν το σπήλαιο. Όλα τα μέλη της ομάδας που είχαν συνοδεύσει τον προηγούμενο χρόνο τον σπηλαιολόγο εκδήλωσαν ομόφωνα ότι επιθυμούν να ξαναμπούν στο σπήλαιο, ενώ εγώ δεν χρειάστηκα άδεια, διότι με διέταξε ο διοικητής της Υποδιεύθυνσης να πάω για την προστασία των κοριτσιών να μην τους συμβεί τίποτα… δεδομένου ότι ήξερα λίγα κολλυβοεγγλέζικα από μια μέθοδο.
Αυτή τη φορά με καλύτερη οργάνωση προχωρήσαμε ακόμη πιο πολύ στα ενδότερα του σπηλαίου και απολαμβάναμε τα ποικιλόμορφα αριστουργήματα της φύσης. Οι Ολλανδέζες δεν έκρυβαν τη χαρά και το θαυμασμό τους για το υπερθέαμα που έβλεπαν!!! Έτσι πέρασε πάλι η μέρα χωρίς να το καταλάβουμε μέσα στο σπήλαιο.
Οι Ολλανδοί δημοσίευσαν τις εντυπώσεις τους σε έγκυρα περιοδικά και λίγο αργότερα με τη χρηματοδότηση του Ε.Ο.Τ. ανέλαβε το ζεύγος Πετρόχειλου την επίσημη εξερεύνηση του σπηλαίου και το κατέστησαν επισκέψιμο και ένα από τα σπουδαιότερα αξιοθέατα της χώρας μας…».
Έτσι έγιναν γνωστά αυτά τα μοναδικής ωραιότητας σπήλαια για τα οποία μας πληροφορούν οι τουριστικοί οδηγοί:
Η επίσκεψή γίνεται μέσω βαρκών, που κάνουν την περιμετρική διαδρομή του σπηλαίου, όπου ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τις διαδοχικές «αίθουσες» που φέρουν αντίστοιχες ονομασίες που αποδόθηκαν από τους πρώτους εξερευνητές του σπηλαίου. Οι ονομασίες αυτές ανταποκρίνονται στη μορφή των σταλακτικών και σταλαγμιτικών σχηματισμών της κάθε αίθουσας και στους φυσικούς χρωματισμούς. Παράλληλα μετά την αποβίβαση από το λιμναίο τμήμα υπάρχει και μια δεύτερη διαδρομή που καλύπτει χερσαίο τμήμα.
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αναζητήσετε μέσα στην περιήγηση τα σημεία όπου βρέθηκαν τα απολιθώματα ζώων και ειδικά ενός ζώου, που δεν θα φαντάζεστε ποτέ ότι θα μπορούσε να ανακαλυφθεί στην Ελλάδα. Μάλιστα αποτελεί τη νοτιότερη καταγραφή του στην Ευρώπη!
Αποτελεί ένα από τα πιο προβεβλημένα Σπήλαια σε όλο τον κόσμο με μοναδική απήχηση στο εξωτερικό, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες επισκεπτών το επισκέπτονται κάθε χρόνο.
Η περιήγηση που θα δείτε αφορά όλους τους επισκέψιμους χώρους του Σπηλαίου (λιμναίο και χερσαίο τμήμα), ενώ σας δίνεται η δυνατότητα να ταξιδέψετε στο χρόνο μέσω της δημιουργίας του σπηλαίου που συντελείται εξαιρετικά αργά σε μια διαδικασία που κρατάει εις το διηνεκές. Αναλυτικές πληροφορίες θα σας κατευθύνουν σε κάθε «Αίθουσα» και σε κάθε ειδικό σχηματισμό.
Η επισκεψιμότητα ξεπερνά κάθε προσδοκία αλλά οι τοπικές αρχές έχουν οργανωθεί άψογα, ώστε η επίσκεψη να αποτελεί απόλαυση και καθόλου ταλαιπωρία. Το έζησα από κοντά και με το χέρι στην καρδιά το καταθέτω.
Ας γυρίσουμε όμως στον ήρωά μας που έγινε αφορμή για το αφιέρωμα αυτό.
Η ζωή στη Μάνη κυλούσε ονειρεμένη για τον Πελοπίδα Κακογιαννάκη. Και μια «πλάκα» που του έκαναν οι συνάδελφοί του, αυτή τη φορά για καλό του άνοιξε νέους ορίζοντες.
Ούτε λίγο ούτε πολύ τον έπεισαν ότι στη σχολή υπενωμοταρχών μπορούν να δώσουν εξετάσεις και απόφοιτοι δημοτικού σχολείου. Με την αθωότητά του πείστηκε ότι είναι καιρός να κυνηγήσει και τα άλλα του όνειρα. Σε χρόνο ρεκόρ και με τη βοήθεια συναδέλφων του που είχαν τελειώσει Γυμνάσιο κατάφερε να προετοιμαστεί άριστα.
Κι έφτασε ο κ. Πελοπίδας να αποκτήσει τέτοια μόρφωση που οι σπουδαιότεροι άνθρωποι της εποχής υποκλίνονταν στη σοφία του.
Άριστος ξεναγός στη συνέχεια εκτός από μαθητές σχολείων έχει ξεναγήσει από πρεσβευτές μέχρι πρωθυπουργούς και αρχηγούς κρατών.
Ευτύχησε να έχει μια υπέροχη οικογένεια με τη σύζυγό του Ντόρα, τα παιδιά του Νίκο και Στράτο και τρία εγγόνια που λατρεύει.
Και συνεχίζει να μας δίνει πνευματικές δημιουργίες εξαιρετικής γραφής.
Επικοινώνησα μαζί με τον υπέροχο αυτό άνθρωπο για να τον συγχαρώ ως αξιόλογο συγγραφέα και να γελάσουμε μαζί με την αγωνία μου να γνωρίσω το Ρεθεμνιώτη που εξερεύνησε από τους πρώτους τα σπήλαια Δυρού, ενώ ήταν τόσο κοντά μου, μιλούσαμε στο τηλέφωνο για το γιατρό Φραγκεδάκη και απολάμβανα το μύρο της ευγενικής ψυχής του και χαρισματικής γραφίδας του δεν είχα καταλάβει ότι ήταν ο ίδιος!!! Πόσο μικρός αλήθεια που είναι ο κόσμος.