Αναμφίβολα η ήττα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στις εκλογές της Κυριακής 21ης Μαΐου ήταν συντριπτική. Η διαφορά των 20 ποσοστιαίων μονάδων μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ είναι διαφορά ασύλληπτη. Θα έχει, πιστεύω, τη δύναμη ενός τεκτονικού σεισμού που αλλάζει το πολιτικό τοπίο. Πολιτικοί αναλυτές και αναλύτριες μίλησαν για μια κακή προεκλογική εκστρατεία του ΣΥΡΙΖΑ, γεμάτη τοξικότητα, στοχευμένη κυρίως στο πρόσωπο του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη, όπου παρουσιαζόταν κάτι σαν αρχιερέας του σκότους… Από την άλλη, οι πολίτες τέσσερα χρόνια βλέπαμε ένα σοβαρό πολιτικό που, σε αντίθεση με τον προηγούμενο, μπορούσε να σταθεί επάξια σε όλα τα διεθνή φόρα, να συνομιλεί, σε διάφορες γλώσσες με παγκόσμιους ηγέτες, να προβάλλει τη χώρα και να φέρνει, μέσα σε αντίξοες διεθνείς συνθήκες, θετικά αποτελέσματα. Επίσης, έναν πολιτικό που κατέβασε τα μούτρα του, πάλι σε αντίθεση με τον προηγούμενο, ανέλαβε ευθύνες και ζήτησε δημόσια συγνώμη για σοβαρά παραστρατήματα της κυβέρνησής του.
Με αυτόν τον πρωθυπουργό ο κ. Τσίπρας ζητούσε επιμόνως, πριν τις εκλογές, να αναμετρηθούν οι δυο τους σε μια τηλεμαχία, ή debate στο αγγλικότερο. Ίσως πόνταρε ότι η σοβαρότητα του ενός θα γινόταν αχίλλειος πτέρνα απέναντι στην αμετροέπεια και τον λαϊκισμό του άλλου.
Αυτή η τηλεμαχία για δύο δεν έγινε τότε. Αλλά ούτε τώρα, ενόψει νέων εκλογών, έχει σημασία πλέον να γίνει, όπως είχαν υπαινιχθεί κύκλοι και των δύο κομμάτων. Η απόσταση ανάμεσα σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ είναι χαώδης. Δεν θα φέρει τίποτε καινούργιο στην πολιτική σκηνή μια συζήτηση μεταξύ δύο αρχηγών, όπου ο ένας είδε τα ποσοστά του να εκτινάσσονται προς τα πάνω και ο άλλος ακριβώς το αντίθετο. Δε θα ήταν καν κομψό.
Σε αυτή τη φάση, ίσως χρειαζόμαστε μια άλλη τηλεμαχία, με άλλους πρωταγωνιστές. Ένα τετ α τετ ανάμεσα στο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, ανάμεσα στον κ. Τσίπρα και τον κ. Ανδρουλάκη. Θα ήταν ενδιαφέρον να βλέπαμε, λοιπόν, μια δημόσια συζήτηση που να αφορά την αξιωματική αντιπολίτευση. Ας μη ξεχνάμε ότι και τα δύο κόμματα είχαν την «αλλαγή» ανάμεσα στα κεντρικά τους συνθήματα. Αφού φαίνεται ξεκάθαρα ποια κυβέρνηση και ποιον πρωθυπουργό επιθυμούμε, ας ξεκαθαρίσουμε, επίσης, σε αυτή τη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση που έχουμε μπροστά μας, και ποια αξιωματική αντιπολίτευση χρειαζόμαστε. Με βάση τόσο τη διαφορά ανάμεσα στα δύο κόμματα, τα εκλογικά αποτελέσματα του ΠΑΣΟΚ, άλλα και τις δηλώσεις του αρχηγού του κ. Ανδρουλάκη, ο οποίος έθεσε το στόχο της επικράτησης του κόμματός του στην αντιπολίτευση (προς το παρών υποθέτω), ένα debate με αυτούς ως πρωταγωνιστές θα ήταν, πιστεύω, πολύ διαφωτιστικό.
Το εκλογικό σώμα φαίνεται να ζητά τρία πράγματα: από τον κ. Μητσοτάκη να συνεχίσει το πρόγραμμά του, από τον κ. Τσίπρα να αναθεωρήσει τον τρόπο με τον οποίο βλέπει το πολιτικό περιβάλλον της χώρας και από τον κ. Ανδρουλάκη να αναλάβει την ευθύνη της αλλαγής, ξεκινώντας από την αντιπολίτευση.
* Η Μαργαρίτα Γερούκη είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια, τμήμα Πολιτικών Επιστημών-πανεπιστήμιο Jyväskylä