Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΓΑΓΑΝΗ*
Τα τελευταία χρόνια απ’ άκρη σ’ άκρη της χώρας πουλιούνται στρέμματα γης, καλλιέργειες, οικόπεδα, εμπορικά καταστήματα, συνοικίες, ολόκληρα χωριά και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί ο νους σε ανθρώπους που αυτή τη στιγμή τους αποκαλούμε ξένους. Και αναρωτιέμαι αν σε λίγα χρόνια αυτοί οι άνθρωποι θα είναι Έλληνες και εμείς ξένοι κάπου αλλού. Κάτι δεν πάει καλά …
Στην εποχή του booking και του airbnb ως κερδοφόρο και δημοφιλές επάγγελμα έχει αναδειχθεί αυτό του μεσίτη και έχουν ανέβει πολύ οι μετοχές των εταιρειών που ασχολούνται με αγορά – ενοικίαση πολυτελών κατοικιών σε Άγγλους, Γάλλους, Γερμανούς και πολίτες άλλων χωρών, καθώς και η ενασχόληση με το real estate.
Ήμουν πρόσφατα σε μία πολύ αξιόλογη συνάντηση, όπου μιλούσαν για την εθνική συνείδηση των διαφόρων λαών και για την πορεία των κοινωνιών της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια, με έμφαση σε αυτές της Γαλλίας και της Γερμανίας. Σκέφτηκα αμέσως τι είναι εθνική συνείδηση και τι είναι αυτό που ξεχωρίζει έναν Έλληνα από έναν Άγγλο, ένα Γάλλο ή ένα Γερμανό. Αν υπάρχει κάτι, γιατί πλέον πολλά έχουν γίνει ίδια. Μου ήρθε μετά στο μυαλό η ιστορία, ο πολιτισμός του κάθε λαού και δη του ελληνικού. Ο ξεχασμένος τρόπος ζωής των Ελλήνων, η μεσογειακή δίαιτα και η παραδοσιακή ντοπιολαλιά, τα γράμματα, οι τέχνες και η γραφή. Επίσης και κάτι άλλο ανώτερο μάλλον, η πίστη δηλαδή και ο τρόπος που αυτή εκφράζεται σε κάθε τόπο. Σκέφτηκα στη συνέχεια αν υπάρχουν σήμερα έθνη και αν η διεθνοποίηση οδήγησε σε καλύτερους δρόμους ή σε πιο χαλεπούς καιρούς. Σε ένα πιο φωτεινό μέλλον ή απλά προκάλεσε την απώλεια της διαφορετικότητας και την ομογενοποίηση των ανθρώπων σε όλη την οικουμένη.
Αυτή τη στιγμή πολλοί Ευρωπαίοι επενδύουν σε οικόπεδα και γη στο Ρέθυμνο, μέσα στην πόλη και εκτός. Οι Ρεθεμνιώτες αρκετοί φεύγουν εκτός Ελλάδας και αναζητούν επαγγελματική στέγη σε άλλες χώρες. Ίσως όλες αυτές οι αλλαγές να είναι λογικές εξελίξεις, μιας και οι κοινωνίες προοδεύουν. Δε μένουν στάσιμες. Ζούμε σε ένα διεθνοποιημένο κόσμο στον οποίο οι άνθρωποι μιλούν πολλές γλώσσες, κινούνται εύκολα απ’ τη μία χώρα στην άλλη, απ’ τη μία ήπειρο στην άλλη. Όλα έχουν γίνει πιο εύκολα. Είναι όμως και πιο σωστά;
Στη Θεσσαλονίκη και στη Χαλκιδική συμβαίνει κάτι ανάλογο. Διαφέρει ελαφρώς η προέλευση των αγοραστών. Προέρχονται από τις άνωθεν της Ελλάδος χώρες, τους λεγόμενους βαλκάνιους γείτονες μας. Βούλγαροι, Σκοπιανοί και Σέρβοι αγοράζουν τουριστικά θέρετρα εδώ. Ξεχνάμε κάποιες φορές, γιατί έγινε ο Μακεδονικός Αγώνας, πόσοι άνθρωποι σκοτώθηκαν στον α’ και β’ βαλκανικό και γιατί στη Θεσσαλονίκη σήμερα, εν έτει 2024, ομιλείται ως κύρια γλώσσα η ελληνική και όχι κάποια σλάβικης προέλευσης.
Δε ξέρω τι φταίει, πάντως δε φταίνε σίγουρα μόνο οι άλλοι, οι κακοί άλλοι. Φταίμε και εμείς σε ένα ποσοστό. Το εύκολο κέρδος δεν είναι πάντα και το θεμιτό. Αναρωτιέμαι αν το ξεπούλημα της περιουσίας ήταν πάντα στη λογική του Έλληνα ή αν αποκτήθηκε τα τελευταία χρόνια, μετά τους τόσο δύσκολους καιρούς των μνημονίων. Αν το θέλαμε η αν αναγκαστήκαμε να αρχίσουμε να πουλάμε εδάφη, συγκοινωνίες, καταστήματα ή οτιδήποτε άλλο λόγω της επικείμενης πτώχευσης που μας είπαν ότι είναι καθ’ οδόν …
Μου μείναν δύο φράσεις από κείνη τη συνάντηση. Και οι δύο έχουν να κάνουν με το χρήμα και την ηθική υπόσταση του ανθρώπου. Η μία είναι ότι οι αξίες, αν υπάρχουν, δε μετριώνται με χρήματα και η άλλη πως ότι κερδίζεται με αίμα δεν αγοράζεται με μία υπογραφή.
*Ο Λευτέρης Γαγάνης είναι ειδικευόμενος ιατρός
