Μέρος 1ο: Η αλλαγή της εικόνας του παραλιακού μας μετώπου
Η αυτοδιοίκηση είναι ένα ταξίδι πολλές φορές ανηφορικό και δύσβατο. Είναι όμως και μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων και ευρύτερες συνεργασίες που καταλήγουν σε χειροπιαστά και μετρήσιμα για τους πολίτες αποτελέσματα. Ως εκ τούτου είναι μια πρόκληση και μια πολυεπίπεδη μάχη με τα προβλήματα αλλά και τις προοπτικές που ανοίγονται από τις αποφάσεις που λαμβάνονται. Για αυτό για κάθε οργανισμό είναι σημαντική η καταγραφή ενεργειών και έργων ως μέρος της εξελικτικής του πορείας, ως σκέλος ενός ευρύτερου σχεδιασμού αλλά κυρίως ως πυξίδα για το μέλλον.
Ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση, οι στόχοι που από την πρώτη μέρα θέσαμε το 2014 στο Λιμενικό Ταμείο Ρέθυμνου και η εξέλιξη τους σήμερα μας δείχνουν ότι μπορεί ο χρόνος να μην γυρίζει πίσω όμως το σημαντικό για το παρόν και το μέλλον μας είναι να αντλήσουμε συμπεράσματα και γνώσεις από το παρελθόν και να λάβουμε τις αποφάσεις εκείνες που θα μας οδηγήσουν με ασφάλεια σε μια καλύτερη προοπτική. Φυσικά χωρίς μηδενισμούς η απαξίωση των υφιστάμενων προσπαθειών.
Όπως λέει ο Stephen Robbins, ειδικός στην οργανωτική συμπεριφορά και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο, η σύγκρουση είναι μια διαδικασία που ξεκινά όταν ένα συμβαλλόμενο μέρος αντιλαμβάνεται ότι το άλλο έχει επηρεάσει αρνητικά ή πρόκειται να επηρεάσει αρνητικά οποιοδήποτε από τα ενδιαφέροντά του. Στο Διαδημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ρεθύμνου, κάναμε την υπέρβαση, αφήσαμε πίσω διαχωρισμούς του χθες και συνεργαστήκαμε όλοι μαζί.
Οι βασικοί λόγοι που οδήγησαν σε αυτό το θετικό αποτέλεσμα υπήρξαν δύο: Η σταθερή στήριξη μιας αυτοδιοικητικής προσέγγισης που είχε στον πυρήνα της δυνατότητα στήριξης των υπηρεσιακών εισηγήσεων του εμπείρου προσωπικού του Διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου Ρεθύμνης και η ανάπτυξη μιας αξιόπιστης και λειτουργικής συνεργασίας μέσα από το διάλογο. Χτίσαμε ως διοίκηση πάνω στη βάση που παραλάβαμε, αναπτύξαμε από το μηδέν νέα στοχοθεσία και ένα για πρώτη φορά πλήρες όραμα για την ανάπτυξη των λιμενικών μας υποδομών. Κομβικός στόχος υπήρξε η διασύνδεση των λιμενικών υποδομών ,η ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού, αλλά και η χάραξη στρατηγικής στα λιμάνια της περιοχής αρμοδιότητας του Διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου Ρεθύμνης.
Το περίγραμμα της στρατηγικής μας γύρω από τα απαραίτητα λιμενικά έργα του Ρεθύμνου υπήρξε απλό. Να μπουν για πρώτη φορά σε τροχιά υλοποίησης με στόχο να ενισχυθούν οι υποδομές και η ανάπτυξη και να καταστούμε ένας βασικός λιμενικός κόμβος στο πλαίσιο της εθνικής λιμενικής στρατηγικής.
Το κάθε έργο που εντάσσεται σε ένα σχεδιασμό αποτελεί ένα λιθαράκι για το μεγάλο στόχο. Θα σταθώ σε τρία έργα για τα οποία συναντήσαμε αυξημένες δυσκολίες σήμερα όμως συμβάλουν καθοριστικά και αναμένεται να συμβάλουν στην αναπτυξιακή προοπτική του τόπου μας. Ο ορθολογισμός, η τεκμηρίωση και η αξιολόγηση είναι στοιχεία τα οποία προστέθηκαν στον τρόπο αντιμετώπισης, πρακτική που σεβαστήκαμε και ακολουθήσαμε στο ακέραιο.
Ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός για το Ενετικό μας Λιμάνι
Η λειτουργία των οχυρωμένων ιστορικών πόλεων ως μουσεία ανοιχτού χώρου, μπορεί να συνεισφέρει στην διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας ενός τόπου και στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων σύμφωνα με τη διατριβή της Ειρήνης Σημαντηράκη με θέμα τον ρόλο της πολιτιστικής κληρονομιάς στην αναζωογόνηση των βιώσιμων πόλεων. Άλλωστε όπως λέει και ο Νίκος Μπελαβίλας το κάθε μνημείο είναι ένα υλικό τεκμήριο της ιστορικής αφήγησης και διαφέρει, λόγω της υλικότητάς του, από τη νοητική προφορική ή γραπτή ιστορία. Εγώ θα έλεγα ότι είναι ένα ζωντανό ταξίδι στο χρόνο και σε διαφορετικές εποχές και συνθήκες. Το πρώτο οργανωμένο λιμάνι που απέκτησε το Ρέθυμνο ήταν το ενετικό και σήμερα είναι ένα σπάνιας φυσικής ομορφιάς μνημείο. Ακριβώς με αυτό το σκεπτικό ξεκινήσαμε από την πρώτη μέρα να ασχολούμαστε με το ενετικό λιμάνι ως πρώτη προτεραιότητα. Ξέραμε ότι θα συναντήσουμε αντιδράσεις και αγκυλώσεις όμως σήμερα κοιτάμε με περηφάνια μια αισθητά καλύτερη εικόνα από αυτή που παραλάβαμε, ξέροντας φυσικά ότι μπορούμε να κάνουμε ακόμα περισσότερα. Με βάση την «Εκπόνηση σχεδίου γενικής διάταξης λειτουργιών Ενετικού λιμανιού», προχωρήσαμε σε πληθώρα αλλαγών.
Προχώρησε η απομάκρυνση από το Ενετικό λιμάνι των σκαφών μεγάλου μεγέθους και του περιπτέρου. Ακολουθήσε η μετατόπιση και αντικατάσταση του σκιαδίου εξυπηρέτησης των Επαγγελματιών Αλιέων και η αποξήλωση κάθε πέργκολας με εφαρμογή ενιαίας σκίασης δια μέσου αναπτυσσόμενων τραπεζοκαθισμάτων με ομπρέλες. Προχώρησε η μετατόπιση του διαδρόμου διέλευσης πεζών στην εξωτερική πλευρά του κρηπιδώματος και ανάλογη ανάπτυξη των τραπεζοκαθισμάτων από την οικοδομική γραμμή έως το όριο του διαδρόμου. Τέλος προχώρησε η παραχώρηση του κτισίματος παλιάς αποβάθρας προς εξυπηρέτηση του τμήματος Τουρισμού του Δήμου που αφορά τη διάχυση της πληροφορίας αξιοθέατων και πολιτιστικών δρώμενων ευρύτερα στο Νομό.
Ακολουθήσε η χρηματοδότηση του έργου «Αποκατάσταση των υφάλων λιμενικών έργων το Ενετικού λιμένος Ρεθύμνου» από το ΕΠ Κρήτη 2014-2020 της ΕΥΔΕΠΠ Περιφέρειας Κρήτης, προϋπολογισμού 337.000,00 ευρώ έργο το οποίο και εκτελέστηκε και ολοκληρώθηκε το 2019, έργο εξαιρετικά σημαντικό για την στήριξη και την υπόσταση των κρηπιδωμάτων του Ενετικού Λιμένα. Με το έργο αυτό θεραπεύονται αφανείς μεν, εξαιρετικά επικίνδυνες δε, βλάβες και ζημίες ετών.
Ο σχεδιασμός της συνολικής επέμβασης στο ενετικό λιμάνι επιτυγχάνεται με την μελέτη αποκατάστασης του αιγυπτιακού φάρου, τη μελέτη επί του κτιρίου Τελωνείου και τη μελέτη φωτισμού του ενετικού λιμανιού με τις παραπάνω μελέτες να είναι σε τελικό στάδιο ωρίμανσης είτε να έχουν υποβληθεί προς λήψη εγκρίσεων κατόπιν περαίωσής τους. Μάλιστα το 2023 ευόδωσε η έγκριση της μελέτης φωτισμού του ενετικού λιμένα από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο που αποσκοπεί στη αισθητική ,λειτουργική αναβάθμιση της περιοχής και προωθεί τις αυξημένες απαιτήσεις για εξοικονόμηση ενέργειας.
Αντιμετωπίσαμε το ενετικό μας λιμάνι σεβόμενοι τη δραστηριότητα που έχει αναπτυχθεί οντάς ένα μνημείο που συνεχίζει να ζει εντός του πολεοδομικού ιστού όχι ως αποστειρωμένο αρχαιολογικό μνημείο, αλλά ως ενεργός διαρκώς εν χρήσει αστικός χώρος που είναι πλέον ένα κόσμημα για την πόλη μας με ελεύθερη και άνετη πρόσβαση.
Ένα πραγματικό σύγχρονο κτίριο για το Λιμεναρχείο μας και ο φωτισμός του Λιμανιού
Η εικόνα του Λιμεναρχείου υπήρξε για πολλά χρόνια τραγική, καθώς στεγαζόταν σε ένα κτίριο άκρως ακατάλληλο χωρίς δυνατότητα σωστής ανάπτυξης των λειτουργιών που προκύπτουν από την αποστολή του Λιμενικού Σώματος. Αποφασίσαμε να δώσουμε ένα τέλος και χαίρομαι ιδιαίτερα που σήμερα πέρα από το νέο Λιμεναρχείο Ρεθύμνου που αποτελεί ένα από τα πλέον σύγχρονα στη χώρα προχωράει και το νέο δικαστικό και αστυνομικό μέγαρο έτσι ώστε σιγά σιγά οι υπηρεσίες μας να έχουν τους χώρους που τους αρμόζουν. Στο τέλος του 2016 χρηματοδοτήθηκε από το ΠΔΕ 2016 του ΥΝΑ με 100.000 ευρώ το έργο «Διαμόρφωσης για την στέγαση του Λιμεναρχείου Ρεθύμνου», έργο το οποίο εκτελέστηκε από το ΔΛΤΡ. Πλέον, το Λιμεναρχείο Ρεθύμνου στεγάζεται στο σύγχρονο κτίριο ΔΕΛΦΙΝΙ κατόπιν πάγιας απαίτησης φορέων και πολιτών.
Ανάμεσα στα δυο προαναφερθέντα έργα δηλαδή στο ενετικό λιμάνι και στο νέο Λιμεναρχείο Ρέθυμνου απλώνεται ο πρώτος πανευρωπαϊκά κήπος σε παραθαλάσσιο μέτωπο δημόσιου χαρακτήρα ο οποίος συντηρείται και εμπλουτίζεται με δαπάνες του Λιμενικού Ταμείου. Η ιδέα του συμπολίτη μας Μιχάλη Κουμνά που έγινε αποδεκτή και υλοποιήθηκε υπό την εποπτεία του και με τη χορηγία του συνόλου των φυτών, είναι πλέον το καμάρι της παραλίας και υποστηρίζεται κατ’ έτος από την υπηρεσία του ΔΛΤΡ. Έχει λοιπόν δημιουργηθεί μια ενιαία ενότητα έργων που από κοινού με τη συστηματική προσπάθεια βελτίωσης που επιτελείται από τους επιχειρηματίες του παραλιακού μας μετώπου έχει αλλάξει αισθητά την εικόνα και κυρίως την προσβασιμότητα ενός από τα ωραιότερα σημεία της πόλης μας.
Ακολούθως η αντικατάσταση ιστών φωτισμού και φωτιστικών σωμάτων Λιμένα Ρεθύμνου ήταν έργο προϋπολογισμού 105.157,00 ευρώ που υλοποιήθηκε .Ήταν ένα έργο πολύ σημαντικό με δεδομένο ότι προχώρησε στην αντικατάσταση των ιστών στα μεταλλικά τους μέρη ώστε να είναι ικανά να αντέχουν τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες και τοποθετήθηκαν λαμπτήρες ισχυρής φωτοβολίας, χαμηλής κατανάλωσης και νέας τεχνολογίας που μειώνουν σοβαρά τις δαπάνες κατανάλωσης αλλά και ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας χρηστών και διερχομένων στο λιμάνι. Παράλληλα με συμπληρωματική πρόσφατη ανάθεση το 2023 με κονδύλι από ιδίους πόρους του ΔΛΤΡ ξεκινά η συμπληρωματική αντικατάσταση επιπλέων φωτιστικών σωμάτων και ιστών φωτισμού προϋπολογισμού 24. 000 ευρώ.
Το Αλιευτικό καταφύγιο Σκαλέτας και η αποσυμφόρηση της Μαρίνας
Η χρηματοδότηση της κατασκευής του έργου «Αλιευτικό Καταφύγιο Σκαλέτα» προϋπολογισμού 5,9 εκ. ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας και Θάλασσας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (με αριθμού υποψηφίου έργου 1 πανελλαδικά) υπήρξε μια διαχρονική και σύνθετη προσπάθεια. Η κατασκευή του έργου αυτού έχει ξεκινήσει και αναμένεται να ανακουφίσει τη λιμενική εγκατάσταση Ρεθύμνου από την πληθώρα επαγγελματικών και ερασιτεχνικών αλιευτικών σκαφών, που μειώνουν δραστικά τις διαθέσιμες θέσεις επισκεπτών του ναυτιλιακού τουρισμού και απομακρύνουν από το όραμα μιας σύγχρονης μαρίνας στην πανέμορφη πόλη μας. Παράλληλα στα υποέργα ένας γερανός ανέλκυσης σκαφών θα συνοδεύει το έργο όπως και ένας οικίσκος με μέσα αντιρύπανσης για έκτακτη ανάγκη. Επίσης πραγματοποιήθηκε μελέτη γέφυρας πάνω από την ιρλανδική διάβαση που χρόνια χρησιμοποιούνταν για πέρασμα από το ποτάμι προς το αλιευτικό καταφύγιο.
Κουτσαλεδάκη- Καπετανάκη Ειρήνη
Ανεξάρτητη Δημοτική Σύμβουλος Δήμου Ρεθύμνης