Μεγάλες διαστάσεις έχουν λάβει το τελευταίο διάστημα οι απάτες σε βάρος πολιτών και κυρίως ηλικιωμένων, είτε από μεμονωμένους δράστες, είτε από μέλη εγκληματικών ομάδων που με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούν να αποσπάσουν χρήματα από ανυποψίαστους πολίτες.
Οι δράστες χρησιμοποιούν πολλούς τρόπους για να καταφέρουν να εξαπατήσουν τα υποψήφια θύματά τους, ενώ δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση σε ηλικιωμένα άτομα, τα οποία θεωρούν πιο εύκολους στόχους.
Χαρακτηριστική είναι η «κομπίνα» με τα δήθεν τροχαία ατυχήματα. Οι δράστες αφού συγκεντρώσουν πληροφορίες για την οικογενειακή κατάσταση των θυμάτων, πραγματοποιούν τηλεφωνικές κλήσεις προσποιούμενοι τους δικηγόρους ή τους αστυνομικούς και τους αναφέρουν ψευδώς ότι συγγενικό τους πρόσωπο, συνήθως τα παιδιά τους, έχουν προκαλέσει θανατηφόρο τροχαίο. Προκειμένου να αποφευχθεί η φυλάκιση του συγγενικού τους προσώπου και να απεμπλακεί από τις ποινικές συνέπειες, απαιτούν να τους δώσουν μεγάλα χρηματικά ποσά. Άλλοι πάλι προσεγγίζουν τα υποψήφια θύματά τους, κυρίως ηλικιωμένα άτομα και με το πρόσχημα ότι είναι υπάλληλοι Οργανισμών του Δημοσίου (Δ.Ε.Η., Ο.Τ.Ε, Εφορία) κτλ. τους πείθουν να μπουν στην οικία τους. Στη συνέχεια τους απασχολούν και χωρίς να γίνουν αντιληπτοί, είτε οι ίδιοι, είτε συνεργοί τους καταφέρνουν να τους αποσπάσουν χρήματα και τιμαλφή.
Με πρωτοβουλία της Γενική περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Κρήτης, πραγματοποιήθηκαν σε όλη την Κρήτη εκδηλώσεις ενημερωτικού χαρακτήρα για την αποφυγή εξαπάτησης των πολιτών.
Αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ επισκέφτηκαν τα ΚΑΠΗ του δήμου Ρεθύμνου όπου είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με τους ηλικιωμένους να απαντήσουν τα ερωτήματά τους και να τους δώσουν τις απαραίτητες συμβουλές ώστε να μην πέσουν θύματα απάτης.
Μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο Μηνάς Χατζημιχαήλ, από την Υποδιεύθυνση ασφαλείας Ρεθύμνου, επεσήμανε τη σημασία της ενημέρωσης και της πρόληψης τονίζοντας όπως ανέφερε πως: «Ενημερώνουμε του ηλικιωμένους για αδικήματα που πλήττουν το περιουσιακό δίκαιο, με έμφαση στις απάτες που αποτελούν μάστιγα της εποχής και ιδίως απάτες που στοχεύουν σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Με χαρά, διαπιστώσαμε ότι μας ανέμενε ένα θερμό ακροατήριο, το οποίο με ζωηρό ενδιαφέρον παρακολούθησε αυτά που είχαμε να πούμε και μάλιστα, συνεισέφερε με τον τρόπο του αναφέροντας τις προσωπικές τους εμπειρίες, όπως και τρόπους που σκέφτονται και οι ίδιοι για να προφυλαχθούν, να θωρακιστούν απέναντι σε αυτό το φαινόμενο. Γενικότερα, αλλά και ειδικότερα σε αυτά τα αδικήματα η πρόληψη είναι το παν, να προφυλάξουμε τα χρήματά μας και τους κόπους μας».
Αναφερόμενος στις συνήθεις απάτες ο κ. Χατζημιχαήλ είπε: «Συνήθως οι απάτες αφορούν σε τηλέφωνα που γίνονται στο σπίτι, που κάποιος επιτήδειος ισχυρίζεται ότι ένα αγαπημένο πρόσωπο του ομιλούντα έχει προκαλέσει τροχαίο ατύχημα και είναι υπό κράτηση γιατί τραυματίστηκε σοβαρά το θύμα και χρειάζεται κάποια χρήματα επειγόντως. Έχουμε και παρεμφερή αυτής της περίπτωσης, που είναι πάλι για αγαπημένο μας πρόσωπο που έχει τραυματιστεί, βρίσκεται στο νοσοκομείο και χρειάζεται άμεση χειρουργική βοήθεια, ιατρική επέμβαση και πάλι ζητάνε από το θύμα κάποια χρήματα άμεσα. Ακόμα και χρυσαφικά δίνουν και οτιδήποτε. Βεβαίως υπάρχουν απάτες και στα ATM, που πάμε απρόσεκτοι να κάνουμε μια συναλλαγή και κάποιος έχει δει πίσω από την πλάτη μας τον κωδικό. Μετά με ένα πρόσχημα μας απασχολεί, μας παίρνει την κάρτα και την αντικαθιστά με μια άλλη. Όταν φεύγει το θύμα ανέμελο από το ATM μετά αυτός μένει με την κάρτα και τον κωδικό».
«Με σωστή ενημέρωση και ψυχραιμία μπορούν να αποτραπούν οι απάτες»
Το ζήτημα αυτό δεν αφορά μόνο τους ηλικιωμένους, όπως εξηγεί ο κ. Χατζημιχαήλ, μιας και το τελευταίο διάστημα οι απάτες παίρνουν μεγάλες διαστάσεις και τα θύματα ανήκουν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και τα κοινωνικά στρώματα. Ωστόσο επισημαίνει πως με τη σωστή ενημέρωση και ψυχραιμία θα μπορούν να διαχειριστούν την κατάσταση σε περίπτωση που κάποιος επιτήδειος επιχειρήσει να τους εξαπατήσει. Χαρακτηριστικά, τόνισε: «Οι ηλικιωμένοι είναι μια ελαφρώς πιο ευάλωτη κατηγορία, αν και θεωρώ ότι είναι ένα φαινόμενο που μας αγγίζει όλους. Είμαι βέβαιος ότι μας αγγίζει όλους, γιατί το βλέπω στην υπηρεσία τι γίνεται κάθε μέρα από όλες τις ηλικίες, από όλες τις κοινωνικές τάξεις και τα μορφωτικά επίπεδα. Οι ηλικιωμένοι απλώς είναι μια ελαφρώς πιο ευάλωτη κατηγορία, καθώς δεν έχει την τριβή με την τεχνολογία και με τα σύγχρονα μέσα συναλλαγών. Είμαι βέβαιος, όμως ότι μπορούν να προφυλαχτούν, γιατί είναι τέτοια η φύση των αδικημάτων αυτών που μπορούν να αποτραπούν. Δεν έχουν αυτήν τη βία που έχουν άλλα αδικήματα. Άρα εδώ με την κατάλληλη ενημέρωση επιτυγχάνεις τη νηφαλιότητα που θέλεις εκείνη την στιγμή που αντιμετωπίζεις το περιστατικό, ώστε να μπορέσεις να το χειριστείς και να καταλάβεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Το πρώτο στοιχείο είναι η ενημέρωση, να το έχεις ξανά ακούσει να συμβαίνει. Αυτό σου παρέχει την ψυχραιμία εκείνη την ώρα να το διαχειριστείς, να μην αιφνιδιαστείς, γιατί σε νηφάλια κατάσταση είμαι σίγουρος ότι κανείς δεν θα δεχόταν αυτά τα πράγματα που ακούμε στο τηλέφωνο ή τις απαιτήσεις για τα χρηματικά ποσά που ζητούν».
Αναφερόμενος στις γενικές οδηγίες και συμβουλές ο κ. Χατζημιχαήλ, είπε: «Δεν δίνουμε ποτέ τους τραπεζικούς κωδικούς μας, είμαστε πάρα πολύ επιφυλακτικοί όταν ανοίγουμε την πόρτα μας σε αγνώστους και πρέπει να έχουμε τον έλεγχο του σπιτιού μας. Από εκεί και πέρα να έχουμε τα αυτιά μας ανοιχτά, να ακούμε τι συμβαίνει στον κόσμο, τι συμβαίνει στους γύρω μας, να τα μεταφέρουμε για να έχουμε μια εικόνα. Όταν έχουμε την ενημέρωση όλα τα άλλα γίνονται πιο εύκολα».
Τεράστιο το ενδιαφέρον των ηλικιωμένων
Η αρμόδια αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής του δήμου Ρεθύμνου Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα ευχαρίστησε τους αξιωματικούς της ΕΛΑΣ για την πρωτοβουλία της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Περιφέρειας Κρήτης να ενημερώσουν τους ηλικιωμένους για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφύγουν τις απάτες.
Όπως είπε η κ. Ελευθεριάδου, η ανταπόκριση των μελών των ΚΑΠΗ ήταν μεγάλη καθώς παρακολούθησαν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τις ομιλίες, εξέφρασαν τις απορίες τους και πήραν τις απαντήσεις από τους καθ ύλην αρμοδίους: «Ευχαριστούμε πάρα πολύ τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Περιφέρειας Κρήτης και την Υποδιεύθυνση Ασφαλείας Ρεθύμνου για την ενημέρωση, γιατί είναι δική τους η πρωτοβουλία. Αυτό που γίνεται σήμερα καταρχήν είναι επιβεβλημένο, γιατί οι απάτες βρίθουν κυριολεκτικά. Υπήρχε μεγάλη συμμετοχή από τα μέλη των ΚΑΠΗ μας, γιατί όσο μπαίνουν στη τεχνολογία οι ηλικιωμένοι, τόσο πιο ευάλωτοι είναι να πέσουν θύμα απάτης, γιατί ακριβώς μπαίνουν σε σκοτεινά νερά που δεν τα ξέρουν. Αυτοί οι άνθρωποι είναι πιο ευάλωτοι γιατί δεν δουλεύουν πια, δεν είναι στην πιάτσα, οπότε είναι πολύ πιο εύκολο, όταν δεν είσαι πια ενεργός επαγγελματικά, να πέσεις θύμα μια τέτοιας οικονομικής απάτης. Επίσης η τεχνολογία προχωράει τόσο πολύ, που ακόμα και οι νέοι άνθρωποι δεν μπορούν να παρακολουθήσουν πως γίνονται οι συναλλαγές τους, να εξασφαλίσουν την ασφάλεια, να εξασφαλίσουν την παρακολούθηση των οικονομικών του συναλλαγών, πόσο μάλλον οι ηλικιωμένοι».
«Στόχος μας η υγιής γήρανση»
Η κ. Ελευθεριάδου τόνισε ότι όλες οι δραστηριότητες των ΚΑΠΗ εντάσσονται στη φιλοσοφία της ενεργούς γήρανσης, για αυτό και εκτός από εκδηλώσεις ψυχαγωγικού χαρακτήρα γίνονται ενημερωτικές δράσεις, σεμινάρια και εργαστήρια: «Εμείς σαν δήμος δίνουμε έμφαση σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητες της τρίτης ηλικίας, και πιο συγκεκριμένα των ΚΑΠΗ που είναι πολυάριθμα και πολύ ενεργά, ξεπερνούν τα 2.000 μέλη αυτήν τη στιγμή. Ο στόχος μας είναι η υγιής γήρανση. Έτσι κι αλλιώς ο μέσος όρος ζωής έχει ανέβει. Αυτό είναι καλό χάρη στην ιατρική και την επιστήμη γενικότερα, αυτό όμως πρέπει να το διαχειριστούμε. Το ποσοστό ανεβαίνει των ανθρώπων που είναι τρίτης και τέταρτης ηλικίας, πως όμως του βοηθάμε να έχουν μια ενδιαφέρουσα, ενεργή ζωή και να την χαίρονται; Μέσα σε αυτά τα πλαίσια των πρωτοβουλιών που παίρνουμε που είναι πολλές, θέλουμε ποικιλοτρόπως να τους βοηθάμε να έχουν στη ζωή τους ενδιαφέροντα. Γι’ αυτό πάμε τόσες εκδρομές, τώρα τον Δεκέμβρη θα κάνουν όλα μας τα ΚΑΠΗ μια βραδιά γλεντιού σε ένα κέντρο, να χορέψουν, να διασκεδάσουν. Επίσης ζητήσαμε από την δημοτική χορωδία, που έκανε αυτήν την καταπληκτική συναυλία, να την επαναλάβει μόνο για τα ΚΑΠΗ μας. Στις 11/12 έχουμε κλείσει το αμφιθέατρο του ΤΕΙ, θα φέρουμε με λεωφορεία όλα τα ΚΑΠΗ εκεί και θα γίνει μια γιορτή για αυτούς, να νιώσουν μοναδικοί, να νιώσουν ότι τους σκεφτόμαστε και τους σεβόμαστε αλλιώς, παραπάνω. Σε αυτό το πλαίσιο γίνονται και οι ομάδες μνήμης, οι ομάδες χορού, οι ομάδες κινησιοθεραπείας για να τους ενεργοποιούμε. Επίσης, αυτό τους βοηθάει να διατηρούν σε μια εγρήγορση το μυαλό τους, που είναι πολύ σημαντικό. Μόλις ολοκλήρωσαν οι πρώτες ομάδες ηλικιωμένων και θα πάρουν τα πτυχία τους, που η Περιφέρεια Κρήτης τους εκπαίδευσε στην Α-Β του διαδικτύου. Αυτό είχε μεγάλο ενδιαφέρον και συμμετοχή και θα το επαναλάβουμε, και για αυτούς που θέλουν να περάσουν σε πιο προχωρημένα πράγματα και για καινούργιους που θέλουν να το κάνουν. Τους βλέπεις ότι πια και οι ίδιοι το χρειάζονται να κάνουν από μόνοι τους συναλλαγές, να κάνουν μια αίτηση, να μπουν στο facebook, να διαβάσουν τα νέα, να στείλουν ένα mail. Έχουμε και ηλικιωμένους που είναι 60 χρονών και απλώς έχουν βγει σε σύνταξη, είναι ενεργότατοι. Αν τους δεις σε μια εκδρομή πως χορεύουν, πως διασκεδάζουν και πως ανεβαίνουν ανηφόρες θα μείνεις έκθαμβος. Έχουν όρεξη για ζωή, εγώ τους καμαρώνω. Προχθές είχαμε πάει με το ΚΑΠΗ του Μασταμπά και το ΚΑΠΗ της Καλλιθέας εκδρομή σε μοναστήρια των Χανίων, πήγαμε στο Έλος και φάγαμε και περάσαμε πάρα πολύ ωραία. Τους είδα πόσο ζωηροί είναι, πόσο ορεξάτοι και πόσο «διψάνε» να τους δώσεις αφορμές. Να βγουν, να μάθουν καινούργια πράγματα και γενικώς να είναι δημιουργικοί. Αυτό, λοιπόν, κάνουμε στα ΚΑΠΗ. Να τους κρατάμε απασχολημένους με ωραίους τρόπους, να τους προσφέρουμε την υγειονομική περίθαλψη γιατί εδώ γράφουν τα φάρμακά τους και να τους προσφέρουμε την φυσιοθεραπεία τους. Από εκεί και πέρα δίνουμε μεγάλη βάση στο κομμάτι της διασκέδασης και της δημιουργικής απασχόλησης. Τα ΚΑΠΗ μας είναι πολύ ενεργά, το προσωπικό το κάνει με μεράκι» ανέφερε η κ. Ελευθεριάδου.
