Τεκμηριωμένες προτάσεις, άρτιες και νομικά κατοχυρωμένες ετοιμάζει ο δήμος Ρεθύμνης προκειμένου να υποδείξει στο αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος το πραγματικό πρόβλημα με την οριοθέτηση των οικισμών του Ρεθύμνου, το οποίο η νομοθετική ρύθμιση που κατατέθηκε στη βουλή δεν αντιμετωπίζει. Και αυτό γιατί το μείζον ζήτημα σε αυτή τη φάση είναι ότι οι οικισμοί του δήμου Ρεθύμνης και όχι μόνο – αντίστοιχο πρόβλημα υπάρχει σε κάποιες περιοχές του δήμου Αγίου Βασιλείου και Μυλοποτάμου – δεν έχουν νομοθετημένα όρια, μετά την ακύρωσή τους από το ΣτΕ το 2019.
Στους οικισμούς λοιπόν που δεν έχουν όρια νομοθετημένα όπως επισημαίνει ο δήμαρχος, δεν μπορεί να εφαρμοστεί η ρύθμιση, διότι θα υπάρχουν νομικά κενά. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το δεδομένο όπως επισημαίνει ο δήμαρχος Ρεθύμνης δεν μπορεί να εφαρμοστεί το εργαλείο που προβλέπει η νομοθετική ρύθμιση για «Περιοχή Ειδικών Χρήσεων» αφού όπως λέει δεν υπάρχει νομοθετημένο όριο στους οικισμούς. «Εμείς δεν έχουμε αυτή την περιοχή μεταξύ οικισμού και ορίου, γιατί εμείς δεν έχουμε όριο. Η Περιοχή Ειδών Χρήσεων» προσδιορίζεται από τον οικισμό που υπάρχει και το όριο. Σε εμάς όμως δεν είναι ακυρωτέο. Ακυρώθηκε», εξηγεί ο κ. Μαρινάκης που επισημαίνει ως προτεραιότητα τη νομοθέτηση των ορίων των οικισμών.
Η ακύρωση έγινε από το ΣΤΕ το 2019 για τους οικισμούς του Ρεθύμνου για τυπικούς λόγους και όχι για λόγους ουσίας όπως στην περίπτωση του Πηλίου, διευκρινίζει ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης που έχει επαφές με το αντιδήμαρχο αρμόδιο για πολεοδομικά θέματα και το Τεχνικό Επιμελητήριο για να ετοιμάσει το «οπλοστάσιό» του ώστε να μπορέσει να προχωρήσει στην επανέγκριση των οικισμών με Προεδρικό Διάταγμα, διαδικασία χρονοβόρα και επίπονη.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο ο σκοπός είναι η νομοθέτηση των ορίων των οικισμών και για τον λόγο αυτό ξεκίνησε να συγκεντρώνει όλα τα στοιχεία για τους οικισμούς, την αποτύπωση στους χάρτες και με drone, ώστε να καταθέσει ολοκληρωμένους φακέλους στο υπουργείο και να υπάρχει πλήρης αποτύπωση της περιοχής. Ο δήμαρχος μάλιστα πολύ σύντομα θα έχει συναντήσεις στο υπουργείο για το θέμα του Ρεθύμνου.
Μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε χαρακτηριστικά: «Θα συγκεντρώσουμε τα δεδομένα για το σύνολο των οικισμών του δήμου, θα περιγράψουμε το πρόβλημα και τις επιπτώσεις αυτής της ρύθμισης για να βρούμε και τις λύσεις που πρέπει να υποδείξουμε για να νομοθετηθούν. Δεν θέλουμε να είναι το Ρέθυμνο το «ψωριάρικο άλογο» σε όλη την επικράτεια». είπε και πρόσθεσε ότι: «Θα βρούμε το σύνολο των οικισμών, θα τους αποτυπώσουμε και στους χάρτες επάνω και με drone ώστε να έχουν εικόνα της πραγματικής κατάστασης. Με τα στοιχεία θα αντιληφθούν ότι πάνε να αφήσουν εκτός οικισμού περιοχές που εκ των πραγμάτων είναι οικισμός. Και ελπίζω ότι θα δώσουν και κατάλληλες οδηγίες μετά στους μελετητές των ΤΠΣ (Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων) ώστε να κάνουν μια δουλειά λίγο παραπάνω για να καλύψουμε αυτά τα κενά με τη λεγόμενη τεκμηρίωση που προβλέπει το Διάταγμα. Εγώ πιστεύω ότι και το ΠΔ μας δίνει κάποια εργαλεία για συγκεκριμένες περιπτώσεις και γενικότερη ρύθμιση πρέπει να κάνουμε για να συμπεριλάβουμε τους πάντες».
Γ. Ταταράκης: «Οι ακυρωθέντες οικισμοί θα οικοδομηθούν με βάση τη ρύθμιση για τις ζώνες ΠΕΧ»
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Αγίου Βασίλειου Γιάννης Ταταράκης που επικοινώνησε με τον γενικό γραμματέα του υπουργείο Περιβάλλοντος Ευθύμη Μπακογιάννη υποστηρίζει ότι η νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου επί της οσίας δίδει τη δυνατότητα στους οικισμούς των οποίων τα όρια έχουν ακυρωθεί να «επεκταθούν» από τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) κατόπιν ειδικής τεκμηρίωσης από τους μελετητές. Αυτό δίδει μια λύση στο πρόβλημα που υπάρχει, όπως αναφέρει:
«Η νομοθετική ρύθμιση που κατατέθηκε χθες έχει δύο ζώνες:
α) τη Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμών που αυτή αφορά τις κοινότητες κάτω των 700 κατοίκων: Με δυνατότητα δόμησης έως τα σημερινά όρια που είχανε βάλει οι νομάρχες παλιά. Άρτια και οικοδομήσιμα είναι τα οικόπεδα από 500 έως 2.000 τ.μ. αρκεί να έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστη οδό 10 μ. ελάχιστο. Και το κτίριο θα πρέπει να τοποθετηθεί το ελάχιστο 5μ. από τον άξονα της οδού της κοινόχρηστης.
β) Η άλλη ζώνη είναι η ΠΕΧ (Περιοχή Ειδικών Χρήσεων) και αφορά τους οικισμούς από 700 έως 2.000 κατοίκους. Προβλέπονται ευνοϊκότεροι όροι σε σύγκριση με τα εκτός σχεδίου. Δηλαδή η ΠΕΧ έχει αρτιότητα 2-4 στρέμματα, πηγαίνει με τους όρους δόμησης του 1985. Ενώ τα άλλα πάνε με το ΠΔ του 2025.
Στους 67 οικισμοί που έχουν πέσει τα όριά τους, – θα ισχύσει ό,τι ισχύει στις περιοχές ελέγχου χρήσεως γης. Δηλαδή η αρτιότητα θα είναι 2-4 στρέμματα, πρόσωπο 15μ. σε κοινόχρηστη οδό και πηγαίνουν με τους όρους δόμησης του ΠΔ του 1985».
Το όριό τους δηλαδή θα καθοριστεί από το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο που θα κάνουν οι μελετητές».
Σημειώνεται ότι για τους οικισμούς των οποίων τα όρια (απόφαση νομάρχη ’85) έχουν ακυρωθεί το 2019 με απόφαση του ΣτΕ, αυτόματα «επιστρέφουν» στο όριό τους όπως αυτό διαμορφώθηκε με βάση το ΠΔ του 1981 το οποίο μιλούσε για τους οικισμούς προ του 23. Καταργώντας λοιπόν μια απόφαση του ’85, ο οικισμός επανέρχεται με το Διάταγμα του ’81 στο προ του 23 τμήμα.
Τι προβλέπει η ρύθμιση
Υπενθυμίζεται ότι η ρύθμιση κατατέθηκε το βράδυ της Τρίτης σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος που αφορά το βιομεθάνιο. Η ρύθμιση προβλέπει δύο νέα πολεοδομικά εργαλεία.
Το πρώτο, η Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού, αφορά κοινότητες με πληθυσμό έως 700 κατοίκους, που αποτελούν την πολύ μεγάλη πλειοψηφία, και διασφαλίζει τη δυνατότητα δόμησης έως τα σημερινά όρια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, κατοχυρώνονται πολεοδομικά όλα τα χωριά της επικράτειας και συνολικά περίπου το 93% των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων.
Το δεύτερο εργαλείο, η Περιοχή Ελέγχου Χρήσεων, θα καλύπτει οικισμούς με 701 έως 2.000 κατοίκους και προβλέπει ευνοϊκότερες πρόνοιες σε σύγκριση με την εκτός σχεδίου δόμηση.
Να σημειωθεί ότι το υπουργείο εκτιμά πως οι οικισμοί κάτω των 700 κατοίκων είναι περισσότερο από το 90% των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, την κατηγορία δηλαδή που η ρύθμιση αφορά.
Σύμφωνα με τη ρύθμιση, για τους μεν οικισμούς έως 700 κατοίκους η ζώνη που καλυπτόταν κάποτε από τα όρια των νομαρχών (που κρίθηκαν αντισυνταγματικά) μετονομάζεται «κατά παρέκκλιση» σε «ζώνη ανάπτυξης οικισμών».
Σε αυτή τη ζώνη, «άρτια θεωρούνται τα οικόπεδα με ελάχιστο εμβαδόν αρτιότητας από 500 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. και πρόσωπο ελάχιστου μήκους 10 μέτρων σε κοινόχρηστη οδό.
Το εμβαδόν αρτιότητας και το ελάχιστο μήκος προσώπου σε κοινόχρηστη οδό εξειδικεύονται με το προεδρικό διάταγμα οριοθέτησης κάθε οικισμού, λαμβάνοντας υπόψη εκείνα που θεωρούνται τα πλέον αντιπροσωπευτικά του χαρακτήρα και της διαμορφωμένης κατάστασης», αναφέρει η ρύθμιση.
Να σημειωθεί ότι το υπουργείο εκτιμά πως οι οικισμοί κάτω των 700 κατοίκων είναι περισσότερο από το 90% των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, την κατηγορία δηλαδή που η ρύθμιση αφορά.
Σύμφωνα με τη ρύθμιση, για τους μεν οικισμούς έως 700 κατοίκους η ζώνη που καλυπτόταν κάποτε από τα όρια των νομαρχών (που κρίθηκαν αντισυνταγματικά) μετονομάζεται «κατά παρέκκλιση» σε «ζώνη ανάπτυξης οικισμών».
Σε αυτή τη ζώνη, «άρτια θεωρούνται τα οικόπεδα με ελάχιστο εμβαδόν αρτιότητας από 500 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. και πρόσωπο ελάχιστου μήκους 10 μέτρων σε κοινόχρηστη οδό.
Το εμβαδόν αρτιότητας και το ελάχιστο μήκος προσώπου σε κοινόχρηστη οδό εξειδικεύονται με το προεδρικό διάταγμα οριοθέτησης κάθε οικισμού, λαμβάνοντας υπόψη εκείνα που θεωρούνται τα πλέον αντιπροσωπευτικά του χαρακτήρα και της διαμορφωμένης κατάστασης», αναφέρει η ρύθμιση.
Για τους δε μεγαλύτερους οικισμούς (701-2.000 κάτοικοι), η παλαιά ζώνη μετονομάζεται σε «περιοχή ειδικών χρήσεων» Στη ζώνη αυτή θα επιτρέπεται η οικοδόμηση σε οικόπεδα 2-4 στρεμμάτων, με πρόσωπο 15 μέτρων σε κοινόχρηστη οδό. Οι όροι δόμησης και σε αυτή τη ζώνη θα εξειδικεύονται μέσω του πολεοδομικού σχεδίου.