Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία που καταγράφονται στην Ελλάδα σε επίπεδο κατανάλωσης αντιβιοτικών, καθώς και στην εμφάνιση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.
Σύμφωνα με πρόσφατα ευρωπαϊκά δεδομένα από μελέτες, η χώρα βρίσκεται στην πρώτη θέση στην Ευρώπη ως προς τη χρήση αντιβιοτικών, ενώ καταγράφει και τον υψηλότερο αριθμό λοιμώξεων εντός των νοσοκομείων, ένα ζήτημα πολυπαραγοντικό και σοβαρό για τη δημόσια υγεία, όπως επεσήμανε ο καθηγητής Παθολογίας και Λοιμωξιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Διαμαντής Κοφτερίδης σε συνέντευξή του στο Ραδιόφωνο ΣΚΑΪ Κρήτης 92,1 με τον Σωτήρη Μεταξά και τον Κώστα Κεφαλογιάννη.
«Είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Τα ανθεκτικά μικρόβια και οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις είναι ένα θέμα που αφορά όλον τον πλανήτη. Κάποιες χώρες τα καταφέρνουν καλά, κάποιες όχι, αλλά ουσιαστικά είναι ένα θέμα που αφορά τους πάντες και οι νοσοκομειακές λοιμώξεις υπάρχουν παντού», σημείωσε ο καθηγητής.
Αναφορά έκανε στα ελληνικά νοσοκομεία και στα προγράμματα πρόληψης που τρέχουν για την αναχαίτιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, με βασικό πυλώνα την εκπαίδευση του προσωπικού των νοσοκομείων, των ασθενών, αλλά και των επισκεπτών.
«Στα ελληνικά νοσοκομεία υπάρχουν τα πιο πολλά πολυανθεκτικά μικρόβια σε σύγκριση με τις άλλες χώρες. Αυτό είναι ένα ζήτημα πολύ σοβαρό για την Ελλάδα το οποίο χρήζει οπωσδήποτε αντιμετώπισης και σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν διάφορα προγράμματα που τρέχουν. Ένα πρόγραμμα είναι από το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο οποίο συμμετέχει και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου. Ένα δεύτερο είναι μια μελέτη ευρωπαϊκή που περιλαμβάνει άλλα δέκα νοσοκομεία στη χώρα. Όλα αυτά τα προγράμματα στοχεύουν σε ένα σημείο το οποίο είναι η μείωση των νοσοκομειακών λοιμώξεων μέσω της πρόληψης, που στηρίζεται σε διάφορους πυλώνες».
Η καθαριότητα, η υγιεινή των χειρών, η μείωση της κατανάλωσης αντιβιοτικών και ο εμβολιασμός είναι βασικά στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη των λοιμώξεων μέσα στο νοσοκομείο, τόνισε ο κ. Κοφτερίδης.
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα και στοχευμένες δράσεις στα νοσοκομεία της Κρήτης για την πρόληψη των λοιμώξεων
Στην Κρήτη, όπως ανέφερε ο καθηγητής, λειτουργεί τα τελευταία τρία χρόνια ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που στοχεύει στην πρόληψη των λοιμώξεων και την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ερωτηματολόγια για την αξιολόγηση των γνώσεων του υγειονομικού προσωπικού και στοχευμένες παρεμβάσεις εκπαίδευσης.
«Στην Κρήτη έχουμε ένα πρόγραμμα το οποίο τρέχει τα τελευταία τρία χρόνια και είναι κυρίως εκπαιδευτικό. Προσπαθούμε μέσω ερωτηματολογίων να καταλάβουμε το επίπεδο των γνώσεων του προσωπικού και με στοχευμένες παρεμβάσεις να εκπαιδεύσουμε στην πρόληψη των λοιμώξεων, αλλά και στην ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών. Η Παθολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ πρωτοπορεί σε αυτό με συνέδρια. Φέτος είμαστε στο πέμπτο συνέδριο Λοιμώξεων στην Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών και θα γίνει τον Δεκέμβριο, όπως κάθε χρόνο».
Όπως σημείωσε ο κ. Κοφτερίδης, σε μια ευρωπαϊκή μελέτη που είχε διενεργηθεί πριν από δύο χρόνια η Ελλάδα είχε την αρνητική πρωτιά με τις περισσότερες νοσοκομειακές λοιμώξεις σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, κάνοντας επιτακτική την ανάγκη για παρεμβάσεις: «Η εκπαίδευση είναι αυτή που βοηθάει περισσότερο, καθώς όταν κάποιος γνωρίζει προσέχει περισσότερο. Εκεί έχουμε στοχεύσει σε μεγάλο βαθμό εμείς στο δικό μας πρόγραμμα. Το θέμα είναι να συνεχίσουμε να προσπαθούμε όλοι μαζί για να βελτιώσουμε τις συνθήκες νοσηλείας των ασθενών μας».
«Θεωρούμε την αντιβίωση ένα μέσο για να καταπολεμήσουμε τον βήχα, την καταρροή και τον πονόλαιμο ενώ τις περισσότερες φορές δεν το χρειαζόμαστε»
Παράλληλα ο καθηγητής αναφέρθηκε και στη λανθασμένη -πολλές φορές- αντίληψη των ασθενών, αλλά και των ίδιων των γιατρών, για τη χρήση των αντιβιοτικών φαρμάκων στη διάρκεια της συνέντευξης.
Όπως επεσήμανε η Ελλάδα είναι πρώτη ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης στη χορήγηση εξωνοσοκομειακών αντιβιοτικών, ενώ έκτη σε κατανάλωση αντιβιοτικών μέσα στα νοσοκομεία.
«Είναι πρωτιές που δεν θα θέλαμε να έχουμε. Είναι πολλοί οι λόγοι και αφορούν και τους ασθενείς που πάνε στον γιατρό και «απαιτούν» με κάποιον τρόπο να πάρει αντιβίωση. Θεωρούμε ότι το αντιβιοτικό είναι ένα μέσο με το οποίο μπορούμε να καταπολεμήσουμε τον βήχα, την καταρροή, τον πονόλαιμο, ενώ τις περισσότερες φορές δεν το χρειαζόμαστε, αλλά πιέζουμε τον γιατρό να το συνταγογραφήσει. Ο γιατρός από την άλλη πολλές φορές το συνταγογραφεί γιατί έτσι νιώθει πιο ήσυχος».
Επιμέλεια: Μαγδαληνή Κουντουνιώτη