Την 1η Μαρτίου 2025 εφαρμόζεται υποχρεωτικά και καθολικά το μέτρο της ψηφιακής κάρτας εργασίας – σε χαμηλό επίπεδο βρίσκεται μέχρι στιγμής ο βαθμός ετοιμότητας των επιχειρήσεων
Τους προβληματισμούς, τις ανησυχίες και τις απορίες των ντόπιων επιχειρηματιών για την ψηφιακή κάρτα εργασίας επιχείρησαν να ανακουφίσουν, να επιλύσουν και απαντήσουν εκπρόσωποι από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και από την Επιθεώρηση Εργασίας Κρήτης στην εκδήλωση με θέμα: «Η Εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας στον τουρισμό και την εστίαση», που διοργάνωσε το απόγευμα της Τρίτης 18/02 το Επιμελητήριο Ρεθύμνης, για ένα μέτρο που εφαρμόζεται καθολικά σε τουρισμό και εστίαση από την 1η Μαρτίου 2025. Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Ξενοδόχων Νομού Ρεθύμνης και του Σωματείου Ιδιοκτητών Καταστημάτων Εστίασης και Συναφών Επαγγελμάτων δήμου Ρεθύμνης, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), εκατοντάδες επιχειρηματίες έδωσαν το παρόν, γεμίζοντας την αίθουσα του Επιμελητηρίου. Η αυξημένη συμμετοχή των επιχειρηματιών στην εκδήλωση είναι ενδεικτική του ενδιαφέροντος αλλά και της αγωνία που υπάρχει για την εφαρμογή του νέου μέτρου.
Όπως τονίστηκε, μεταξύ άλλων, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, στενά είναι τα χρονικά περιθώρια για τους επιχειρηματίες του τουρισμού και της εστίασης, ενόψει της εφαρμογής του μέτρου της ψηφιακής κάρτας εργασίας, με τον βαθμό ετοιμότητας των περισσότερων επιχειρήσεων να βρίσκεται σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Η ασάφεια και τα «γκρίζα» πεδία γύρω από πρακτικά ζητήματα εγκατάστασης των νέων συστημάτων, αλλά και σωστής τήρησης του μέτρου έχουν δημιουργήσει ανησυχίες στους ιδιοκτήτες ξενοδοχείων και καταστημάτων, ενόψει και την επερχόμενης τουριστικής σεζόν. Η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου από τον Σεπτέμβριο του 2024 δεν ήταν αρκετή για να μπορέσει να δημιουργήσει ένα κλίμα ασφάλειας για τους επιχειρηματίες, με τους ξενοδόχους να υποστηρίζουν ότι πολλά ξενοδοχεία έκλεισαν εκείνη την περίοδο, με τη λήξη της τουριστικής σεζόν.
«Η ψηφιακή κάρτα εργασίας δεν αλλάζει την ισχύουσα εργασιακή νομοθεσία»
Σε μία σειρά από συνοδευτικά υποστηρικτικά μέτρα στην εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας αναφέρθηκε ο Νίκος Μηλαπίδης, Γενικός Γραμματέας Εργασιακών Σχέσεων και κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης, επισημαίνοντας, επίσης, ότι η εποχικότητα των επιχειρήσεων στην Κρήτη, ενδεχομένως επηρέασε την πιλοτική εφαρμογή της: «Και στον τουρισμό και στην εστίαση πράγματι υπάρχουν ιδιαιτερότητες. Το Υπουργείο τις λαμβάνει υπόψη του και μπορέσαμε να εξετάσουμε κάποια μέτρα τα οποία σκοπεύουμε να πάρουμε συνοδευτικά με την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας. Έχουν περάσει πέντε μήνες από την πιλοτική εφαρμογή του μέτρου. Όντως στον κλάδο του τουρισμού υπήρχαν ξενοδοχεία που έκλειναν και άνοιγαν -βέβαια, στην Κρήτη για κάποιους η σεζόν ολοκληρώθηκε Νοέμβριο. Η εποχικότητα σε κάθε περίπτωση είναι ένα χαρακτηριστικό του τουρισμού. Για την εστίαση όμως που λειτουργούσε όλη τη σεζόν δεν ξέρω αν υπήρξε κάποιο πρόβλημα».
Σημαντική αύξηση στις δηλωθείσες υπερωρίες σε όλους τους ενταγμένους κλάδους τα τελευταία χρόνια, κατέγραψε το Υπουργείο Εργασίας, σύμφωνα με τον κ. Μηλαπίδη, ενώ ήδη έχουν ενταχθεί στην ψηφιακή κάρτα εργασίας περίπου 73.000 επιχειρήσεις και 750.000 εργαζόμενοι: «Η ψηφιακή κάρτα δεν αλλάζει την ισχύουσα εργασιακή νομοθεσία, δεν επιφέρει αλλαγές, αυτό το οποίο κάνει είναι να καταγράφει τον πραγματικό χρόνο απασχόλησης, να προστατεύει τον ανταγωνισμό, κάτι το οποίο μας ενδιαφέρει πάρα πολύ, μεταξύ των επιχειρήσεων και τελικά να προωθήσει τις υγιείς εργασιακές σχέσεις».
«Πρέπει να γίνουν οι έλεγχοι – Κανένα ενδεχόμενο παράτασης της προθεσμίας»
Την καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού και της αδήλωτης υπερωρίας έχει ως στόχο η ψηφιακή κάρτα εργασίας, όπως ανέφερε ο Κωνσταντίνος Αγραπιδάς, Γενικός Διευθυντής Εργασιακών Σχέσεων Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι υπάρχει αβεβαιότητα στον κλάδο των επιχειρήσεων για τεχνικά ζητήματα που αφορούν το μέτρο: «Το μέτρο της ψηφιακής κάρτας εργασίας είναι υποχρεωτικό από 1η Μαρτίου, καθολικά, έχει δοθεί μεγάλη περίοδος πιλοτικής εφαρμογής από τον Σεπτέμβριο, βέβαια οι επιχειρήσεις δεν έχουν προσαρμοστεί ακόμα και θέλουν λίγο χρόνο, πρέπει ωστόσο να τρέξουν και να προλάβουν τις προθεσμίες. Βρεθήκαμε στο Ρέθυμνο για να δώσουμε απαντήσεις σε τεχνικά ζητήματα που αφορούν τις επιχειρήσεις, προκειμένου να αρθεί η ανασφάλεια που έχουν για την εφαρμογή του μέτρου, το οποίο βοηθά στον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων. Άρα για τους καλούς επιχειρηματίες είναι ένα καλό μέτρο. Βέβαια υπάρχουν ορισμένα τεχνικά ζητήματα, βρεθήκαμε εδώ, για να τα απαντήσουμε, να δώσουμε λεπτομερείς απαντήσεις και να λύσουμε απορίες».
Σημαντικά είναι τα ερωτηματικά που εγείρονται αναφορικά με την ανάγκη που θα επιφέρει το μέτρο της ψηφιακής κάρτας εργασίας για εντατικοποίηση των ελέγχων εκ μέρους της επιθεώρησης εργασίας, προκειμένου να τηρούνται οι δεσμεύσεις των επιχειρήσεων και να εξαλείφεται η αδήλωτη και απλήρωτη υπερωρία του εργαζομένου. Ο κ. Αγραπιδάς υπογράμμισε την ανάγκη για να πραγματοποιούνται οι έλεγχοι, ωστόσο, τόνισε, επίσης, ότι η κάρτα εργασίας δεν θα αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο: «Το μέτρο αυτό είναι προτεραιότητα και οι έλεγχοι θα πρέπει να γίνουν. Θα ήθελα ωστόσο να επισημάνω ότι η ψηφιακή κάρτα ελέγχει την τήρηση του ωραρίου, το οποίο είναι ένα μέτρο που ίσχυε και πριν την εφαρμογή της κάρτας. Άρα δεν αλλάζει κάτι όσον αφορά τα χρονικά όρια εργασίας, η νομοθεσία είναι ίδια. Αυτό που μπαίνει είναι ένας τεχνικός μηχανισμός μέτρησης του χρόνου εργασίας. Να μετράμε τον πραγματικό χρόνο, ώστε ο εργαζόμενος να αμείβεται για τις πραγματικές ώρες εργασίας και ανεξάρτητα από την εφαρμογή της κάρτας και σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, που ορίζουν ότι όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διαθέτουν συστήματα ωρομέτρησης. Άρα δεν κάνουμε κάτι που είναι εκτός πλαισίου και στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό εφαρμόζεται και αυτό βοηθά στο να αμείβονται οι εργαζόμενοι, οι συνθήκες εργασίες να είναι καλές, να τηρούνται τα χρονικά όρια».
Κανένα ενδεχόμενο δεν υπάρχει, όπως τόνισε ο κ. Αγραπιδάς, για παράταση της προθεσμίας εφαρμογής του μέτρου από τις επιχειρήσεις, ενώ πρόσθεσε ότι οι εργοδότες έχουν πρόσβαση σε εφαρμογή του myErgani για δωρεάν εγκατάσταση του συστήματος, η οποία απευθύνεται, κυρίως, σε μικρές επιχειρήσεις: «Το μέτρο θα εφαρμοστεί κανονικά από 1η Μαρτίου, όπως το έχει εξαγγείλει και η Υπουργός και θεωρώ ότι σε αυτό δεν υπάρχει καμία αναβολή. Τα χρονικά περιθώρια είναι στενά. Το Υπουργείο έχει διαβουλευθεί με εκπροσώπους των επιχειρήσεων για μακρύ χρονικό διάστημα, ωστόσο υπάρχει και μία εφαρμογή στο myErgani, όπου μπορεί να κατεβάσει ο εργοδότης την εφαρμογή χωρίς κόστος και να κατεβάσει και το QR code του εργαζόμενου και να διατεθούν αυτά δωρεάν. Άρα υπάρχει και αυτή η δυνατότητα από το Υπουργείο, κυρίως αφορά τις μικρές επιχειρήσεις για να εφοδιαστούν για τον μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας χωρίς κόστος».
«Ισονομία και ισορροπία στην εστίαση»
Μία πολύ σημαντική αλλαγή για τις εργασιακές συνθήκες στην εστίαση είναι η ψηφιακή κάρτα εργασίας, με τον κλάδο να καλείται να προσαρμοστεί σε αυτή τη νέα λειτουργία, σύμφωνα με τον Μιχάλη Χάσικο, πρόεδρο του συλλόγου εστίασης και αναψυχής Ρεθύμνου: «Αλλάζουν πολλά πράγματα, οπότε ο κλάδος έχει να αντιμετωπίσει και επιπλέον προκλήσεις. Ήταν πολύ σωστό να μάθουμε για την ψηφιακή κάρτα εργασίας και να δούμε τι συμβαίνει με όλη αυτήν την ιστορία. Ο κλάδος μας αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας και απασχολεί χιλιάδες εργαζόμενους. Ως επαγγελματίες, επιδιώκουμε πάντα τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, τη διασφάλιση, τη διαφάνεια και φυσικά τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης των επιχειρήσεών μας. Η ψηφιακή κάρτα έρχεται να διαμορφώσει ένα νέο εκσυγχρονιστικό πλαίσιο λειτουργίας, το οποίο καλούμαστε να κατανοήσουμε και να εφαρμόσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», σημείωσε.
Πολύτιμες πληροφορίες και διευκρινίσεις για την καλύτερη δυνατή προετοιμασία εργοδοτών και εργαζομένων λήφθηκαν κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, όπως επεσήμανε ο κ. Χάσικος: «Η εφαρμογή του νέου συστήματος θα γίνει με τους καλύτερους δυνατούς τρόπους. Μέσα από τη γνώση, τον διάλογο και τη συνεργασία μπορούμε να πετύχουμε πάρα πολλά πράγματα. Είμαστε υπέρ της κάρτας εργασίας και εμείς, έχει να κάνει ξεκάθαρα με τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Πιστεύω ότι μπορούμε να το πετύχουμε όλοι, είναι κάτι το οποίο μας φαίνεται κάπως άγνωστο, κάπως περίεργο, αλλά οτιδήποτε καινούργιο έρχεται στον τομέα μας, μας φαίνεται παράξενο. Πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι για το καλύτερο. Πιστεύω ότι θα υπάρξει μία ισονομία και μία ισορροπία στην εστίαση μέσα από αυτό».
«Δυστυχώς για τους ξενοδόχους δεν υπήρχε περίοδος προσαρμογής»
Αρκετά είναι τα προβλήματα που εντοπίζουν οι ξενοδόχοι κατά την έναρξη της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εργασίας, όπως επεσήμανε ο Μανώλης Τσακαλάκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου, με τις ενστάσεις τους να κυμαίνονται γύρω από τη χρονική ανεπάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής του νέου συστήματος: «Δυστυχώς για τους ξενοδόχους δεν υπήρχε περίοδος προσαρμογής, δεδομένου ότι τέλος Σεπτεμβρίου τέθηκε σε εφαρμογή πιλοτικά, τα περισσότερα ξενοδοχεία άρχισαν να κλείνουν, επομένως με την αρχή της σεζόν θα έχουμε και αυτό το πρόβλημα. Ελπίζουμε οι υπηρεσίες να είναι λίγο διαλλακτικές και να μην εξαντλήσουν την αυστηρότητα του νόμου από την αρχή», σημείωσε, ενώ στη συνέχεια ανέφερε ότι η Πανελλήνια ομοσπονδία ξενοδόχων έχει ήδη ζητήσει παράταση της προθεσμίας, χωρίς να λαμβάνει θετική απάντηση από το Υπουργείο: «Εμείς έχουμε αιτηθεί παράταση ήδη ως Πανελλήνια ομοσπονδία ξενοδόχων και σαν τοπικοί σύλλογοι, δεν βλέπω όμως να υπάρχει παράταση, αυτό που βλέπουμε μέχρι στιγμής είναι ότι οι απαντήσεις είναι αρνητικές».
Σε μικρό βαθμό βρίσκεται η ετοιμότητα των επιχειρήσεων για την υποδοχή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, σύμφωνα με τον κ. Τσακαλάκη, ο οποίος σημείωσε, επίσης, ότι το μέτρο έχει θετικό προσανατολισμό: «Η ετοιμότητα είναι σε μικρό βαθμό, γιατί δεν έχει προϋπάρξει η περίοδος προσαρμογής. Υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα, που αφορούν ιδιαιτερότητες που θα προκύψουν με την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας. Ελπίζουμε να δοθούν κάποιες απαντήσεις. Το μέτρο είναι σε θετική κατεύθυνση, όμως εφαρμόζεται εσπευσμένα, έπρεπε να εφαρμοστεί λίγο αργότερα, αφού θα είχε ενημερωθεί επαρκώς όλος ο κλάδος που καλείται τώρα να το εφαρμόσει και για να είμαι πιο συγκεκριμένος θα το βλέπαμε να εφαρμόζεται από το 2026».