Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) συνιστούν μια σημαντική κατηγορία του κόσμου του επιχειρείν αποτελώντας κομμάτι της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Μια καινοτόμος προσέγγιση που λειτουργεί με διαφορετική φιλοσοφία σε σχέση με τις παραδοσιακές επιχειρήσεις. Ενώ το κύριο μέλημα των συμβατικών επιχειρήσεων είναι το οικονομικό κέρδος, οι ΚοινΣΕπ εστιάζουν στο συλλογικό όφελος, στην επίλυση κοινωνικών ζητημάτων που μπορεί να έχει ένας τόπος, την κοινωνική συνοχή και προσφορά, και τη βιώσιμη ανάπτυξη, επιδιώκοντας επιπλέον μεταξύ άλλων τη στήριξη ευάλωτων ομάδων. Για αυτό κατά καιρούς από τα ευρωπαϊκά προγράμματα δεν παραλείπεται να συμπεριλαμβάνονται και δράσεις που στηρίζουν και ενισχύουν αυτές τις επιχειρήσεις, η προσφορά των οποίων είναι άκρως σημαντική για τις τοπικές κοινότητες.
Στο πλαίσιο αυτό, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Redesign» – «Προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στις αγροτικές περιοχές για βιώσιμα συστήματα τροφίμων» που υλοποιείται από το τμήμα Παιδείας, ΔΒΜ και Απασχόλησης της Δ/νσης Ανάπτυξης της Π.Ε. Ρεθύμνης της Περιφέρειας Κρήτης και απευθύνεται σε ΚοινΣΕπ όλης της Κρήτης έρχεται να στηρίξει και να ενισχύσει ειδικότερα τις ΚοινΣΕπ που δραστηριοποιούνται πάνω στο πεδίο του αγροδιατροφικού τομέα.
Ένα διακρατικό πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουν εκτός από την Κρήτη, η Σικελία και η Σεβίλλη – τόποι με κουλτούρα κοινωνικής οικονομίας – που έχει ως προτεραιότητα την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κοινωνικών επιχειρήσεων αυτών των περιοχών που έχουν ως έδρα αγροτικούς ιδίως τόπους, που δραστηριοποιούνται στον αγροδιατροφικό τομέα, μέσω της οικοδόμησης ενός δικτύου συνεργασίας που θα συνδυάζει την τοπικότητα με σύγχρονες μεθόδους ανάπτυξης.
Αναλυτικότερα, το πρόγραμμα αποσκοπεί στην ανταλλαγή ιδεών και καλών πρακτικών που θα συμβάλλουν στην ενίσχυση του κοινωνικού χαρακτήρα αυτών των επιχειρήσεων και θα τις βοηθήσει μέσω αλληλεπιδράσεων και ανταλλαγής γνώσης να εμπλουτίσουν τις μεθόδους τους, να ενισχύσουν τη θέση τους στον επιχειρηματικό χάρτη, να βελτιώσουν τις πρακτικές τους σε ό,τι αφορά τον αγροδιατροφικό τομέα, να γίνουν ανθεκτικότερες απέναντι στις κρίσεις και στις δυσκολίες, ώστε να καταφέρουν να αποκτήσουν ισχυρότερη παρουσία στο πεδίο που δραστηριοποιούνται, δηλαδή τον τομέα της αγροδιατροφής. «Είναι ένα πρόγραμμα διακρατικό. Συμμετέχουν η Ιταλία (Σικελία), η Ισπανία (Σεβίλλη) και η Ελλάδα (Κρήτη). Προσπαθούμε να κάνουμε μια δικτύωση πάνω στην ανταλλαγή απόψεων αναφορικά με το υφιστάμενο πλαίσιο λειτουργίας των κοινωνικών επιχειρήσεων προκειμένου να προωθήσουμε την κοινωνική επιχειρηματικότητα στις περιοχές που εμπλέκονται», εξήγησε στα «Ρ.Ν.» ο κ. Μπάμπης Πίτερης, υπάλληλος της Περιφέρειας Κρήτης και ένας από τους υπεύθυνους υλοποίησης του εν λόγω προγράμματος.
Ειδικότερα, στο σχέδιο «rΕdΕSIGN» εκτός από την Περιφέρεια Κρήτης, επιπρόσθετα συμμετέχουν πέντε εταίροι και ένας συνδεδεμένος εταίρος (PRODETURE S.A. – Ισπανία):
• Ευρωπαϊκό Κέντρο Κατάρτισης για την Απασχόληση (ECTE) από το Ρέθυμνο
• Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Σεβίλλης (CCSEV)
• Δήμος Dos Hermanas (Σεβίλλη)
• Ομάδα Τοπικής Δράσης – GAL Metropoli Est (Παλέρμο – Σικελία) που αποτελείται από 15 δήμους και 17 ιδιωτικούς φορείς.
• Δήμος της πόλης Casteldaccia (Σικελία)
Το έργο ξεκίνησε να υλοποιείται από τον Σεπτέμβριο του 2024 και έχει χρονοδιάγραμμα τα δύο έτη. Όπως εξήγησε στα «Ρ.Ν.» ο κ. Πίτερης, μέχρι στιγμής έχουν γίνει οι απαραίτητες διασυνδέσεις μεταξύ των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα αλλά και η συλλογή καλών πρακτικών και πλέον έχουμε περάσει στο κομμάτι που περιλαμβάνει τα ταξίδια, την από κοντά αλληλεπίδραση, την ανταλλαγή γνώσεων, την προβολή και προώθηση της ταυτότητας του κάθε φορέα: «Σε αυτή τη φάση είμαστε στην έναρξη των διακρατικών συναντήσεων και επαφών. Έχουμε κάνει ήδη μια βιβλιογραφική ανασκόπηση και καταγραφή των καλών πρακτικών στις περιοχές αυτές».
Έτσι, περνώντας στο σημαντικό στάδιο όπου οι συμμετέχουσες ΚοινΣΕπ όλων των χωρών θα ταξιδέψουν στους τόπους υλοποίησης και θα συμμετέχουν σε εργαστήρια μελέτης (workshop), χθες στην Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου πραγματοποιήθηκε ενημερωτική συνάντηση, παρουσία του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη Επιχειρηματικότητας Μ. Βάμβουκα, με σκοπό να συζητηθεί, όπως δήλωσε στα «Ρ.Ν.» ο κ. Πίτερης η υφιστάμενη κατάσταση των ΚοινΣΕπ που συμμετέχουν στο πρόγραμμα και να ξεκινήσουν εν τέλει οι εργασίες για τη συμμετοχή στις διακρατικές συναντήσεις που θα πραγματοποιηθούν το επόμενο διάστημα: «Στην παρούσα φάση έχουμε προσκαλέσει κοινωνικές ενεργές επιχειρήσεις που να μπορούν να μας αποτυπώσουν το υφιστάμενο πλαίσιο, τις δυσκολίες που έχουν και το όραμα που έχουν για την επόμενη περίοδο. Πάνω σε συγκεκριμένους όμως τομείς. Δηλαδή το ένα είναι η ανθεκτικότητα. Το δεύτερο είναι η ψηφιοποίηση των κοινωνικών επιχειρήσεων και το καινοτόμο στο πρόγραμμα αυτό είναι ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις πρέπει να εστιάζουν στον διατροφικό τομέα, όχι στο αστικό πλαίσιο. Θέλουμε να δώσουμε μια ώθηση σε έναν τομέα που η Ελλάδα διαχρονικά έχει ένα μεγάλο έλλειμμα και για αυτό οι περιοχές με τις οποίες συνεργαζόμαστε έχουν ήδη μια σημαντική εμπειρία στο κομμάτι αυτό. Πάνω σε αυτό το πλαίσιο πιστεύω σήμερα θα έχουμε μια πρώτη εικόνα της αποτύπωσης. Μεσολαβούν διακρατικές συναντήσεις στο Ρέθυμνο, στην Ιταλία και στη Σεβίλλη έτσι ώστε αυτοί οι ενεργά εμπλεκόμενοι στην κοινωνική οικονομία να μπορέσουν να ανταλλάξουν πρόσωπο με πρόσωπο τις απόψεις τους πάνω στην προώθηση και τη διατήρηση αυτού του μοντέλου κοινωνικής οικονομίας».
Σε αυτό το περιβάλλον συνεργασίας, το Ρέθυμνο ετοιμάζεται επομένως και αυτό με τη σειρά του να υποδεχτεί τις κοινωνικές επιχειρήσεις των άλλων χωρών ώστε κι εκείνες να λάβουν γνώση των επιτυχημένων πρακτικών που εφαρμόζουν οι εδώ τοπικές κοινωνικές επιχειρήσεις. Όπως σημείωσε ο κ. Πίτερης οι συναντήσεις αυτές είναι διήμερες και αναμένονται σε επόμενο διάστημα να πραγματοποιηθούν.
Πάντως, όπως τόνισε στα «Ρ.Ν.» ο ίδιος, το Ρέθυμνο μετράει πράγματι φωτεινά παραδείγματα ΚοινΣΕπ, με δυναμική παρουσία στον κόσμο του επιχειρείν, ιδίως του αγροδιατροφικού τομέα: «Το πλαίσιο αυτό είναι αρκετά δυναμικό. Και ένας από τους λόγους που κάνουμε αυτές τις συναντήσεις είναι για να αποτυπώσουμε την υφιστάμενη κατάσταση. Έχουμε έρθει σε επαφή με όντως επιτυχημένα παραδείγματα ενεργών ΚοινΣΕπ και κυρίως έχουν τη φιλοσοφία του να συμμετέχεις σε μια κοινωνική επιχείρηση. Κοινωνική επιχείρηση δεν είναι να μαζέψεις πέντε ανθρώπους και να δημιουργήσεις ένα πλαίσιο λειτουργίας αλλά κυρίως έχεις «ποτίσει» εσύ τον εαυτό σου ότι ναι είμαι διαθέσιμος να προσφέρω για έναν κοινό σκοπό τηρώντας τις αρχές της ανθεκτικότητας, τον οικολογικό προσανατολισμό και κυρίως το πως αυτές επιχειρήσεις θα μπορέσουν να δώσουν «αναπλάσεις» της τοπικής οικονομίας», ανέφερε χαρακτηριστικά και στη συνέχεια σημείωσε πως η δραστηριότητα που ασκούν αυτές οι επιχειρήσεις σχετίζεται με αγροτική δραστηριότητα, μεταποίηση, επεξεργασία πρώτων υλών, διανομή αγροδιατροφικών προϊόντων, προβολή και προώθηση αγροδιατροφής κ.ά.