Η Κρήτη σημείωσε εντυπωσιακά νούμερα για το 2024, με αύξηση αφίξεων 7,3% στα αεροδρόμια και πάνω από 6,5 εκατομμύρια επισκέπτες. Ο τουρισμός εμπειρίας αναδεικνύεται σε βασικό άξονα ανάπτυξης, ενώ απαιτούνται μέτρα για την ενίσχυση των υποδομών και βιώσιμες λύσεις για τη διαχείριση πόρων
Μεγάλη άνοδος στις τουριστικές αφίξεις στην Κρήτη αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα καταγράφηκε το πρώτο 11μηνο του 2024, όπως ανέδειξαν τα πρόσφατα στοιχεία της έρευνας του Ινστιτούτου Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ). Με αύξηση 7,3% στις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις και πάνω από 6,5 εκατομμύρια επισκέπτες το 2024, η τουριστική περίοδος διαμορφώθηκε ως μία από τις πιο επιτυχημένες στην ιστορία του νησιού, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Κυριάκος Κώτσογλου, αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην τηλεόραση Creta και τη Μίρκα Οικονομοπούλου τονίζοντας παράλληλα την αυξημένη κίνηση που παρατηρήθηκε στις «άκρες» της σεζόν: «Βιώσαμε τον καλύτερο Οκτώβρη και τον καλύτερο Μάιο στην ιστορία μας. Από τις 350.000 αφίξεις, που είχαμε αύξηση στα δύο αεροδρόμια, 70 και 70 χιλιάδες ήταν τον Μάιο και τον Οκτώβριο, δηλαδή το περίπου 50% της φετινής αύξησης προήλθε από τους μήνες φτερά».
Ο «τουρισμός εμπειρίας», σύμφωνα με τον κ. Κώτσογλου αποτελεί έναν νέο προσανατολισμό, στον οποίο η Κρήτη καλείται να επενδύσει, από τη στιγμή που ο τουριστικός κόσμος απομακρύνεται σταδιακά από τα παραδοσιακά πρότυπα διακοπών, στρεφόμενος σε βιωματικές εμπειρίες, σε σχέση με τον πολιτισμό, τη γαστρονομία και τη φύση. Ωστόσο, για την εξασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης του τουρισμού, είναι κρίσιμη η βελτίωση των υποδομών, η εκμετάλλευση φυσικών πόρων και η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδιασμού. Απαραίτητη προϋπόθεση, όπως σημείωσε ο κ. Κώτσογλου, για την αναβάθμιση των ισχυόντων συνθηκών στον τουρισμό είναι οι προτάσεις λύσεων ολιστικού χαρακτήρα, τόσο για τη διαχείριση των υδάτων, όσο και για την έκδοση του χωροταξικού σχεδίου. Η πρόκληση για την Περιφέρεια Κρήτης είναι να εξισορροπήσει την αυξανόμενη ζήτηση με τις ανάγκες για βιώσιμη ανάπτυξη, ώστε το νησί να παραμείνει πρωτοπόρος και πρότυπο στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.
«Οκτώβριος και Μάιος έγραψαν ιστορία»
Συνολικά 5,3 εκατομμύρια αφίξεις καταγράφηκαν στα Κρητικά αεροδρόμια και 850.000 αντίστοιχα στην κρουαζιέρα, κατά τη διάρκεια των μηνών της τουριστικής σεζόν, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Κώτσογλου στην τηλεόραση Creta, προσθέτοντας ότι οι πτήσεις εσωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 170.000 επισκέπτες. «Θα οριοθετούσα, χωρίς τις ακτοπλοϊκές αφίξεις το σύνολο της τουριστικής περιόδου, λίγο πάνω από τις 6,5 εκατομμύρια αφίξεις. Οι αφίξεις στα αεροδρόμια είχαν περίπου 7,3% αύξηση, στην κρουαζιέρα 30% και οι αφίξεις εσωτερικού 22%» ανέφερε ο κ. αντιπεριφερειάρχης, ενώ πρόσθεσε ότι η κλιματική αλλαγή και οι τουριστικές δυνατότητες που παρέχει η Κρήτη για το μεγαλύτερο κομμάτι του χρόνου, έχουν ενισχύσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών για τους μήνες στην αρχή και στο τέλος της τουριστικής σεζόν. «Για τους μήνες στα «φτερά», δηλαδή Απρίλιο-Μάιο και Οκτώβρη Νοέμβρη βιώσαμε τον καλύτερο Οκτώβρη και τον καλύτερο Μάιο στην ιστορία μας. Αυτό οφείλεται αφενός στο ότι η κλιματική αλλαγή είναι εκείνη που ωθεί τους επισκέπτες σε μήνες με καλύτερες κλιματολογικές συνθήκες, ενώ από την άλλη πλευρά σιγά σιγά ο κόσμος διαπιστώνει ότι η Κρήτη σε αυτές τις περιόδους είναι πραγματικά μαγική και αειφόρα».
Μοναδικό μειονέκτημα των γεμάτων καλοκαιρινών μηνών του Ιουνίου, Ιουλίου και του Αυγούστου οι ανεβασμένες τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων, γεγονός ωστόσο που δεν μείωσε τις ήδη ενισχυμένες αφίξεις, σύμφωνα με τον κ. Κώτσογλου: «Δυσκολία της περιόδου του καλοκαιριού, η οποία κράτησε και τις αυξήσεις σε συγκρατημένα επίπεδα είναι η υψηλή τιμή των εισιτηρίων, η οποία αποτρέπει μία μεγαλύτερη προσέλευση. Από τις 350.000 αφίξεις που είχαμε αύξηση στα δύο αεροδρόμια, 70 και 70 χιλιάδες ήταν τον Μάιο και τον Οκτώβριο, δηλαδή το περίπου 50% της αύξησης της φετινής προήλθε από τους μήνες φτερά».
«Η Κρήτη ένα πράγμα δεν φοβάται, το να περάσουμε στον τουρισμό εμπειρίας»
Οι απαιτήσεις και οι επιθυμίες του τουριστικού κόσμου σταδιακά αλλάζουν, με την Κρήτη να καλείται να ευθυγραμμιστεί με τις νέες συνθήκες του τουρισμού εμπειρίας. Ο κ. Κώτσογλου ανέφερε: «Αυτή τη στιγμή ζούμε ένα παράδοξο τουριστικό, δηλαδή το μοντέλο «ήλιος και θάλασσα» είναι αυτό που φαίνεται να παραδίδει εν μέρει τη σκυτάλη στο μοντέλο της εμπειρίας. Παρόλα αυτά συνεχίζει να κάνει τα μεγάλα νούμερα. Ο τουρισμός εμπειρίας είναι ένα σημείο, στο οποίο η Κρήτη έχει πολλά να δώσει».
Φύση, γαστρονομία και πολιτισμός συνιστούν ένα τρίπτυχο που στο οποίο η Κρήτη επικεντρώνει το ενδιαφέρον της και προγραμματίζει αποφασιστικά βήματα για την ενίσχυση των τουριστικών πρακτικών της. «Για το 2026 έχουμε βραβευτεί σαν γαστρονομική περιφέρεια της Ευρώπης και αυτό ανοίγει μία συζήτηση για την ανάδειξη του διατροφικού πολιτισμού της Κρήτης. Παράλληλα, σε πολιτιστικό επίπεδο οι Μινωικές αρχαιότητες ετοιμάζονται να μπουν στην Unesco και το αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου αρχίζει να εμφανίζει και να εγκαινιάζει την αρχαϊκή Κρήτη, δηλαδή απαντά στο ερώτημα: Τι ακριβώς γίνεται μετά το 1200 π.Χ. και την κατάρρευση του Μινωικού πολιτισμού. Παράλληλα, πανελλήνια συνέδρια για τα μονοπάτια, την περιήγηση και τον τουρισμό εμπειρίας γίνονται στην Κρήτη», υπογράμμισε ο κ. Κώτσογλου.
«Δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα εκ των υστέρων»
Στις πρωτοβουλίες και στον ειδικό σχεδιασμό της Περιφέρειας αναφέρθηκε επίσης ο κ. Κώτσογλου, ο οποίος τόνισε τα προβλήματα που το νησί οφείλει να λύσει, προκειμένου να κάνει το αποφασιστικό βήμα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του τουρισμού στην περιοχή της Κρήτης. «Η Περιφέρεια Κρήτης έχει το δικό της σχεδιασμό απέναντι στο μέγεθος όλων των θεματικών πλευρών του τουρισμού και αναφορικά με τις υποδομές έχουμε εμπιστοσύνη στον περιφερειάρχη. Την στιγμή που η Κρήτη ετοιμάζει το πρόγραμμα τουριστικής προβολής της, με 35 μόνο εκθέσεις κατά τη διάρκεια του 2025, αρκετά μεγάλο κομμάτι στην Ελλάδα βρίσκεται σε μία κατάσταση ραστώνης, ενώ οι προκλήσεις είναι διαρκείς. Στον στρατηγικό μας σχεδιασμό εμείς αναφερόμαστε στην ολιστική Κρήτη, δηλαδή η Κρήτη των υποδομών. Πράγματι, ακόμα δεν υπάρχει κατάλληλο πλαίσιο που να συμπεριλαμβάνει υποδομές στο οδικό δίκτυο, σωστή διαχείριση υδάτινων πόρων και άλλα. Το χωροταξικό του τουρισμού ακόμα περιμένει σε διαβούλευση, οι κάθετοι άξονες και ο Β.Ο.Α.Κ. θα μας απασχολήσουν την επόμενη δεκαετία».
Ο κ. αντιπεριφερειάρχης πρόσθεσε: «Αν θέλουμε να έρχονται άνθρωποι ως επισκέπτες στην Κρήτη θα πρέπει να ξέρουν ότι στη χώρα έχουν σοβαρές υποδομές και το ίδιο θα έπρεπε να συναντούν και εδώ. Η τουριστική δαπάνη στην Κρήτη αρχίζει και πλησιάζει την Ισπανική, αγγίζοντας και τα επίπεδα ποιότητας. Δεν πρέπει να αφήνουμε το πρόβλημα των υποδομών να παραμένει πρόβλημα και να το αντιμετωπίζουμε ως είθισται εκ των υστέρων, καλό είναι να το προλάβουμε και εκ προοιμίου».
Τέλος, ο κ. Κώτσογλου κατέθεσε την άποψή του, αναφορικά με τον υπερτουρισμό, τον οποίο χαρακτήρισε ως ένα φαινόμενο που δεν προσεγγίζεται με το σωστό τρόπο: «Ο όρος του υπερτουρισμού χρησιμοποιείται καταχρηστικά με την έννοια ότι αποτελεί ένα χωροχρονικό φαινόμενο. Αν δούμε την Κρήτη στο σύνολό της, το νησί υπο-εκμεταλλεύεται, με την έννοια ότι υπάρχουν ακόμα τεράστιοι χώροι, για να εκμεταλλευτούν. Η Κρήτη έχει προσωπικότητες, το Βορρά, την ενδοχώρα και το Νότο, ο καθένας με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Το στρατηγικό μας όραμα είναι να διαχύσουμε τον Κρητικό τουρισμό στο χώρο, τον χρόνο και τον τρόπο. Αν μπορέσουμε να πετύχουμε ένα μοντέλο που θα μπορέσουν να δουλεύουν και τα τρία, ολόκληρο το χρόνο και με διαφορετικές θεματικές θα έχουμε κερδίσει για πολλά χρόνια τη δυνατότητα η Κρήτη να ανέρχεται, χωρίς να αντιμετωπίζει πρόβλημα».
Επιμέλεια ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΣΤΑΚΟΓΛΟΥ