Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρεθύμνου, συνεχίζοντας το πρόγραμμα εκδηλώσεων τοπικής Ιστορίας και Πολιτισμού «Σαν να’ ταν χθες», διοργανώνει εκδήλωση την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025, στις 19:00 μ.μ., στην αίθουσα εκδηλώσεων της Βιβλιοθήκης με επίκεντρο τη διαδραστική ομιλία του Μάνου Τσάκωνα, αντιδημάρχου Πολιτισμού του Δήμου Ρεθύμνης, με θέμα «Ρεθεμνιώτες ανταποκριτές στο αλβανικό Μέτωπο», με αφορμή την επέτειο της εθνικής εορτής της 28ης Οκτωβρίου 1940.
Όπως αναφέρει: «Τον Οκτώβριο του 1940, με την κήρυξη του πολέμου, πολλοί Ρεθεμνιώτες θα βρεθούν στο Αλβανικό Μέτωπο. Μεταξύ αυτών δύο δημοσιογράφοι αθηναϊκών εφημερίδων απεσταλμένοι ως πολεμικοί ανταποκριτές, ο Κωστής Παπαδάκης από το «ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ» και ο Γιώργος Ανδρουλιδάκης από την «ΠΡΩΪΑ». Φίλος και των δύο ο έφεδρος Υπολοχαγός Φώτης Τσάκωνας στέλνει από το Μέτωπο την πρώτη επιστολή-ανταπόκριση που δημοσιεύεται στον τοπικό τύπο. Οι Ρεθεμνιώτες συναντώνται εκεί, στην πρώτη γραμμή του πυρός, αλλά και στην Κορυτσά, την πρώτη πόλη που καταλαμβάνουν τα ελληνικά στρατεύματα επί αλβανικού εδάφους. Λίγο αργότερα, και με τη Μεραρχία Κρητών να φτάνει στο Μέτωπο, η μοναδική τότε εφημερίδα που εκδίδεται στο Ρέθυμνο, η «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΣ», δημοσιεύει επιστολές και ανταποκρίσεις Ρεθεμνιωτών, όπως του γιατρού Νίκου Λυράκη, του Στέλιου Φαρσάτη και άλλων που υπογράφουν απλά με τα αρχικά των ονομάτων τους.
Όλοι τους, με ένα ξεχωριστό πάθος και μία ιδιαίτερη πίστη για την τελική νίκη, περιγράφουν τις μάχες και την καθημερινότητα στα αλβανικά βουνά.
Οι ανταποκρίσεις αυτές με την Ρεθεμνιώτικη πένα προς τις αθηναϊκές εφημερίδες αλλά και προς τον τοπικό τύπο βρίσκονται για πρώτη φορά συγκεντρωμένες στο βιβλίο με τίτλο «ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΕΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΕΣ ΣΤΟ ΑΛΒΑΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ, Ελληνοϊταλικός πόλεμος – Το Ρέθυμνο στα 1940», το οποίο τον Οκτώβριο του 2017 εκδόθηκε από τον Μάνο Φ. Τσάκωνα.
Σε αυτό παρουσιάζονται αυτούσιες όλες οι ανταποκρίσεις συμπληρωμένες με σκίτσα και σχέδια Ελλήνων καλλιτεχνών που βρέθηκαν στα αλβανικά βουνά, ενώ η έκδοση εμπλουτίζεται με ανέκδοτες φωτογραφίες, καρτ-ποστάλ, αλληλογραφία και έντυπα του 1940, που διασώθηκαν από τον τότε Υπολοχαγό, πατέρα του συγγραφέα, Φώτη Τσάκωνα».
