Νέα εποχή για τη διαχείριση των απορριμμάτων θα ανοίξει η υλοποίηση των τοπικών σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων των δήμων που θα επικεντρώνονται σε δράσεις και παρεμβάσεις που θα αφορούν στην ανακύκλωση, στην επαναχρησιμοποίηση υλικών και χωριστή διαλογή στην πηγή.
Τα τοπικά σχέδια διαχείρισης θα πρέπει να ψηφιστούν από κάθε δημοτικό συμβούλιο έως το τέλος του Φεβρουαρίου και είναι εξαιρετικής σημασίας τα όσα θα περιλαμβάνονται σε αυτό (πράσινα σημεία, σταθμοί μεταφόρτωσης, γωνιές ανακύκλωσης κ.τλ.), καθώς δράσεις που περιλαμβάνονται θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά τομεακά η άλλα προγράμματα.
Εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός ότι μέσω του τοπικού σχεδίου διαχείρισης απορριμάτων θα μπορεί να εφαρμοστεί η πολιτική «πληρώνω όσο πετάω» που αφορά στα δημοτικά τέλη και θα αποτελέσει εργαλείο παρακίνησης και ενθάρρυνσης των δημοτών στην ανακύκλωση και προδιαλογή των αποβλήτων τους.
Χθες στο δημαρχείο Ρεθύμνου έγινε παρουσία δημάρχων και εκπροσώπων των πέντε δήμων του νομού η παρουσίαση της προεργασίας του μελετητή στον οποίο έχει αναθέσει ο ΕΣΔΑΚ την υλοποίηση του σχεδιασμού διαχείρισης απορριμμάτων των δήμων του νομού προκειμένου από κοινού να καταλήξουν στις σχετικές προτάσεις που θα τεθούν προς ψήφιση σε κάθε δημοτικό συμβούλιο.
Όπως εξήγησε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ Ζαχαρίας Καλογεράκης: «Σε επίπεδο Κρήτης τα δεδομένα αλλάζουν με τον νέο περιφερειακό σχεδιασμό που ήδη είναι σε μελέτη, με ευθύνη του ΕΣΔΑΚ και της ΔΕΔΙΣΑ. Έχουμε τα τοπικά σχέδια όπως προβλέπει ο εθνικός σχεδιασμός σε κάθε δήμο, και έγινε η πρώτη παρουσίαση αυτών των πρωτοβουλιών και των σχεδίων σε τοπικό επίπεδο στο τι θα κάνει ο κάθε δήμος του νομού Ρεθύμνης. Ο ΕΣΔΑΚ έχει αναλάβει ρόλο συμβούλου σε αυτό έχοντας προσλάβει συγκεκριμένους μελετητές, οι οποίοι επεξεργάζονται και διαμορφώνουν το πλαίσιο και το σχέδιο σε κάθε δήμο. Όμως τον πρώτο λόγο για το τι θα γίνει σε κάθε τοπική κοινωνία και πως θα διαμορφωθεί το τοπίο την επόμενη μέρα, δηλαδή με πρωτοβουλίες, σχεδιασμούς στα πλαίσια πάντα του εθνικού και του περιφερειακού σχεδιασμού, έχουν οι δήμοι και οι δημοτικές αρχές σε κάθε τόπο. Στα πλαίσια αυτά σεβόμενοι τους δημάρχους και τους εκπροσώπους των τοπικών κοινωνιών γίνεται μια πρώτη παρουσίαση αυτών των σχεδίων, για να έχουμε άποψη και να έχουν καταθέσει και τις δικές τους απόψεις».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης, τόνισε ότι:
«Μεταβαίνουμε σε μια άλλη εποχή. Αυτό που λέγαμε μέχρι τώρα απόρριμμα = σκουπίδι, τώρα είναι απόρριμμα = πηγή ενέργειας, ίσως και πηγή εισοδήματος και με τις δύο έννοιες, με την θετική και την αποθετική. Θετικά γιατί από εκεί μπορεί να έχεις ένα όφελος και αποθετικά γιατί θα αποφύγεις να πληρώσεις χρήματα, τα οποία θα πληρώσεις εάν δεν κάνεις σωστή διαχείριση απορριμμάτων της περιοχής σου. Αυτό το περίφημο τέλος ταφής είναι ένα τέτοιο τέλος, που σε «τιμωρεί» γιατί στέλνεις περισσότερα απορρίμματα από ό,τι πρέπει στους ΧΥΤΥ. Όλη η ιστορία των απορριμμάτων πραγματικά γίνεται πλέον με μια επαναστατική και γρήγορη διαδικασία. Πολλές φορές προηγούνται οι ποινές από την προεργασία και γι’ αυτό και το τέλος ταφής κατά τη γνώμη μας πρέπει τουλάχιστον να ανασταλεί και αργότερα να εξορθολογιστεί. Δεν μπορεί να «τιμωρούνται» οι πολίτες για κάτι που δεν φταίνε, όμως εμείς με την καθοδήγηση, τον συντονισμό και την εποπτεία των επιστημονικών συμβούλων και του ΕΣΔΑΚ, που είναι το βασικό συντονιστικό μας όργανο θα κάνουμε όλα αυτά που πρέπει, ώστε και το περιβάλλον να προστατεύσουμε και ενεργειακά να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα και να επιβαρύνουμε τους πολίτες μας όσο το δυνατόν λιγότερο. Είναι τρομερό κάτι που δεν το καταλαβαίνει ο πολίτης, π.χ. ότι μια ντομάτα κάνει στο μανάβικο 0,50€, ως απόρριμμα κοστίζει πάνω από 2€ για να το διαχειριστείς. Άρα λοιπόν, όλα αυτά πρέπει να μπουν μέσα στην φιλοσοφία, μέσα στον τρόπο ζωής μας. Παλαιότερα παρατηρούσαμε τους αλλοδαπούς επισκέπτες που ψώνιζαν ένα μήλο, μια μπανάνα και νομίζαμε ότι το έκαναν από οικονομία. Αυτό, αν θέλετε, είναι μια κουλτούρα, ένας τρόπος ζωής, ότι πρέπει να παίρνεις αυτά που πιστεύεις ότι μπορείς να καταναλώσεις. Είναι ασύλληπτες οι ποσότητες που στέλνουμε ως απορρίμματα. Είναι τρόφιμα που κάποιοι άνθρωποι στον κόσμο τα στερούνται, είναι προϊόντα που βγαίνουν με ενεργειακή δαπάνη και εμείς δεν σεβόμαστε, είναι προϊόντα τα οποία μπορεί να προκύψει ενεργειακός πλούτος και εμείς κάνουμε πως δεν το καταλαβαίνουμε. Είναι πάρα πολλά τα θέματα, είμαστε ανοιχτοί σε όλα αυτά. Σήμερα θα είμαστε καλοί μαθητές και αύριο θα συντονιστούμε όλοι μαζί για να κάνουμε το καλύτερο δυνατό για την Κρήτη. Πάντως, είναι πολύ σημαντικό που έχουμε έναν ενιαίο φορέα, τον οποίο εμείς ως δήμος Ρεθύμνης από την αρχή δηλώσαμε τη συμμετοχή και την πίστη μας. Θεωρούμε ότι ο κατακερματισμός, το δυνάμει της αυτοδιοίκησης δεν είναι για το καλό μας και πρέπει όλοι μαζί με τον ΕΣΔΕΚ να οργανώσουμε το επόμενο βήμα, το σύγχρονο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων συνολικά όλων των κατηγοριών. Ο σχεδιασμός δημιουργεί και τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας χρηματοδότησης».
Από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος καθαριότητας του δήμου Ρεθύμνου Δημήτρης Λελεδάκης, σημείωσε πως: «Ο δήμος Ρεθύμνης έχει μια καλή συνεργασία με τον ΕΣΔΑΚ και προχωρούμε με συνεργασία πως μπορούμε να βελτιώσουμε τα πράγματα για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Είμαστε σε έναν καλό δρόμο. Η περιφέρεια Κρήτης είναι από τις πρώτες περιφέρειες στην Ελλάδα που έχουν προχωρήσει το θέμα για τη διαχείριση των απορριμμάτων και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Εμείς στον δήμο Ρεθύμνης θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να έχουμε καθαρό περιβάλλον, που αυτός είναι ο στόχος μας. Ο στόχος μας είναι να οργανώσουμε ένα γραφείο ενημέρωσης για να ενημερώνεται ο πολίτης. Ένας ενημερωμένος πολίτης συμπεριφέρεται σωστά».
Δράσεις των δήμων για την επόμενη πενταετία
Τα τοπικά σχέδια διαχείρισης απορριμάτων αφορούν τις δράσεις των δήμων για την επόμενη πενταετία τόνισε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο Βαγγέλης Μιχαλόπουλος, που έχει αναλάβει να υλοποιήσει τις μελέτες για λογαριασμό του ΕΣΔΑΚ. Όπως είπε τα σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων ανά δήμο είναι ένα κομμάτι απαραίτητο του περιφερειακού σχεδιασμού: «Ουσιαστικά είναι μια εξειδίκευση του αναθεωρημένου περιφερειακού σχεδιασμού που γίνεται τώρα στην περιφέρεια Κρήτης σε επίπεδο δήμου. Προβλέπει όλες τις δράσεις που θα κάνουν οι δήμοι την επόμενη πενταετία που θα ισχύει αυτό το περιφερειακό σχέδιο και προβλέπει πως θα συμβάλει ο κάθε δήμος χωριστά μέσα από τη διαλογή στην πηγή, μέσα από τα προγράμματα ανακύκλωσης κ.λπ., πως θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων του περιφερειακού σχεδιασμού» ανέφερε.
Σύμφωνα με τον ίδιο σε συνεργασία με τους δήμους θα προχωρήσουν τα σχέδια ώστε κάθε δήμος να προσαρμοστεί στις οδηγίες: «Θα δώσουμε τις βασικές κατευθύνσεις και θα συζητήσουμε με τον κάθε δήμο ποιες είναι οι ανάγκες ώστε να μπορέσουμε να εκπονήσουμε αυτό το τοπικό σχέδιο, το οποίο έχει και μια άλλη πολύ μεγάλη χρησιμότητα καθώς, το περιφερειακό και το τοπικό σχέδιο είναι αναγκαίες συνθήκες προκειμένου να μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την επόμενη προγραμματική περίοδο οι δήμοι. Άρα το σχέδιο θα περιγράφει τον τρόπο που θα κάνει τη διαχείρισή του κάθε δήμος την επόμενη πενταετία και πως θα πετύχει τους στόχους, κυρίως στη διαλογή στη πηγή, για να την επαναχρησιμοποιήσει και γενικά για την βελτιστοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Την επόμενη περίοδο θα περάσουμε υποχρεωτικά στην εφαρμογή του πληρώνω όσο πετάω, με στόχο να μειωθεί το κόστος διαχείρισης για τους δημότες πρώτο από όλα και το κόστος αποκομιδής και να μπορούν στην συνέχεια να μειωθούν και τα δημοτικά τέλη. Αυτός είναι στόχος και την ευρωπαϊκής επιτροπής και του εθνικού και περιφερειακού σχεδιασμού, να περάσουμε σε μια διαχείριση που θα έχει κέντρο τον πολίτη, η ανακύκλωση θα πρέπει να γίνεται στο σπίτι και να μειώσουμε πάρα πολύ το κόστος, αυτά που πετάμε. Πλέον υπάρχει και το τέλος ταφής, ό,τι θάβεται υπάρχει ένα τέλος που κάθε χρόνο αυξάνεται. Άρα, προσαρμοζόμαστε, ανακυκλώνουμε και κερδίζουμε τη μάχη ώστε να μπορέσουμε να περάσουμε στην επόμενη εποχή και να μειώσουμε σημαντικά τα κόστη μας».
Η μελέτη θα έχει ολοκληρωθεί μέσα σε έναν μήνα περίπου όπως είπε ο κ. Μιχαλόπουλος.