Το ποσοστό συλλογής δηλώσεων δεν ξεπερνά το 36%
Σε πολύ χαμηλά επίπεδα που δεν ξεπερνούν το 36% διατηρείται η κτηματογράφηση στον νομό Ρεθύμνου και ακολουθούν με αντίστοιχα χαμηλά ποσοστά το βόρειο Ηράκλειο, τα Χανιά και οι Κυκλάδες, τη στιγμή που στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας η διαδικασία έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, ενώ το ορόσημο για την περάτωση της διαδικασίας σε πανελλαδικό επίπεδο είναι το 2025. Ένα ορόσημο που όπως λένε γνώστες του αντικειμένου αποκλείεται να επιτευχθεί για τις τρεις περιοχές της Κρήτης, οι οποίες είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα αφενός και αφετέρου οι διαδικασίες που απαιτούνται για την ολοκλήρωση στο σύνολο της διαδικασίας είναι χρονοβόρες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι θεωρητικά όλες οι συλλογές δικαιωμάτων που γίνονται μετά την 1η Ιουλίου του 2022 θεωρούνται εκπρόθεσμες, με δεδομένο ότι έληγε η προθεσμία στις 30 Ιουνίου του 2022. Το υπουργείο είχε δώσει παράταση έως το τέλος του 2023 για τις δηλώσεις χωρίς τη επιβολή προστίμων.
Στόχος είναι να κτηματογραφηθεί το 50% των εκτάσεων για να γίνει η προανάρτησή τους και να ακολουθήσει η διαδικασία των ενστάσεων, διορθώσεων. Ωστόσο όπως εξηγεί ο εκπρόσωπος της ανάδοχου εταιρίας που έχει αναλάβει την κτηματογράφηση λόγω της χαμηλής προσέλευσης και της διαδικασίας που καθυστερεί ενώ οι προθεσμίες πιέζουν, είναι πολύ πιθανό η προανάρτηση τελικά να γίνει και με χαμηλότερο ποσοστό όπως έγινε στην περίπτωση του Αργοσαρωνικού.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε στα «ΡΝ», ο εκπρόσωπος της ανάδοχου εταιρίας που έχει αναλάβει την κτηματογράφηση στον νομό Ρεθύμνου Κώστας Ζαφείρης: «Δυστυχώς η κινηματογράφηση συνεχίζει με τον ίδιο αργό ρυθμό, δεν έχει αλλάξει τίποτα προς το καλύτερο. Βρισκόμαστε κοντά στα 36%, δεν ξέρω ακριβώς το νούμερο, αλλά το θέμα είναι ότι είμαστε πάρα πολύ πίσω. Συνεχίζουμε να συλλέγουμε δηλώσεις μέχρι να φτάσουμε σε ένα ποσοστό περίπου στο 50% για να προχωρήσουμε στην προανάρτηση. Σε κάποιες άλλες περιοχές προχώρησαν στην πρανάρτηση πριν φτάσει η συλλογή τω δηλώσεων στο 50%. Εάν δουν ότι το ίδιο πρόβλημα που εκτός από το Ρέθυμνο υπάρχει και στα Χανιά και στο βόρειο Ηράκλειο, εάν συνεχίσει στον ίδιο ρυθμό, υποθέτω ότι μπορεί να τα αλλάξουν. Μπορεί κάποια στιγμή να πουν ότι πέρασαν τέσσερα χρόνια και δεν υπάρχει πρόοδος, έτσι να κάνουν προανάρτηση στο 40%-45%».
Ο κ. Ζαφείρης επεσήμανε για πολλοστή φορά τη σημασία της διαδικασίας και το όφελος που θα έχουν οι πολίτες αν προσέλθουν έστω και τώρα να δηλώσουν τις περιουσίες τους, σε διαφορετική περίπτωση όπως ανέφερε εκτός από τα πρόστιμα που ενδεχομένως να επιβληθούν, το μείζον είναι ότι θα απαιτηθούν τεράστια ποσά και πολλή γραφειοκρατία για να ξεκαθαρίσουν τις περιουσίες τους, με ορατό φυσικά τον κίνδυνο να περιέλθουν τα ακίνητα στο δημόσιο. Συγκεκριμένα, όποιος δεν έχει υποβάλει δήλωση κατά τη διάρκεια της συλλογής δηλώσεων δε θα περιληφθεί στην ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων, το ακίνητό του θα καταχωριστεί ως αγνώστου ιδιοκτήτη ή εάν έχει δηλωθεί από τρίτον σε τρίτο. Αυτό σημαίνει ότι ο πολίτης θα αναγκαστεί να υποβληθεί σε χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες με ενδεχόμενους δικαστικούς αγώνες με αντίδικο είτε το Δημόσιο είτε τρίτους.
«Οι πολίτες πρέπει να έρθουν να κάνουν τις δηλώσεις τους. Από τη στιγμή που θα τελειώσει το κτηματολόγιο, το να πας να διορθώσεις οτιδήποτε, με το καλημέρα, θα είναι ένα χιλιάρικο. Εάν κάποιος πει ότι έχει 10 χωράφια και είναι πολλά και δεν τα δηλώνει, μετά για να κάνει διορθώσεις θα δώσει 10.000 ευρώ. Τώρα μπορεί να κάνει αίτηση διόρθωσης κτηματολογικών στοιχείων, το οποίο στοιχίζει πέντε ευρώ. Τώρα μπορούν να έρθουν να κάνουν δήλωση με ένα τοπογραφικό και με τη θέαση, ενώ τότε θα θέλουν τοπογραφικό με συντεταγμένες και διόρθωση, που αυτό θα χρειαστεί από 500 ευρώ μέχρι 800 ευρώ ανάλογα. Άρα το τοπογραφικό μαζί με τον δικηγόρο, τα 1000 ευρώ θα είναι δεδομένα. Το θέμα είναι να καταλάβει ο κόσμος ότι είναι προς το συμφέρον του να έρθει. Το κτηματολόγιο είναι η καλύτερη λύση για να προστατέψει την περιουσία του».
Ο ίδιος εμφανίστηκε επιφυλακτικός για το αν η διαδικασία της κινηματογράφησης θα έχει ολοκληρωθεί ως το 2025. «Ακόμα και αύριο να μας πουν να κάνουμε προανάρητηση, θα πρέπει να περάσουν έξι μήνες για κάνουμε τις τρεις – τέσσερεις μελέτες που είναι Χανιά, Ρέθυμνο, Βόρειο Ηράκλειο, Κυκλάδες και Κέρκυρα. Θα πάει πολύ πίσω. Οι υπόλοιπες περιοχές είναι σχεδόν έτοιμες. Δηλαδή το υπόλοιπο 95% του πληθυσμού της χώρας θα είναι ή τελειωμένο ή σε πορεία περάτωσης εντός ενός χρόνου που είναι οι τελικές διαδικασίες οι οποίες είναι λίγο χρονοβόρες, αλλά πρακτικά δεν έχουν καμία ιδιαίτερη σημασία».
Υπενθυμίζεται ότι τα Γραφεία Κτηματογράφησης, που στο Ρέθυμνο λειτουργούν στο Ατσιπόπουλο στην οδό Μάρκου Αβάτζου, μηχανικοί και δικηγόροι παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες ενημέρωσης και υποστήριξης για την υποβολή δηλώσεων και τον εντοπισμό των ακινήτων, ενώ οι δηλώσεις υποβάλλονται και ηλεκτρονικά. Σημειώνεται ότι η δήλωση στο Κτηματολόγιο είναι υποχρεωτική, καθώς σε διαφορετική περίπτωση απαγορεύεται η κατάρτιση οποιασδήποτε εμπράγματης δικαιοπραξίας για το δικαίωμα που δεν δηλώθηκε, καθώς και η χορήγηση άδειας οικοδομής στο όνομα εκείνου που παρέλειψε να υποβάλει δήλωση.
Το Ελληνικό Κτηματολόγιο επισημαίνει ότι: «Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει εμπράγματο ή εγγραπτέο δικαίωμα σε ακίνητο των ανωτέρω προκαποδιστριακών ΟΤΑ υποχρεούται να υποβάλει δήλωση στο Κτηματολόγιο. Συγκεκριμένα, υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχει ο ιδιοκτήτης ακινήτου, ο οποίος έχει κυριότητα (πλήρη ή ψιλή), και κάθε δικαιούχος επικαρπίας και προσωπικής ή πραγματικής δουλείας (οποιουδήποτε περιεχομένου), ο δικαιούχος εμπράγματης ασφάλειας, κατάσχεσης, εγγραπτέας αγωγής, εγγραπτέας μίσθωσης (χρονομεριστική, χρηματοδοτική, υπερενναετής) και κάθε άλλου εγγραπτέου δικαιώματος σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν.2308/1995, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
Υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχουν και όσοι διαχειρίζονται ξένη περιουσία (π.χ. εκκαθαριστής διαθήκης, σύνδικος πτώχευσης, κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, εκτελεστής διαθήκης, διαχειριστής ακινήτου κ.λ.π.).
Η δήλωση ιδιοκτησίας είναι από τον νόμο υποχρεωτική και αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε πράξη στο μέλλον (π.χ. μεταβίβαση, γονική παροχή ή δωρεά καθώς και έκδοση οικοδομικής αδείας). Εάν δεν υποβληθεί δήλωση, μετά τις πρώτες εγγραφές και τις προθεσμίες που προβλέπονται από τον νόμο το ακίνητο καταχωρείται στο Ελληνικό Δημόσιο».
Σε λειτουργία ο Ψηφιακός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτων
Παράλληλα, χθες τέθηκε σε κανονική λειτουργία ο Ψηφιακός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτων στο https://akinita.gov.gr/. Πρόκειται για μια νέα υπηρεσία του gov.gr που όμως ενοποιεί και απλοποιεί τις διαδικασίες μεταβίβασης κτηματογραφημένων ακινήτων.
Όσοι πολίτες και συμβολαιογράφοι χρησιμοποιούν τον Φάκελο Μεταβίβασης μέσω του https://akinita.gov.gr θα λαμβάνουν μεταγραφή (ή δικαιολογημένη απόρριψη) εντός μίας εργάσιμης ημέρας αντί των πολύμηνων καθυστερήσεων.
Οι προϋποθέσεις για τη «μεταγραφή σε μια ημέρα» είναι, πρώτον, να μην εκκρεμεί προηγούμενη πράξη στο ίδιο ακίνητο και δεύτερον, τα τέλη να πληρώνονται με πιστωτική/χρεωστική κάρτα.
Τα γραφειοκρατικά βήματα μειώνονται αισθητά με τη χρήση του Φακέλου Μεταβίβασης αφού καταργούνται τέσσερα δικαιολογητικά:
– Το Πιστοποιητικό περί μη οφειλής ΤΑΠ.
– Η έκδοση ΑΚΔ (Απόσπασμα Κτηματολογικού Διαγράμματος).
– Η Αίτηση προς Καταχώριση.
– Η Περίληψη Συμβολαίου.
– Καταργείται επίσης και η φυσική παρουσία σε Κτηματολογικά Γραφεία για όσους κάνουν χρήση του Φακέλου Μεταβίβασης.
Τονίζεται τέλος, ότι ο Κωδικός Αριθμός ακινήτου (ΚΑΕΚ) «κλειδώνει» για όσο διαρκεί η συναλλαγή ώστε να αυξηθεί η ασφάλεια στις συναλλαγές.
Βήμα-βήμα η είσοδος στην πλατφόρμα
Συνοπτικά, τα βήματα χρήσης της πλατφόρμας για τους συμβολαιογράφους:
– Σύνδεση ως Συμβολαιογράφος και πρόσκληση συμβαλλομένων.
– Διαλειτουργική άντληση δικαιολογητικών.
– Ψηφιακό αντίγραφο συμβολαίου χωρίς χειρόγραφες παραπομπές.
– Υπολογισμός τελών για τον αγοραστή.
– Καταχώριση πράξης στο Κτηματολόγιο.
– Παρακολούθηση πορείας της αίτησης σε πραγματικό χρόνο.
Συνοπτικά, τα βήματα χρήσης της πλατφόρμας για τους πολίτες:
– Σύνδεση ως πολίτης και αποδοχή της πρόσκλησης από τον συμβολαιογράφο.
– Επιλογή του ακινήτου προς πώληση από τον συμβαλλόμενο/πωλητή.
– Πληρωμή τελών από τον αγοραστή και καταχώρηση στο Κτηματολόγιο.
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, δήλωσε: «Η επίλυση χρόνιων εκκρεμοτήτων, όπως του Κτηματολογίου, αποτελεί ζητούμενο τόσο για την Κυβέρνηση συνολικά όσο και για το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ειδικότερα.
Μεθοδικά με στοχευμένα βήματα προχωρούμε σε μεταρρυθμίσεις και έργα καταπολέμησης της γραφειοκρατίας, έχοντας πάντα στο επίκεντρο του σχεδιασμού μας μια καλύτερη καθημερινότητα για τους πολίτες.
Έχουμε πλέον στα χέρια μας ένα εργαλείο με το οποίο απλουστεύουμε τις διαδικασίες μεταβίβασης ακινήτων, μειώνοντας σημαντικά τον απαιτούμενο χρόνο και την ταλαιπωρία όλων των εμπλεκόμενων μερών».
Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το Κτηματολόγιο, Κωνσταντίνος Κυρανάκης αναφέρει: «Όπως είχαμε δεσμευθεί, από την 1/1/2024 λειτουργεί ο Ψηφιακός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου στο https://akinita.gov.gr.
Καλούμε τους Συμβολαιογράφους της χώρας να μπουν στην πλατφόρμα και δεσμευόμαστε ότι οι πράξεις που θα υποβάλλονται ψηφιακά, θα μεταγράφονται μέσα σε μία εργάσιμη ημέρα αντί των πολύμηνων καθυστερήσεων που βιώνουν οι πολίτες.
Χθες παρουσιάσαμε την εφαρμογή στον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Αθηνών και σήμερα βρισκόμαστε για τον ίδιο σκοπό στη Θεσσαλονίκη. Είμαστε ανοιχτοί σε κάθε πρόταση που μπορεί να διευκολύνει τους πολίτες και να μειώσει τη γραφειοκρατία».