Ελισάβετ Γιαννούση: «Είναι σημαντικό να τηρούνται τα χρονοδιαγράμματα των εμβολιασμών»
Σε έξαρση βρίσκεται η λοίμωξη του κοκκύτη τόσο σε πανελλαδικό επίπεδο, όσο και στο Ρέθυμνο, ένα μικρόβιο που ήταν «ξεχασμένο» επί χρόνια και κάνει το τελευταίο διάστημα έντονα την εμφάνισή του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, προσβάλλοντας κυρίως βρέφη και παιδιά.
Ανήσυχοι είναι για τις διαστάσεις που έχει λάβει η μετάδοση της λοίμωξης οι γονείς και η επιστημονική κοινότητα, που συστήνει τον άμεσο εμβολιασμό όλων, κυρίως όμως των εγκύων, των παιδιών και των οικείων προσώπων τους, ενώ συστήνει στους γονείς να επιδεικνύουν αυξημένη προσοχή στα συμπτώματα που εμφανίζουν τα παιδιά και να απευθύνονται άμεσα στον γιατρό.
Αυτές τις ημέρες στο ΠΑΓΝΗ νοσηλεύονται τρία βρέφη, ενώ σύμφωνα με την διευθύντρια της Παιδιατρικής Κλινικής του νοσηλευτικού ιδρύματος του Ρεθύμνου Ελισάβετ Γιαννούση, κατά μέσο όρο ένα παιδί την εβδομάδα παρουσιάζει κλινικά συμπτώματα και χρήζει νοσηλείας στο Ρέθυμνο.
Οι ηλικιακές ομάδες που προσβάλλονται περισσότερο και διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο είναι τα παιδιά, οι νεαροί έφηβοι, καθώς και τα βρέφη που δεν έχουν εμβολιαστεί ή δεν έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους, σύμφωνα με τους υγειονομικούς.
«Ολοένα και αυξάνεται η συχνότητα των κρουσμάτων»
Ενδημικές διαστάσεις έχει λάβει η μετάδοση και η νόσηση από κοκκύτη, φαινόμενο το οποίο είχε να εμφανιστεί πάνω από πέντε χρόνια, σύμφωνα με την κ. Γιαννούση, ενώ ιδιαίτερα υψηλός είναι ο κίνδυνος νόσησης στα παιδιά κάτω του ενός έτους και ιδίως στα βρέφη κάτω των τεσσάρων μηνών που δεν έχουν αποκτήσει αντισώματα και νοσούν βαριά.
«Βλέπουμε ότι έχουμε όλο και αυξανόμενη συχνότητα σοβαρών κρουσμάτων κοκκύτη, κάτι το οποίο έχουμε να δούμε χρόνια. Αρρωσταίνουν όλες οι ηλικίες, από τα νεογνά μέχρι τους ενήλικες. Το πρόβλημα και η σοβαρή νόσος είναι κυρίως στα μικρά παιδάκια, κάτω των δώδεκα μηνών και ιδίως κάτω των τεσσάρων που εκεί μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνη η νόσος», τονίζει η διευθύντρια της Παιδιατρικής Κλινικής κ. Γιαννούση, μιλώντας στα «Ρ.Ν.»
«Κλινικά κρούσματα κοκκύτη που δεν είχαμε παλαιότερα»
Η αύξηση των σοβαρών περιστατικών κοκκύτη, αύξησε και τις νοσηλείες στο νοσοκομεία, που επί πολλά χρόνια δεν υπήρχαν, και αφορούν κυρίως παιδιά κάτω των δύο ετών, ενώ πρόσφατα βρέφος δύο μηνών μεταφέρθηκε στο Ηράκλειο καθώς παρουσίαζε έντονα συμπτώματα. Σύμφωνα με την κ. Γιαννούση: «Έχουμε νοσηλεύσει παιδιά ακόμα και 40 ημερών, 1,5 έτους, 2 ετών και μεγαλύτερα παιδιά αυτό το διάστημα. Έχουμε μεταφέρει και στο Ηράκλειο ένα βρέφος 2 μηνών για να είναι κοντά στην εντατική, καθώς έκανε σοβαρά επεισόδια βήχα. Πάντως νοσηλεύουμε κρούσματα κοκκύτη, κάτι το οποίο δεν είχαμε παλαιότερα».
Τα περιστατικά κοκκύτη στα μεγαλύτερα παιδιά και στους εφήβους που δέχεται το νοσοκομείο Ρεθύμνου δεν χρήζουν συνήθως νοσηλείας σύμφωνα με την κ. Γιαννούση, καθώς είναι λιγότερο ευάλωτα στη λοίμωξη λόγω των αντισωμάτων του εμβολιασμού και των μεγαλύτερων αντοχών που έχουν και αντιμετωπίζουν τη νόσηση με αντιβίωση: «Υπάρχουν μεγάλα παιδιά και έφηβοι που έρχονται στα επείγοντα με βήχα που μοιάζει με κοκκύτη, οπότε τα καλύπτουμε για πιθανό κρούσμα κοκκύτη και τους δίνουμε αντιβίωση. Ο κοκκύτης έχει αντιβιωτικό που τον καλύπτει, ιδίως εάν το ξεκινήσει εγκαίρως μειώνει πολύ τη βαρύτητα της νόσου. Άρα η αντιβίωση είναι ένα θετικό κομμάτι γιατί έχουμε κάποιο όπλο, δεν φτάνει όμως αυτό στα πολύ μικρά παιδιά. Ο κοκκύτης είναι μικρόβιο, δεν είναι ιός. Άρα σε μεγαλύτερα παιδιά που έχουν κάνει κάποιες δόσεις εμβολίου και είναι και μεγαλύτερα με άλλες αντοχές, περνάνε πιο ελαφριά τη νόσο και τα καλύπτουμε από τα επείγοντα, δεν τα νοσηλεύουμε. Οπότε είναι πολύ περισσότερα τα κρούσματα από αυτά που πραγματικά νοσηλεύουμε».
«Μια βαριά νόσος με σοβαρά συμπτώματα»
Τα συμπτώματα της νόσου του κοκκύτη εκ πρώτης όψεως μοιάζουν με αυτά ενός κοινού κρυολογήματος, με τη διαφορά ότι είναι επίμονα για αρκετό καιρό, κάτι το οποίο θα πρέπει να ανησυχεί τους γονείς και να απευθύνονται στον γιατρό στην περίπτωση που το παιδί τους παρουσιάζει συμπτώματα που σχετίζονται με τη νόσο.
Ο βήχας είναι το κύριο «χαρακτηριστικό» της λοίμωξης του κοκκύτη, που μπορεί να οδηγήσει σε επιβλαβείς για την υγεία συνέπειες. Όπως περιέγραψε η κ. Γιαννούση: «Ο κοκκύτης μπορεί να γίνει βαρύς, καθώς εκτός από τον βήχα που ταλαιπωρεί και μπορεί να είναι σε επίμονο σημείο, ενδέχεται να μην αφήνει το παιδί να φάει, να κοιμηθεί και να κάνει έναν πολύ άσχημο βήχα σε σημείο να μην μπορεί να πάρει ανάσα ενδιάμεσα στο επεισόδιο του βήχα, μέχρι που χάσει το χρώμα του, να κάνει κυάνωση και να πέσει το οξυγόνο του. Επίσης μπορεί να προκαλέσει άπνοια και να θέλει βοήθεια για να ανασάνει. Ο κοκκύτης δημιουργεί τέτοιου είδους βήχα, έναν παροξυσμό που μπορεί να κρατήσει πολλή ώρα. Μπορεί να παρουσιάζει συνέχεια αυτό το σύμπτωμα, κάθε 10 λεπτά ή κάθε μια ώρα. Οπότε εάν νοσήσει ένα μικρό μωρό εξαντλείται και δεν μπορεί ούτε να φάει, ούτε να πιει, ούτε να κοιμηθεί. Εκτός από τον βήχα δημιουργεί και έντονες επιπλοκές, μπορεί να δημιουργήσει λοίμωξη στον εγκέφαλο, εγκεφαλίτιδα που είναι βαριά νόσηση. Μπορεί να κάνει σοβαρή πνευμονία. Άρα δεν είναι μόνο ο βήχας, είναι μια βαριά νόσος».
«Πρέπει να εμβολιαστούν άμεσα έγκυες και οικεία πρόσωπα των παιδιών»
Για την αντιμετώπιση της έξαρσης του κοκκύτη αυτό που συστήνουν οι γιατροί είναι ο άμεσος εμβολιασμός των εγκύων και των προσώπων που έχουν καθημερινή επαφή με τα βρέφη και τα παιδιά, ώστε να δημιουργηθεί ένα «κουκούλι προστασίας» γύρω από το παιδί και να προληφθεί η νόσος, όπως χαρακτηριστικά τόνισε η κ. Γιαννούση: «Ένας τρόπος να ξεπεράσουμε τον κοκκύτη είναι ο εμβολιασμός των εγκύων, που σήμερα είναι πολύ μικρό το ποσοστό των εμβολιασμένων. Εάν εμβολιαστούν οι έγκυες με το πρόγραμμα που υφίστανται τώρα, το Εθνικό Πρόγραμμα εμβολιασμών για τον κοκκύτη, δίνουν αντισώματα στο μωρό τους μέσα στον πλακούντα. Έχουμε δει 40 ημερών βρέφος που νοσηλεύτηκε με κοκκύτη για παρακολούθηση, που η μαμά του ήταν εμβολιασμένη, τον πέρασε πάρα πολύ ήπια, σε δύο μέρες βγήκε από το νοσοκομείο. Έμεινε μόνο για παρακολούθηση και για να δούμε πως τρώει. Τεράστια διαφορά από ένα μωρό περίπου της ίδιας ηλικίας που η μαμά του δεν είχε εμβολιαστεί και το οποίο κάθε μέρα ήταν και πιο σοβαρή η κατάστασή του. Οι γυναικολόγοι πρέπει να συστήνουν τον εμβολιασμό στις έγκυες για τον κοκκύτη. Εάν τυχόν δεν έχει εμβολιαστεί η μαμά, το παιδί γεννιέται χωρίς καθόλου αντισώματα και μπορεί να έρθει από την πρώτη ημέρα ζωής σε επαφή με τον κοκκύτη. Αυτό που συστήνουμε με το εξιτήριο από το μαιευτήριο είναι όλοι οι ενήλικες που έρχονται σε επαφή με το παιδί, όποιος το φροντίζει, η μαμά, ο μπαμπάς, η γιαγιά, που έχουν καθημερινή επαφή με το παιδί, να εμβολιαστούν άμεσα. Πρέπει να δημιουργηθεί ένα «κουκούλι» γύρω από το μωρό μέχρι να αποκτήσει τα δικά του αντισώματα, που θα αρχίσουν να κάνουν δουλειά μετά τις πρώτες τρεις δόσεις εμβολίου, δηλαδή μετά τον έκτο μήνα ζωής και ουσιαστική δουλειά μετά τον ενάμιση χρόνο που είναι η επαναληπτική δόση».
Επίσης οι γονείς θα πρέπει να φροντίζουν την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων του εμβολιασμού του παιδιού: «Είναι σημαντικό να τηρείται το πρόγραμμα με το χρονοδιάγραμμα όπως ακριβώς το λένε οι επιστήμονες λοιμωξιολόγοι, να μην καθυστερούν τους εμβολιασμούς, καθώς κι αυτό έχει σημασία. Είναι κρίσιμο μην πετύχει η λοίμωξη εκείνη την ώρα που αρχίζουν και πέφτουν τα αντισώματα και δεν έχουν προλάβει να κάνουν την επαναληπτική δόση», συμπληρώνει.
Ένα ακόμα μέτρο πρόληψης και προστασίας που συστήνουν οι γιατροί αποτελούν οι μειωμένες κοινωνικές συναναστροφές των βρεφών και παιδιών, καθώς είναι ιδιαίτερα ευάλωτα και εκτεθειμένα στη λοίμωξη του κοκκύτη. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά η κ. Γιαννούση για τη «θωράκιση» των παιδιών: «Δεν χρειάζονται οι συναναστροφές, ειδικά μέχρι την ηλικία των 40 ημερών – 2 μηνών. Δεν είναι ανάγκη να βγαίνει το μωρό σε κοινωνικές εκδηλώσεις, σε πάρτι και πανηγύρια. Η πιθανότητα να κολλήσει κάτι από έναν ενήλικα που είναι δίπλα του κι απλώς ξεροβήχει είναι πολύ μεγάλη. Άρα δεν χρειάζονται κοινωνικές επαφές με ενήλικους».
