Σε έξαρση βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες οι ιώσεις είτε αυτές αφορούν τη γρίπη, είτε λοιμώξεις του αναπνευστικού είτε τον κορονοϊό.
Ο χειμώνας αναμένεται να είναι δύσκολος για τη δημόσια υγεία μιας και οι λοιμώξεις αυτές μπορούν να γίνουν επικίνδυνες και να προκαλέσουν σοβαρή νόσο κυρίως σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα, σε άτομα μεγάλης ηλικίας ή σε άτομα που πάσχουν από σοβαρά χρόνια νοσήματα. Σε αυτά τα άτομα συστήνεται ο εμβολιασμός και η τήρηση των γνωστών μέτρων προστασίας που συστήνονται και για τον SARS-CoV-2. Δηλαδή, η χρήση προστατευτικής μάσκας, η αποφυγή συγχρωτισμού, η απομόνωση εάν υπάρχουν συμπτώματα, η αποφυγή της επαφής με ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να λαμβάνονται και από όλους όσοι έρχονται σε επαφή με τις παραπάνω ομάδες.
Τις μέρες μάλιστα των γιορτών που υπάρχει μεγαλύτερη χαλάρωση, μεγαλύτερος συγχρωτισμός και επιπλέον επειδή όλοι θα βρεθούμε με άτομα μεγαλύτερων ηλικιών στο εορταστικό τραπέζι για να τους προφυλάξουμε, συστήνεται η χρήση προστατευτικής μάσκας ασχέτως αν έχουμε ή όχι συμπτώματα, ενώ οι συμπτωματικοί θα πρέπει να αποφεύγουν την επαφή τους με τις ευπαθείς ομάδες.
Στο πλαίσιο αυτό ο καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας υγείας, τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιου Κρήτης, Χρήστος Λιονής, εφιστά την προσοχή των πολιτών για την τήρηση των μέτρων υπογραμμίζοντας τη σημασία της χρήσης προστατευτικής μάσκας σε συναναστροφές με ανθρώπους τρίτης ηλικίας και ευάλωτα άτομα, αλλά και της απομόνωσης σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων. Μεταξύ άλλων ο κ. Λιονής, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», ανάφερε:
«Επειδή έρχονται μέρες που θα έχουμε υψηλό συγχρωτισμό -και επειδή έχουμε παράλληλη διαδρομή αυτήν την στιγμή γρίπης, κορονοϊού και λοιμώξεις τους ανώτερου αναπνευστικού, αυτό που νομίζω ότι πρέπει να μεταφέρουμε σαν μήνυμα έχει να κάνει με την στενή επαφή με ηλικιωμένους και ευάλωτα άτομα. Ακόμη το βλέπω, ερχόμαστε σε επαφή με ηλικιωμένους, με υπέργηρους, με ανθρώπους που είναι σε ανοσοκαταστολή. Τους συναντούμε, δεν έχουμε συμπτώματα, φαίνεται ότι δεν μεταδίδουμε και δεν φορούμε μάσκα. Άρα το πρώτο μήνυμα είναι ότι, όταν θα συναντούμε αυτά τα πρόσωπα, ακόμη και αν δεν έχουμε κανένα σύμπτωμα, -γιατί μπορεί να είμαστε αυτό που λέγεται το «παράθυρο», δηλαδή, έχουμε κολλήσει και μεταδίδουμε τη νόσο που μπορεί να είναι γρίπη, μπορεί να είναι λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, να μην έχουμε τη βεβαιότητα επειδή αισθανόμαστε καλά να μην φοράμε τη μάσκα. Να φοράμε τη μάσκα μας, όταν βρισκόμαστε με αυτά τα πρόσωπα. Για αυτά τα πρόσωπα η γρίπη, αλλά και ο covid-19 μπορεί πραγματικά να κοστίσει πολύ. Το δεύτερο μήνυμα είναι ότι, όταν θα έχουμε τα πρώτα συμπτώματα που μπορεί να ξεκινάνε με τα γνωστά συμπτώματα του απλού κρυολογήματος, ανεξαρτήτως αν αυτό θα είναι τελικά απλό κρυολόγημα ή covid ή γρίπη, είναι καλό να περιορίσουμε τον εαυτό μας στο σπίτι μας. Καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολο για κάποιον που εργάζεται και είναι και σημαντικό μήνυμα για τους εργοδότες. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι προστατεύοντας τον εργαζόμενό τους, προστατεύουν και την επιχείρησή τους. Είναι πολύ σημαντικό εκείνη την ώρα, με την πρώτη ανάδειξη των συμπτωμάτων και πριν ακόμη το τεστ, είναι καλό να περιορίσει κανείς την επαφή με άλλους. Αυτά τα δύο μηνύματα είναι απλές πρακτικές οδηγίες, που αν μη τι άλλο μπορούν να μειώσουν τη διάδοση όλων αυτών των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού».
Παράλληλα πρόσθεσε ότι: «Νομίζω ότι μετά από τα πρώτα συμπτώματα καλό είναι να απευθύνεται ο ασθενής στον προσωπικό του γιατρό και το παιδί στον παιδίατρο. Τα πρώτα συμπτώματα κρατούν το άτομο στο σπίτι. Έχει μεγάλη σημασία να μπορέσει κανένας πραγματικά να καταλάβει ότι είναι μια λοίμωξη του αναπνευστικού, ότι έχει κρυολογήσει, ότι είναι μπουκωμένη η μύτη, ότι πονάει ο λαιμός. Όλα αυτά που είναι τόσο κοινά και έχουν κουβεντιαστεί τόσες πολλές φορές, σου δηλώνουν ότι υπάρχει μια λοίμωξη, μια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Είναι καλό σε αυτό το σημείο να επικοινωνήσει με τον προσωπικό του γιατρό. Η συμβουλή μου είναι περισσότερο ότι, από τη στιγμή που έχεις όλη αυτήν την εικόνα, απέφυγε εκείνη την ώρα τη συνάντησή σου με ηλικιωμένους, με ευάλωτες ομάδες ή αν μπορείς περιόρισε τις κοινωνικές συναναστροφές».
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός αποτελεί ασπίδα προστασίας και μπορεί να γίνει ακόμα και τώρα, ωστόσο όπως τονίζει ο κ. Λιονής θα πρέπει και πάλι να τηρούνται τα μέτρα προστασίας με δεδομένο αφενός ότι χρειάζεται χρόνος για να δράση το εμβόλιο και αφετέρου δεν είναι απόλυτο ότι κάποιος που έχει κάνει το εμβόλιο δεν θα κολλήσει: «σε μια περίοδο που έχει τις ακμές μιας επιδημίας, δεν προστατεύεσαι. Χρειάζεται ένας χρόνος πραγματικά που θα πρέπει το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδράσει στον εμβολιασμό. Έτσι, δεν είναι σίγουρο ότι κάποιος που θα κάνει σήμερα το εμβόλιο δεν θα εκτεθεί αύριο ή μεθαύριο και θα αποφύγει τη λοίμωξη. Γι’ αυτό τον λόγο οι συστάσεις και οι οδηγίες δίνονται σαφέστατα, ο αντιγριπικός εμβολιασμός γίνεται σε περιόδους που δεν υπάρχει ακμή ή κορυφώσεις τις πανδημίας. Παρόλα αυτά, ο εμβολιασμός συστήνεται ακόμα και τώρα. Το ερώτημα είναι πόσο αποτελεσματικό είναι αν το κάνει τώρα. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν πρέπει κανείς να «οχυρωθεί» πίσω από το ότι έκανε τον εμβολιασμό τώρα και ότι αμέσως τις επόμενες μέρες να είναι άνοσος.
Το εμβόλιο της γρίπης είναι ανανεωμένο, έχει αρκετά στελέχη της οικογένειας του ιού της γρίπης, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι κανένας θα αποφύγει τη γρίπη. Παρόλα αυτά, όμως, ασκεί μια μεγάλη προστασία, σε μεγάλο βαθμό και σαφέστατα βοηθάει ακόμα και στην περίπτωση της λοίμωξης να είναι ηπιότερη. Οπότε, αλίμονο αν κάποιος δεν δει την αξία και τη σημασία του εμβολίου της γρίπης. Βέβαια τα συζητάμε αυτά τώρα σε περιόδους έξαρσης, ενώ θα έπρεπε να είναι μέρος μιας διαδικασίας» υπογράμμισε.
Πρέπει να μιλήσουμε για το βιβλιάριο των εμβολίων
Σύμφωνα με τον καθηγητή Ιατρικής, Χρήστο Λιονή, ο ρόλος του εμβολιασμού είναι πολύ σημαντικός στην δημόσια υγεία. Τόσο η πανδημία του κορονοϊού όσο και η γρίπη φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα με τον ίδιο να επισημαίνει πως πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για το «βιβλιάριο των εμβολίων των ενηλίκων».
«Είναι πολύ σημαντικό να ξαναγυρίσει πίσω η συζήτηση για τα εμβόλια και όχι μόνο για το εμβόλιο του κορονοϊού, αλλά και για άλλα εμβόλια. Ένα άλλο εμβόλιο, που έχει επίσης συζητηθεί άλλα δεν έχει συστηματοποιηθεί, είναι το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο, που είναι το εμβόλιο της πνευμονίας. Είναι το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα, για τα άτομα άνω των 60 ετών. Επίσης, το εμβόλιο που είναι για τη διφθερίτιδα και τον τέτανο, το οποίο έχει μέσα συστατικό που προστατεύει απέναντι στον κοκκύτη. Αυτό θα θέλαμε να το ξαναεπαναφέρουμε στη συζήτηση, όχι μόνο γιατί η διφθερίτιδα έχει ξανακάνει την εμφάνισή της, αλλά γιατί κυρίως ο κοκκύτης που μπορεί να προσβάλει τους ηλικιωμένους, αποτελεί σήμερα έναν κίνδυνο πάνω στις λοιμώξεις. Άρα, αυτά είναι τα ζητήματα των εμβολίων που θα πρέπει να τα κουβεντιάσει το κάθε πρόσωπο, κάθε οικογένεια με τον οικογενειακό γιατρό, με τον προσωπικό γιατρό, με τον παιδίατρο για τα παιδιά, με τον γενικό οικογενειακό γιατρό, τον παθολόγο και όλες τις άλλες ειδικότητες, που σήμερα λειτουργούν κάτω από τον όρο «προσωπικός γιατρός» για τους εμβολιασμούς. Πρέπει σήμερα να μιλήσουμε για το βιβλιάριο του ατόμου, το βιβλιάριο τον εμβολίων. Όπως έχει καθιερωθεί στα παιδιά και υπάρχει το βιβλιάριο υγείας του παιδιού, που το ιδιαίτερο συστατικό του είναι ο εμβολιασμός του παιδιού, πρέπει σήμερα και για τον ενήλικα να μιλήσουμε για τον εμβολιασμό και να υπάρχει μια πλήρη καταγραφή και συζήτηση για τους εμβολιασμούς. Είναι μια εξαιρετική αφορμή πάνω στην πανδημία, που ο κόσμος εξοικειώθηκε με τους εμβολιασμούς και τώρα πραγματικά να δει όλο το φάσμα των εμβολιασμών και να προγραμματίσει με βάση τον γιατρό τις μέρες και την περίοδο που θα συμπληρώσει τους υπόλοιπους εμβολιασμούς» τόνισε.