Σε πολύ χαμηλά επίπεδα παραμένει η κτηματογράφηση στον νομό Ρεθύμνου

Αντιμέτωποι με πρόστιμα από τον Φλεβάρη όσοι δεν προχωρήσουν σε δηλώσεις της περιουσίας τους ως το τέλος του έτους

Σε πολύ χαμηλά επίπεδα που δεν ξεπερνούν το 35% παραμένει η κτηματογράφηση στον νομό Ρεθύμνου, ενώ ο χρόνος πλέον μετρά αντίστροφα, καθώς με πρόσφατη διάταξη που ψηφίστηκε στη βουλή, προβλέπεται ότι οι πολίτες που δεν δηλώσουν τις περιουσίες τους ως το τέλος του χρόνου θα είναι αντιμέτωποι με τσουχτερά πρόστιμα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε ένα χρόνο και παρά τις εκστρατείες ενημέρωσης από πλευράς «Ελληνικού Κτηματολογίου» για την αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα της διαδικασίας η πρόοδος που συντελέστηκε ήταν ελάχιστη αφού από το 19% που ήταν η κτηματογράφηση πέρυσι το καλοκαίρι στον νομό έφτασε φέτος το 33%.

Η διαδικασία, που είναι σε εξέλιξη, είναι σημαντική και οφείλουν να συμμετέχουν στο σύνολό τους οι ιδιοκτήτες ακινήτων, αφού με τον τρόπο αυτό θα ξεκαθαρίσει επιτέλους «σε ποιον ανήκει τι», ενώ ταυτόχρονα με την κτηματογράφηση δίδεται η δυνατότητα στον ιδιοκτήτη να καταγράψει, να οριοθετήσει και να κατοχυρώσει, εν τέλει, τα δικαιώματά του, ακόμα και εκείνα που δεν είναι μεταγραμμένα στο υποθηκοφυλακείο, όπως οι χρησικτησίες και οι κληρονομιές.

Ο χρόνος δεν είναι άπλετος όπως επισημαίνει ο ανάδοχος του έργου του κτηματολογίου στο Ρέθυμνο τονίζοντας ωστόσο ότι η καθυστέρηση δεν οφείλεται μόνο στους αμελείς πολίτες αλλά και στην πολυπλοκότητα των δικαιωμάτων τους που πρέπει να ξεκαθαριστούν. «Είναι χρονοβόρο και πολύπλοκο να γίνουν τα συμβόλαια αποδοχής κληρονομιάς που πιθανώς να χρειάζονται, να γίνουν τα τοπογραφικά που πιθανώς να χρειάζονται και δεν υπάρχουν. Χρονοβόρα δεν είναι η διαδικασία του κτηματολογίου, αυτή είναι πολύ εύκολη, και ηλεκτρονικά μπορεί να υποβάλει κανείς, τα δικαιολογητικά. Ο βασικός, αντικειμενικός λόγος της καθυστέρησης είναι το να ξεκαθαριστούν τα κληρονομικά δικαιώματα. Υπάρχουν και αμελείς πολίτες αλλά δεν είναι αυτό, το βασικότερο είναι ότι τα δικαιώματα αυτά είναι από τη φύση τους δύσκολα. Το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια κινητικότητα, γιατί προφανώς όταν υπάρχει ένα σύστημα που πιέζει, οι χρόνοι επιταχύνονται» επισημαίνει μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο Νίκος Ζαρκαδούλας, εκπρόσωπος της κοινοπραξίας της κτηματογράφησης του Ρεθύμνου.

Πάντως λαμβάνοντας υπόψη τα χρονικά δεδομένα των τεσσάρων μηνών μέχρι τον Δεκέμβριο καθίσταται αδύνατη η συνολική κτηματογράφηση στον νομό. Ωστόσο όπως εξηγεί ο κ. Ζαρκαδούλας η προανάρτηση μπορεί να γίνει όταν συγκεντρωθεί το 50% των δικαιωμάτων και ενδεχομένως και χαμηλότερου ποσοστού όπως θα γίνει τον επόμενο μήνα στην περίπτωση του Αργοσαρωνικού.

«Το ορόσημο για την προανάρτηση είναι το 50%. Επίσης, μπορεί αν το 50% φανεί ότι δεν θα το φτάσουμε σε λίγο χρόνο, ενδέχεται να πάμε σε προανάρτηση και με μικρότερο ποσοστό. Το κτηματολόγιο δεν πρόκειται να περιμένει για χρόνια. Υπάρχουν συμβάσεις, υπάρχουν χρονοδιαγράμματα, υπάρχει πίεση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επομένως δεν είναι ότι θα φτάσουμε στο 50% σε τρία χρόνια κι αυτό είναι εντάξει. Δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Πρέπει να γίνει προανάρτηση. Αν δεν υπάρχει το ποσοστό, θα γίνουν όλες αυτές οι απαραίτητες ενέργειες για να πάμε σε προανάρτηση με μικρότερο ποσοστό, όπως θα συμβεί τώρα τον Σεπτέμβριο στα νησιά του Αγροσαρωνικού. Αυτό το λέω γιατί υπάρχουν κάποιοι που βλέπουν το 34%, και ενθουσιάζονται και θεωρούν ότι μέχρι να φτάσουμε το 50% είναι μακρύς ο δρόμος. Όμως δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα» τόνισε και ξεκαθάρισε ότι: «Ένα δικαίωμα μπορεί να κτηματογραφηθει εξ αρχής πολύ σωστά και να μη χρειαστεί να κάνει τίποτα ο πολίτης ούτως ή άλλως. Όμως  όποιος δηλώσει πριν την προανάρτηση θα δει το αποτέλεσμα της επεξεργασίας στην προανάρτηση και με πολύ χαμηλή γραφειοκρατία να κάνει ό,τι διόρθωση θέλει. Αν δεν δηλώσει πριν την προανάρτηση και δηλώσει μεταξύ προανάρτησης και ανάρτησης τότε το αποτέλεσμα της επεξεργασίας θα το δει απευθείας στην ανάρτηση που συνεπάγεται τεράστια γραφειοκρατία και ταλαιπωρία για τους πολίτες. Επομένως, αν δεν δηλώσεις πριν την προανάρτηση χάνεις τη δυνατότητα να κάνεις με πολύ εύκολο τρόπο και πολύ χαμηλή γραφειοκρατία τυχόν διορθώσεις ή επισημάνσεις».

Στα Γραφεία Κτηματογράφησης, που στο Ρέθυμνο λειτουργούν στο Ατσιπόπουλο στην οδό Μάρκου Αβάτζου, μηχανικοί και δικηγόροι παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες ενημέρωσης και υποστήριξης για την υποβολή δηλώσεων και τον εντοπισμό των ακινήτων, ενώ οι δηλώσεις υποβάλλονται και ηλεκτρονικά.

Τα πρόστιμα

Σημειώνεται ότι προθεσμία για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις, η οποία έληγε στα τέλη Ιουλίου ύστερα από προηγούμενη παράταση που είχε δοθεί, επιμηκύνεται εκ νέου έως το τέλος της χρονιάς, με διάταξη που ψηφίστηκε πρόσφατα στη βουλή (άρθρο 38 Νόμου 5046/2023) και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (αριθμός ΦΕΚ 137 Α’/29.7.2023), μεταθέτοντας χρονικά την έκδοση της σχετικής κοινής υπουργικής απόφασης για τα πρόστιμα.

Όπως ήδη προβλέπεται, τα πρόστιμα για τους αμελείς ιδιοκτήτες ακινήτων θα είναι αναλογικά. Θα υπολογίζονται, δηλαδή, βάσει του εγγραπτέου δικαιώματος που δηλώνεται, της αξίας των ακινήτων που θα προκύπτει από το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού τους, καθώς και του χρόνου της καθυστέρησης της υποβολής δήλωσης σε σχέση με την προθεσμία για κάθε περιοχή. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το πρόστιμο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 300 ευρώ και μεγαλύτερο των 2.000 ευρώ. Τα ποσά αυτά θα προσαυξάνονται ανάλογα με τον χρόνο καθυστέρησης υποβολής της δήλωσης πρόστιμο για δικαιώματα κυριότητας (ψιλής και πλήρους) και επικαρπίας υπολογίζεται για το σύνολο των ακινήτων που δεν έχουν δηλωθεί εμπρόθεσμα, ακόμα και στις αγροτικές περιοχές.

Υπενθυμίζεται ότι η δήλωση στο Κτηματολόγιο είναι υποχρεωτική, καθώς σε διαφορετική περίπτωση απαγορεύεται η κατάρτιση οποιασδήποτε εμπράγματης δικαιοπραξίας για το δικαίωμα που δεν δηλώθηκε, καθώς και η χορήγηση άδειας οικοδομής στο όνομα εκείνου που παρέλειψε να υποβάλει δήλωση.

Με τη νέα παράταση που δόθηκε και εφόσον δεν υπάρξει κάποια αναστολή της απόφασης για την επιβολή των προστίμων, όσοι αμέλησαν να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους, θα κληθούν να πληρώσουν πρόστιμο από τον Φεβρουάριο του 2024 και μετά.

Θα προηγηθεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργείων Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η οποία θα δημοσιευτεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 και θα ορίζει τον ειδικότερο τρόπο υπολογισμού του προστίμου ανά είδος δικαιώματος, συμπεριλαμβανομένου του συντελεστή προσαύξησης λόγω καθυστέρησης. Όπως αναφέρεται στον Νόμο 5046/2023, η απόφαση θα αρχίσει να ισχύει έναν μήνα μετά τη δημοσίευσή της, ενώ σε περίπτωση παρέλευσης της προθεσμίας καταβολής του προστίμου, αυτό θα εισπράττεται μέσω της Εφορίας.

Στόχος της νέας παράτασης είναι να απαλλαγούν οι πολίτες από την οικονομική επιβάρυνση του προστίμου της μη εμπρόθεσμης δήλωσης των ακινήτων τους κατά τη διαδικασία κτηματογράφησης για άλλους πέντε μήνες, ώστε να μπορέσουν να κατοχυρώσουν χωρίς κόστος τις ιδιοκτησίες τους, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τους χρονικούς όσο και τους οικονομικούς περιορισμούς που επέβαλε η πανδημία τα προηγούμενα δύο χρόνια.