Τεχνητή νοημοσύνη και κλιματική αλλαγή διαμορφώνουν νέα δεδομένα στο εργασιακό τοπίο
Σημαντικά και επίκαιρα ζητήματα για τη σημερινή αγορά εργασίας, αλλά και απαντήσεις αναφορικά με τις περιζήτητες ειδικότητες που αναζητούν οι επιχειρήσεις, τις επιπτώσεις της τεχνολογικής εξέλιξης και της τεχνητής νοημοσύνης στην αγορά, αναπτύχτηκαν στη διάρκεια της ημερίδας με θέμα «Αλλαγές στην αγορά εργασίας: Ευκαιρίες και προκλήσεις για φοιτητές και αποφοίτους», που συνδιοργάνωσαν το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών και η Δομή Διασύνδεσης και Σταδιοδρομίας του Πανεπιστημίου Κρήτης το πρωί της Πέμπτης.
Όπως τονίστηκε στη διάρκεια της εκδήλωσης, το εργασιακό τοπίο αλλάζει σημαντικά. Η τεχνητή νοημοσύνη από τη μια και η κλιματική αλλαγή με τις επιπτώσεις που φέρει από την άλλη πλευρά, φαίνεται πως έχουν σημαντικό ρόλο στην μετεξέλιξη της ελληνικής αγοράς εργασίας.
Επαγγέλματα της πληροφορικής, των αναλυτών δεδομένων και των μηχανικών τεχνητής νοημοσύνης, καθώς επίσης και μηχανικών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με τη φροντίδα των ηλικιωμένων, φαίνεται σύμφωνα με τους ειδικούς να χαρακτηρίζονται ως ειδικότητες με αυξημένη ζήτηση τα επόμενα χρόνια.
Την ίδια στιγμή είναι αναγκαίο, όπως τονίστηκε στη διάρκεια της ημερίδας, το πρόγραμμα σπουδών των ΑΕΙ να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και στις τάσεις της αγοράς.
Ο Χρήστος Ταουσάνης, επιστημονικός διευθυντής του EMPLOY EDU, στη διάρκεια της ημερίδας μίλησε για τα επαγγέλματα του μέλλοντος, εκείνα δηλαδή που θα έχουν αυξανόμενη ζήτηση τα επόμενα χρόνια, κι αυτό εξαρτάται είτε από την ενίσχυση των θέσεων εργασίας που φαίνεται να προκύπτουν, είτε από την ένταση των θέσεων εργασίας. Σύμφωνα με τον κ. Ταουσάνη οι πυλώνες που πρόκειται να έχουν πολύ μεγάλη ζήτηση τα επόμενα χρόνια είναι τρεις.
«Βλέπουμε αρχικά την εκθετική αύξηση της τεχνητής νοημοσύνης. Η τεχνητή νοημοσύνη, η οποία συνδέεται με πάρα πολλούς κλάδους, αλλάζει και ενισχύει την απασχολησιμότητα σε πάρα πολλά πεδία. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε περισσότερους αναλυτές δεδομένων και μηχανικούς τεχνητής νοημοσύνης. Έχει μεγάλη σημασία ότι πολλά από τα επαγγέλματα που τα καθορίζουμε ως επαγγέλματα του μέλλοντος είναι ένας συνδυασμός προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών. Άλλος ένας πυλώνας είναι για παράδειγμα η γεροντολογία. Η μέριμνα γενικά για την τρίτη ηλικία είναι ένας κλάδος ο οποίος κατά κύριο λόγο προκύπτει από μεταπτυχιακές σπουδές, είτε μιλάμε για γηριατρική, είτε για εργοθεραπευτές με εξειδίκευση στη τρίτη ηλικία. Και φυσικά, πάρα πολύ μεγάλο ρόλο παίζει σε όλα τα επαγγέλματα του μέλλοντος η βιώσιμη ανάπτυξη και η αειφορία που θέλουμε να έχουμε. Βλέπουμε όλα αυτά τα τραγικά γεγονότα που συμβαίνουν στη χώρα μας και φαίνεται ότι θα χρειαστούμε ακόμη περισσότερους μηχανικούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως και στελέχη τα οποία θα μπορούν να συνδυάσουν την βιώσιμη ανάπτυξη με τα οικονομικά μεγέθη».
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στην αναγκαιότητα της άμεσης αναδιαμόρφωσης των υπαρχόντων ή της προσθήκης νέων, ακαδημαϊκών τμημάτων, τα οποία να συνδέονται στενά με τις τάσεις της αγοράς εργασίας. «Μια προσπάθεια που κάνουμε ως επιστημονική ομάδα είναι να δείξουμε ότι πρέπει να υπάρχει άμεση σύνδεση της ακαδημαϊκής κοινότητας με την αγορά εργασίας. Σαφώς θα παραμείνουν οι κλασικές επιστήμες, τις χρειαζόμασταν και θα τις χρειαζόμαστε, αλλά από εκεί και πέρα πρέπει να γεφυρώσουμε το κενό που υπάρχει ανάμεσα στην εκπαίδευσή μας και την εργασία. Δεν χρειάζεται να έχουμε περισσότερες σχολές σε ένα αντικείμενο που δεν μπορεί να απορροφήσει τα παιδιά, ενώ κάπου αλλού να έχουμε έλλειψη. Όλες οι μελέτες συγκλίνουν ότι μέχρι το 2030 η χώρα μας θα αντιμετωπίσει ένα τεράστιο έλλειμμα στελεχών στον κλάδο της Πληροφορικής. Άρα, από τη στιγμή που το βλέπουμε και δεν το αλλάζουμε, κάτι πρέπει να διορθωθεί» πρόσθεσε ο κ. Ταουσάνης.
Η Παναγιώτα Δημητροπούλου, επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, μίλησε για τη σημασία των ήπιων δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας. Ως ήπιες δεξιότητες, ορίζονται μεταξύ άλλων η κριτική σκέψη, η αυτορρύθμιση, η ενσυναίσθηση, η ομαδικότητα, η διαχείριση άγχους, η λήψη αποφάσεων και οι επικοινωνιακές και οργανωτικές δεξιότητες. Όλες οι παραπάνω εμπίπτουν στην βιωματική μάθηση και «χτίζουν» την προσωπική ανάπτυξη των ατόμων.
Στην ομιλία της η κα Δημητροπούλου επεσήμανε την ανάγκη οι φοιτητές να εξοικειωθούν με τις δεξιότητες εκείνες, αφενός επειδή συμβάλλουν ουσιαστικά σε προσωπικό επίπεδο και αφετέρου επειδή για τους εργοδότες πλέον θεωρούνται απαραίτητο προσόν στους εν δυνάμει υπαλλήλους τους. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στα «Ρ.Ν» : «Η σημασία των ήπιων δεξιοτήτων και γενικότερα η διεπιστημονικότητα όσον αφορά την εύρεση εργασίας, φάνηκε πως είναι απαραίτητη, από όποιον κλάδο και αν προερχόμαστε. Η σημασία των δεξιοτήτων αναδεικνύεται σε όλα τα επίπεδα. Οπότε δεν έχει σημασία τελικά το τι σπουδάζουμε αλλά το πως εξελισσόμαστε. Οι φοιτητές πρέπει να επικεντρώνονται στο κομμάτι της προσωπικής ανάπτυξης γιατί έτσι θα μπορέσουν να ανταποκριθούν πολύ καλύτερα και θα είναι ευτυχισμένοι και οι ίδιοι. Οι εργασιακές ικανότητες πλέον δεν αρκούν και η αγορά εργασίας ζητά τις κοινωνικό-συναισθηματικές δεξιότητες στην εργασία».
Στη συνέχεια η Μαρία Μανιαδή και ο Παναγιώτης Κόντος από την Grant Thorton, έκαναν λόγο για τις προοπτικές απασχόλησης στον τομέα των συμβουλευτικών υπηρεσιών και σε δηλώσεις τους ανέφεραν: «κάθε φοιτητής και φοιτήτρια μπορεί να χαράξει τον δρόμο όπως τον θέλει και από τους επαγγελματίες του κλάδου να παίρνει στοιχεία, γνώσεις και εμπειρία, αλλά πάντοτε για να διαμορφώσει το δικό του μονοπάτι. Ότι και να πούμε εμείς στις ομιλίες είναι πολύ σημαντικό ο καθένας και η καθεμία να δοκιμάσει μόνος, να ψάξει, να γεμίσει εμπειρίες και να διαμορφώσει τελικά ποια θα είναι η καριέρα και η εξέλιξη που θέλει».
Η Δώρα Οικονόμου, διευθύντρια στον τομέα ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού στο ΣΕΒ, αναφέρθηκε στα επίκαιρα θέματα της κλιματικής αλλαγής, στις μεταβολές των δημογραφικών στατιστικών, στην εξέλιξη της τεχνολογίας.
Μεταξύ άλλων, ιδιαίτερα σημαντική ήταν η εξής αναφορά της που εξέπληξε τους φοιτητές: «Σύμφωνα με τα δημογραφικά στοιχεία «μικραίνουμε» σαν χώρα. Με βάση αυτό θα δημιουργηθούν στην αγορά εργασίας πολλές κενές θέσεις για λίγους όμως υποψηφίους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να μειώνουν τις απαιτήσεις πτυχίου και να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες να εκπαιδεύσουν, είναι και στο χέρι μας αυτό. Προσπαθούμε να καλύψουμε το χάσμα δεξιοτήτων ανάμεσα στην εκπαίδευση και την αγορά εργασίας».
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων, Δια Βίου Μάθησης, Διεθνών Σχέσεων και Εξωστρέφειας, Γιώργος Κοσιώρης. Μιλώντας στα «Ρ.Ν.» επιβεβαίωσε τη χρησιμότητα αυτών των δράσεων, τόσο για την ακαδημαϊκή πορεία των φοιτητών, όσο και για τη μετέπειτα απορρόφησή τους στην αγορά εργασίας. Σε τέτοιου είδους δράσεις, όπως τόνισε, οι φοιτητές αποκομίζουν πολλά εφόδια, όμως και οι ίδιοι οι καθηγητές έχουν να κερδίσουν από την ανατροφοδότηση των φοιτητών για να βελτιώσουν όσο είναι δυνατόν τα προγράμματα σπουδών τους.
Ο ίδιος δήλωσε: «Για εμάς είναι πάρα πολύ σημαντικό τα παιδιά όταν έρχονται στο πανεπιστήμιο να βρουν ένα σωστό ακαδημαϊκό περιβάλλον, να σπουδάσουν, να μάθουν, να προωθήσουν μια εμπειρία ζωής, αλλά πέραν τούτου να συνεχίσουν σε ένα ανταγωνιστικό επαγγελματικό στίβο αργότερα. Με αυτήν την έννοια το τι θα βρουν αργότερα στη ζωή τους για εμάς είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να τους το δείξουμε. Είναι σημαντικό και κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, καθώς βλέποντας τι ακριβώς θέλουν οι επιχειρήσεις στις οποίες θα απευθυνθούν για να βρουν δουλειά, μπορούν να προσαρμόσουν τις σπουδές τους και να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους, αλλά ακόμα και να κάνουν προτάσεις σε εμάς τους καθηγητές για να βελτιώσουμε το πρόγραμμα σπουδών μας. Επομένως είναι κάτι το οποίο έρχεται αμφίδρομα».
Χαιρετισμό στην ημερίδα απηύθυναν η Ήβη Σπανάκη, υπεύθυνη της Δομής Διασύνδεσης και Σταδιοδρομίας και ο πρόεδρος του τμήματος Οικονομικών επιστημών, Γιώργος Σταματόπουλος.
