Η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στους δήμους δημιουργεί προβλήματα και καθυστερήσεις στην προμήθεια αναλώσιμων υλικών και στην αποκατάσταση ζημιών στα σχολικά συγκροτήματα
Στα γρανάζια της γραφειοκρατίας «έμπλεξαν» τα σχολεία μετά την κατάργηση των σχολικών επιτροπών, όπως αυτή νομοθετήθηκε τον περασμένο Ιούλιο για τους δήμους, οι οποίοι διαθέτουν λιγότερα από 100 σχολεία δημιουργώντας πολλά και σοβαρά προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία τους.
Και αυτό γιατί σε αντίθεση με τη λειτουργία των σχολικών επιτροπών, οι οποίες να θυμίσουμε είχαν συσταθεί το 2011 σε όλους τους δήμους της χώρας και ήταν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου -μια για την Πρωτοβάθμια και μια για την Δευτεροβάθμια, στις οποίες με απλό τρόπο γίνονταν η κατανομή των κονδυλίων για την κάλυψη των αναγκών των σχολείων, πλέον η Δημοτική Επιτροπή Παιδείας καλείται να διαχειρίζεται τη χρηματοδότηση για τα σχολεία μέσα από το δημόσιο λογιστικό πλαίσιο του δήμου, χωρίς να διαχωρίζονται τα σχολικά κτίρια και οι ανάγκες τους από τα υπόλοιπα δημοτικά κτίρια.
Πρακτικά δηλαδή αυτό συνεπάγεται με καθυστερήσεις τόσο στην προμήθεια αναλώσιμων υλικών όσο και στην εκτέλεση μικρών παρεμβάσεων ή επιδιορθώσεων ζημιών, καθώς όλα θα πρέπει να γίνονται με διαγωνισμούς και αναθέσεις που θα αφορούν το σύνολο του δημοτικού συστήματος και όχι μόνο τα σχολεία. Αυτό αφενός σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια τη στιγμή που ένα σχολείο έχει ανάγκη, για παράδειγμα, να αποκαταστήσει ένα σπασμένο τζάμι ή να βάψει ένα τοίχο ή όταν το σχολείο χρειάζεται γραφική ύλη άμεσα.
Μέχρι πρότινος οι σχολικές επιτροπές είχαν δικό τους διοικητικό συμβούλιο, το οποίο οριζόταν από το δημοτικό συμβούλιο και είχε δικό τους ταμείο που έπαιρναν τις χρηματοδοτήσεις που έδινε το υπουργείο στους δήμους.
Επιπρόσθετα με τις σχολικές επιτροπές γίνονταν κατανομή κονδυλίων απευθείας στους διευθυντές των σχολείων, με υπόλογους τους διευθυντές, ποσά τα οποία ήταν ανάλογα με τη δύναμη του σχολείου σε μαθητές, με τους χώρους που αυτό είχε και την εργαστηριακότητα και υπήρχε έλεγχος από το τμήμα Παιδείας με τιμολόγια, κάτι που πλέον δεν ισχύει, γιατί το ποσό για κάθε σχολείο, άσχετα με το μαθητικό δυναμικό του και την έκτασή του είναι όμοιο για όλους και ανέρχεται σε 500 ευρώ.
Η κατάργηση των σχολικών επιτροπών συνεπάγεται ότι τα κτίρια των σχολείων, αλλά και όλες οι δραστηριότητές τους, θα αντιμετωπίζονται καθαρά μέσα στο δημόσιο λογιστικό πλαίσιο από την Οικονομική Υπηρεσία του δήμου, αναφέρει στα «Ρ.Ν.» ο αρμόδιος αντιδήμαρχος παιδείας, Νεκτάριος Παπαδογιάννης, ο οποίος εξηγεί ότι: «Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το κτίριο του σχολείου αντιμετωπίζεται το ίδιο με το κτίριο που στεγάζει μια υπηρεσία του δήμου. Οπότε δεν μπορεί κανείς να κάνει μια απευθείας ανάθεση, για παράδειγμα να βάψει ένα κτίριο που έχει παρουσιάσει προβλήματα υγρομόνωσης, διότι θα πρέπει να γίνουν μεγάλοι διαγωνισμοί και μεγάλες αναθέσεις που να εμπεριέχονται μέσα και τα κτίρια του δήμου και τα σχολικά. Επιπρόσθετα, τα χρήματα που δίναμε στα σχολεία δεν μπορούν ανά πάσα στιγμή να υπερβαίνουν το ποσό των 500 ευρώ οριζόντια και κάθετα, ανεξάρτητα εάν έχουμε ένα νηπιαγωγείο 25 μαθητών ή ένα ΕΠΑΛ που είναι εργαστηριακό των 700 μαθητών. Όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται πλέον από το δημοτικό συμβούλιο. Βέβαια δεν είναι ξεκάθαρο εάν αυτό το ποσό μπορεί να ανατεθεί για τα σχολεία που θα το εξαντλήσουν. Ο νόμος λέει πάγια προκαταβολή 500 ευρώ στα σχολεία, δεν λέει διάστημα και εκεί υπάρχει μια ασάφεια. Κάποιοι λένε ότι είναι για τη σχολική χρονιά, κάποιοι άλλοι λένε ότι εάν τα 500 ξοδευτούν μπορούν να δώσουν άλλα 500. Τα χρήματα όμως αυτά είναι ανεξάρτητα από τη δύναμη του σχολείο, τη χωρητικότητα, τους μαθητές κλπ.».
Φέρνοντας ένα παράδειγμα για τη δυσλειτουργία που υπάρχει ο κ. Παπαδογιάννης είπε ότι αν «Έστω ότι έχουμε έναν ανάδοχο γραφικής ύλης για τον δήμο συνολικά, για τις υπηρεσίες τους είναι πλέον ο ίδιος ανάδοχος και με τα σχολεία, που προμηθεύει στυλό, χαρτί κλπ. Οπότε εάν σε έναν διευθυντή του λείπει χαρτί και πάει σε ένα βιβλιοπωλείο να αγοράσει, τότε είναι αχρεωστήτως καταβληθέντα και το πληρώνει από την τσέπη του».
Διευκρίνισε ότι ο δήμος Ρεθύμνου έχει «φτιάξει» τρεις κωδικούς για τους οποίους μπορούν να αξιοποιούνται τα 500 ευρώ και ένας διευθυντής μπορεί να τα χρησιμοποιήσει. Οι κατηγορίες είναι αναλώσιμο υλικό, χαρτικά και υλικά, φαρμακευτικό υλικό και συντηρήσεις άμεσης προτεραιότητας, όπως είναι τζάμι που θα σπάσει, μια βρύση που τρέχει κλπ.
Όμως, διευκρινίζει ότι: «εάν έχουμε εργολάβο υδραυλικό δεν μπορεί να το κάνει. Οπότε ο διευθυντής για οτιδήποτε θέλει να καταναλώσει θα πρέπει να στέλνει αίτημα στο τμήμα Παιδείας, το οποίο θα ελέγξει με τις υπηρεσίες του δήμου εάν αυτό μπορεί να προσφερθεί εκεί τη χρονική στιγμή κλπ. Αυτό που προσπαθώ τώρα με την Τεχνική Υπηρεσία και με όλες τις υπηρεσίες είναι σε όλους τους διαγωνισμούς να προσπαθήσουμε να βγάλουμε υποέργα που να ξεχωρίζουμε τα σχολεία για να έχω εποπτεία και εγώ και το τμήμα Παιδείας για τα χρήματα που πάνε στα σχολεία. Δηλαδή μέσα στη μεγάλη εργολαβία να βάζουμε υποέργα για τα σχολεία, να τα ξεχωρίζουμε για να ξέρουμε τις απορροφήσεις».
Χρονοβόρες διαδικασίες και γραφειοκρατία σε βάρος των σχολείων
Στις 11 Σεπτεμβρίου καταβλήθηκε από το ΥΠ.ΕΣ. η πρώτη δόση (τριμηνιαία) ΣΑΤΑ (κρατική χρηματοδότηση) ύψους 172.000 ευρώ για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών των σχολείων, κονδύλια τα οποία έχουν εισρεύσει στο κεντρικό ταμείο του δήμου. Ωστόσο υπάρχει το εξής παράδοξο, όπως εξηγεί ο κ. Παπαδογιάννης: «Πώς μπορώ να διασφαλίσω εγώ 100% ότι αυτά τα χρήματα θα πάνε στα σχολεία; Η δόση αυτή αφορά στις λειτουργικές ανάγκες των σχολείων, αλλά μου λέει ο νόμος, αυτός που με υποχρεώνει να βγάζω διαγωνισμούς, ότι δεν μπορώ να ξεχωρίσω το βάψιμο του δημαρχείου από το βάψιμο του 2ου δημοτικού. Είναι πλέον και τα δύο δημοτικά κτίρια. Οπότε δεν μπορώ να βγάλω απευθείας ανάθεση να βάψω το δημαρχείο και διαγωνισμό να βάψω το σχολείο. Πρέπει όλα να τα βάλω σε έναν διαγωνισμό που να λέει ότι βάφονται».
Όπως εξήγησε ο κ. Παπαδογιάννης γίνεται μια προσπάθεια σε συνεργασία με τις υπηρεσίες του δήμου, ώστε στους διαγωνισμούς να περιλαμβάνονται υποέργα που να αφορούν στα σχολεία, ενώ σημείωσε ότι οι δυσλειτουργίες είναι πολλές σε βάρος των σχολείων.
«Εμείς θα προσπαθήσουμε να οργανωθούμε. Ήδη έχει μπει εργολάβος για μικροσυντηρήσεις. Ήδη έχουμε κάνει τη μελέτη για τη γραφική ύλη και αυτήν τη στιγμή θα βγει ο διαγωνισμός σε δεύτερη φάση για τη γραφική ύλη το επόμενο διάστημα. Πασχίζουμε αυτήν τη στιγμή να πάρουμε τις δεκάδες αποφάσεις που απαιτούνται για την αλλαγή των ΑΦΜ στους λογαριασμούς των διευθυντών για να τους βγάλουμε κάρτες για τα 500 ευρώ, που ελπίζω όπως έχει εξηγήσει η Νομική Υπηρεσία του δήμου, ότι μπορεί να ανανεωθεί όταν ξοδευτούν αυτά τα χρήματα. Εάν δεν ισχύει θα υπάρχει πρόβλημα. Σε γενικές γραμμές βάζει πολλή γραφειοκρατία αυτό το σύστημα, το οποίο γίνεται για εξοικονόμηση κάποιων πόρων, αλλά είμαι σχεδόν σίγουρος ότι δεν είναι λειτουργικό. Για παράδειγμα, σπάει σήμερα ένα παράθυρο στο πειραματικό γυμνάσιο. Αυτήν τη στιγμή ο δήμος έχει εργολάβο για μικρό συντηρήσεις, ο οποίος όμως έχει και πάρα πολλές άλλες δουλειές. Με το παλαιό σύστημα που ο διευθυντής είχε τα χρήματά του στο ταμείο, θα φώναζε έναν τζαμά και θα άλλαζε το τζάμι σε μια ώρα, τώρα αυτή η διαδικασία θα πάρει τρεις μέρες. Τόσος είναι ο χρόνος αντίδρασης του εργολάβου στην καλύτερη περίπτωση. Προφανώς υπάρχουν νομοθεσίες και χρόνος αντίδρασης κλπ. Όμως εάν υπάρχουν μεγαλοεργολάβοι που έχουν αναλάβει ένα πολύ μεγάλο έργο για όλα τα δημοτικά κτίρια, δεν μπορούν να είναι άμεσης επέμβασης. Τα σχολεία είχαν συντηρητές για το έκτακτο και το ξαφνικό συμβάν. Εφόσον τώρα υπάρχει στον δήμο συνεργείο θα επέμβει αυτό».
Έντονες αντιδράσεις από τους δήμους
Οι αντιδράσεις είναι έντονες από πολλούς δήμους και οι διαμαρτυρίες είναι εις γνώση του υπουργείου Εσωτερικών και Παιδείας. Το θέμα έχει απασχολήσει και την ΚΕΔΕ αλλά και την ΠΕΔ Κρήτης.
«Είναι η πιο μεγάλη φουρτούνα που έχει περάσει ποτέ το τμήμα Παιδείας από το 2011 και μετά. Έχουν κατατεθεί πάρα πολλά αιτήματα στο υπουργείο, όλοι οι συνάδελφοι γκρινιάζουν, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα το έχουν οι δήμοι που είναι στο μεταίχμιο, δηλαδή κοντά στα 100 σχολεία, όπως ο δήμος Ρεθύμνης. Δυστυχώς η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, στην οποία είχαμε προσφύγει τονίζοντας ότι ο δήμος διαχειρίζεται και άλλα κτίρια όπως το ΕΚΦΕ και το ΙΕΚ (άρα έφτανε στα 100 για να διατηρήσει τις σχολικές επιτροπές), απέρριψε το σχετικό αίτημα. Αυτή η αναταραχή δεν έχει απολύτως κανέναν λόγο να γίνει, δεν εξοικονομείται δημόσιο χρήμα, ίσα – ίσα που κατασπαταλείται δημόσιο χρήμα, διότι οι μεγαλοεργολάβοι που θα αναλάβουν τα έργα θα κάνουν εξ αποστάσεως και ποιοι τεχνίτες θα δουλέψουν στους μεγαλοεργολάβους με 700 ευρώ; Αντιλαμβάνεστε την ποιότητα των τεχνικών όταν οι τεχνίτες στο Ρέθυμνο είναι δυσεύρετοι. Δηλαδή καταλαβαίνετε ποιοι θα δουλεύουν και πως θα αντικαθιστούν τις ζημιές. Είναι ό,τι χειρότερο έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στα σχολεία από άποψη διαχείρισης. Τρομερά λάθος νόμος για εμένα. Φέτος είναι η πιο δύσκολη χρονιά και ελπίζω να βρούμε τον βηματισμό μας» επισημαίνει ο αντιδήμαρχος Παιδείας του δήμου Ρεθύμνου.
Στο στάδιο της εκκαθάρισης οι σχολικές επιτροπές
Την ίδια στιγμή σε εξέλιξη είναι και οι διαδικασίες εκκαθάρισης των δυο σχολικών επιτροπών που καταργήθηκαν, διαδικασία επίπονη και χρονοβόρα, όπως ανάφερε χαρακτηριστικά ο αντιδήμαρχος Παιδείας: «Στο Ρέθυμνο αυτήν τη στιγμή κλείνουμε δύο ΚΕΔΗΡ. Το τμήμα Παιδείας δουλεύει όλο το καλοκαίρι, όπως και η Οικονομική Υπηρεσία και ακόμη δεν έχουμε ολοκληρώσει για να κλείσουμε δύο νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που διαχειρίστηκαν τα χρήματα για τα σχολεία για μια δεκαετία και πάνω. Αντί να ασχολούμαστε και με τα σχολεία και τη συντήρησή τους, οι υπάλληλοι του τμήματος Παιδείας ασχολούνται με τρομερά σφιχτές προθεσμίες που έχει βάλει ο νόμος στο να κλείσουν αυτά. Σε μια τρομερή γραφειοκρατία που ελπίζω να είναι μόνο για φέτος και ελπίζω να βρούμε τα πατήματά μας για φέτος».
