Βαρύ εξακολουθεί να είναι το πλήγμα της ακρίβειας στον κλάδο της εστίασης που προσπαθεί να ορθοποδήσει μέσα σε δύσκολες οικονομικά συνθήκες έχοντας ως μεγαλύτερο αντίπαλό της τις συνεχιζόμενες ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες. Η κίνηση στα καταστήματα τον τελευταίο μήνα έχει αυξηθεί λόγω του τουρισμού ίσως όμως όχι στα επίπεδα που οι ίδιοι οι επαγγελματίες ήθελαν και περίμεναν. Η εικόνα φαίνεται πως διαφέρει ανά επιχείρηση σε ό,τι αφορά τουλάχιστον την κίνηση, με κάποιους επιχειρηματίες να μιλούν για άνοδο που δεν ξεπερνά το 5% και κάποιους άλλους για πτώση που φτάνει και το 20%.
Και στις δυο όμως περιπτώσεις το βασικότερο πρόβλημα είναι ο υψηλός πληθωρισμός και η ακρίβεια, η οποία έχει περιορίσει το διαθέσιμο προϋπολογισμό τόσο των ντόπιων όσο και των επισκεπτών, οι οποίοι είτε έχουν περιορίσει γενικότερα τις εξόδους τους είτε καταναλώνουν πολύ λιγότερα όταν βγαίνουν έξω και σίγουρα βασικό κριτήριο για την κάθε επιλογή τους είναι η τιμή.
Οι επιχειρηματίες δηλώνουν ωστόσο ότι παρά τις συνεχιζόμενες ανατιμήσεις σε βασικές πρώτες ύλες, όπως είναι το ελαιόλαδο, τα γαλακτοκομικά αλλά και η μπίρα για την οποία υπάρχει αυξημένη ζήτηση και κατανάλωση την περίοδο αυτή, δεν έχουν προχωρήσει προς το παρόν σε αναπροσαρμογές καταλόγων από τον περασμένο Μάρτιο.
Από την πλευρά τους οι καταναλωτές θεωρούν πως σε ανόρεκτα είδη υπάρχουν αυξήσεις για αυτό και οι παραγγελίες τους σε ταβέρνες και εστιατόρια είναι συγκεκριμένες και η επιλογή γίνεται σε αρκετές περιπτώσεις με βάση την τιμή.
«Υπάρχει κόσμος, υπάρχει ενδιαφέρον. Από εκεί και μετά, όμως, θα πρέπει οι επαγγελματίες να θεωρηθούν ήρωες, λόγω του ότι προσπαθούμε μέσα στη ζούγκλα της ακρίβειας που βιώνουν καθημερινά να σταθούμε όρθιοι και να μην δυσαρεστήσουμε τους επισκέπτες μας που μας κάνουν την τιμή και είναι εδώ. Διότι δεν ξέρω για πόσο καιρό θα μας κάνουν την τιμή να έρχονται, όταν αυτή η εικόνα της αγοράς συνεχίζει να είναι σε αυτήν την άθλια φάση που είναι τώρα και αναφέρομαι στην ακρίβεια. Όσον αφορά τους πελάτες έχουμε μια μικρή αύξηση, συγκριτικά με τον περσυνό Ιούνιο και Ιούλιο. Πρόκειται για μια μικρή άνοδο που δεν ξεπερνάει το 5%. Όσον αφορά την κατανάλωση, υπάρχουν μέρες που είναι λιγότερη από πέρυσι. Αυτό αποδίδεται στην ακρίβεια και στην οικονομική δυσχέρεια που έχει ο καταναλωτής-επισκέπτης του τόπου μας. Ο ντόπιος έχει μειώσει τις μέρες που θα βγει για φαγητό, αλλά δεν έχει μειώσει την κατανάλωση. Όταν κάθεται θέλει να περάσει καλά και δεν τον νοιάζει εάν τα 40 ευρώ έχουν γίνει 55 ευρώ» επισημαίνει χαρακτηριστικά ο εστιάτορας Όθωνας Χριστουλάκης.
Ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Εστίασης και Αναψυχής, Χάρης Αυγουστάκης, τόνισε: «Στα μαγαζιά που δουλεύουν μόνο με τουρίστες την πτώση τους στην εστίαση την υπολογίζουμε κοντά στο 20% σε σχέση με πέρυσι, όσον αφορά την κίνηση και την κατανάλωση. Όποιοι επαγγελματίες έχουν και Έλληνες πελάτες ίσως η εικόνα να είναι λίγο καλύτερη. Την εικόνα αυτή την αποδίδω στην ενεργειακή κρίση που επηρεάζει όλους, είτε αυτός είναι Έλληνας, είτε Γερμανός. Άρα λοιπόν ένα μεγάλο ποσοστό δεν είναι σε θέση να ξοδέψει τα χρήματα που ξόδεψε πέρυσι. Ναι μεν θα έρθει να φάει κάποιος, αλλά δεν πρόκειται ούτε να καταναλώσει το ίδιο, ούτε και να έρθει τόσες φορές στα μαγαζιά μας όπως γινόταν πέρυσι, από την άλλη ίσως είναι λάθος που συνδέουμε τη φετινή χρονιά με την περυσινή. Ο ένας παράγοντας λοιπόν είναι ότι λόγω της ενεργειακής κρίσης μειώθηκε το ποσοστό των χρημάτων που θα ξοδέψει κάποιος στις διακοπές του. Ο άλλος παράγοντας είναι ότι υπάρχουν πάρα πολλά καταστήματα και ανοίγουν συνέχεια καινούργια καταστήματα στην εστίαση. Ένας άλλος παράγοντας που έχει σχέση και με την ενεργειακή κρίση είναι ότι η μετακίνηση, τα ακτοπλοϊκά, τα αεροπορικά έχουν ακριβύνει. Από κάπου πρέπει να κόψει κάποιος. Η χρονιά σίγουρα θα κλείσει μείον σε σχέση με πέρυσι. Εγώ που είμαι 31 χρόνια στον χώρο θυμάμαι και καλύτερες χρονιές από φέτος, αλλά και χειρότερες, οπότε δεν μου κάνει καμία εντύπωση. Απλώς επειδή μας είχαν αυξήσει τις προσδοκίες μας για φέτος, ίσως γι’ αυτό να μας φαίνεται περίεργο. Του χρόνου θα είμαστε πιο συγκρατημένοι εξ αρχής, γιατί θα έχουμε φάει φέτος την κρυάδα. Φέτος η χρονιά ξεκίνησε με υπέρ αισιοδοξία. Κόσμος προσελάμβανε προσωπικό, κόσμος έκανε επενδύσεις, κόσμος έκανε ανακαινίσεις γιατί άκουγε από τον Φεβρουάριο ότι θα πάμε μπάλα».
Φωτιά η τιμή του ελαιολάδου και των γαλακτοκομικών προϊόντων
Οι ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες είναι συνεχείς και δημιουργούν ασφυξία στους επιχειρηματίες της εστίασης. Τομ τελευταίο ενάμιση χρόνο οι τιμές των προϊόντων αλλάζουν διαρκώς δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στους επιχειρηματίες, που κάθε φορά που κάνουν παραγγελίες ή πάνε στην αγορά εμφανίζονται αγανακτισμένοι. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του ελαιολάδου, όπως μας ανέφερε ο κ. Χριστουλάκης, ο οποίος τόνισε χαρακτηριστικά: «Με τίποτα δεν μπορώ να πιστέψω ότι πριν έναν μήνα αγόραζα το λάδι 5 ευρώ και τώρα πρέπει να το αγοράζω 8,5 ευρώ και μετά από μια βδομάδα να το πληρώσω 10 ή 12 ευρώ. Από την άλλη μεριά να πασχίζει το κράτος, η περιφέρεια, οι δήμοι, όλοι αυτοί που εμπλέκονται στο τουριστικό προϊόν προκειμένου να πιστοποιήσουν καταστήματα και να αναδείξουν ότι ο θησαυρός της κρητικής γαστρονομίας είναι το ελαιόλαδο. Ποιο ελαιόλαδο; Αυτό που δεν θα χρησιμοποιείται; Καθώς ποιος θα αγοράσει ελαιόλαδο με αυτήν την φοβερά ακριβή τιμή; Δηλαδή έγινε χρηματιστήριο το ελαιόλαδο; Είναι και άλλα προϊόντα στα ύψη όπως τα τυροκομικά, τα αλευροειδή, τα σιτηρά και όλα τα παράγωγα που έχουν σχέση. Όλα αυτά συνεπάγονται ανατιμήσεις στον τιμοκατάλογο, αλλά εμείς δεν έχουμε προχωρήσει σε αναπροσαρμογές. Είπαμε ότι οι περισσότεροι από εμάς τώρα προσπαθούν να μην δείξουν διαφορετική εικόνα του χθες με το σήμερα στον πελάτη. Ο πελάτης εύκολα δυσαρεστείται. Αυτό το οποίο εμένα με έχει αγγίξει την τελευταία βδομάδα είναι το θέμα με το ελαιόλαδο. Αυτή η συμπεριφορά των παραγωγών και των διαχειριστών εμπόρων του ελαιόλαδου, θα έρθει η ώρα που θα τους βγάλει από την αγορά η υπερβολική ακρίβεια. Θα μάθουν τον κόσμο να χρησιμοποιεί άλλα έλαια και άντε να ξανά γυρνάμε πάλι όλοι εμείς οι υποστηριχτές του θησαυρού της Κρήτης και της διατροφής με ελαιόλαδο, να τα ξαναφέρουμε πίσω στα στομάχια των πελατών. Εγώ προσωπικά δεν θα το ξανακάνω. Η ακρίβεια δημιουργεί αστάθεια. Η αστάθεια είναι πρόβλημα στη λειτουργία μας».
Πάγιο αίτημα η μείωση των συντελεστών του Φ.Π.Α.
Πάγιο αίτημα για τον κλάδο της εστίασης προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτό το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, όπως επισημαίνουν οι επαγγελματίες, είναι η μείωση των συντελεστών του Φ.Π.Α. τόσο στα τρόφιμα όσο και στα ποτά. Σε διαφορετική περίπτωση όπως αναφέρουν η κατάσταση αντί να βελτιώνεται θα φθίνει χρόνο με το χρόνο: «Εμείς διεκδικούμε από την κυβέρνηση να αλλάξει τους συντελεστές Φ.Π.Α., προκειμένου να βοηθηθούμε ανταγωνιστικά και να μπορέσουμε να «αντιμετωπίσουμε» τις ανατιμήσεις. Είναι ο μόνος δρόμος και η μόνη λύση. Στα είδη τροφίμων θα πρέπει να είναι μονοψήφιος αριθμός Φ.Π.Α. Όπως επίσης το διψήφιο 24% πρέπει να κατέβει κάτω από 20% στα αλκοολούχα. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ισοσκελίσουμε τις ανατιμήσεις που έχει δεχτεί αυτήν τη στιγμή ο κλάδος μας και που πασχίζει. Τρεις ανατιμήσεις έχει πάρει η μπίρα και εμείς την πουλάμε την ίδια τιμή. Είναι πολύ σημαντικό αυτό, γιατί η μπίρα είναι ένα σημαντικό προϊόν κατανάλωσης. Δεν θέλουμε να ξεβολέψουμε τον πελάτη μας, κι όμως οι εταιρείες έχουν κάνει τρεις ανατιμήσεις και από την άλλη μεριά εμείς κρατάμε σταθερά τις τιμές» λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Είναι δύσκολη η κατάσταση λόγω της ακρίβειας. Δεν θέλω να πω ότι είναι μη διαχειρίσιμη, αλλά είναι δύσκολη. Πρέπει να το καταλάβουν ιδιαίτερα οι ντόπιοι παραγωγοί. Αντί να κλαίνε ότι δεν βγαίνουν, πρέπει να κοιτάξουν να υπάρξουν. Πρέπει να κοιτάξουν τα προϊόντα τους να μπαίνουν στα σπίτια και τους καταναλωτές, να είναι επιλογή. Διότι εάν αρχίσει να είναι επιλέξιμο στο εισαγόμενο προϊόν, τότε είναι που έρχεται η μεγάλη ταφόπλακα και για εκείνους. Το ελαιόλαδο θα το βάζουν σόδα και θα το πίνουν οι ίδιοι, διότι το ελαιόλαδο θα γίνει μη δυνάμενο προϊόν προς κατανάλωση, με αποτέλεσμα να μείνει εκτός των επιλογών των πελατών. Ποιος μπορεί να αγοράσει τώρα 10 λίτρα ελαιόλαδο και να πληρώσει 85 ευρώ και να μην πάρει 10 λίτρα ηλιέλαιο και να πληρώσει 12,5 ευρώ; Την υγεία του θα σκεφτεί; Την κοιλιά του θα σκεφτεί και την τσέπη του. Αλλά έτσι χάνουμε την ποιότητα».
