Το έργο που προβλέπει την εγκατάσταση 150 πυλώνων νότια του Αρκαδίου παρουσιάζεται ως μονόδρομος από την ΑΔΜΗΕ προκειμένου να εξασφαλισθεί η ενεργειακή ασφάλεια του νησιού
Σημαντικά αρνητικές εκτιμάται ότι θα είναι οι επιπτώσεις στο περιβάλλον με την ενδεχόμενη εγκατάσταση της νέας Γραμμής Υψηλής Τάσης κοντά σε περιοχές του Ρεθύμνου, που έχουν χαρακτηριστεί «Natura», ένα έργο που εντάσσεται στο πλαίσιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Ανατολικής Κρήτης με τη Δυτική.
Εκτός από τα Χανιά, έντονες αντιδράσεις υπάρχουν και από το Ρέθυμνο για τον σχεδιασμό της Γραμμής Υψηλής Τάσης, που προβλέπει την εγκατάσταση 150 πυλώνων σε ορεινές περιοχές, με τους πολίτες να «κρούουν το καμπανάκι» για τους κινδύνους που διατρέχει η χλωρίδα και η πανίδα.
Το Συντονιστικό Ρεθύμνου κατά των ΒΑΠΕ, ο Ορειβατικός Ρεθύμνου και η Παγκρήτια Δικτύωση για το Περιβάλλον διοργάνωσαν εκδήλωση στον Δημοτικό Κήπο Ρεθύμνου την Τετάρτη, στην οποία συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου και φορείς για να υποστηρίξουν την εναντίωση στην εγκατάσταση της γραμμής στην προβλεπόμενη περιοχή, καθώς και να συζητήσουν τόσο τις επιπτώσεις ενός τέτοιου έργου αλλά και τις προτεινόμενες λύσεις.
Όπως τονίστηκε, ένα σημαντικό πρόβλημα που θα προκύψει με την πραγμάτωση του κύριου έργου εγκατάστασης των πυλώνων μεταφοράς υψηλής τάσης αποτελεί και η ανάγκη παρέμβασης με τη δημιουργία υποέργων, όπως της διάνοιξης καινούργιων δρόμων με έργα οδοποιίας για λόγους προσβασιμότητας σε μια περιοχή που θα επιβαρύνουν το φυσικό περιβάλλον κοντά σε προστατευόμενες περιοχές και αρχαιολογικούς χώρους.
Επίσης στα μέρη που προβλέπεται να εγκατασταθούν οι πυλώνες, όπως τονίστηκε, υπάρχει πολλή βλάστηση και ο κίνδυνος να ξεσπάσει πυρκαγιά είναι αυξημένος, απειλώντας τις εν λόγω περιοχές.
«Οι περισσότερες δασικές πυρκαγιές ξεκινούν από τέτοιες γραμμές»
Όπως εξήγησε ο πρόεδρος του Γεωπάρκου Unesco Ψηλορείτη, Χαράλαμπος Φασουλάς μιλώντας για τους λόγους που τάσσονται κατά της εγκατάστασης της γραμμής από τη μεριά τους.
«Εμείς καταθέσαμε την πρότασή μας, η οποία ήταν αρνητική απέναντι στη μελέτη, θεωρώντας αφενός ότι δεν εξετάστηκαν στο μέγεθος και στο βάθος που θα έπρεπε οι επιπτώσεις στο περιβάλλον της περιοχής και αφετέρου ότι δεν εξετάστηκαν εναλλακτικές λύσεις που θα μπορούσαν να μειώσουν τα προβλήματα. Όσον αφορά στο Γεωπάρκο του Ψηλορείτη η γραμμή αυτή ξεκινάει μέσα από το Γεωπάρκο και περνάει για περίπου 15 χιλιόμετρα μέσα και στα όρια περιοχών Natura με 102 πυλώνες που θα πρέπει να εγκατασταθούν. Για εμάς φαίνεται εντελώς παράλογο ότι μεταφέρεται μια τέτοια γραμμή σε μια ορεινή ζώνη με πολλά προβλήματα στην προσβασιμότητα σε αυτήν την περιοχή, που σημαίνει ότι πρέπει να ανοιχτούν πολλοί δρόμοι. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι περισσότερες δασικές πυρκαγιές ξεκινούν από τέτοιες γραμμές και είναι μια περιοχή με αρκετή βλάστηση, με βελανιδιές, με κυπαρίσσια, οπότε πάμε και βάζουμε έναν κίνδυνο. Για αυτούς τους λόγους και ακριβώς επειδή η μελέτη δεν εξέτασε σε βάθος όλες αυτές τις επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και στο τοπίο είμαστε εντελώς αρνητικοί».
Επίσης, όπως είπε, εκτεθειμένο σε κινδύνους από τα δίκτυα υψηλής τάσης θα βρεθεί το Παγκόσμιο Γεωπάρκο Unesco του Ψηλορείτη με 100 πυλώνες της γραμμής μεταφοράς που θα το διατρέχει σε μήκος 35 km.
«Υποβάθμιση της αγροτικής γης»
Για την υποβάθμιση της αγροτικής γης και της ανάπτυξης στην περιοχή έκανε λόγο η πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Κρήτης γεωπόνος, Άννα Δασκαλάκη, η οποία αναφέρθηκε τόσο στο ίδιο το έργο, όσο και στα συνδυαστικά έργα που θα χρειαστεί να γίνουν, ώστε να υποστηρίξουν το κύριο έργο και τις επιπτώσεις που αυτά θα έχουν στο περιβάλλον.
«Το ΓΕΩΤΕΕ ασχολήθηκε με τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων με δύο σκέλη. Το ένα ήταν η ουσία του έργου και οι επιπτώσεις, δεδομένου ότι το έργο δεν είναι μόνο η εγκατάσταση των πυλώνων, αλλά και τα συνοδά έργα, όπως η διάνοιξη δρόμων κλπ., τα οποία θα περνούν μέσα από περιοχές natura που είναι προστατευόμενες περιοχές. Η διάνοιξη δρόμων στα ορεινά έχει δυσμενείς επιπτώσεις για το περιβάλλον. Το δεύτερο σκέλος αφορά στην παρέμβαση στο περιβάλλον και της επιπτώσεις στην αγροτική γη που ενδέχεται να υποβαθμιστούν. Πρόκειται να γίνει παρέμβαση σε ένα κομμάτι της Κρήτης, το οποίο θεωρούμε ότι έχει μια δυναμική σε σχέση με τη συγκράτηση του πληθυσμού που ασχολείται με τη γεωργία και μπορεί να έχει και άλλη μια παράλληλη απασχόληση με την ήπια τουριστική ανάπτυξη, με όλη αυτή η προοπτική χάνεται με τη δημιουργία ενός τέτοιου έργου. Για αυτούς τους λόγους η εισήγησή μας ήταν αρνητική».
«Πρέπει να επιμείνουμε στο θέμα της σκοπιμότητας του έργου»
Κρίσιμο ζήτημα είναι να εξεταστούν οι λόγοι που προβλέπει ο ΑΔΜΗΕ την εγκατάσταση της γραμμής υψηλής τάσης σε αυτές τις περιοχές του Ρεθύμνου, καθώς και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που θα αφήσει ένα τέτοιο έργο είναι αρνητικό επισημαίνουν οι φορείς.
Στην εξέταση της σκοπιμότητας του έργου και των εναλλακτικών λύσεων εστίασε στη δήλωσή της η αρχιτέκτονας Βάννα Σφακιανάκη τονίζοντας:
«Θα ήταν πολύ καλύτερα εάν τα λέγαμε όλα και δεν υπήρχε τόσο μεγάλη έλλειψη πληροφόρησης και παραπληροφόρησης. Έχω έντονα την αίσθηση ότι η σκοπιμότητα δεν είναι για να γίνει ασφαλές το δίκτυο Κρήτης, το οποίο πρόσφατα εγγυήθηκε μια μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτής της διασύνδεσης ότι θα είναι ασφαλές, αλλά η ασφάλεια αφορά κυρίως τους επενδυτές. Δηλαδή αφορά τη δυνατότητα να μπουν όλο και πιο πολλά έργα στην Κρήτη και να έχουν τη δυνατότητα να μην έχουν περικοπές της ενέργειας, δηλαδή να μην γίνεται συμφόρηση στα δίκτυα. Νομίζω ότι πρέπει να επιμείνουμε στο θέμα της σκοπιμότητας πρώτα απ’ όλα. Εάν αποδειχτεί ότι πρέπει να γίνει το έργο τότε πρέπει να δούμε ανάμεσα στις εναλλακτικές λύσεις που προτείνουν».
«Η διασύνδεση πρέπει να γίνει με άλλον τρόπο»
Στην εκδήλωση συζητήθηκαν από τους παρευρισκόμενους οι εναλλακτικές λύσεις που προτείνουν οι εμπλεκόμενοι φορείς για την αποφυγή εγκατάστασης της νέα γραμμής διασύνδεσης στις ορεινές περιοχές του Ρεθύμνου.
Από τη μεριά του ο πρόεδρος των εργαζομένων ΔΕΗ Χανίων, Κώστας Ηλιάκης, ανέφερε σε δήλωσή του ότι η διασύνδεση θα πρέπει να γίνει, αλλά με άλλον τρόπο που να μην εξυπηρετεί συγκεκριμένες πλευρές. Συγκεκριμένα τόνισε:
«Η επιδίωξη της ΑΔΜΗΕ με την εγκατάσταση των πυλώνων όσο περισσότερο γίνεται πιο κοντά στα βουνά είναι να μπορέσουν στο μέλλον να συνδέσουν ανεμογεννήτριες. Η διασύνδεση πρέπει να γίνει, δεν μπορούμε να είμαστε απέναντι, αλλά πρέπει να γίνει με άλλους τρόπους, όπως για παράδειγμα μέσω θαλάσσης, υποθαλάσσια. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης για το τι θα γίνει, καθώς το 51% της ΑΔΜΗΕ ανήκει στο δημόσιο».
Επίσης τόνισε:
«Οι εναλλακτικές λύσεις που προτείνονται από διάφορους φορείς είναι η υπογειοποίηση της γραμμής ή η πόντιση υποθαλάσσιου καλωδίου. Και οι δύο λύσεις είναι σαφές ότι θα έχουν ένα υψηλότερο αρχικό κόστος από την εναέρια γραμμή, αλλά πολύ πιο οικονομική συντήρηση μετά, σε σχέση με την εναέρια γραμμή, μιας που η τελευταία θα πρέπει διαρκώς να επιθεωρείται και να καθαρίζεται η βλάστηση γύρω της, ενώ πάντα θα ενέχει τον σοβαρό κίνδυνο της πρόκλησης πυρκαγιών».
Και καταλήγοντας ο κ. Ηλιάκης είπε: «Δεν είναι δυνατόν ο ΑΔΜΗΕ να διαφημίζει έργα με υποβρύχια καλώδια κατά μήκος της Αδριατικής για να συνδεθεί με την Κεντρική Ευρώπη ή αντίστοιχα έργα για Κύπρο, Δωδεκάνησα κλπ. και να μην είναι σε θέση να εξαλείψει κάθε πρόβλημα όχλησης προς το βόρειο τμήμα της Κρήτης, με ένα έργο σαν αυτά που προσφάτως υλοποιήθηκαν στην Ιταλία (σκέλος του αγωγού Tyrrhenian Link από Νάπολη μέχρι Σικελία) ή έχουν εξαγγείλει στο Ισραήλ (παράκτια πόντιση από τον βορρά προς το νότο της χώρας). Όλα είναι θέμα πολιτικής βούλησης και συμφερόντων!».
Περιοχές της ΠΕ Ρεθύμνου που θα περνάει η σχεδιαζόμενη γραμμή
Τα τμήμα της Γραμμής Μεταφοράς Υψηλής Τάσης που θα διατρέχει την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου χωροθετείται εντός των ορίων των Δημοτικών Ενοτήτων Λαππαίων, Ν. Φωκά, Ρεθύμνης, Αρκαδίου, Συβρίτου, Γεροποτάμου, Κουλούκωνα, Μυλοποτάμου και διέρχεται από τις Τοπικές Κοινότητες Επισκοπής, Αρχοντικής, Αργυρουπόλεως, Ζουριδίου, Αγ. Κωνσταντίνου, Ρουστίκων, Κάτω Βαλσαμόνερου, Καλονύκτη, Αγ. Ανδρέα, Γωνιάς, Άνω Βαλσαμόνερου, Καστέλλου, Αρμένων, Καρέ, Όρους, Σελλίου, Ρουσσοσπιτίου, Χρωμοναστηρίου, Πρασιών, Χαρκίων, Αμνάτου, Ελεύθερνας, Αρχαίας Ελεύθερνας, Μαργαριτών, Βιράν Επισκοπής, Γαράζου, Αβδελλά, Αγ. Μάμα, Καλύβου, Χώνου, Αλοϊδών, Αΐμονα, Θεοδώρας, Κρυονερίου, Δοξαρού, Απλαδιανών, Αγ. Ιωάννου, Βενίου, Χουμερίου, Ορθέ, Μελισσουργακίου, Καλανδαρέ, Βωλεώνων, Αποστόλων, διαταράσσοντας την φυσική ισορροπία και παρεμβαίνοντας στις ανθρώπινες δραστηριότητες.