Στη σκιά της ακρίβειας κινείται ο κλάδος της εστίασης με τις ανατιμήσεις στις βασικές πρώτες ύλες και τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος να έχουν εκτοξεύσει στα ύψη τα λειτουργικά κόστη των επιχειρήσεων. Ήδη μετά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου αρκετά καταστήματα κατέβασαν ρολά, θεωρώντας ασύμφορη τη συνέχιση της λειτουργίας τους. Η αυξημένη τουριστική κίνηση δεν στάθηκε δυνατό να αποφέρει κερδοφορία στην συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα αρκετές από αυτές να προχωρήσουν σε κλείσιμο μέχρι την επόμενη σεζόν, ενώ ενδεικτικό του κακού οικονομικού κλίματος είναι ότι πλέον αρκετοί επιχειρηματίες οδηγήθηκαν στη λύση της πώλησης της επιχείρησής τους θεωρώντας ότι δεν μπορούν αυτές να παραμείνουν βιώσιμες.
Από την άλλη μεριά όσοι επιχειρηματίες αποφάσισαν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους έχουν προχωρήσει σε σημαντικές περικοπές. Περικοπές που αφορούν είτε στη μείωση των ημερών ή των ωρών λειτουργίας είτε ακόμα και στον περιορισμό του μενού.
Άλλωστε το πρόβλημα της ακρίβειας δεν αφορά μόνο το κλάδο της εστίασης, αλλά όλη την ευρύτερη αλυσίδα της αγοράς και κυρίως τους ίδιους τους καταναλωτές, μιας και τα νοικοκυριά επίσης έχουν να σηκώσουν δυσβάσταχτα οικονομικά βάρη, έχοντας περιορίσει σε μεγάλο βαθμό τις εξόδους τους για φαγητό.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο πρόεδρος του Συλλόγου Εστίασης και Αναψυχής Ρεθύμνου, Ανδρέας Κλαψινός: «Κάποια καταστήματα παραμένουν κλειστά 2 και 3 ημέρες την εβδομάδα σε μια προσπάθεια να περιορίσουν το λειτουργικό κόστος της επιχείρησής τους.
Δεν είναι καθόλου καλός ο χειμώνας. Ο κάθε συνάδελφος προσπαθεί να επιβιώσει και να κάνει ό,τι μπορεί για να μειώσει το λειτουργικό του κόστος. Εάν δεν περιορίσεις τις ημέρες, θα περιορίσεις τις ώρες. Δεν υπάρχει άλλη λύση, γιατί δεν υπάρχει ενδιαφέρον. Δεν έχει κίνηση, είναι ελάχιστα τα μαγαζιά πλέον ανοιχτά. Υπάρχουν κάποια μαγαζιά που έχουν κλείσει τελείως και δεν θα ξανά ανοίξουν κιόλας».
Τα καταστήματα εστίασης ετοιμάζονται για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον οικονομικής ύφεσης, οι επιχειρηματίες εστίασης ετοιμάζονται για τις γιορτινές ημέρες. Κάποιοι εξ αυτών ετοιμάζουν γιορτινά μενού, κάποιοι άλλοι επιθυμούν να αφήσουν επιλογές στους πελάτες τους.
Σε κάθε περίπτωση, σίγουρα οι τιμές θα είναι αυξημένες -προσαρμοσμένες στη ενεργειακή κρίση- όπως παραδέχονται οι επιχειρηματίες, οι οποίοι ωστόσο δηλώνουν ότι αντιλαμβανόμενοι την δύσκολη οικονομική συγκυρία θα διατηρήσουν τους τιμοκαταλόγους τους σε λογικά πλαίσια, αφού και οι ίδιοι επιθυμούν να έχουν κίνηση και κατανάλωση.
Ενδιαφέρον δειλά δειλά καταγράφεται από τους καταναλωτές που επιθυμούν να βγουν έξω και να διασκεδάσουν με μέτρο, όμως, και στο βαθμό που τους επιτρέπει ο οικογενειακός προϋπολογισμός τους:
«Υπάρχουν συνάδελφοι που ετοιμάζουν εορταστικό μενού και επιθυμούν τη μέρα των Χριστουγέννων να έχουν ζωντανή μουσική. Υπολογίζω ότι από το σύλλογό μας θα είναι 4-5. Ωστόσο δεν είναι βέβαιο (το αν θα έχουν τελικά μουσική), γιατί το κόστος είναι μεγάλο .
Από τη μια οι μουσικοί από την άλλη τα Χριστούγεννα πέφτουν Κυριακή και είναι παραπάνω η μισθοδοσία και του προσωπικού. Οπότε όλα είναι υπό σκέψη. Σίγουρα το εορταστικό μενού θα είναι αυξημένο κατά 15%-20% συγκριτικά με τις υπάρχουσες τιμές του καταλόγου, γιατί και τα εδέσματα και τα φαγητά είναι διαφορετικά από τα καθημερινά. Το εορταστικό μενού είναι πάντα λίγο τσιμπημένο.
Ωστόσο θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα υπάρξει κίνηση στα καταστήματα εστίασης και από τους ντόπιους και από επισκέπτες τις ημέρες των Χριστουγέννων και ευελπιστούμε και για την Πρωτοχρονιά. Όλοι μας, όμως, κρατάμε μικρό καλάθι. Δεν είμαστε αισιόδοξοι, γνωρίζουμε ότι και οι ίδιοι οι καταναλωτές ζορίζονται οικονομικά. Ένα θετικό είναι ότι πήραν παράταση τα τέλη κυκλοφορίας δύο μήνες, όμως πλέον ο καθένας σκέφτεται πως θα πληρώσει τους λογαριασμούς του, να μπει το δώρο του, να πάρει ένα δωράκι για τα παιδιά, εγγόνια και να επιβιώσει με την οικογένειά του. Την εστίαση την έχει σε δευτερεύον και τριτεύον θέμα» τονίζει ο κ. Κλαψινός.
Συγκρατημένα αισιόδοξος εμφανίστηκε και ο κ. Όθωνας Χριστουλάκης επισημαίνοντας πως: «Ο κόσμος είναι συγκρατημένος ή προτιμάει να ξοδέψει στα αναγκαία πράγματα και να περιορίσει τις εξόδους του, προκειμένου να προκύψουν αυτά παραμονή Χριστουγέννων και την ημέρα των Χριστουγέννων και την επόμενη. Το ίδιο και για το νέο έτος. Έχει καταγραφεί ένα σχετικό ενδιαφέρον από κρατήσεις που έχουν γίνει, που σημαίνει ότι ο κόσμος δεν θέλει να στερηθεί αυτήν την αναψυχή που θα πρέπει να βιώσει αυτές τις ημέρες. Αλλά γενικά τα πράγματα είναι δύσκολα. Είναι κουμπωμένα τα πράγματα λόγω του οικονομικού κλίματος που υπάρχει αυτήν την στιγμή, εννοώ την ακρίβεια, τα εφόδια πρώτων υλών και για εμάς και για τα σπίτια και κυρίως το ενεργειακό, το ηλεκτρικό ρεύμα, το γκάζι, όλα αυτά τα οποία είναι στον «Θεό». Είναι γεγονός, τη μία τα μνημόνια, την άλλη ο covid, την άλλη η ακρίβεια, δεν μας λείπουν τα προβλήματα. Θα έλεγα ότι τα προβλήματα μας κρατάνε αγκαζέ και δεν θέλουν να αποκολληθούν από πάνω μας».
Αναφερόμενος στα εορταστικά μενού ο ίδιος επεσήμανε πως: «Εγώ είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι η αναψυχή δεν πρέπει να δημιουργεί στερήσεις επιλογής. Έχουμε φτιάξει, λοιπόν, έναν μικρό κατάλογο και με χριστουγεννιάτικα πιάτα, αλλά και με πιάτα που υπάρχουν στην καθημερινότητά μας, προκειμένου να έχει τη δυνατότητα ο πελάτης να επιλέξει αυτό που επιθυμεί και αγαπάει. Δεν έχουμε αλλάξει τις τιμές, θα έλεγα ότι τις έχουμε μειώσει σχετικά, δηλαδή τα έχουμε στρογγυλέψει λίγο. Σίγουρα πάντως τα καταστήματα της πόλης μας μπορούν να καλύψουν όλα τα γούστα… Πάνω από όλα υπάρχει λογική, το έχουμε αποδείξει ως εστίαση με αυτά που βιώσαμε φέτος, με τις τακτικές ανατιμήσεις στις οποίες πάρα πολλές φορές κλείναμε τα μάτια και αφήναμε τις τιμές μας ως είχαν. Δεν μπορώ να πω ότι δεν έχουμε κάνει αυξήσεις συγκριτικά με την περσινή σεζόν. Έχουμε κάνει αυξήσεις, έχουμε μετακινήσει το κόστος κάποιων πρώτων υλών, γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Κάποιες πρώτες ύλες τις έχουμε αγοράσει 100% πιο πάνω, συγκρινόμενα με τα περσινά τιμολόγια, μερικά και 120% πιο πάνω».
Πάγιο αίτημα η μείωση του Φ.Π.Α.
Πάγιο αίτημα του κλάδου της εστίασης παραμένει η μείωση του Φ.Π.Α. «Η μείωση του Φ.Π.Α. πραγματικά θα δώσει λύση. Α. Στα πιο τουριστικά σημεία της Ευρώπης το Φ.Π.Α. είναι 7% και εμείς είμαστε 23% και 13%, λογικό είναι να είναι οι τιμές στα ύψη» τονίζει στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του Σωματείου Εστίασης επισημαίνοντας πως η υψηλή φορολογία είναι το μεγάλο αγκάθι για τον κλάδο της εστίασης.
Αντίστοιχα ο κ. Χριστουλάκης τονίζει την αναγκαιότητα του μονοψήφιου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας:
«πρέπει να διεκδικήσουμε και εμείς λύσεις που θα φέρουν τον κλάδο μας σε φάση βιωσιμότητας, για να μπορούμε να προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας. Μια από αυτές, η κυρίαρχη για εμάς, είναι αυτή η μείωση του Φ.Π.Α. Θέλουμε το Φ.Π.Α. να είναι και στους δύο συντελεστές μονοψήφιος. Το λέμε αυτό ξεκάθαρα, διότι με τη φοβερή ακρίβεια των πρώτων υλών η κυβέρνηση έχε εισπράξει πέρα του προϋπολογισθέντος πόσου χρήματα. Θα πρέπει να κάνει πράξη κάποια πράγματα τα οποία αφορούν όλη την κοινωνία, έχοντες και κατέχοντες, έχοντες και μη έχοντες. Θα πρέπει να μειωθεί το Φ.Π.Α. ούτως ώστε και εμείς να μπορέσουμε να δουλέψουμε, όπως δουλεύαμε μια ζωή, διότι η ακρίβεια δυστυχώς δημιουργεί αγκυλώσεις στον κόσμο και δεν μπορεί να απολαύσει τη ζωή του. Παράδειγμα η μπύρα φέτος πήρε δύο αυξήσεις 15% και 20%, έχουμε βάλει 30 λεπτά πάνω στην μπύρα, ούτε το κόστος μας δεν καλύπτουμε, αλλά τι να κάνουμε. Εάν όμως είχαμε μια μείωση του Φ.Π.Α. στη μπύρα, στο κρασάκι και σε κάποια άλλα είδη, δεν λέω στο ουίσκι και στα άλλα εισαγόμενα ποτά αυτά να παραμείνουν στο 24%, αλλά κάποια άλλα λαϊκά ποτά ας γίνει ένας διαχωρισμός, θα βοηθήσει.
Από τη στιγμή που ο κλάδος ο δικός μας αριθμεί αρκετές χιλιάδες επιχειρήσεις, οι οποίες ξεπερνούν τις 700.000 στη χώρα, απασχολεί ένα πολύ μεγάλο αριθμό εργαζόμενων που ξεπερνάει το εκατομμύριο, η κυβέρνηση θα πρέπει να νοιαστεί, να ρίξει μια ματιά και ένα χαμόγελο προς τα εμάς και να δει προβλήματα τα οποία χρονίζουν εδώ και πάρα πολύ καιρό, τι πρέπει να κάνει ώστε να δώσει μια ώθηση βιωσιμότητας. Ερχόμαστε από μια πολύ καλή σεζόν, που τίμησαν οι επισκέπτες πάρα πολύ τη χώρα μας και τώρα έχουμε πέσει στα ανάβαθα» κατέληξε.
