Στρατηγικές για την αξιοποίηση της δυναμικής των ορεινών περιοχών της Ευρώπης

Από τις 19 έως τις 21 Μαρτίου συγκεντρώθηκαν στην Κόρδοβα της Ισπανίας εμπειρογνώμονες σε θέματα ορεινών περιοχών, ερευνητές, υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και ενδιαφερόμενοι φορείς για το επιστημονικό συνέδριο και την κατευθυντήρια συνάντηση που διοργανώθηκαν στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ έργου MOVING (MOuntain Valorisation through INterconnectedness and Green Growth).

Το συνέδριο φιλοξενήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Κόρδοβα και τους συμμετέχοντες καλωσόρισαν ο José Carlos Gómez Villamandos από το Περιφερειακό Υπουργείο Καινοτομίας και Πανεπιστημίων και ο Salvador Fuentes, Πρόεδρος του Επαρχιακού Συμβουλίου Κόρδοβα.Η Περιφέρεια Κρήτης εκπροσωπήθηκε από τα μέλη της Τεχνικής Επιτροπής του έργου, Μιχαήλ Δαράκη Δ/ντή Ανάπτυξης Π.Ε. Ρεθύμνης και Χαράλαμπο Πίτερη, αναπληρωτή Προϊστάμενο Τμήματος Παιδείας, ΔΒΜ και Απασχόλησης.

Σύμφωνα με το σχετικό ενημερωτικό δελτίο της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Π.Ε Ρεθύμνης,στις συναντήσεις αναλύθηκαν τα επιστημονικά αποτελέσματα των τεσσάρων τελευταίων ετών του έργου MOVING σχετικά με τις μετασχηματιστικές ικανότητες των ορεινών περιοχών και των αλυσίδων αξίας τους, με στόχο την προώθηση ανθεκτικών και βιώσιμων μελλοντικών προοπτικών.Παράλληλα έγινε ένα ευρύ φάσμα παρουσιάσεων που αφορούσαν τις περιβαλλοντικές προκλήσεις, τη συμβολή των ορεινών αλυσίδων αξίας MOVING και το ελπιδοφόρο μέλλον των ορεινών περιοχών, αντλώντας ιδέες από όλη την Ευρώπη. Ειδικότερα παρουσιάστηκαν αλυσίδες αξίας, από την παραγωγή ορεινών σταφυλιών και τα αρνιά Sjenica και Weiz μέχρι το τσεχικό μοσχαρίσιο κρέας, τις ποικιλίες τυριών από τη Serra da Estella και το Alto Molise, καθώς και την καλλιέργεια ντομάτας στην Τουρκία, τον τουρισμό στα Νότια Καρπάθια Όρη της Ρουμανίας και τη Βόρεια Μακεδονία και τον κόσμο του μαλτ ουίσκι Speyside από τα Highlands της Σκωτίας και την αλυσίδα αξίας του χαρουπάλευρου.

Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Cordoba Mar Delgado, συντονίστρια του έργου, υπογράμμισε τα σημαντικά επιτεύγματα και τον αντίκτυπο του MOVING στην αειφόρο ανάπτυξη των ορεινών περιοχών, τονίζοντας τη σημασία της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημασία των ορεινών περιοχών και την ανάγκη “να συνδεθούν οι ορεινές περιοχές με τις πεδινές περιοχές και τον ευρύτερο κόσμο”, καθώς τα τεκταινόμενα στις ορεινές περιοχές έχουν παγκόσμια απήχηση,όπως είπε.

Η Kirsty Blackstock από το Ινστιτούτο James Hutton εξέτασε τους παράγοντες, τα εμπόδια και τις προστιθέμενες αξίες μεταξύ των 23 αλυσίδων αξίας του MOVING, διερευνώντας τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις. “Είναι σημαντικό να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις κοινωνικές αξίες που παρέχουν οι ορεινές περιοχές“, τόνισε, εμφανίζοντας ως βασικούς παράγοντες, την αναζωογόνηση των παραδόσεων, τη διατήρηση των πολιτιστικών τοπίων και τη βελτίωση της ταυτότητας, της εμπιστοσύνης και της απασχόλησης.

Ο François Casabianca και η Isabella Maglietti-Smith, εκπροσωπώντας το Φόρουμ Προέλευση, Ποικιλομορφία και Περιοχές, διερεύνησαν τις στρατηγικές επιλογές που προέκυψαν από την ανάλυση πρόβλεψης MOVING,τονίζοντας ότι:«Είναι αδύνατο να σχεδιάσουμε μια ενιαία πολιτική για όλες τις ορεινές περιοχές της Ευρώπης. Αντ’ αυτού, η πολιτική θα πρέπει να παρέχει ένα πλαίσιο που να επιτρέπει στους τοπικούς φορείς να εφαρμόσουν αυτές τις στρατηγικές επιλογές»που όπως είπαν θα πρέπει να είναι συμβατές με την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) και την Πολιτική Συνοχής.

Ο διευθυντής της Euromontana Guillaume Corradino κατέθεσε την άποψή του για το ρόλο των ορεινών περιοχών στη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής πολιτικής. Ανέδειξε τα έτη 2024-2025 ως κομβικά, τονίζοντας την ανάγκη οι ορεινές περιοχές να τύχουν μεγαλύτερης προσοχής στην ΚΑΠ και την Πολιτική Συνοχής μετά το 2027, καθώς και στο μακροπρόθεσμο όραμα της ΕΕ για τις αγροτικές περιοχές. Επιπρόσθετα ο Serafin Pazos-Vidal από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την Καινοτομία στην Τοπική Ανάπτυξη, περιέγραψε τις πιθανές κατευθύνσεις πολιτικής της ΕΕ για τις ορεινές περιοχές. Παρείχε την οπτική για έναν οδικό χάρτη που προβλέπει τη μελλοντική δέσμευση και την εξέλιξη της πολιτικής, προτείνοντας «ένα κοινό στρατηγικό πλαίσιο που περιλαμβάνει συμφωνίες συνεργασίας, τα Στρατηγικά Σχέδια της ΚΑΠ, το Κοινωνικό Ταμείο της ΕΕ για το Κλίμα και ειδική εδαφική στόχευση που περιλαμβάνει τις ορεινές περιοχές».

Ο Mark Redman, επικεφαλής του Οδικού Χάρτη Πολιτικής MOVING, τόνισε στους συμμετέχοντες τον συνεργατικό χαρακτήρα αυτής της προσπάθειας, λέγοντας οτι:«Πρόκειται για μια διαδικασία συνδημιουργίας, δομώντας πάνω στα αποτελέσματα του έργου και προκαλώντας τη δική σας θετική συνδρομή. Κάθε τολμηρή ιδέα είναι ευπρόσδεκτη καθώς ερχόμαστε όλοι μαζί για να διαμορφώσουμε τον οδικό χάρτη της πολιτικής μας. Στόχος είναι να εξειδικευτούν αυτές οι συστάσεις ώστε να απελευθερωθεί πλήρως η δύναμη των ορεινών αλυσίδων αξίας» και εξέφρασε την ισχυρή θέληση για τη δημιουργία φρέσκων και νέων συστάσεων που ευθυγραμμίζονται με το μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές, με στόχο να αξιοποιηθεί η υπάρχουσα δυναμική.

Στις 21 Μαρτίου και στο πλαίσιο επισκέψεων που διοργανώθηκαν από τους τοπικούς εταίρους υποδοχής, το Πανεπιστήμιο της Κόρδοβα και την ADEGUA, οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν μονάδες προώθησης και μεταποίησης ως μέρη της αλυσίδας αξίας που αφορούσαν για την παραγωγή βιολογικού ορεινού ελαιολάδου και για τις αλυσίδες αξίας του ιβηρικού χαμόν που αναλύονται στο πλαίσιο του έργου MOVING.