Ο Θουκυδίδης στον «Επιτάφιο» του Περικλή εμφανίζει τον Αθηναίο πολιτικό να υποστηρίζει ότι «αυτόν που δεν μετέχει στα κοινά δεν τον θεωρούμε (οι Αθηναίοι) φιλήσυχο, αλλά άχρηστο», δίνοντας έτσι μια ουσιαστική διάσταση και νόημα στο περιεχόμενο της δημοκρατίας. Για να «κρατεί» δηλ. να εξουσιάζει ο «δήμος» δηλ. ο λαός πρέπει να συμμετέχει ενεργά, αφού αυτή είναι και η ουσία της δημοκρατίας.
Εν όψει των επικείμενων αυτοδιοικητικών εκλογών παρακολουθούμε την πραγματικά αθρόα συμμετοχή των πολιτών που πλαισιώνουν τις παρατάξεις που θα διεκδικήσουν στις αρχές Οκτωβρίου την πρωτοκαθεδρία σε Δήμους και Περιφέρειες, δικαιώνοντας φαινομενικά την παραπάνω ρήση του Περικλή. Η «συμμετοχή» μάλιστα προαναγγέλλεται με τις ανάλογες «δηλώσεις» περί κοινών «οραμάτων» και «στόχων» με την αντίστοιχη βέβαια φωτογραφία – άκρως απαραίτητη είναι η αλήθεια, αφού με την υπερπληθώρα υποψηφίων πρέπει να ενημερωθεί ο ψηφοφόρος.
Αυτή είναι η θετική πλευρά του φαινομένου, αλλά υπάρχει και ο προβληματισμός από την άλλη. Όλοι και όλες που συμμετέχουν σε αυτήν τη διαδικασία είναι πολιτικά ώριμοι και ικανοί ν’ ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ή είναι μια προσωρινή και μάλλον επιπόλαιη «εμπλοκή» τους με κίνητρα λιγότερο ανιδιοτελή από εκείνα που επικαλούνται ή έστω μια ευκαιρία επιβεβαίωσης του ναρκισσισμού τους;
Προσωπικά με τρομάζει η ιδέα εμπλοκής στα κοινά καθώς αισθάνομαι πως η έλλειψη γνώσης, εμπειρίας αλλά και χρόνου θα με εξέθεταν απέναντι σε εκείνους που θα με τιμούσαν με την ψήφο τους. Η εφήμερη προβολή είναι δέλεαρ, αλλά μέχρι ενός σημείου! Η ενεργός συμμετοχή μας – απολύτως απαραίτητη κατά τ’ άλλα – πρέπει να διακρίνεται από απόλυτη συναίσθηση των ευθυνών που αναμφίβολα κάποιοι και κάποιες διαθέτουν, αλλά σε άλλους και άλλες ελλείπει. Η «ποσότητα» συχνά υπονομεύει την «ποιότητα» και αναμφίβολα το Αριστοτελικό «μέτρο» είναι και εδώ οδηγός.
Εύχομαι οι επιλογές μας να είναι πραγματικά «ώριμες» και στοχευμένες, όχι στην λογική της «υποχρέωσης», αλλά στην συνείδηση ποιοι είναι εκείνοι και εκείνες που θα προσφέρουν και θα κοσμήσουν την Αυτοδιοίκηση για τα επόμενα χρόνια, μακριά από μικρότητες και «μαυρογιαλούρικες» πρακτικές, αλλά και μακριά από τον κομματικό προστατευτισμό, που άλλοτε είναι εμφανής, άλλοτε συγκαλυμμένος…
* Ο Μιχάλης Τζανάκης είναι φιλόλογος-συγγραφέας, Δ/νση Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού 7ης ΥΠΕ Κρήτης