Στιγμές βαθιάς συγκίνησης και νοσταλγίας άνοιξαν τις πύλες ασάλευτων αναμνήσεων των μαθητικών μας εκείνων χρόνων. Είναι εκείνα τα χρόνια που θεμελίωσαν την προσωπικότητά μας και χάραξαν την επαγγελματική μελλοντική μας πορεία.
Είχαμε την τύχη να βρεθούμε στο μεταίχμιο των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων. Από τη βαριά καθαρεύουσα στη δημοτική, από την ακριβή αποστήθιση στην ευρηματική σκέψη. Όμως είχαμε ζήλο και στόχο να προκόψουμε, προσπαθήσαμε, τα καταφέραμε. Μπορεί πολλές από μας, 12 χρονών, να ήρθαμε πρώτη φορά στο Ρέθυμνο και να έπρεπε να ζήσουμε μακριά από τα σπίτια μας, όμως αυτό δεν στάθηκε εμπόδιο. Δεν έγινε ποτέ καμιά διάκριση ως προς την καταγωγή, την κοινωνική θέση, το πνευματικό ή κοινωνικό επίπεδο των γονιών μας. Όλες γίναμε μια γροθιά. Οι πιο δυνατές βοηθούσαν τις αδύναμες στα μαθήματα. Στις σκανδαλιές και στις δυσκολίες ήμασταν βράχοι υπεράσπισης. Γέλιο, ξεγνοιασιά, αληθινές φιλίες κτίσαμε. Δεν είναι τυχαίο που ως σήμερα η μία βοηθάει και στηρίζει την άλλη από την επαγγελματική της ειδικότητα.
Η γενιά μας έζησε εξετάσεις από Δημοτικό σε Γυμνάσιο, από Γυμνάσιο σε Λύκειο και τέλος τις επίπονες εξετάσεις, που απαιτούσαν υψηλές βαθμολογίες στα ανώτατα και ανώτερα ιδρύματα και αρκετές να μην είχαμε τη δυνατότητα φροντιστηρίου ή άλλου βοηθήματος στη μελέτη μας.
Η γενιά του ’68 μεγάλωσε με την αυστηρότητα της εποχής, στο ήθος, στην πειθαρχία, στην υπακοή, στο σεβασμό και στην αλληλοϋποστήριξη. Επίσης στην υποχρεωτική αυστηρή εξωτερική εμφάνιση, (μπλε ποδιά – άσπρος γιακάς), στον περιορισμό της κυκλοφορίας (ποτέ πέραν της 7:30 μ.μ., αθάνατη η κυρία Όλγα, που δεν άφηνε σοκάκι της πόλης να μην το διαβεί και αλίμονο σε όποια έβρισκε, αποβολή την επομένη). Όμως εμείς όλα τα κάναμε όμορφες αναμνήσεις.
Νιώσαμε περήφανες κι ευλογημένες για τις αρχές και τις αξίες που διδαχτήκαμε, τις τηρήσαμε, τις τηρούμε και τις διοχετεύουμε στον οικογενειακό και κοινωνικό μας περίγυρο.
Θυμηθήκαμε με αγάπη τους καθηγητές μας, ζωντανέψαμε αναμνήσεις που με την αυστηρότητα, το ήθος και τις γνώσεις τους, προσπάθησαν να μας δώσουν τα εφόδια της ζωής και τους ευχαριστούμε.
Ήταν μια φωτεινή μέρα μια ανάσα ζωής που τροφοδότησε ελπίδα και προσδοκίες για την επανάληψής της, τη διατήρηση της επικοινωνίας μας και την ευχή να είμαστε πάντα υγιείς και χαρούμενες.
Ευχαριστούμε πολύ τις συμμαθήτριές μας που με λόγια ψυχής, με φωτογραφικό υλικό, μας ταξίδεψαν στα μαθητικά μας χρόνια. Εκείνες που πλούτισαν τα τραπέζι με εξαιρετικά εδέσματα κι όσες μας χάρισαν υπέροχα αναμνηστικά. (Η φωτογραφία είναι από την εκδρομή μας στην Επίδαυρο. Στην άλλη όψη της φωτογραφίας, η Άννα Φραγκούλη, συμμαθήτρια κι εκείνη, μερίμνησε τότε να γράψει τα ονόματά μας. Έμεινε ανεξίτηλη ανάμνηση που μας συγκίνησε βαθιά). Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην αγαπημένη μας συμμαθήτρια Αργυρούλα Βαλαρή, ταλαντούχο Αρχιτέκτονα – Εικαστικό που σε ανάμνηση της όμορφης συνάντησης δώρισε στην καθεμία μας κάρτα, «ροζ τριαντάφυλλο», αντίγραφο ενός πίνακά της, μεταφέροντας την ομορφιά της φύσης στον ψυχικό μας κόσμο. Ευχαριστούμε επίσης κι εκείνες που, αν και δεν ζουν στο Ρέθυμνο, ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό στο κάλεσμα. Τέλος τις συμμαθήτριες που φρόντισαν να υλοποιηθεί άριστα η ιδέα της συνάντηση αυτής.
«Ευγνώμονες είμαστε
για όσα ζήσαμε και ζούμε
γι΄ αυτό ήρθαμε στη γη.
Υπόσχεση, όρκος σεβαστός
πως η απόσταση κι η σιωπή
δε θα εμποδίσουν την επανάληψη
της ιερής αυτής στιγμής».
(απόσπασμα από το ποίημά μου «Ηχώ της νιοτης» γραμμένο και αφιερωμένο για τη συνάντηση).
Συμμαθήτρια κι εγώ.
Μαρία Καμηλάκη-Μανογιαννάκη