Συνεχίζονται οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ «Ημέρες Ρεθύμνου 2022» που διοργανώνουν ο σύλλογος Κατοίκων Παλιάς Πόλης Ρεθύμνου και ο δήμος Ρεθύμνης με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου.
Το φεστιβάλ περιλαμβάνει ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων με συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις, προβολή ντοκιμαντέρ. Από το πρόγραμμα δεν λείπουν ούτε φέτος οι ξεναγήσεις σε σημαντικά ιστορικά σημεία της πόλης του Ρεθύμνου και όχι μόνο.
Οι «Ημέρες Ρεθύμνου 2022» τιμούν την επέτειο των 100 ετών από τη Μικρασιατική καταστροφή και τους Μικρασιάτες πρόσφυγες, αφιερώνοντας πολλές από τις εκδηλώσεις τους στην ιστορία και τον πολιτισμό της Μικράς Ασίας. Όπως επισημαίνεται σχετικά σε σημείωμα των διοργανωτών του φεστιβάλ: «Η μικρασιατική καταστροφή, δηλαδή ο διωγμός των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από τις πατρογονικές εστίες, αποτελεί το σημαντικότερο συλλογικό τραύμα του νεότερου ελληνικού κράτους. Έκτοτε, οι συνέπειες του ιστορικού αυτού γεγονότος, εκτός του ανυπολόγιστου ανθρώπινου πόνου, καθόρισαν όλο το φάσμα της ζωής των νεοελλήνων. Στην Κρήτη, και ιδιαίτερα στο Ρέθυμνο, η άφιξη των προσφύγων μπόλιασε τον ντόπιο πληθυσμό με μια ευεργετική νοοτροπία προκοπής η οποία, παρά τις τραγικές συγκυρίες άφιξης των Μικρασιατών, ευνόησε μακροπρόθεσμα την συνολικότερη πρόοδο της τοπικής κοινωνίας. Εστιάζοντας ακριβώς στη θετική πλευρά της σύμπτυξης των διαφορετικών πολιτισμικών αναφορών, το κοίταγμα στην καταστροφή αποκτάει τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά του: Η απάντηση στην τραγωδία μέσα από το χτίσιμο μιας νέας καθημερινής ζωής που συντελέστηκε από τους ανθρώπους που βίωσαν την καταστροφή αλλά μπόρεσαν να επανανοηματοδοτήσουν τη ζωή στον νέο τόπο».
Οι εκδηλώσεις των επόμενων ημερών έχουν ως εξής:
Σάββατο 1 Οκτωβρίου: Συναυλία της Ελένης Παπασπύρου: «Κοντά μου ήρθε και κάθισε»
Ώρα: 20:00 – Αίθουσα Παντελής Πρεβελάκης
Ρεσιτάλ με τραγούδια και έργα για πιάνο αφιερωμένο στη Μικρά Ασία, Στέλλα Βουτουφιανάκη, τραγούδι Ελένη Παπασπύρου, πιάνο.
Ένα ξεχωριστό αφιέρωμα στη Μικρά Ασία με τα τραγούδια του Maurice Ravel στην ελληνική γλώσσα και τα έργα των συνθετών από τη Σμύρνη, Γιάννη Κωνσταντινίδη και Μανώλη Καλομοίρη, Πέτρου Πετρίδη από την Καππαδοκία και Γιώργου Πονηρίδη από τη Χαλκηδόνα της Κωνσταντινούπολης. Με άρωμα ανατολής και μνήμες από παραδοσιακές μελωδίες η μουσική και η ποίηση αντανακλούν την εμπειρία μιας ολόκληρης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Δευτέρα 3 Οκτωβρίου: «Περί την υπόθεσιν Αλή Βαφή»
Ώρα: 19:00 – Κήπος Αλή Βαφή
Ο Αλή Βαφή Σελιανάκης υπήρξε ένας προβεβλημένος προύχοντας, επιχειρηματίας και πολιτικός άνδρας του Ρεθύμνου. Γεννήθηκε στο Ρέθυμνο το 1858 και πέθανε στη Πόλη το 1931 όπως προκύπτει από το έγγραφο του Δημοτολογίου του δήμου Ρεθύμνου με χρονολογία εγγραφής 1900 και αριθμό καταλόγου 1130. Γιος του γιαουρτά Ρουστέμ Χουσείν Αγά και της Φατμά Φεμίρ, αδελφός του Salih Efendi Vafi και της Nesati, παντρεύτηκε τη Ρεθεμνιώτισσα Αντιλέ Τζιντζαραπάκη (AdileGencarap 1870-1959) κόρη του Χασάν και απέκτησαν μαζί δέκα παιδιά, όλα γεννημένα πριν την Ανταλλαγή στο Ρέθυμνο. Για τον Αλή Βαφή Σελιανάκη ο «Ελληνικός Οδηγός» μας αναφέρει ότι, εκτός από τη σαπωνοποιεία, ασχολούνταν με εμπόριο αποικιακών, είχε ατμοκίνητο ελαιοτριβείο και έκανε εξαγωγές λαδιού και εγχώριων προϊόντων. Αναμφίβολα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους επιχειρηματίες της Κρήτης. Σύμφωνα με τις πηγές εκτός από σαπωνοποιείο και ελαιοτριβεία, οι εμπορικές του δραστηριότητες αποτελούνταν από: Εργαστήρι κεραμικής, εργοστάσιο παραγωγής σφουγγαριών, εργοστάσιο παραγωγής ασβέστη καθώς και εμπόριο πετρελαίου μεταξύ Λιβύης-Κρήτης και πρώτων υλών μεταξύ Κρήτης-Σμύρνης.
Εισήγηση Κώστα Ράλλη – Αλή Βαφή Εφένδης Σελλιανάκης: Από τα Πεταλάδικα στην Πόλη.
Εισήγηση Ηλίας Κοπανάκης – Ο Μαρουλάς του Αλή Βαφή.
Εισήγηση Ελένης Τζέτζου – Οι επίγονοι του Αλή Βαφή και οι διεκδικήσεις τους.
Κυριακή 9 Οκτωβρίου: Μάθε, παιδί μου, γράμματα! Περιήγηση στην εκπαιδευτική ιστορία της τέως επαρχίας Αμαρίου
Ώρα: 09:00: Πάρκινγκ Συνατσάκη (λαϊκή Δευτέρας)
Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Εκπαιδευτικών, οι Ημέρες Ρεθύμνου 2022 διοργανώνουν ξενάγηση στην ιστορία της ρεθεμνιώτικης εκπαίδευσης, με τον τίτλο «Μάθε παιδί μου γράμματα. Περιήγηση στην εκπαιδευτική ιστορία της τέως επαρχίας Αμαρίου». Η ξενάγηση αναφέρεται στον αιώνα που μεσολάβησε ανάμεσα στη λειτουργία του σχολείου στο Μοναστηράκι το έτος 1840 και στην είσοδο της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1940).
Υπενθυμίζεται ότι η εφετινή είναι η τέταρτη κατά σειρά ξενάγηση που διεξάγεται την Ημέρα των Εκπαιδευτικών από τις «Ημέρες Ρεθύμνου». Η πρώτη, το 2018, ήταν αφιερωμένη στο «Σχολείο της κυρίας Αμαλίας». Η δεύτερη, το 2019, αναφερόταν στην εκπαιδευτική ιστορία της πόλης του Ρεθύμνου την περίοδο 1795-1925 και η τρίτη στην περίοδο 1925-2000.
Η περυσινή ξενάγηση αφορούσε την εκπαιδευτική ιστορία της τέως επαρχίας Αγίου Βασιλείου. Όλες κατέληξαν σε σχετικές συζητήσεις – προβολές, στο Σπίτι του Πολιτισμού, στην αίθουσα «Παντελής Πρεβελάκης» στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρεθύμνης και στο Πνευματικό Κέντρο Μελάμπων.
Οι συμμετέχοντες θα ξεκινήσουν από τον Μέρωνα, στον οποίο λειτούργησαν σχολεία τόσο χριστιανικά όσο και μουσουλμανικά, και θα συνεχίσουν με στάσεις στις Ελένες, στο Γερακάρι, στο Μοναστηράκι (όπου λειτούργησε δευτεροβάθμιο ίδρυμα), στον Φουρφουρά και στο Νεφς Αμάρι, όπου και θα έχουν την ευκαιρία να επισκεφθούν το μουσείο τοπικής εκπαιδευτικής ιστορίας που έχει δημιουργηθεί εκεί. Παράλληλα θα γίνουν αναφορές στα μουσουλμανικά σχολεία που λειτούργησαν κατά καιρούς στην τέως επαρχία Αμαρίου, το ένα από τα οποία μάλιστα ήταν δευτεροβάθμιο.
Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί με ιδιωτικά μεταφορικά μέσα και θα ξεκινήσει από το Ρέθυμνο, την Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2022 από τις 9.00 το πρωί, με σημείο αφετηρίας το πάρκινγκ Συνατσάκη (λαϊκή Δευτέρας). Η διάρκειά της θα είναι ολοήμερη και θα κλείσει με σχετική συζήτηση-προβολή. Υπεύθυνος για την πραγματοποίησή της και ξεναγός είναι ο Χάρης Στρατιδάκης, συγγραφέας της διατριβής και του βιβλίου «Η εκπαίδευση στο Ρέθυμνο (1795-1940)».
