Η συνεργασία, η ετοιμότητα ο συντονισμός ενεργειών και δράσεων μεταξύ των υπηρεσιών και των φορέων αλλά και η εγρήγορση για άμεση και αποτελεσματική παρέμβαση ήταν ο στόχος της μεγαλύτερης άσκησης αντισεισμικής προστασίας που ξεκίνησε χθες στη Δυτική Κρήτη.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιχειρησιακή άσκηση πεδίου πλήρους ανάπτυξης που έχει σχεδιαστεί ποτέ στη χώρα για την αντιμετώπιση μεγάλου σεισμού, που διοργάνωσαν το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) και η Περιφέρεια Κρήτης. Η άσκηση δοκίμασε τις αντοχές του κρατικού μηχανισμού.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ, Ευθ. Λέκκα, το χθεσινό σενάριο περιλάμβανε σεισμό 6,4 ρίχτερ έξω από τη Σούδα, ένα μικρό τσουνάμι, αντιληπτό μόνο στον κόλπο της Σούδας και στη συνέχεια κατολισθήσεις στη σήραγγα Τοπολίων, εγκλωβισμούς μέσα στο Φαράγγι της Ίμπρου, κατάρρευση παλιάς οικίας στο Ρέθυμνο και τα Χανιά και ένα μικρό τσουνάμι στην παραλία του Ρεθύμνου. Σήμερα το σενάριο περιλαμβάνει σεισμό 7,2 ρίχτερ με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή βόρεια του Ηρακλείου, πιο μεγάλο τσουνάμι που θα «πιάσει» από τα Λινοπεράματα μέχρι το Σίσι, με την οδηγία να μετακινηθεί ο πληθυσμός από τα νότια, επίσης καταρρεύσεις κτιρίων, κάποια επεισόδια κατολίσθησης στο φράγμα του Αποσελέμη και κατάρρευση οικιών, σχολείων, αστυνομικών υπηρεσιών, λιμενικού και ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Η άσκηση περιλαμβάνει 75 διαφορετικά επεισόδια σε όλη την Κρήτη.
Στο συντονιστικό κέντρο του Ηρακλείου παραβρέθηκε χθες ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος σε δηλώσεις του, ανέφερε ότι η άσκηση αυτή, η οποία είναι η μεγαλύτερη που έχει υλοποιηθεί ποτέ στη χώρα, ήταν μια προτροπή του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, προκειμένου να εντοπιστούν πιθανά λάθη, παραλείψεις και κενά, και αυτά να αντιμετωπιστούν.
«Πρέπει να προετοιμαζόμαστε για όλα τα σενάρια. Φυσικά, ευχόμαστε και ελπίζουμε ποτέ να μη χρειαστεί, αλλά σε περίπτωση που χρειαστεί θα πρέπει να έχουν γίνει πραγματικές ασκήσεις, στις οποίες συμμετέχουν οι πάντες και να έχουμε προσπαθήσει να βελτιωθούμε στο μέγιστο δυνατό» είπε ο κ. Κικίλιας, προσθέτοντας ότι «ανώτερη όλων είναι η αξία της ανθρώπινης ζωής».
Ο Βασίλης Κικίλιας ανέφερε επιπλέον ότι η άσκηση θεσμοθετείται και θα γίνεται σε διαφορετική περιοχή της χώρας μία φορά κάθε χρόνο και πως το σημαντικό στοιχείο είναι «ότι πρόκειται για μια άσκηση ρεαλιστική και στο πεδίο» καθώς, όπως τόνισε, «στόχος δεν είναι να αλληλοσυγχαιρόμαστε, αλλά να γίνει μια άσκηση που ελπίζουμε σε ορισμένα σημεία της να δυσκολευτούμε ή να αποτύχουμε, να φανούν αδυναμίες, για να μπορούμε στα συμπεράσματα να τις ενσωματώσουμε, να διορθωθούμε και να γίνουμε καλύτεροι».
Ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας αναφέρθηκε και στις ιδιαιτερότητες της Κρήτης που καθιστούν απαιτητική και δύσκολη την υλοποίηση της άσκησης, επισημαίνοντας: «Η Κρήτη, θυμίζω, έχει πολύ μεγάλη εισροή τουριστών, όχι μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά τουλάχιστον έξι με επτά μήνες τον χρόνο. Έχει πρωτογενή παραγωγή, έχει νηπιαγωγεία, σχολεία, πανεπιστήμια, έχει δημόσιο τομέα, έχει νοσοκομεία, έχει οίκους ευγηρίας και έχει και πολλές δυσκολίες γιατί έχει ορεινό ανάγλυφο μαζί με πυκνοκατοικημένες περιοχές».
Η άσκηση στο Ρέθυμνο – Στο δημαρχείο το συντονιστικό κέντρο
Λίγα λεπτά μετά τις 10 το πρωί μηνύματα από το 112 ενημέρωναν τους πολίτες του Ρεθύμνου για την άσκηση του μεγάλου σεισμού. Άμεσα έγινε ολική εκκένωση στα σχολεία του Ρεθύμνου και των Χανίων, εκκένωση δημοσίων υπηρεσιών. Οι υπεύθυνοι των τμημάτων Πολιτικής Προστασίας συγκεντρώθηκαν στο δημαρχείο Ρεθύμνου, όπου λειτούργησε το Συντονιστικό Κέντρο.
Αναλυτικότερα, στο Ρέθυμνο η άσκηση «Μίνωας» προέβλεπε τα εξής:
– Συμβάν στο φαράγγι του Κοτσιφού, όπου υπάρχει κατολίσθηση μετά τον σεισμό και έχουν τραυματιστεί επτά άτομα εντός του φαραγγιού.
– Τροχαίο με ανατροπή οχήματος στη διασταύρωση προς Ροδάκινο.
– Κατάρρευση του φουγάρου στον Κουμπέ (στο οικόπεδο της Ένωσης) και απεγκλωβισμός τραυματιών.
– Εκκένωση των σχολείων.
Αστυνομία, Πυροσβεστική, ΕΚΑΒ, Εθελοντές Σαμαρείτες και συνολικά οι υπηρεσίες και οι φορείς λειτούργησαν βάση των ρεαλιστικών σεναρίων προσαρμόζοντας την άσκηση με ρεαλιστικές συνθήκες. Αυτός άλλωστε ήταν και ο στόχος ώστε να αναδειχτούν οι αστοχίες και οι αδυναμίες και να μπορέσουν αυτές άμεσα να διορθωθούν.
Σε δηλώσεις της η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαρία Λιονή αναφέρθηκε στη σημασία της άσκησης, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι: «Είναι η πρώτη φορά που γίνεται τόσο μεγάλη άσκηση. Είναι πάρα πολύ σημαντική διότι θα διαπιστώσουμε τις αδυναμίες του συστήματος, της πόλης, του νομού μας, τις οποίες θα προσπαθήσουμε να τις ελαχιστοποιήσουμε. Αυτό είναι και το νόημα της άσκησης. Μια αδυναμία που εντοπίστηκε μέχρι στιγμής αφορά την αποστολή των μηνυμάτων και των email που διαπιστώσαμε μια μικρή καθυστέρηση. Κάποιοι τα έλαβαν πιο γρήγορα και κάποιοι πολύ αργότερα. Επίσης λειτουργήσαμε σαν να έχει γίνει σεισμός σε όλους τους τομείς και εμείς σαν περιφέρεια και η αστυνομία για να δοκιμαστούν τα συστήματα και ο εξοπλισμός που διαθέτουμε συνολικά».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργης Μαρινάκης τόνισε: «Είναι πολύ σημαντικό ότι όλοι οι φορείς έχουν συνεργαστεί για το θέμα αυτό, φυσικά με επικεφαλής την Πολιτική Προστασία.
Καταγράφουμε και τις δυνατότητες, αλλά και τις αδυναμίες που υπάρχουν με τις χρονοκαθυστερήσεις, καθώς αυτό το νόημα έχουν οι ασκήσεις, να δούμε τι πρέπει να κάνουμε εκείνη τη δύσκολη ώρα που ευχόμαστε να μην προκύψει ποτέ. Πάντως, μέχρι στιγμής η συνεργασία φαίνεται να είναι σε πολύ καλό επίπεδο και ελπίζουμε αυτή η άσκηση να είναι αχρείαστη. Πάντως, είναι σημαντικό να υπάρχει αυτή η πρόνοια και θεωρώ ότι εάν έρθει αυτό το δύσκολο συμβάν θα μπορούμε να το διαχειριστούμε».
Ο κ. Μαρινάκης πρόσθεσε επίσης ότι: «Σε περίπτωση ενός έντονου σεισμού θα πρέπει ο καθένας να έχει την ευθύνη, να έχει διασφαλίσει τη στατική και αντισεισμική επάρκεια του κτιρίου που τον φιλοξενεί. Κάτι τέτοιο φυσικά συμβαίνει και στις δημόσιες υποδομές, που ιδιαίτερα στα σχολεία χρειάζεται μια ιδιαίτερη πρόνοια και ήδη κάνουμε κατά καιρούς τέτοιους ελέγχους και τώρα έχουμε προγραμματίσει καινούργιους για να μην προκύψει ποτέ θέμα ασφάλειας των παιδιών μας. Για να είμαστε δίκαιοι, αυτά τα συμβάντα έχει πολύ μεγάλη σημασία πότε θα συμβούν. Εάν είναι Σαββατοκύριακο, δεν θα λειτουργεί το σχολείο, όπως και εάν είναι τη νύχτα, αλλά σε αυτήν την περίπτωση έχουμε πολύ πιο δύσκολες συνθήκες. Εάν γίνει καλοκαίρι που έχουμε μεγάλη προσέλευση επισκεπτών, αντιλαμβανόμαστε ότι θα είναι ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα. Πρέπει να είμαστε δίκαιοι με την κρίση ότι οι φορείς πάνω από όλα, πρέπει να αποδείξουν την ετοιμότητά τους και οι πολίτες κάθε μέρα πρέπει να αποδεικνύουν την υπευθυνότητά τους και να ξέρουν αυτές τις βασικές οδηγίες που δίνουμε και δίνουν οι αρμόδιες αρχές πως να τις τηρούν. Όπως για παράδειγμα τι να κάνουν τα παιδιά σε ένα σχολείο και ποια είναι η κίνηση που πρέπει να κάνουν στα επόμενα δέκα δευτερόλεπτα, νομίζω έχει δοθεί, όπως επίσης τι πρέπει να κάνουν οι εκπαιδευτικοί. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις δεν χρειάζεται πανικός, σύγχυση και αυτενέργεια χωρίς να υπάρχει πιστή τήρηση των γενικών οδηγιών. Δεν νοείται εκκένωση σχολείων και να καλούνται οι γονείς να έρθουν να πάρουν τα παιδιά τους, αυτό είναι τραγικό. Δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό και είναι πάρα πολύ επικίνδυνο. Όλοι οι υπεύθυνοι πρέπει να έχουμε διαβάσει και να είμαστε έτοιμοι να τηρήσουμε τις βασικές κεντρικές οδηγίες».
Ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας Μιχάλης Σαρρής ανέφερε ότι: «Υπάρχει μια πολύ καλή συνεργασία της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού, υπάρχει ένας πολύ καλός συντονισμός σε όλα τα επίπεδα. Παρουσιάστηκαν κάποια προβλήματα από την αρχή της άσκησης, τα οποία αφορούν τόσο στην καθυστέρηση των μηνυμάτων, όσο και στην καθυστέρηση κάποιων email για τα συμβάντα. Αυτά τα διαχειρίζονται οι ελεγκτές από τη γενική γραμματεία πολιτικής προστασίας που επιβλέπουν την άσκηση. Είμαστε σε μια πολύ καλή συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και παρακολουθούμε τα γεγονότα που μας δίνονται. Σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες, πυροσβεστική, ΕΚΑΒ και αστυνομία, διαχειριζόμαστε τα γεγονότα που δημιουργούνται και σε συνεργασία επίσης με τους δήμους, διότι πλέον έχουμε μπει στη φάση των ασκήσεων επί χάρτου που γίνονται σε διάφορα σημεία των δήμων περιφερειακά και νομίζω ότι η διαχείριση που γίνεται είναι αποτελεσματική».
Ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης που προήδρευε στο Περιφερειακό Συντονιστικό Όργανο που λειτουργούσε χθες στο Ηράκλειο, σε δηλώσεις του τόνισε: «Είναι όλες οι υπηρεσίες εδώ, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, προσπαθούμε να επιλύουμε προβλήματα και εκτιμούμε ότι με αυτό το ρεαλιστικό σχέδιο θα έχουμε ένα πολύ καλό αποτέλεσμα. Μακάρι να μη γίνει ποτέ ένας σεισμός», υπογράμμισε ο περιφερειάρχης Κρήτης «αλλά πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Χρειάζεται ο συντονισμός, οι συνέργειες και στο τέλος του τριημέρου θα δούμε τα αποτελέσματα», υπογράμμισε ο Σταύρος Αρναουτάκης.
Σκοπός της Επιχειρησιακής Άσκησης Πεδίου Πλήρους Ανάπτυξης Σεισμού και Συνοδών Γεωδυναμικών Φαινομένων είναι να συμβάλλει στη μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης στη Νήσο Κρήτη μέσα από μία σειρά δράσεων και υλοποιήσιμων στόχων.
Στόχος είναι να βελτιωθούν τόσο ο συντονισμός των υπηρεσιών και της διαδικασίας συλλογής και αξιολόγησης των πληροφοριών, όσο και τα σχέδια έκτακτης ανάγκης και διαχείρισης κρίσεων. Μεταξύ άλλων, επιδιώκεται η εκπαίδευση όλων των φορέων, η ενίσχυση της ετοιμότητας και της διαλειτουργικότητας, η ένταξη στον σχεδιασμό των εθελοντικών ομάδων, καθώς και η ευαισθητοποίηση του πληθυσμού.
Στην άσκηση συμμετέχουν Κεντρικοί φορείς (Υπουργεία, Κεντρικοί Οργανισμοί), η Περιφέρεια Κρήτης, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, οι Πρωτοβάθμιοι Ο.Τ.Α. Κρήτης, οι Εθελοντικές Οργανώσεις, οι Περιφερειακοί και Τοπικοί Φορείς, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, η ΑΔΜΗΕ, οι Φορείς Τηλεπικοινωνιών, οι Δομές Υγείας, οι Φορείς διαχείρισης Λιμένων και Αεροδρομίων, οι Τουριστικές Δομές, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κρήτης, όλα τα σχολικά συγκροτήματα της Κρήτης, οι Εφορείες Αρχαιοτήτων κ.ά.
Σήμερα άσκηση θα πραγματοποιηθεί στους νομούς Ηρακλείου και Λασιθίου, με το Ηράκλειο να συμμετέχει με 250 σχολεία και πάνω από 30.000 μαθητές.
