Επτά καλλιτέχνες από την Ελλάδα και την Κύπρο εκθέτουν τα έργα τους στην έκθεση σύγχρονης τέχνης «Συν – κατοίκηση» στο Σπίτι του Πολιτισμού στο Ρέθυμνο, που εγκαινιάστηκε την περασμένη Τρίτη, 5 Νοεμβρίου και θα παραμείνει ανοικτή για το κοινό έως και τις 6 Δεκεμβρίου.
Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά έκθεση που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του 7ου Φεστιβάλ Τέχνης Ν.Σ. με θέμα «Κατώφλι ΙΙΙ», στην οποία οι καλλιτέχνες αποτύπωσαν στα έργα τους τα δικά τους βιώματα και συναισθήματα μέσα στον χρόνο, διαμορφώνοντας από κοινού ένα «οροφοδιαμέρισμα» το οποίο μοιράζονται με το κοινό, που με τη σειρά του ερμηνεύει με βάση τις δικές του προσλαμβάνουσες τα έργα τέχνης.
Τα δημιουργήματα συνυπάρχουν και συμπληρώνουν το ένα το άλλο στον χώρο και με αυτόν τον τρόπο οι καλλιτέχνες συμβιώνουν, έχοντας… «κοινές αναπνοές».
Η Βίκυ Καμένου, η Δέσποινα Κατζαγιαννάκη, η Σαβέλλα Μιχαήλ, η Χρυσούλα Σκεπετζή και η Χουρίκ Τοροσιάν που απαρτίζουν την ομάδα «ΣΥΝ» εκθέτουν τα δημιουργήματά τους στο οροφοδιαμέρισμα, ενώ συμμετέχουν και φιλοξενούνται στον χώρο ο Κωστής Καπελώνης και Γιώργης Καπελώνης με τα δικά τους έργα.
«Σε αυτήν την έκθεση δεν είναι τίποτα τυχαίο» επεσήμανε η επιμελήτρια της έκθεσης Χρυσούλα Σκεπετζή μιλώντας στα «Ρ.Ν.», αναφερόμενη στα υλικά κατασκευής κάθε έργου, καθώς και στην τελική τοποθέτησή τους στον χώρο.
«Αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε ένα οροφοδιαμέρισμα και σε αυτό να συμβιώσουμε. Υπάρχουν διαφορετικές κουλτούρες εδώ, διαφορετικές προσεγγίσεις, και έπρεπε όλοι εμείς να βρούμε τον τελικό παρονομαστή και την τελική ευθεία ώστε να συνυπάρχουμε εικαστικά σε έναν χώρο. Οι δουλειές μας δεν επηρεάζουν η μια την άλλη, αλλά υποστηρίζει η μια δουλειά την άλλη και τελικά νομίζω ότι έχουμε κοινές αναπνοές», ανέφερε η κ. Σκεπετζή για την έκθεση, ενώ περιέγραψε τον χώρο που έχουν διαμορφώσει: «Είναι ένας όροφος που έχει όλα τα δωμάτια που θα έπρεπε να έχει ένα διαμέρισμα. Έχει καθιστικό, χολ, κουζίνα, δύο υπνοδωμάτια και ένα wc. Ο καθένας από εμάς υποστηρίζουμε τη δουλειά μας και τη φέραμε σε συνδιαλλαγή με την άλλη δουλειά μέσα σε αυτόν τον χώρο. Οι περισσότερες δουλειές έχουν αναφορές στην κοινωνικοπολιτική κατάσταση της περιόδου που ζούμε».
Για τα δικά της έργα και τη σημασία που έχουν για την ίδια μίλησε η κ. Σκεπετζή περιγράφοντας: «Υπάρχει ένας τάπητας στον χώρο. Το είχα κάνει όταν ήμουν 15 χρονών και ανακάλυψα τώρα ότι ασχολούμαι με το νήμα εδώ και καιρό, ενώ είχα ασχοληθεί ως παιδί. Έρχεται η ιστορία μου για να μου πει ότι ξεκίνησα από εκεί και καταλήγω εκεί. Ο χρόνος έρχεται και σου υπενθυμίζει πράγματα που έγιναν στο παρελθόν. Επίσης δημιούργησα ένα τετράπτυχο που δηλώνονται όλες αυτές τις πληροφορίες από όταν γεννήθηκα και την εξέλιξή μου, και πως τα χέρια είναι αυτά που καθοδηγούν όλη αυτήν την ιστορία. Όλα αυτά είναι δηλωμένα με ζωγραφική και φωτογραφία, αλλά έχουν και νήματα».
Κήπος μέσα
Στα έργα της με θεματική όπως τη χαρακτηρίζει «Κήπος μέσα» η καλλιτέχνιδα Βίκυ Καμένου χρησιμοποίησε ύφασμα, συνδέοντας το υλικό αυτό με τις ρίζες της και τις παραδοσιακές τέχνες, επηρεασμένοι από τις μνήμες των προγόνων τους. Μέσα από τα έργα της εκφράζει επίσης την ανησυχία της για την περιβαλλοντική κρίση και την ανθρώπινη αδιαφορία προς τη φύση, όπως η ίδια περιέγραψε στα «Ρ.Ν.»: «Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιώ το ύφασμα για να φτιάξω δισδιάστατα και τρισδιάστατα έργα τέχνης, γιατί το ύφασμα με συνδέει με την παράδοση του τόπου μας, αλλά και με τις ρίζες μου, διότι είχα δύο γιαγιάδες που ήταν μοδίστρες και είχα από πολύ μικρή στενή επαφή με την κλωστή και το ύφασμα. Επίσης έχω αναφορές γύρω από την παιδική μου ηλικία, τις μνήμες μου και τους ανθρώπους που με έχουν επηρεάσει στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου. Τέλος, ένα θέμα που με απασχολεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια είναι το περιβαλλοντικό ζήτημα, ότι ο άνθρωπος φέρεται με ένα πολύ εγωιστικό και υπερφίαλο τρόπο σε όλα τα άλλα πλάσματα της φύσης, τα ζώα και τα φυτά. Μέσα από τα έργα μου θα ήθελα πρώτα από όλα να μιλήσω για την ομορφιά της φύσης και να την υπερασπιστώ».
Η συγκατοίκηση των… συναισθημάτων
Μια σύγχρονη συναισθηματική σκιαγράφηση της ανθρώπινης ύπαρξης επιχείρησε να αναδείξει η Δέσποινα Κατσιγιαννάκη μέσα από τα «πορτρέτα συναισθημάτων» που εκθέτει, διερευνώντας τις εσωτερικές και εξωτερικές δράσεις και καταστάσεις των ανθρώπων.
Όπως η ίδια περιέγραψε για τα δημιουργήματά της: «Στα έργα μου έχω επικεντρωθεί στη συγκατοίκηση των συναισθημάτων. Πως έχουμε τα κοινά μας συναισθήματα και πως μπορούμε να τα αποτυπώσουμε. Οπότε έχω κάνει πορτρέτα συναισθημάτων. Ένα από τα έργα μου είναι η «κραυγή», που αφορά στη συγκατοίκηση λαών. Γύρω μας όλοι οι λαοί φωνάζουν, οπότε υπάρχει μια ανάγκη ισορροπίας και ειρήνης, Ένα άλλο έργο μου αφορά στον έρωτα. Ο έρωτας είναι ένα πολύ ζωντανό συναίσθημα μέσα σε ένα σπίτι, το οποίο χρειάζεται αγάπη, φροντίδα, δουλειά. Ο έρωτας μπορεί να σε απελευθερώσει, μπορεί και να σε πληγώσει κάποιες στιγμές. Σε μια άλλη γωνιά του σπιτιού μας υπάρχει η μοναξιά, που μπορεί να είμαστε με πολλούς ανθρώπους μαζί, αλλά μπορεί να νιώθουμε και μόνοι μας. Μερικές φορές τη μοναξιά μας πρέπει και να την αγαπάμε, γιατί μέσα από αυτήν βρίσκουμε και τον εαυτό μας. Είναι πολύ σημαντικό μέσα από τη μοναξιά να βρούμε τα ποιοτικά μας χαρακτηριστικά. Οπότε θα το δούμε σαν κάτι θετικό και όχι σαν κάτι θλιβερό. Όλα τα συναισθήματά μας πρέπει να συγκατοικούν όμορφα μέσα μας για να υπάρχει μια ψυχική ηρεμία. Όλα τα συναισθήματα τα αγαπάνε, δεν αφήνουμε στην άκρη κανένα».
Η πρώτη συγκατοίκηση
Με αφετηρία τις αναμνήσεις της, η Χουρίκ Τοροσιάν εστιάζει στην «πρώτη συγκατοίκηση» ανάμεσα στη μητέρα και στο παιδί. Χρησιμοποιεί παιδικές και οικογενειακές ασπρόμαυρες φωτογραφίες, προσθέτοντας χρώμα για να επαναφέρει στο σήμερα τις μνήμες από την οικογένεια και τα πρώτα χρόνια ζωής της.
Όπως η ίδια μοιράστηκε με τα «Ρ.Ν.»: «Ασχολήθηκα με παιδικές φωτογραφίες έχοντας υπόψη την πρώτη μου κατοικία. Έχω ασπρόμαυρες φωτογραφίες της γιαγιάς, της μητέρας μου και όλων των προγόνων μου. Έχω μια φωτογραφία της μητέρας μου που είναι έγκυος και είμαι εγώ μέσα, ότι η πρώτη συγκατοίκηση είναι στο νερό, δηλαδή η μάνα και το παιδί που εκεί βιώνεις την πρώτη συγκατοίκηση. Πάντα βάζω χρώμα στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες γιατί θέλω να τις ξανά επαναφέρω με μια καινούργια ματιά στο σήμερα τις αναμνήσεις μου».
Δωμάτιο Χωρίς Θέα
Ο Κωστής Καπελώνης ορμώμενος από ένα βιβλίο που ο ίδιος έχει γράψει το «Δωμάτιο Χωρίς Θέα», δημιούργησε έναν ξεχωριστό χώρο μέσα στην έκθεση, χωρίς παράθυρα και πόρτες.
«Το δικό μου έργο μέσα σε αυτήν τη συγκατοίκηση είναι ένα δωμάτιο. Είναι ένα δωμάτιο χωρίς θέα, χωρίς πόρτα, χωρίς παράθυρο. Έχει έναν φεγγίτη πάνω που υποψιαζόμαστε ότι απέξω είναι μια φύση. Μέσα στο δωμάτιο είναι φωτογραφίες, μάλλον ο χώρος είναι ενός φωτογράφου. Όλες οι φωτογραφίες που είναι μέσα στο δωμάτιο είναι γυναίκες. Υπάρχουν παλιές φωτογραφίες, αναλογικές, που είναι τυπωμένες σε σκοτεινό θάλαμο. Ενώ κάποιες άλλες φωτογραφίες είναι τυπωμένες με σύγχρονα ψηφιακά μέσα. Δεν υπάρχει καμία διαφορά όταν τις βλέπουμε».
Καταγεγραμμένες εμπειρίες μέσα σε κλουβί
Με το έργο του κλουβί ο Γιώργος Καπελώνης αποτυπώνει οικογενειακές εμπειρίες χρησιμοποιώντας καθημερινή υλικά, όπως χαρτόνια, σπάγκους, για να δημιουργήσει ένα σύμβολο της σύγχρονης τεχνολογικής και περιβαλλοντικής αντίληψης. Στο έργο περιλαμβάνεται και ένα βίντεο με φωτογραφίες, προσφέροντας μια νέα διάσταση στην παραδοσιακή αναλογική φωτογραφία.
«Χρησιμοποίησα απλά καθημερινά υλικά, όπως είναι το χαρτόνι, χαρτιά από εφημερίδα, σπάγκοι και έφτιαξα το μικρό κλουβί που το έχω χαρακτηρίσει ανώνυμο επειδή είναι απολύτως αυτοαναφορικό. Έχω βάλει μέσα στο κλουβί την κάτοψη του σπιτιού μου, φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στο σπίτι σε μικρογραφίες. Επίσης έβαλα και μια φωτογραφία του ανθρώπου που με έβαλε στον φανταστικό κόσμο της φωτογραφίας, του Γιουτζίν Σμιθ, τον μεγάλο φωτογράφο. Μετά πέρασα στην κατασκευή του μεγάλου κλουβιού που ήταν μια αρκετά μεγάλη κατασκευή και στην οποία κάνω ένα σχόλιο πάνω στην ίδια τη φωτογραφία και την τεχνολογική της εξέλιξη. Με αφορμή αυτό το ερέθισμα ετοίμασα ένα βίντεο που είναι ενσωματωμένο σε αυτό το κλουβί. Στο βίντεο προβάλλεται μια σειρά ψηφιακών φωτογραφιών που είναι σε ρυθμό ριπής, δεν προλαβαίνεις να τις δεις. Τριγύρω έβαλα κάποια απόβλητα της τεχνολογίας, από έναν printer οι ζελατίνες που ήταν για τα σκουπίδια. Είναι δηλαδή και μια κριτική στην ανακύκλωση κ.λπ.».