«Μαζί Μπορούμε». Αυτό είναι το σύνθημα του συλλόγου Γονέων και Φίλων Ατόμων με αυτισμό Ρεθύμνου που επενδύει με αφοσίωση σε όλα τα παιδιά με ειδικές ικανότητες του νομού, ώστε μέσ’ από διάφορες πρωτοβουλίες και δράσεις να τα ενθαρρύνει να αναπτύξουν τις ικανότητες και τις δυνατότητές τους, να ενταχθούν ως ισότιμα μέλη στην κοινωνία.
Με πρωτοβουλία του συλλόγου από το 2016 λειτουργεί στην πόλη μας το Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης για ΑμεΑ. Ένας χώρος όπου τα παιδιά μέσα από ψυχοπαιδαγωγικά προγράμματα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν ή να ενδυναμώσουν την ενσυναίσθησή τους, αλλά και ταυτόχρονα να έχουν τη δυνατότητα να εκφραστούν μέσα από την τέχνη.
Ζωγραφική, μουσική, θέατρο, χορός είναι μερικές μόνο από τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες του συλλόγου που δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά να εκπαιδευτούν όχι μόνο στις τέχνες, αλλά και να ευαισθητοποιηθούν για το περιβάλλον, να συνεργαστούν, να ψυχαγωγηθούν, να διασκεδάσουν και αρκετές φορές να παρουσιάσουν τα έργα τους στο ευρύ κοινό.
Η έκφραση μέσω της τέχνης
Το Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης (ΚΔΑΠ) για τα παιδιά με αυτισμό του συλλόγου στεγάζεται στον χώρο του ΚΕΦΙΑΠ (Κέντρο Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης) στην περιοχή της Καλλιθέας και λειτουργεί τις απογευματινές ώρες.
Η δομή μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και 34 παιδιά. Ο χώρος είναι ειδικά διαμορφωμένος και σε συνδυασμό με το ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό προωθούνται οι δεξιότητες των παιδιών.
Ο διευθυντής του ΚΔΑΠ ΑμεΑ «Μαζί Μπορούμε» του συλλόγου Γονέων και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό Παύλος Μελισσινός μιλώντας στα «Ρ.Ν.» αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο που έχουν οι τέχνες και η δημιουργία στην έκφραση των συναισθημάτων των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ικανότητες.
Ειδικότερα ανάφερε:«Η έκφραση και η απελευθέρωση του ατόμου μπορεί να γίνει πολύ πιο εύκολα με διάφορους τρόπους που έχουν να κάνουν με τις τέχνες, είτε είναι τα εικαστικά, είτε είναι το θέατρο, είτε είναι η μουσική, είτε είναι ο χορός. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε εντάξει τις τέχνες πολύ δυναμικά στο εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα. Τα παιδιά αρχίζουν και εκφράζονται, εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους και βλέπουμε ότι τα παιδιά απελευθερώνονται διαρκώς. Κάθε χρόνο δίνουν ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα σε αυτό. Δουλεύουμε το κομμάτι της ενσυναίσθησης μέσω της τέχνης της ζωγραφικής».
Από την πλευρά της η πρόεδρος του συλλόγου Γονέων και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό Ειρήνη Κλάδου συμπληρώνει:
«Έχουμε ένα πολύ καλά στημένο πρόγραμμα που δουλεύουν τα παιδιά για την αυτόνομη διαβίωσή τους, μαθαίνουν μέσα από τα φυσικά υλικά, τη δημιουργία, τα καλλιτεχνικά, τη μαγειρική, οργάνωση του χώρου και του χρόνου. Επίσης κάνουμε προγράμματα που τα παιδιά μαθαίνουν να ανακαλύπτουν τα συναισθήματά τους, μαθαίνουν για το σώμα τους, για την προσωπική τους υγιεινή. Σημαντικό είναι επίσης που μαθαίνουν για την πρόληψη του μπούλινγκ και πως μπορούν να χρησιμοποιούν ασφαλώς το διαδίκτυο. Είναι θέματα που κάθε χρόνο τα εξελίσσουμε και δουλεύουμε με άτομα όλων των ηλικιών μέσα από ομάδες. Έχουμε μια πολύ δυναμική ομάδα εφήβων που κάνουν πολλά πράγματα μαζί, μαθαίνουν για τη φύση, κάνουν επισκέψεις σε χώρους που ζουν απειλούμενα είδη. Κάνουμε συζητήσεις για την πατρίδα μας, για τη χλωρίδα και τη πανίδα, για είδη που κατοικούν στη θάλασσα. Επιπλέον δουλεύεται ένα πρόγραμμα σχετικά με τους μεγάλους ζωγράφους από την Αναγέννηση και μετά, στο οποίο τα παιδιά εξηγούν και αποτυπώνουν τα έργα τους και μαθαίνουν για αυτούς. Ασχολούμαστε και με άλλες τέχνες όπως η μουσική, έχουμε μια μικρή χορωδία και θα προχωρήσουμε σε περισσότερα πράγματα φέτος μαζί με τον μουσικό μας. Τα παιδιά μαθαίνουν την αυτόνομη διαβίωση, μαθαίνουν να χρησιμοποιούν υλικά και να μαγειρεύουν και να φτιάχνουν γλυκά με την ομάδα μας. Παίρνουν μέρος πολλές φορές σε θεματικές δραστηριότητες, όπως στα παζάρια για τα Χριστούγεννα, δημιουργώντας κάποια συγκεκριμένα πρότζεκτς τα οποία διατίθενται στις εκθέσεις. Επίσης, δουλεύουμε πολλά κομμάτια που έχουν σχέση με τη γυμναστική, ετοιμαζόμαστε να ανοίξουμε ομάδες σε αθλήματα. Έχουμε πολλά στο νου μας για αυτήν τη φετινή σχολική χρονιά. Ό,τι δουλεύεται στην ειδική αγωγή είναι ένας μικρός πυρήνας που απλώνεται σιγά-σιγά για το μέλλον των ατόμων με αναπηρία, για όταν βγουν στην ανοιχτή κοινωνία. Δημιουργούμε έναν μικρόκοσμο για να μπορέσουμε να απλωθούμε στον ανοιχτό και κοινωνικό περίγυρο, και να μπορούν να ενταχθούν ομαλά. Οπότε είναι πολύ σημαντικές οι κοινωνικές δεξιότητες. Τους κάνουν να εμπιστεύονται περισσότερο τους ανθρώπους, να εμπιστεύονται την ομάδα και να μπορούν να λειτουργούν μέσα σε ομάδα, επίσης να βγάλουν τις κρυμμένες δεξιότητές τους. Με τις δράσεις που κάνουμε και με επιμονή προκαλείται σιγά-σιγά η ανάδυση των κρυμμένων δεξιοτήτων».
Ήδη μάλιστα στη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου ο σύλλογος πραγματοποίησε εκδηλώσεις και θεατρικές παραστάσεις, δράσεις στις οποίες τα άτομα με αναπηρίες συμμετείχαν, συνεργάστηκαν και αλληλεπίδρασαν με τον κόσμο. Μέσα από τις θεατρικές ομάδες ΑμεΑ, «Ουρανοκατέβατοι» και «Αντιήρωες», τα παιδιά ανέδειξαν τις ικανότητές τους και εκφράστηκαν με τον δικό τους τρόπο στην σκηνή με την παράσταση «Όνειρο καλοκαιρινής τρέλας» και το ντοκιμαντέρ που πρόβαλαν στην πλατεία Μικρασιατών. Ο σύλλογος Γονέων και Φίλων Ατόμων με αυτισμό έχει εστιάσει σημαντικά στο κομμάτι της τέχνης σε κάθε μορφή της με στόχο την ουσιαστική εκπαίδευση των ωφελούμενών της και την ανάδειξη των ιδιαίτερων δυνατοτήτων τους. Οι δράσεις τους έχουν αγκαλιαστεί από το σύνολο της τοπικής κοινωνίας.
Προσπάθειες για την εργασιακή ένταξη των ατόμων με αυτισμό
Παράλληλα, ο σύλλογος Γονέων Ατόμων με Αυτισμό έχει αφοσιωθεί τα τελευταία χρόνια σε μια διαρκή προσπάθεια για την εργασιακή ένταξη των ΑμεΑ. Βήματα έχουν γίνει, όμως απαιτούνται ακόμα πολλά περισσότερα. Ήδη ο σύλλογος έχει συμμετάσχει σε προγράμματα με ανταλλαγή παιδιών στο εξωτερικό όπου είχαν την ευκαιρία να εργαστούν.
Η εργασιακή ένταξη των ενήλικων ατόμων με αναπηρίες είναι μείζονος σημασίας για την ποιότητα ζωής τους. Η αίσθηση της αυτονομίας, όπως επισημαίνει η πρόεδρος του συλλόγου, ενισχύει την αυτοπεποίθησή τους και λειτουργεί καθοριστικά στην ενίσχυση και την ανάδειξη των δεξιοτήτών τους μέσα στην κοινότητα. Ο σύλλογος Γονέων Ατόμων με Αυτισμού λειτουργεί το «Κοινωνικό Στέκι ΑμεΑ», τονίζει η κ. Κλάδου αναφέροντας ότι:
«Έχοντας τον χώρο «Κοινωνικό στέκι ΑμεΑ», ο οποίος είναι αυτοσυντηρούμενος από τον σύλλογο, προσπαθούμε τα τελευταία χρόνια να κάνουμε καλλιτεχνήματα και εικαστικά δημιουργήματα. Μέσα από μια κοινωνική επιχείρηση που έχουν φτιάξει επτά γονείς του συλλόγου, προωθούμε δράσεις που γίνονται για ενήλικα άτομα με αναπηρία σχετικά με την εργασιακή τους ένταξη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πήραμε μέρος σε δύο μεγάλες εμπορικές εκθέσεις, η μια έγινε στον Δημοτικό Κήπο στα πλαίσια του φεστιβάλ «Γιορτή Κρητικής Διατροφής», και η άλλη ήταν η έκθεση «Γη Μυλοποτάμου» που έγινε στο Πέραμα. Στις εκθέσεις προτάξαμε το μήνυμα της εργασιακής ένταξης ΑμεΑ, καθώς σε όλες τις δράσεις του συλλόγου υπάρχουν κάποιες χειροτεχνίες από τα άτομα με αναπηρία, συμμετέχουν στην προώθηση των προϊόντων στους πάγκους, αναπτύσσοντας έτσι και προχωρώντας την ενεργή συμμετοχή τους. Απώτερος στόχος είναι η πραγματική εργασιακή ένταξη. Επίσης, προσπαθούμε με την ενεργοποίηση επιχειρήσεων από τον τουριστικό τομέα, να εργάζονται κάποια άτομα με νοητικές αναπηρίες από τους ωφελούμενους μας σε χώρους εστίασης και σε ξενοδοχεία. Υπήρχε ενδιαφέρον από τις επιχειρήσεις αυτό το καλοκαίρι, ήταν μια πολύ δυνατή τουριστική χρονιά. Τα περισσότερα άτομα που εργάστηκαν είχαν πιστοποιηθεί με ένα πρόγραμμα, το «Εργασία για όλους», που είχαμε κάνει μέσα στη πανδημία και αφορούσε την εργασιακή ένταξη ΑμεΑ. Οπότε αυτά τα άτομα εργάζονται είτε εποχιακά, είτε μόνιμα σε διάφορους χώρους, όπως σε μαγαζιά, σε κουζίνα, σε φούρνο. Όμως, μας ενδιαφέρει η ένταξη περισσοτέρων ατόμων, γιατί θεωρούμε ότι η ενήλικη ζωή για να είναι συνυφασμένη με την καλή ποιότητα ζωής, πρέπει να έχει σχέση με την εργασία και την ποιοτική διαβίωση».
Ο σύλλογος ετοιμάζει νέα προγράμματα και συνεχώς προσπαθεί να αξιοποιεί τις ευκαιρίες προς όφελος των ατόμων με αναπηρία καταλήγει η κ. Κλάδου λέγοντας πως: «Θα υπογράψουμε μια σύμβαση με το ίδρυμα «Λάτση» για να μπορέσει να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα που ονομάζεται «Συνεργάζομαι για το Περιβάλλον» και αφορά την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση πλαστικού και τη χρήση 3D printing. Έχουμε στόχο λοιπόν να ξεκινήσουμε ένα εργαστήρι παραγωγής αντικειμένων με 3D εκτυπωτές, από μια μικρή ενήλικη ομάδα ατόμων με αναπηρία και να γίνει μια ανοιχτή δράση που να μπορούν να επισκεφτούν σχολεία, όπως και το ευρύ κοινό, ώστε να αρχίσουμε να εντάσσουμε κομμάτια για την ενεργοποίηση της εργασιακής ένταξης, που δουλεύουμε και από τα προηγούμενα χρόνια στον σύλλογό μας».