Το υπουργείο Πολιτισμού, από τον Απρίλιο 2023, υλοποιεί πιλοτικά το καινοτόμο έργο της Πολιτιστικής Συνταγογράφησης ως Συμπληρωματική Αγωγή στην Ψυχική Υγεία. Το έργο είναι πιλοτικό και χρηματοδοτείται με 8.200.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Περιλαμβάνει την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος, το οποίο υλοποιεί το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, Νευροεπιστημών και Ιατρικής Ακρίβειας «Κώστας Στεφανής», καθώς και την ανάπτυξη πιλοτικών δράσεων συνεργασίας των Εποπτευόμενων από το ΥΠΠΟ Πολιτιστικών Φορέων με Φορείς Ψυχικής Υγείας.
Όπως δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη: «Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι Τέχνες και η ενασχόληση με αυτές λειτουργούν θεραπευτικά στη σωματική και ψυχική υγεία. Η ευεργετική αυτή επίδραση ξεπερνά το άτομο και αφορά στο κοινωνικό σύνολο. Το ερευνητικό πρόγραμμα υλοποιείται, από τον περασμένο Απρίλιο, από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, «Κ. Στεφανής», στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης με το Υπουργείο Πολιτισμού. Παράλληλα, το ΥΠΠΟ προκηρύσσει δράσεις συνεργασίας μεταξύ των δημοσίων πολιτιστικών οργανισμών και φορέων της ψυχικής υγείας, προκειμένου να υπάρξουν τα δεδομένα, που θα επιτρέψουν την ασφαλή αξιολόγηση της πιλοτικής εφαρμογής του όλου προγράμματος. Πρόκειται για πιλοτικό, αλλά εξαιρετικά σημαντικό και καινοτόμο πρόγραμμα, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην αλλαγή της αντίληψης για την ψυχική υγεία ενισχύοντας την αξία της συμπερίληψης, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα για το υπουργείο Πολιτισμού. Παράλληλα, διευρύνει τη δράση των πολιτιστικών μας οργανισμών ενισχύοντας τον κοινωνικό ρόλο και το αποτύπωμά τους».
Ο υφυπουργός Πολιτισμού, Χρίστος Δήμας, δήλωσε: «Μέσω της πολιτιστικής συνταγογράφησης η πολιτεία επιδιώκει σε πρώτη φάση να αποδείξει ερευνητικά/επιστημονικά την συμπληρωματική ευεργετική επίπτωση που έχει η συστηματική επαφή των τεχνών και του πολιτισμού στους πάσχοντες από ψυχικά νοσήματα. Στη συνέχεια, μέσω της αξιοποίησης του ευεργετικού ρόλου της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, οι πολίτες με διαπιστωμένη ψυχική νόσο ή με επιβαρυμένη ψυχική υγεία, θα έχουν στο εξής τον πολιτισμό και τις τέχνες σύμμαχό τους, οι οποίες θα συνταγογραφούνται στο πλαίσιο της θεραπείας τους. Είναι μία πρωτοποριακή δράση, η οποία ενσωματώνει τις τέχνες στην προληπτική και συμπληρωματική θεραπευτική αγωγή ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας ή και ψυχολογική επιβάρυνση από χρόνιες ασθένειες, με στόχο την προαγωγή της ψυχικής τους υγείας».
Αντικείμενο του ερευνητικού προγράμματος αποτελεί η μελέτη σχετικά με τις ευεργετικές επιπτώσεις της επαφής των ασθενών με την τέχνη και τον πολιτισμό, η διαδικασία και οι τρόποι συμμετοχής των ασθενών ως ωφελούμενων και των πολιτιστικών φορέων ως παρόχων και τέλος η εποπτεία και αξιολόγηση του προγράμματος με σκοπό τη βελτιστοποίησή του.
Για τον λόγο αυτό, το υπουργείο Πολιτισμού καλεί στην Α’ φάση της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος τους Εποπτευόμενους και Τακτικώς Επιχορηγούμενους Πολιτιστικούς Φορείς του να διεξάγουν σε συνεργασία με Φορείς Ψυχικής Υγείας, Πιλοτικές Δράσεις Θεραπείας μέσω Τέχνης, οι οποίες θα απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες και θα περιλαμβάνουν:
- Προγράμματα Δραματοθεραπείας
- Προγράμματα Εικαστικής Ψυχοθεραπείας
- Προγράμματα Χοροθεραπείας
- Προγράμματα Κινηματογραφοθεραπείας
- Προγράμματα Μουσικοθεραπείας
Όπως επισημαίνει το υπουργείο Πολιτισμού, οι πιλοτικές δράσεις πολιτιστικής συνταγογράφησης, θα διευρύνουν τα πολιτιστικά προγράμματα των φορέων πολιτισμού συνιστώντας μια επιπλέον κοινωνική προσφορά τους με έμφαση στον τομέα της Ψυχικής Υγείας. Παράλληλα θα δημιουργηθεί ένα νέο πεδίο συνεργασίας μεταξύ του πολιτισμού και της υγείας, με νέες παρεχόμενες υπηρεσίες, καλλιεργώντας νέες συνέργειες και συνθήκες αγαστής διασύνδεσης και των δύο τομέων.
