Τα τελευταία χρόνια, με τους περιορισμούς που επέβαλε η πανδημία του κορονοϊού, η εκπαίδευση και η δημιουργικότητα ήταν αντιμέτωπες με μεγάλες προκλήσεις, καθώς εισήλθαν για τα καλά στη σύγχρονη εποχή: οι τεχνολογίες πληροφορίας ήρθαν να υπηρετήσουν τη μάθηση και τη φιλαγνωσία. Οι οθόνες ενός υπολογιστή δημιουργούν, αλλά και συνάμα «γκρεμίζουν» αποστάσεις απλοποιώντας και κάνοντας πολλές φορές πιο ευέλικτη τη ζωή διδασκόντων και διδασκόμενων, συγγραφέων και αναγνωστών, πομπών και δεκτών – και τούμπαλιν, γενικότερα.
Ο συγγραφέας-κριτικός Μάνος Κοντολέων ανέλυσε όλα τα παραπάνω το βράδυ του Σαββάτου, όντας ο κεντρικός ομιλητής στην ορκωμοσία των μεταπτυχιακών φοιτητών του πανεπιστημίου Κρήτης, στην πλατεία Μικρασιατών στο Ρέθυμνο.
Η «Δημιουργικότητα στην Εκπαίδευση στη σύγχρονη εποχή» ήταν ο τίτλος της ομιλίας του, με τον ίδιο να αναφέρεται στο πώς γίνεται η σύνδεση της δημιουργικότητας και της φιλαγνωσίας με τη βοήθεια των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών.
«Κάθε συγγραφέας λειτουργεί ως διαφημιστής και των υπολοίπων συγγραφέων» είπε ο κ. Κοντολέων, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα σε «αυτό που πρέπει να μένει μετά το τέλος της διαδικτυακής σύνδεσης και το σβήσιμο της εικόνας».
Το δημιουργικό κομμάτι δεν περιορίζεται μόνο στον συγγραφέα, αλλά αφορά και τον αναγνώστη, όπως σημείωσε ο ίδιος, δηλώνοντας πως δεν ενοχλείται καθόλου απ’ την «όποια νέα μορφή-επαφή του συγγραφέα με τον αναγνώστη και με το ίδιο το κείμενο».
Όπως εξήγησε, «Μου παρέχεται η δυνατότητα να επικοινωνώ στο ίδιο χρονικό διάστημα με πολύ περισσότερους αναγνώστες μου, συχνά από διάφορα μακρινά μέρη».
Ο κ. Κοντολέων βλέπει με «θετική ματιά» ότι η τεχνολογία υπηρετεί πλέον (και) τη λογοτεχνία, αναφερόμενος στους νέους τρόπους επαφής με το κείμενο, όπου τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα έρχονται να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο. «Οφείλω να ομολογήσω πώς επειδή έχουμε εισέλθει σε μία εποχή όπου η τεχνολογία καθορίζει τις επικοινωνίες μας- βλέπουμε με θετική ματιά την τεχνολογία να υπηρετεί τη λογοτεχνία» παρατήρησε και εξομολογήθηκε: «Μπορεί να είμαι, εγώ προσωπικά, λάτρης του παραδοσιακού βιβλίου αλλά είναι χρόνια τώρα που τα βιβλία στο σπίτι μου έχουν επιβάλλει με καταπιεστικό τρόπο την υλική παρουσία τους. Κι όσο κι αν προσφέρω σε βιβλιοθήκες, συλλόγους σε σχολεία, πάντα τα νεοερχόμενα είναι περισσότερα – σιγά-σιγά και μεγάλες βιβλιοθήκες των δήμων αρνούνται να δέχονται δωρεές βιβλίων που πιάνουν χώρο».
Ο συγγραφέας-κριτικός τόνισε πως «Σαφέστατα στρέφω τη ματιά μου προς το μέλλον. Δεν θέλω να εμποδίσω την εξέλιξή του. Θέλω όμως να επεμβαίνω στη διατήρηση των αξιών του διαφωτισμού. Των αξιών που διαμόρφωσαν τον πολιτισμό μας. Στην ουσία, αυτό που με ενδιαφέρει είναι να συνεχίσει να υπάρχει στον άνθρωπο η ανάγκη της αφήγησης. Συγγράφω και διαβάζω είναι δύο όψεις αυτής της ανάγκης. Αυτή διπλή ανάγκη, κάποτε υλοποιείτο με το χάραγμα συμβόλων πάνω στους βράχους των σπηλαίων. Αργότερα με προτάσεις που χαράσσονταν σε πλάκες, με μελάνη σε παπύρους, με τυπογραφικές μηχανές πάνω σε χαρτί. Σήμερα, ίσως αύριο, λέξεις ή εικόνες πάντα πάνω σε οθόνες. Μα πάντα και με κάθε τρόπο, η αφήγηση υπήρχε, υπάρχει, μακάρι και να υπάρχει».
Ευχόμενος στους μεταπτυχιακούς φοιτητές που ορκίστηκαν «καλή σταδιοδρομία», ο κ. Κοντολέων επέλεξε να κλείσει την ομιλία του με τη φράση μίας ξένης συγγραφέως που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή: «Το διάβασμα μάς κάνει όλους μετανάστες».
Συγκίνηση και χειροκροτήματα
Με δυνατές στιγμές και χρήσιμα μηνύματα έκλεισε το συνέδριο του πανεπιστημίου Κρήτης για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, το περασμένο Σαββατοκύριακο στο Ρέθυμνο.
Το απόγευμα του Σαββάτου, η πλατεία Μικρασιατών «πλημμύρισε» από κόσμο και … συναισθήματα στην ορκωμοσία των μεταπτυχιακών φοιτητών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ό,τι στέρησε και «πάγωσε» η πανδημία τα τελευταία χρόνια, κατάφερε να χωρέσει σε μία πολύ όμορφη και «ζεστή» τελετή: Χειροκροτήματα κι επευφημίες που εναλλάσσονταν με δάκρυα χαράς, ενόσω τα φωτογραφικά φλας άστραπταν για να απαθανατίσουν τη δύναμη των στιγμών!
Ο υπεύθυνος του συνεδρίου Παναγιώτης Αναστασιάδης, καθηγητής του Παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του πανεπιστημίου Κρήτης, θέλησε να ευχαριστήσει δημοσίως τους οικείους των περίπου 90 ατόμων που ορκίστηκαν για τη στήριξη που τους παρείχαν «για να βρίσκονται εδώ σήμερα».
Η βραδιά είχε και έντονο μουσικό-παραδοσιακό σκέλος, το οποίο ανέλαβε το Λύκειο Ελληνίδων Ρεθύμνου, η ορχήστρα του Δημοτικού Ωδείου του δήμου Ρεθύμνου και το Μουσικό σχήμα των φοιτητών.
Το συνέδριο ολοκληρώθηκε το πρωί της Κυριακής στην Πανεπιστημιούπολη του Γάλλου, με ομιλίες της κ. Ευαγγελίας (Γκέλης) Μανούσου, καθηγήτριας – συμβούλου στο ΕΑΠ, της κ. Άννας Μπαστάκη, ιδρύτριας Μινωικού Θεάτρου, του κ. Κώστα Γιαννόπουλου, προέδρου ΔΣ του «Χαμόγελου του Παιδιού» και του κ. Μάνου Κοντολέοντος.
