Δυσκολίες για τους ηλικιωμένους και τους στερούμενους τεχνολογικών δεξιοτήτων έρχεται να φέρει το νέο ψηφιακό σύστημα συνταγογραφήσεων του υπουργείου Υγείας, την ώρα που γρίπη και ελλείψεις φαρμάκων σε παιδιατρικές αντιβιώσεις και πενικιλίνη βρίσκονται σε έξαρση
Εντός του 2025 αναμένεται να εφαρμοστεί το νέο σύστημα ηλεκτρονικών συνταγογραφήσεων φαρμάκων στην Ελλάδα, σύμφωνα με το οποίο θα αποστέλλεται κωδικός μίας χρήσης στο κινητό του δικαιούχου κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της συνταγής, όπως προανήγγειλε το φθινόπωρο του 2024, ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης. Το μέτρο θα κληθεί να πατάξει τις παράνομες συνταγογραφήσεις και τις υπερσυνταγογραφήσεις, ενώ θα αντιστοιχεί τα φάρμακα στους πραγματικούς δικαιούχους και θα θέτει περιορισμούς στους γιατρούς, σχετικά με τα σκευάσματα που μπορούν να χορηγούν στους ασθενείς. Παρά τη σωστή κατεύθυνση που υιοθετεί το υπουργείο, το σύστημα «στερείται ρεαλισμού», όπως σχολίασε στα «Ρ.Ν.», ο Κωνσταντίνος Βαρδιάμπασης, πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ρεθύμνου, καθώς απαιτούνται ψηφιακές δεξιότητες και τεχνολογικός εξοπλισμός, που λείπουν από μεγάλο κομμάτι της επαρχίας και των Ελλήνων πολιτών τρίτης ηλικίας. «Φανταστείτε έναν παππού σε ένα χωριό, ο οποίος δεν θα μπορεί να επισκεφτεί τον αγροτικό γιατρό για να συνταγογραφήσει τα φάρμακά του. Στο εξής θα χρειάζεται ένα κινητό ή ένα email, που ενδεχομένως να μην έχει καν και να μην γνωρίζει να τα χειρίζεται», ανέφερε, συμπληρώνοντας, ότι ο φαρμακευτικός κλάδος είναι υπέρμαχος της εξάλειψης των απατών και της άσκησης πειθαρχικών διώξεων σε παραβάτες του συστήματος, αλλά όχι με αυτόν τον «καθολικό, ανέφικτο τρόπο». «Ο παππούς και η γιαγιά αντιμετωπίζουν προβλήματα με την τεχνολογία».
Το νέο σύστημα ηλεκτρονικών συνταγογραφήσεων απαιτεί από τον ασθενή κινητό τηλέφωνο, το οποίο θα εξυπηρετεί ένα σύστημα επιβεβαίωσης μέσω κωδικών μιας χρήσης OTP (One Time Password), παρόμοιο με αυτό που χρησιμοποιείται στις ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές. Ο πολίτης θα λαμβάνει έναν κωδικό μέσω SMS κατά τη συνταγογράφηση φαρμάκων ή εξετάσεων, καθώς και κατά την εκτέλεση των συνταγών, προκειμένου να επιβεβαιώσει ότι αφορά τον ίδιο. Ο κ. Βαρδιάμπασης σχολίασε στα «Ρ.Ν.» τις αντικειμενικές δυσκολίες εφαρμογής του συστήματος στην Ελλάδα: «Στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα ο πληθυσμός είναι ανέφικτο να εφαρμοστεί καθολικά, γιατί πάρα πολλοί συμπολίτες μας, κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι παίρνουν και τα περισσότερα φάρμακα, είτε δεν έχουν κινητό, είτε δεν ξέρουν να χειρίζονται ένα smartphone, είτε δεν έχουν σύνδεση, είτε εξαρτώνται και εξυπηρετούνται από φροντιστές, τα παιδιά τους και κάποιον νοσηλευτή. Εγώ υποστηρίζω την τεχνολογία και την διαχείριση των περιττών δαπανών, ωστόσο πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Πολλές φορές ο παππούς και η γιαγιά αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα τεχνολογικά συστήματα».
Μετά τον εντοπισμό 1.200 γιατρών που εμπλέκονταν σε παράνομες υπερσυνταγογραφήσεις το περασμένο φθινόπωρο, το υπουργείο Υγείας πήρε την απόφαση να θέσει περιορισμούς, για να αποτρέπει τυχόν απάτες και νομοθετικές παραβιάσεις. «Εμείς είμαστε σύμφωνοι με αυτό, με τη λογική ότι κάθε φορά που υπάρχει μία περίπτωση απάτης, την πληρώνουν όλοι οι υπόλοιποι που είναι τυπικοί στις υποχρεώσεις τους. Η απάτη σημαίνει ότι λείπουν χρήματα από το σύστημα. Ζητάμε μάλιστα να μπουν και πρόστιμα και να κινηθούν πειθαρχικές διαδικασίες σε αυτές τις περιπτώσεις» σημείωσε ο κ. Βαρδιάμπασης, αναφέροντας ωστόσο ότι: «Πρόκειται για εξαιρετικά μεμονωμένα περιστατικά, δεν πρέπει να γενικεύεται, γιατί είναι πάρα πολύ σπάνιο».
Τέλος, ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ρεθύμνου πρόσθεσε: «Φανταστείτε έναν παππού σε ένα χωριό, ο οποίος ξαφνικά δεν θα μπορεί να επισκεφτεί τον αγροτικό γιατρό ή να συνταγογραφήσει ένα κινητό ή ένα email, που ενδεχομένως να μην έχει καν και να μην γνωρίζει να τα χειρίζεται. Υπάρχει μία αντικειμενική δυσκολία, ειδικά στη χώρα μας και ειδικά στην επαρχία».
«Περίοδος γρίπης και ελλείψεις σε αναπνευστικά και παιδιατρικές αντιβιώσεις»
Την ίδια ώρα, όπως παρατήρησε ο κ. Βαρδιάμπασης, «Βρισκόμαστε στην περίοδο της γρίπης», με έξαρση των λοιμωδών νόσων και των μεταδοτικών ιώσεων του αναπνευστικού συστήματος και αρκετά θετικά τεστ γρίπης στα φαρμακεία του Ρεθύμνου. Οι ελλείψεις σε καρδιολογικά φάρμακα, ινσουλίνες, πενικιλίνη και αντιψυχωσικά αποτελούν ένα μόνιμο «πονοκέφαλο» φαρμακοποιών και ασθενών, ενώ κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου που διανύουμε αντιμετωπίζεται πρόβλημα στην εκτέλεση συνταγογραφήσεων παιδιατρικών αντιβιώσεων και ορισμένων αναπνευστικών φαρμάκων. «Αφενός, οι προμήθειές μας είναι μειωμένες και αφετέρου υπάρχει έξαρση στη ζήτηση σε ορισμένες κατηγορίες φαρμάκων», ανέφερε ο κ. Βαρδιάμπασης. Επιπλέον, ως «πολυτέλεια» θα έπρεπε να θεωρούνται τα φαρμακευτικά σκευάσματα για αρκετούς ανασφάλιστους συμπολίτες μας, με τον κ. Βαρδιάμπαση να εκτιμά ότι οι αλλαγές στις ασφαλιστικές κατηγορίες του 2025 θα αυξήσουν ακόμα περισσότερο τον αριθμό των πολιτών που δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε συνταγογραφήσεις και διαγνωστικές εξετάσεις από ιδιώτες γιατρούς.
Η χειμερινή περίοδος έφερε κρύο και μαζικές συγκεντρώσεις του κόσμου λόγω των εορτών, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα θετικά τεστ σε γρίπη, την ώρα που οι φαρμακοποιοί καταγράφουν και ορισμένα θετικά τεστ κορονοϊού. Ο κ. Βαρδιάμπασης ανέφερε: «Έχουμε έξαρση των λοιμωδών νόσων και των μεταδοτικών ιώσεων του αναπνευστικού συστήματος. Στα φαρμακεία βγάζουμε αρκετά θετικά τεστ στη γρίπη, δηλαδή έρχονται άνθρωποι με συμπτωματολογία κρυολογήματος, που παραπέμπει στα συμπτώματα της γρίπης. Παρατηρούνται και θετικά τεστ κόβιντ, αλλά πρόκειται κατά κόρον για την περίοδο της γρίπης. Συνήθως βλέπουμε γρίπη Α, σπανιότερα γρίπη Β».
Τέλος, όσον αφορά τις ελλείψεις φαρμάκων, ορισμένα ανεπίλυτα προβλήματα συνεχίζουν να υφίστανται, με τα περιορισμένα αποθέματα και την αυξημένη ζήτηση να καθιστούν ελλειπτικά τα σκευάσματα σε πενικιλίνη, αναπνευστικά φάρμακα και παιδιατρικές αντιβιώσεις, όπως ανέφερε ο κ. Βαρδιάμπασης: «Αυτήν την περίοδο είναι κλειστή η φαρμακοβιομηχανία λόγω των εορτών και καλούμαστε να λειτουργήσουμε με το υφιστάμενο απόθεμα σε φάρμακα για τους καρδιοπαθείς και τους διαβητικούς, άρα κορυφώνεται και το ζήτημα των ελλείψεων. Αφενός, οι προμήθειές μας είναι μειωμένες και αφετέρου υπάρχει έξαρση στη ζήτηση σε ορισμένες κατηγορίες φαρμάκων, όπως είναι τα αναπνευστικά. Στα αντιβιοτικά υπάρχει μία σταθερή έλλειψη, κυρίως της πενικιλίνης. Όταν υπάρχει έξαρση λοιμώξεων του αναπνευστικού αντιμετωπίζουμε μεγαλύτερο πρόβλημα στο να καλύψουμε και τις συγκεκριμένες συνταγογραφήσεις, κυρίως στις παιδιατρικές αντιβιώσεις. Υπάρχει μόνιμο πρόβλημα σε καρδιολογικά φάρμακα, ινσουλίνες και αντιψυχωσικά. Οι ελλείψεις είναι γενικά ένα μόνιμο πρόβλημα».
«Περισσότεροι ανασφάλιστοι πολίτες μέσα στο 2025»
Οι σημαντικές αυξήσεις των ασφαλιστικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, που έχουν τεθεί σε ισχύ από την αρχή του νέου έτους οδηγούν αναπόφευκτα σε περισσότερους ανασφάλιστους Έλληνες πολίτες, οι οποίοι στερούνται πρόσβαση σε συνταγογραφήσεις και καλούνται να πληρώσουν ολόκληρο το κόστος των φαρμάκων. Παράλληλα, οι ανασφάλιστοι αποκλείονται από διαγνωστικές εξετάσεις σε ιδιώτες γιατρούς, ένα φαινόμενο που παρατηρεί ο φαρμακευτικός κλάδος να εμφανίζεται ολοένα και συχνότερα, σύμφωνα με τον κ. Βαρδιάμπαση: «Το ζήτημα με τους ανασφάλιστους αναμένεται να ενταθεί ακόμα περισσότερο το 2025, λόγω της αλλαγής της ασφαλιστικής κατηγορίας, κυρίως για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Πάρα πολλοί συμπολίτες μας αδυνατούν να καταβάλλουν τις αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές τους και πλέον σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία του υπουργείου Υγείας δεν μπορούν να συνταγογραφήσουν ούτε φάρμακα, ούτε διαγνωστικές εξετάσεις σε ιδιώτη γιατρό. Μπορούν να απευθυνθούν μόνο σε δημόσιο γιατρό, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να κατευθυνθούν στο υποστελεχωμένο νοσοκομείο, με 1-2 παθολόγους, άρα αυτοί επιβαρύνονται εξ ολοκλήρου και από τον ιδιώτη γιατρό, αλλά και από τη συνολική αξία των φαρμάκων».