Το έργο έχει προϋπολογιστεί σε 21 εκ. ευρώ και αναμένεται ο φάκελος να υποβληθεί προς ένταξη σε αντίστοιχο χρηματοδοτικό άξονα που θα ανοίξει το επόμενο διάστημα
Θετική κατά πλειοψηφία ήταν η χθεσινή απόφαση – γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου Ρεθύμνου για τη μελέτη οριοθέτησης και διευθέτησης του Πλατανιανού Ποταμού. Μια μελέτη που υλοποιήθηκε με κονδύλια της περιφέρειας Κρήτης και πλέον βρίσκεται στο τελικό στάδιο ωριμότητας, καθώς είναι η πρώτη από τις συνολικά τέσσερις που υλοποιούνται στον δήμο Ρεθύμνου (έξι σε επίπεδο νομού), που θα υποβληθεί προς ένταξη σε χρηματοδοτικό άξονα αντιπλημμυρικής προστασίας που θα ανοίξει το προσεχές διάστημα.
Πρόκειται για ένα έργο υψίστης σημασίας, μιας και αφορά μια περιοχή που πολύ συχνά βρίσκεται στο έλεος των έντονων καιρικών φαινομένων, ενώ ο προϋπολογισμός του σχεδιαζόμενου έργου στον Πλατανιανό Ποταμό ξεπερνά τα 20 εκ. ευρώ.
Στη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης παραβρέθηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο η αντιπεριφερειάρχης Μαρία Λιονή, η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Ελένη Ρανουτσάκη και η μηχανικός της υπηρεσίας Σταματούλα Καρκαλέτση, ενώ μέσω skype παρενέβη και ο μελετητής του έργου κ. Σοφιανός.
Οι μελετητές ανέλυσαν όλα όσα προβλέπονται στη μελέτη του έργου και τα τεχνικά χαρακτηριστικά, ενώ απάντησαν σε απορίες δημοτικών συμβούλων και κατοίκων.
Ωστόσο στη διάρκεια της συνεδρίασης τόσο ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Μανούσος Μανουσογιάννης όσο και η κ. Καζίλα, βιολόγος, τόνισαν πως η μελέτη του έργου δεν είναι φιλοπεριβαλλοντική, εκφράζοντας τις αντιρρήσεις τους.
Ανοίγοντας τη χθεσινή συζήτηση, ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργης Μαρινάκης, ευχαρίστησε την αντιπεριφέρεια για την προτεραιότητα που δίδει στα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, τονίζοντας ότι είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι υπάρχει ένα «οπλοστάσιο μελετών» που είναι το βασικότερο βήμα για τη χρηματοδότηση των αναγκαίων έργων. Όπως πρόσθεσε, συνολικά τα κονδύλια που διέθεσε η περιφέρεια Κρήτης για μελέτες αντιπλημμυρικής προστασίας περιοχών του Ρεθύμνου ανέρχονται σε 9.5 εκ. ευρώ και σημείωσε ότι: «Πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις ώστε οι μελέτες να φτάσουν στο στάδιο τελικής ωριμότητας. Δεν πρέπει να καθυστερούμε με διάφορες αιτιάσεις. Το έργο που προβλέπεται στον Πλατανιά είναι της τάξεως πλέον των 21 εκ. ευρώ.
Δηλαδή είναι το τεχνικό πρόγραμμα του δήμου ακριβώς 30 χρόνων. Άρα θέλει χρηματοδοτήσεις από την κεντρική πολιτεία για να μπορέσουμε να τα υλοποιήσουμε» είπε και πρόσθεσε ότι: «Τα έργα που έχουν σχεδιαστεί να γίνουν αντιμετωπίζουν όλα τα πλημμυρικά φαινόμενα που είχαν συμβεί το 2019 και ακόμα περισσότερα. Το σχεδιαζόμενο έργο δίδει τη δυνατότητα να αντέξει η περιοχή σε 465 κυβικά νερού ανά δευτερόλεπτο. Δηλαδή τεράστιες ποσότητες. Η ανθεκτικότητα των υποδομών είναι πάνω από αυτό που συνέβη. Αφορά και το μέλλον όχι μόνο ότι έχει συμβεί μέχρι σήμερα».
Όπως πρόσθεσε κατά την πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Γεράνι ενεχείρισε στον κ. Μητσοτάκη υπόμνημα, στο οποίο αναφέρεται στην επιτακτική ανάγκη πρόβλεψης χρηματοδοτήσεων για τη θωράκιση του δήμου με έμφαση στο ανατολικό μέτωπο του δήμου.
Λιονή: Προτεραιότητα για την Αντιπεριφέρεια η αντιπλημμυρική προστασία του νομού
Η αντιπεριφερειάρχης Μαρία Λιονή στην τοποθέτηση στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, επεσήμανε πως προτεραιότητα για την Αντιπεριφέρεια αποτελεί η αντιπλημμυρική θωράκιση όλων των περιοχών του νομού. Όπως είπε, έχουν διατεθεί 9,5 εκ. ευρώ για τις μελέτες έργων που αφορούσαν στη διευθέτηση οριοθέτηση των ποταμών, ενώ το κόστος των έργων ξεπερνά τα 100 εκ. ευρώ.
Στο τελικό στάδιο ωριμότητας βρίσκεται η μελέτη που αφορά στον Πλατανιά ποταμό έργο του οποίου το κόστος ανέρχεται σε 21 εκ. ευρώ, ενώ είναι κρίσιμο να ολοκληρωθεί η διαδικασία των αδειοδοτήσεων, καθώς όπως είπε το προσεχές διάστημα θα ανοίξει χρηματοδοτικό εργαλείο για αντιπλημμυρικά έργα, στο οποίο θα υποβληθεί ο φάκελος για τον Πλατανιά Ποταμό κατά προτεραιότητα.
Μεταξύ άλλων η κ. Λιονή, στη συνεδρίαση του Δ.Σ Ρεθύμνου, ανέφερε: «Τόσο για το Ρέθυμνο, όσο και για ολόκληρη την Κρήτη όταν αναλάβαμε 1 Ιανουαρίου του 2011 ως περιφέρεια, – που δεν είχαμε τότε την αρμοδιότητα για όλα τα ρέματα, τους ποταμούς κ.λπ., – δυστυχώς δεν βρήκαμε καμία μελέτη έτοιμη ώστε να μπορέσουμε μετά από επικαιροποίηση να την εντάξουμε σε κάποιο χρηματοδοτικό εργαλείο. Έπειτα, πέσαμε στην οικονομική κρίση. Δεν υπήρχαν χρηματοδοτήσεις για κανέναν ΟΤΑ, ούτε για τον πρώτο, ούτε για τον δεύτερο βαθμό. Μέχρι που ήρθε το έτος 2019 και μετά το 2020, που είχαμε τις μεγάλες καταστροφές εδώ στην Κρήτη και κυρίως στη δυτική Κρήτη. Αναφέρομαι στις μεγάλες καταστροφές των Χανίων και μετά του Ρεθύμνου, που το 2019 πλημμύρισε ο Πλατανιανός ποταμός με παρά πολλές και αρκετά μεγάλες καταστροφές σε επιχειρήσεις, σε σπίτια – και όχι μόνο ο Πλατανιανός ποταμός -. Είχαμε θέματα και με τον Πηγιανό ποταμό και γενικά με τον Γεροποταμό στον Μυλοπόταμο, έτσι γενικά είχαμε μεγάλα θέματα στον νόμο. Οι τότε μηχανικοί που ήρθαν έβγαλαν μια ζημιά 55 εκ. ευρώ τα οποία μας απεστάλησαν (περασμένα στο ΦΕΚ), όχι όλα μαζί, όμως όλα ήταν δεσμευμένα για το Ρέθυμνο. Ήταν μια πολύ μεγάλη ευκαιρία τότε, αφού είχαμε συζήτηση με τις τεχνικές μας υπηρεσίες. Ειδικά τέτοιες μελέτες ήταν πανάκριβες. Είπαμε μιας που έχουμε τώρα τα χρήματα παρόλο που οι ανάγκες ήταν αυξημένες και μεγάλες πρέπει ένα κομμάτι από τα χρήματα αυτά – περίπου τα 10 εκ. ευρώ – να φύγουν από έργα και να πάνε στις μελέτες. Είπαμε ότι πρέπει να αφήσουμε στο Ρέθυμνο μια μεγάλη παρακαταθήκη, να κάνουμε μελέτες για αντιπλημμυρικά, γιατί από εδώ και πέρα προμηνύεται πολύ δύσκολο το περιβάλλον σε ο,τι αφορά στις κλιματολογικές συνθήκες και δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα, παρά του ότι υπάρχει πολύ μεγάλη ανάγκη. Πήγαμε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος στις μελέτες και με της απευθείας ανάθεσης και όχι με τη δημοπράτηση γιατί ακόμη θα ήμασταν στις δημοπρατήσεις. Μιλάμε για τους τέσσερις ποταμούς που τους αναθέσαμε στα όρια του δήμου Ρεθύμνου και είναι όλοι ανατολικά γιατί εκεί έχουμε τα μεγάλα προβλήματα. Το πρώτο που αναθέσαμε ήταν ο Πλατανιάς που η μελέτη ήταν της τάξης 2.406.000 ευρώ, του Πηγιανού ποταμού η μελέτη είναι 1.996.000 ευρώ, ο Αρκάδιωτης 1.237.000 ευρώ και το ρέμα στο Αρσάνι 944.000 ευρώ. Δηλαδή γύρω στα 7 εκ. είναι μόνο για τον δήμο Ρεθύμνου, γιατί είναι επικίνδυνα ποτάμια και γιατί δημιουργούν το θέμα. Ο Πλατανιανός ποταμός ανατέθηκε στον οικονομικό φορέα «Σοφιός, Σύμβουλοι, Μηχανικοί ΑΕ, Έρασμος Σύμβουλοι Μηχανικοί ΕΠΕ και Τσιμπισκάκης Ματθαίος του Γεωργίου». Για κάθε μια μελέτη ένα μελετητικό γραφείο από το Ρέθυμνο υπέγραφε για τα τοπογραφικά. Μετά από εμάς ανέθεσε όλη η περιφέρεια, όλες οι ενότητες. Έχει σημασία ο χρόνος γιατί θα ανοίξει άξονας για αντιπλημμυρικά έργα. Πάντως είναι σε μια συζήτηση ο περιφερειάρχης έτσι ώστε να δούμε τι μας αναλογεί σαν Ρέθυμνο. Θα συζητήσουμε με κάθε δήμο ποια είναι η προτεραιότητα. Για εμάς ήταν ο Πλατανιανός ποταμός και ο Πηγιανός εκ δεύτερου. Ο Πλατανιανός γιατί γνωρίζουμε ότι πέφτει και το Φράγμα Ποταμών. Τα έργα είναι πάνω από 22 εκ. ευρώ για το καθένα από αυτά τα ποτάμια. Το κόστος των έργων σε όλο τον νομό είναι γύρω στα 90 εκ. Ο φάκελος του Πλατανιανού περιέχει την προμελέτη των υδραυλικών έργων, τον φάκελο της οριοθέτησης και τη μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Παραδόθηκε εμπρόθεσμα από τον μελετητή, ελέγχθηκε από την υπηρεσία, έχει παραληφθεί, έχει υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία της ΠΕΧΟ της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης και τώρα είμαστε στη φάση της διαβούλευσης. Θα περάσει δηλαδή με γνωμοδότηση από το δημοτικό συμβούλιο, θα συζητηθεί στην επιτροπή περιβάλλοντος της περιφέρειας να γνωμοδοτήσει και εκεί και μετά θα πάει στην Αποκεντρωμένη διοίκηση. Η μελέτη αφορά τα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης της ευρύτερης περιοχής της εκβολής του ποταμού. Στη μελέτη λοιπόν περιλαμβάνεται η διευθέτηση του ρέματος Πλατάνια σε μήκος 2,1 χλμ., δηλαδή μέχρι τις εκβολές του στη θάλασσα, και το συμβάλλων αυτό ρέμα του Αγίου Μάρκου σε μήκος περίπου 1 χλμ. Οπότε γύρω στα 3,1 χλμ είναι η διευθέτηση του Πλατανιανού. Για περισσότερες λεπτομέρειες όλα αυτά έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα διαβούλευσης της περιφέρειας και έχει δημοσιευτεί η ανάρτηση στον τοπικό τύπο. Αναρτήθηκε αρχές Μαΐου. Μετά την έκδοση των περιβαλλοντικών όρων από την Αποκεντρωμένη η απόφαση αυτή θα εκδοθεί σε ΦΕΚ και μετά εμείς ως φορέας θα δώσουμε εντολή για την οριστική μελέτη, η οποία έχει κάποιες λεπτομέρειες, δηλαδή στην ουσία θα έχει τελειώσει η μελέτη και θα έχουμε λιγότερο χρονικό διάστημα από δύο μήνες και τελειώνουμε. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε πρώτα τον Πλατανιανό και έπειτα τον Πηγιανό και στη συνέχεια τον Αρσανιώτη και τον Αρκαδιώτη για χρηματοδοτήσεις. Πάντως τελειώνει πρώτος ο Πλατανιανός ποταμός.
Η αντιπεριφερειάρχης διευκρίνισε ότι το σχεδιαζόμενο έργο έλαβε υπόψη τις ζημιές στο δέλτα του Πλατανιανού που ήταν 1 χλμ. και τώρα είναι κάποια λίγα μέτρα.
Η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της ΠΕΡ Ελένη Ρανουτσάκη συμπλήρωσε ότι: «Απομένει λίγος χρόνος για την υποβολή του φακέλου στο χρηματοδοτικό εργαλείο που θα ανοίξει. Είναι ελάχιστες οι μελέτες που είναι σε αυτό το στάδιο ωριμότητας όπως η δική μας και οι ελπίδες για χρηματοδότηση είναι πολύ μεγάλες».
Για τα τεχνικά χαρακτηριστικά μίλησε η Καρκαλέτση, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι το μήκος οριοθέτησης από την εκβολή έως το φαράγγι Πρασών 2,1 χλμ. η λεκάνη απορροής υπολογίστηκε 117 τετραγωνικά χλμ. και η παροχή σχεδιασμού για 50 χρόνια αντιστοιχεί σε βροχή 81 ετών υπολογίστηκε σε 430 κυβικά το δευτερόλεπτο.
Θετικά γνωμοδότησε η Ε. Κουτσαλεδάκη – Αρνητικός ο Μ. Μανουσογιάννης
Θετικά ψήφισε η επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης του δήμου Ρεθύμνης Ειρήνη Κουτσαλεδάκη, τονίζοντας ότι σωστά έπραξε η περιφέρεια να μεριμνήσει για όλους τους ποταμούς να γίνει η οριοθέτηση και η διευθέτηση. «Ευχόμαστε αυτή η προσπάθεια να εξελιχτεί και σε εξεύρεση χρηματοδοτικών αξόνων όσον αφορά την κατασκευή του έργου που ανακουφίζει και προστατεύει περιούσιες και ανθρώπινες ζωές. Το κόστος είναι 21 εκ. ευρώ και μετά από τη μελέτη αυτή και τη παρουσίαση και την καταγραφή των λύσεων ψηφίζουμε θετικά, αρκεί βέβαια να τηρηθούν και οι δεσμεύσεις που αναγράφονται μέσα στη μελέτη ΜΠΕ. Υπάρχουν δεσμεύσεις περιβαλλοντικές όπως για παράδειγμα πριν από τη έναρξη των εργασιών να ειδοποιούνται Εφορείες Αρχαιοτήτων, να αποφεύγεται η όχληση περιοχών, να γίνει περίφραξη του εργοταξίου, ο ανάδοχος να αναλάβει μέτρα πυροπροστασίας εγκαταστάσεων, να σεβαστεί τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής. Ο φορέας του έργου δηλαδή η περιφέρεια οφείλει να μεριμνήσει για τη συντήρηση του έργου, και της βλάστησης που θα φυτεύει μετά την ολοκλήρωση του εργοταξίου. Επίσης στη ΜΠΕ ιδιαίτερη μνεία γίνεται στον συσχετισμό του έργου με άλλα έργα της περιοχής, όπως ο ταμιευτήρας αξιοποίησης του Φράγματος Ποταμών και το έργο αναβάθμισης του ΒΟΑΚ και σε κλειστό αυτοκινητόδρομο. Ευχόμαστε να αγκαλιάσει η περιφέρεια τους άξονες χρηματοδότησης ώστε αυτά που τώρα είναι στα χαρτιά, να πραγματοποιηθούν και στην κατασκευή, χωρίς να σημαίνει ότι το έργο αυτό λόγω κλιματικής αλλαγής δεν θα θέλει επικαιροποίηση και να υπάρχει ανά πάσα ώρα και στιγμή παρακολούθηση».
Αρνητικός ήταν ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης του δήμου Ρεθύμνου Μανούσος Μανουσογιάννης ο οποίος τόνισε ότι η μελέτη είναι αντιπεριβαλλοντική.
«Τα έργα προστασίας από τις πλημμύρες και φυσικές καταστροφές ήταν και είναι πρώτα στην ιεράρχηση για μας. Είναι όμως η πολιτική κόστους οφέλους της ΕΕ, των κυβερνήσεων και τοπικών και περιφερειακών αρχών που στον βωμό αυτή της πολιτικής, αφήνει απροστάτευτη τη ζωή και το βιος του λαού και αυτό αποδείχτηκε στη Μάντρα στη Θεσσαλία και στην Κρήτη. Θεωρούμε ότι είναι πρωτίστως πολιτικό το θέμα» είπε.
Ο κ. Μανουσογιάννης αναφέρθηκε στις καταπατήσεις που έχουν γίνει εδώ και δεκαετίες στον Πλατανιανό Ποταμό, τονίζοντας ότι: «Ακούσαμε να λέγεται ότι όλοι μαζί τον καταπατήσαμε το ποταμό και ότι όλοι φταίμε. Δεν φταίμε όλοι. Δεν ελήφθη καμιά πρωτοβουλία αυτοί που τον έχουν καταπατήσει να συνετιστούν». Παράλληλα αναφέρθηκε σε μια αναγνωριστική μελέτη που παρήγγειλλαν ιδιοκτήτες ενός μικρού ξενοδοχείου που πλημμυρίζει και συνέχισε λέγοντας ότι: «Το έργο στέλνει λάθος μήνυμα σε επίδοξους καταπατητές. Υποβάθμιζε οικιστικά μια αναπτυσσόμενη περιοχή καθώς αντί να αξιοποιεί την ευλογία του νερού για να ομορφύνει και να ενισχύσει το πράσινό της, προβλέπει ένα τεράστιο καταπότι με μπετά που θα περισσεύουν. Η μελέτη είναι αντιπεριβαλλοντική. Δεν αξιοποιεί φυσικές λειτουργίες του ρέματος και την παρόχθια βλάστηση και με εργαλείο τα μπετά μάχεται τη φύση».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο θέμα της παροχέτευσης ομβρίων – μελέτη την οποία θα αναλάβει να υλοποιήσει ο δήμος Ρεθύμνου, τονίζοντας ότι: «Θα οδηγηθούμε με παροχέτευση στη θάλασσα με αντιστοίχους αγωγούς που θα κοστίσει ακριβά».
Καταλήγοντας ο Μανουσογιάννης είπε: «Λέμε ναι σε μια πραγματική αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής που σέβεται τα ιστορικά όρια του ποταμού και λέμε όχι στο να βρεθούν προφάσεις και δικαιολογίες να μη γίνει τίποτα και λέμε όχι στο να γίνει ένα έργο που βιάζει τον άνθρωπο τον ποταμό και το φυσικό και δομημένο περιβάλλον».
Ο μελετητής κ. Σοφιανός απαντώντας σε όσα ακουστήκαν περί καταπατήσεων εξήγησε: «Εμείς δεν θεωρήσαμε δεδομένη την υφιστάμενη κατάσταση. Βάλαμε το πλάτος που χρειάζεται για να γίνει το αντιπλημμυρικό έργο. Δεν στρίψαμε το ποτάμι για να μην μπει σε χωράφι ή σε καταπατημένη έκταση. Πήραμε το τεχνικά απαραίτητο. Όταν μελετήσαμε την περιοχή δεν ξέραμε το Κτηματολόγιο. Σε κάποια σημεία έχει καταπατήσεις σε ιδιοκτησίες που κάποιοι θεωρούν ότι είναι δικές τους. Εγώ ξεκαθαρίζω ότι εμείς πρώτα σχεδιάσαμε το έργο και μετά θα πάει ο μελετητής να κάνει κινηματογράφηση για να φανεί αν χρειάζεται κάποια απαλλοτρίωση. Πάντως είναι πολύ μικρές αυτές οι εκτάσεις δεν υπάρχει θέμα» είπε.
Η κ. Λιονή απαντώντας στη τοποθέτηση του κ. Μανουσογιάννη που χαρακτήρισε τη μελέτη αντιπεριβαλλοντική, επανέλαβε ότι εξαρχής η ίδια είχε μιλήσει για τις καταπατήσεις επί του ποταμού. Αναφέρθηκε σε περιπτώσεις πολιτών που έφταναν στην Αντιπεριφέρεια και είχαν οικοδομική άδεια για το σπίτι τους. Επανέλαβε ότι χατίρια δεν γίνονται σε κανέναν. Τόνισε ότι η περιφέρεια έχει διαθέσει 10 εκ. ευρώ για καθαρισμούς και μετά τον καθαρισμό πολίτες συνεχίζουν να πετάνε ζώα και μπάζα. Και ακόμα πρόσθεσε ότι η αντιπεριφέρεια διέθεσε 10 εκ. ευρώ για τις μελέτες αντιπλημμυρικής προστασίας. Επιεκελιοντας ότι το μήκος των ποταμών είναι 220 χλμ. και δεν είναι δυνατόν οι καθαρισμοί να γίνονται με τα χέρια.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Γ. Μαρινάκης κλείνοντας τη συζήτηση, τόνισε ότι: «Θα ακούγαμε τον αντίλογο αν μιλούσαμε για περίπτωση περιοχής που τώρα οργανώνεται. Τα δεδομένα υπάρχουν και με βάση την πραγματική κατάσταση, μελέτησαν οι μελετητές. Ρεαλιστικά. Πρέπει σε σύντομο χρόνο να έχουμε κάνει αυτά που απαιτούνται. Είμαστε ευχαριστημένοι πάρα πολύ που υπάρχει δυνατότητα να διεκδικήσουμε επιτέλους μια χρήσιμη χρηματοδότηση για μια κρίσιμη περιοχή».
Ο Γ. Μαρινάκης ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλλαν στη χρηματοδότηση, υλοποίηση και ωρίμανση της μελέτης, ενώ παρέπεμψε στη δικαιοσύνη εκείνους που θεωρούν ότι η μελέτη είναι παράνομη, τονίζοντας ότι οι αποφάσεις του ΣΤΕ αναστέλλουν έργα ή επισφραγίζουν τη νομιμότητα έργων.
