Δυναμικό ήταν το ξεκίνημα της τουριστικής σεζόν 2023, καθώς η τάση ανάκαμψης ενισχύθηκε κατά τους χειμερινούς μήνες (Δεκέμβριο 2022 – Φεβρουάριο 2023), με τις αφίξεις εξωτερικού να καλύπτουν το 98% του 2019 (σε σχέση με κάλυψη 92% το φθινόπωρο 2022 και 89% το καλοκαίρι 2022). Σημειώνεται ότι η οριακή υστέρηση που παραμένει οφείλεται στις ασθενείς επιδόσεις των οδικών αφίξεων (-22% έναντι του 2019), καθώς οι αεροπορικές αφίξεις έχουν ήδη υπερβεί τα προ-πανδημίας επίπεδα.
Σε αυτό το περιβάλλον, τα ελληνικά ξενοδοχεία (με οδηγό τα νησιά), αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 19% σε αποπληθωρισμένους όρους τους χειμερινούς μήνες (έναντι του 2019), κυρίως μέσω αυξημένου εύρους και ποιότητας υπηρεσιών. Οριακά ενισχύθηκε το μερίδιο της Ελλάδας στη μεσογειακή αγορά, με τον χειμώνα να παραμένει εξαιρετικά χαμηλή περίοδος για τον ελληνικό τουρισμό (με μόλις το 2% των διανυκτερεύσεων έτους, έναντι 15% για τις μεσογειακές χώρες). Τα παραπάνω επισημαίνει η οικονομική ανάλυση της Εθνικής τράπεζας η οποία επισημαίνει ότι τα σημάδια παραμένουν θετικά για την τρέχουσα τουριστική περίοδο.
Βασικό εύρημα της ανάλυσης που δημοσιεύει η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας είναι ότι τα ελληνικά ξενοδοχεία επιβεβαιώνουν το θετικό κλίμα, διατηρώντας προσδοκίες για αναπτυξιακή υπεροχή τόσο για το 2023 όσο και για την επόμενη τριετία.
Σε αυτό σύμφωνα με τη μελέτη συνηγορούν στοιχεία όπως:
– Η ενισχυμένη επίδοση του διμήνου Φεβρουαρίου – Μαρτίου σε όρους i) ισοζυγίου καθαρών προσλήψεων σε ξενοδοχεία (υψηλό 20ετίας για την περίοδο) και ii) αεροπορικών αφίξεων εξωτερικού (6,5% υψηλότερες του 2019).
– Οι ευνοϊκοί για την Ελλάδα πρόδρομοι δείκτες τουριστικής δραστηριότητας στο κρίσιμο διάστημα Μαρτίου-Απριλίου όπως i) κρατήσεις πτήσεων (+16% έναντι του 2022 και 12% υψηλότερα των ανταγωνιστών) και ii) κρατήσεις ξενοδοχείων (+27% έναντι του 2022 και 22% υψηλότερα των ανταγωνιστών).
– Οι βελτιωμένες προσδοκίες ζήτησης, όπως αντικατοπτρίζονται στο δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης στις βασικές αγορές, όπου μετά από αλλεπάλληλες κρίσεις (πανδημία, γεωπολιτικές και ενεργειακή κρίση), εμφανίζουν τάση σταδιακής ανάκαμψης.
Επιβεβαιωτικά της επιταχυνόμενης ανάκαμψης του τουριστικού τομέα είναι τα διαθέσιμα στοιχεία αφίξεων και εισπράξεων για τη χειμερινή περίοδο (Δεκέμβριος 2022-Φεβρουάριος 2023), με τις αφίξεις εξωτερικού να καλύπτουν το 98% του χειμώνα 2019-2020 (από 92% το φθινόπωρο και 89% το καλοκαίρι του 2022). Σημειώνεται ότι η βασική στήριξη στην περίοδο προήλθε i) από αεροπορικές αφίξεις (6% υψηλότερες του χειμώνα 2019-2020, έναντι -22% για τις οδικές) και ii) από τις τέσσερις βασικές αγορές προέλευσης (Η.Β., Η.Π.Α., Γερμανία, Γαλλία), οι οποίες αύξησαν τη συμμετοχή τους στο 28% των αφίξεων τον χειμώνα του 2022-2023 (από το 21% το χειμώνα 2019-2020).
Η Εθνική Τράπεζα προχώρησε σε έρευνα πεδίου σε 200 ξενοδοχειακές ΜμΕ προκειμένου να αφουγκραστεί τις προσλαμβάνουσες που δέχονται από την πλευρά της ζήτησης, καθώς και τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές και προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά το 2023, τα ελληνικά ξενοδοχεία εμφανίζονται πιο αισιόδοξα σε σχέση με τον λοιπό επιχειρηματικό τομέα (σε όρους Δείκτη Εμπιστοσύνης), αναμένοντας διπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης (10% έναντι 5%) και συνεπώς προχωρώντας σε επιθετικότερες προσλήψεις και επενδύσεις. Η επεκτατική στρατηγική τους στόχευση επιβεβαιώνεται από την εκτίμησή τους ότι η φετινή αναπτυξιακή τους υπεροχή θα διατηρηθεί σε ορίζοντα τριετίας.
Όπως αναφέρεται στη μελέτη ως κρίσιμη εξωγενή παράμετρο που στηρίζει τον επεκτατικό τους σχεδιασμό αναγνωρίζουν τη βελτίωση των υποδομών που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια (με το 58% του τομέα να αναγνωρίζει σημαντικό όφελος έναντι ⅓ για τις λοιπές επιχειρήσεις). Στον αντίποδα, ως βασικό εμπόδιο στο δρόμο τους αναγνωρίζουν τη δυσκολία εύρεσης προσωπικού (ασκώντας πίεση στα ⅔ του τομέα έναντι ½ των λοιπών ΜμΕ), οδηγώντας σε μισθολογικές αυξήσεις που φθάνουν έως και 20% σε νησιωτικές περιοχές για το 2023.
Στρατηγική
Όσον αφορά τη στρατηγική πολιτικής, ευρεία ήταν η κατανομή των απαντήσεων για την προτεραιότητα που πρέπει να τεθεί, με ορισμένες περιοχές να θέτουν τις υποδομές ως βασική ευκαιρία για την ανάπτυξή τους (π.χ. Κρήτη, Δωδεκάνησα), ενώ άλλες να προτεραιοποιούν την ενίσχυση αεροπορικών συνδέσεων (π.χ. Κυκλάδες) ή την προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού (Πελοπόννησος). Καθώς λοιπόν το τουριστικό προϊόν της χώρας μας δε δείχνει ομοιογενές, η χάραξη των προτεραιοτήτων στρατηγικής είναι σημαντικό να λαμβάνει υπόψιν τις τοπικές ιδιαιτερότητες καθώς και το διαφορετικό επίπεδο ωριμότητας του τουριστικού προϊόντος κάθε περιοχής, ενώ κρίσιμη αναδεικνύεται η κατάρτιση συμπληρωματικών σχεδίων ανάπτυξης ανά περιφέρεια.
Στα στοιχεία μελέτης της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας αναφέρθηκε σε tweet του ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας, τα οποία καταδεικνύουν ισχυρή ανάπτυξη των ξενοδοχείων και των μικρών – μεσαίων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.
Ο κ. Κικίλιας, σε σχετική ανακοίνωση, τονίζει ότι η αναβάθμιση του τουρισμού τα έτη 2022 και 2023 ανοίγει νέες θέσεις εργασίας, παραθέτοντας ότι την περίοδο Φεβρουαρίου – Μαρτίου οι προσλήψεις στα ξενοδοχεία κατέγραψαν υψηλό 20ετίας, ενώ τη χειμερινή περίοδο (Δεκέμβριος 2022 – Φεβρουάριος 2023) τα ξενοδοχεία σημείωσαν σε επίπεδο πωλήσεων αύξηση 32% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019.