Σημαντική η συμμετοχή Μανιατών με επικεφαλής τον δήμαρχο Ανατολικής Μάνης
Σε ατμόσφαιρα συγκίνησης και εθνική περηφάνιας τιμήθηκε και φέτος η 157η επέτειος της δεύτερης καθόδου των Μανιατών Αγωνιστών στην Κρητική Επανάσταση του 1866-1869. Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από τον δήμο Αγίου Βασιλείου, την Ιερά Μονή Αγίου Πνεύματος, την Τοπική Κοινότητα Κισσού και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Κισσού, με τη συμμετοχή των δήμων Αγίου Βασιλείου και Ανατολικής Μάνης και πλήθος προσκυνητών, απογόνων των Κρητικών και Μανιατών Αγωνιστών.
Ιδιαίτερα εντυπωσίασε η συμμετοχή τόσων Λαογραφικών και Παραδοσιακών Ομίλων στις εκδηλώσεις δίνοντας έντονο το στοιχείο της λεβεντιάς που χαρακτήριζε εκείνους τους ημίθεους Κρήτης και Μάνης που σαν ένας άνθρωπος αντιμετώπισαν μια αυτοκρατορία.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν νωρίς το πρωί με Θεία Λειτουργία και Ιερό Μνημόσυνο για τους πεσόντες. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αρχιμανδρίτης π. Βαρθολομαίος, αφού ευχαρίστησε θερμά τις Αρχές και τους παρευρισκόμενους πιστούς, εξέφρασε ιδιαίτερες ευχαριστίες προς τον δήμαρχο Ανατολικής Μάνης κ. Πέτρο Ανδρεάκο, το Σώμα Αποδόσεως Τιμών Μάνης και ολόκληρη την πολυπληθή αποστολή τους, για την τιμητική τους παρουσία και την αγάπη που έδειξαν προς τον τόπο. Ο Ηγούμενος, με λόγο μεστό και συγκινητικό, εξήρε τον καθοριστικό ρόλο της Εκκλησίας, της οικογένειας και της φιλοπατρίας στη διαμόρφωση ανθρώπων με αξίες και ιδανικά, τονίζοντας ότι σε μια εποχή αμφισβήτησης, οι σταθερές αυτές αποτελούν τον πυρήνα της κοινωνικής και πνευματικής συνοχής. Ακολούθως, η Μονή προσέφερε καφέ και παραδοσιακό πρωινό σε όλους τους παρευρισκόμενους, στα πρότυπα της παροιμιώδους κρητικής φιλοξενίας που εντυπωσίασε κάθε επισκέπτη.
Οι εκδηλώσεις στο μνημείο
Οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν στο Μνημείο Πεσόντων, που βρίσκεται πλησίον της Μονής, όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση, εκφωνήθηκαν ομιλίες και παρουσιάστηκαν παραδοσιακά δρώμενα, με μουσική και χορούς από τους Συλλόγους των Μανιατών και των Κρητικών, αποτίοντας φόρο τιμής στους ήρωες και την ιστορική μνήμη. Στην προσφώνησή και στο καλωσόρισμά της, η αντιδήμαρχος Πολιτισμού του δήμου Αγίου Βασιλείου, κ. Ευαγγελία Γλαμπεδάκη, υποδέχθηκε με λόγια συγκίνησης τους αδελφούς Μανιάτες, απογόνους των ηρωικών αγωνιστών που συμπολέμησαν και θυσιάστηκαν στο πλευρό των Κρητικών,τονίζοντας
«Με βαθιά συγκίνηση και σεβασμό σας καλωσορίζουμε σήμερα εδώ, στην Ιερά Μονή του Αγίου Πνεύματος Κισσού, στους πρόποδες του Κέρδους, για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους ήρωες της Μάχης του Τράχηλα, τιμώντας την 157η επέτειο ενός γεγονότος που υπερβαίνει τον χρόνο και τα όρια της τοπικής ιστορίας. Εδώ, όπου το βουνό έγινε προμαχώνας Ελευθερίας και η πίστη αντλεί δύναμη από τη θυσία, Μανιάτες και Κρητικοί έγιναν ένα σώμα, μία ψυχή, μία ιστορία. Στον Τράχηλα δεν συναντήθηκαν απλώς δυο τόποι, ενώθηκαν δυο ψυχές που φλέγονταν από τα ίδια ιδανικά: Την Ελευθερία, την Τιμή, την Πίστη και τη Φιλοπατρία. Σας υποδεχόμαστε, απόγονοι των γενναίων Μανιατών Αγωνιστών, εκείνων των αντρειωμένων που, υπό την καθοδήγηση του Πετροπουλάκη και των συντρόφων του, εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, πέρασαν τη θάλασσα και ήρθαν στην Κρήτη όχι ως ξένοι, αλλά ως αδελφοί, για να σταθούν πλάι στους Κρητικούς επαναστάτες. Μαζί, με ενότητα ψυχής και καθαρό βλέμμα προς το χρέος, ύψωσαν τη σημαία της Ελευθερίας και πότισαν με το αίμα τους το ιερό χώμα του Τράχηλα. Η παρουσία σας σήμερα εδώ, των απογόνων εκείνων των ηρώων, δεν είναι απλώς μια ιστορική αναδρομή, είναι ζωντανή συνέχεια μιας φλόγας που δεν έσβησε ποτέ. Μαρτυρά πως η τιμή, η λεβεντιά, η ανδρεία και η αδελφοσύνη δεν ανήκουν στο παρελθόν· είναι παρακαταθήκες που εμπνέουν το παρόν και θεμελιώνουν το μέλλον μας. Ο Τράχηλας δεν είναι μόνο τόπος μνήμης, είναι σύμβολο αξιών. Αξιών που σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται η κοινωνία μας: ενότητα, αυταπάρνηση, αλληλεγγύη και αγάπη για την Πατρίδα. Καλώς ήρθατε, λοιπόν, Στο μοναστήρι σας, Στον τόπο που ενώνει Μάνη και Κρήτη, Στον ιερό τόπο όπου το αίμα έγινε όρκος, Και η θυσία έγινε φως που οδηγεί τις γενιές. Καλώς ήρθατε, αδελφοί Μανιάτες. Εδώ όπου η Ιστορία ανασαίνει, Και η Ελευθερία εξακολουθεί να ψιθυρίζει το όνομά σας».
Για το ιστορικό της Επετείου η κεντρική ομιλήτρια δημοσιογράφος κ. Εύα Λαδιά, αναφέρθηκε με ιστορική τεκμηρίωση στα γεγονότα της εποχής, αναδεικνύοντας τη στρατηγική και ηθική σημασία της Μάχης του Τράχηλα για την πορεία του Κρητικού Αγώνα. Είπε συγκεκριμένα: «Ευλαβικοί προσκυνητές στον ιερό αυτό τόπο, πλησιάζουμε σήμερα με τάξη, δυο κυράδες που κρατούν στα χέρια τους τη δόξα της φυλής, να τους καταθέσουμε το σεβασμό μας
Είναι εδώ, σιμά μας και απολαμβάνοντας η μια την παρουσία της άλλης, κινούν ένα οδοιπορικό μνήμης, που πολλές φορές θα προκαλέσει το στεναγμό τους μα και το μοιρολόι τους.
Κι εμείς κρατάμε τη φωνή μας για να τις καμαρώνουμε αυτές και το άκουσμά τους.
Είναι η Μάνη που αναχλιένεται η ψυχή της τηρώντας την καφή της τη Κρήτη Μα θέλει και να μάθει για τα κορώνια της που γίνανε μύρο λεβεντιάς στα χώματα που πατούμε Αυτά που δεν ξαναγύρισαν ποτέ στη μάνα γη. Αυτά που θυσιάστηκαν γιατί δεν άντεχαν στην ζήση τους ν’ ακούν το βογκητό των σκλαβωμένων από όπου και αν ερχόταν.
Έχει όμως και η Κρήτη να ρωτήσει πολλά για τα δικά της παιδιά που διάφορες αιτίες τα έφεραν στη Μάνη.
Γύρω στα 1620 ο Δημήτριος Καλλέργης με τον γιο του Γεώργιο, τον αδελφό του Σιγούντο και τον συγγενή του Γουρδούρο, ρίζωσαν στη Μάνη φτιάχνοντας το χωριό Γωνέα του Κότρωνα Φυγοδικία ήταν το αίτιο που τους ανάγκασε σε αυτοεξορία.
Αυτή την παρουσία της Κρήτης, την νοιώθει έντονα, ο επισκέπτης της Μάνης όταν του δείχνουν τον πύργο των Μπουνιάνων Καλλέργηδων, την καμάρα των Μπακογιαννιάνων το πυργάκι των Πικουλιάνων τα πυργόσπιτα των Παπαδαντωνιάνων και πάει λέγοντας. Γιατί είναι πολλοί αυτοί κι ο χρόνος δεν μας παίρνει να τους αναφέρουμε όλους.
Αυτή η συνύπαρξη θα μπορούσε να δικαιολογήσει την προθυμία των Μανιατών, να σπεύσουν για βοήθεια της Κρήτης στις μεγάλες επαναστάσεις, αν δεν είχαμε στοιχεία ότι η εθελοντική βοήθεια σε απελευθερωτικούς αγώνες ήταν άγραφος νόμος τιμής για τους Μανιάτες. Και τον τήρησαν συμμετέχοντας από το 1840 στις επαναστάσεις Θεσσαλίας, Μακεδονίας Ηπείρου.
Σπεύδανε, με την ίδια φλόγα, να δώσουν φως, όπου κυριαρχούσε το σκοτάδι της σκλαβιάς.
Στην Κρήτη τους έφερε μια υπερκόσμια λάμψη κι ένας εκκωφαντικός κρότος από ένα μοναστήρι το Αρκάδι, που συντάραξε την ανθρωπότητα. Έτσι κι οι Μανιάτες ξεσηκώθηκαν και το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να έχουν έναν άξιο αρχηγό. Και ποιος καλύτερος από τον παλαίμαχο συνταγματάρχη Δημήτριο Πετροπουλάκη από το Γύθειο, με το κορμί γεμάτο από ουλές ενθύμια τραυμάτων από την επανάσταση του 1821 και τη συμμετοχή του στην επανάσταση της Θεσσαλίας. Η προσωπικότητά του ενέπνεε εμπιστοσύνη και το κύρος του, αναμφισβήτητο, ήταν μια εγγύηση για μια αποτελεσματική ηγεσία Μοναδική σκιά στη σκέψη όσων τον εμπιστεύθηκαν ήταν η ηλικία του. Είχε πατήσει τα 76 του χρόνια, αλλά στεκόταν ακόμα ρωμαλέος, φορώντας τη φουστανέλα του, τις κόκκινες περικνημίδες και το φέσι με τη φούντα, που έπεφτε στους ώμους του. Αν και προχωρούσε με μια μικρή κλήση του κορμιού στο πλάι, εντούτοις υπερείχε σε μπόι αυτών που τον συνόδευαν, μας πληροφορεί ο Ιούλιος Μπαλλώ, που τον σκιαγραφεί περίτεχνα.
Αυτό που αξίζει να τονιστεί είναι ότι ο Πετροπουλάκης ερχόμενος στην Κρήτη να πολεμήσει έφερε μαζί του όλο τον ανθό της οικογενείας του. Εκτός από τον γιο του Λεωνίδα και τα αδέλφια του Αναστάσιο και Μιχαήλ είχε μαζί του και το 16χρονο εγγονό του Γεώργιο. Κι όπως αναφέρει ο Γάλλος εθελοντής της Κρητικής Επανάστασης Φλουράνς «εν Κρήτη εμάχοντο τρεις γενιές Πετροπουλάκηδων, πατήρ, υιός και εγγονός μαζί με τους παράπλευρους κλάδους της οικογένειάς των».
Μέχρι σήμερα, σεβαστό μου ακροατήριο, στεκόμαστε πάντα στα γεγονότα που φωτίζονται από ακραίες πράξεις λεβεντιάς κι όμως πέρα από τον ηρωισμό είναι κι άλλες παράμετροι που αξίζει να προσέξουμε.
Ο Δημήτριος Πετροπουλάκης δεν ήταν μόνον αρχάγγελος στα μετερίζια αλλά και τιτάνας αντίστασης στις προκλήσεις των πολιτικών σκοπιμοτήτων. Δεν πρέπει να του αναγνωρίσουμε μόνο την αγωνιστική του παρουσία στην Κρήτη, αλλά το σθένος της ευθυκρισίας του, να παρακάμψει τα πολιτικά παιγνίδια και να ξεκινήσει τη στρατολόγηση ανδρών, κόντρα στις φήμες που κινδυνολογούσαν και μάλιστα να μαζεύει άνδρες, λίγα μόλις μέτρα από την Οθωμανική πρεσβεία στην Αθήνα. Μάζεψε κόσμο κι από τον Πειραιά, πριν έρθει να συμπληρώσει από τη φάρα του. Και ποιος μπορούσε να αδιαφορήσει στο κάλεσμά του. Σύμφωνα με τον μεγάλο Ρεθεμνιώτη συγγραφέα Παντελή Πρεβελάκη: «Όταν σε κοίταζε, στην ίσια και καθαρή ματιά του μιλούσε ενός λαού η λεβεντιά. Σαν έβανε στα χείλη του τον όρκο: «Μα τις λαβωματιές μου!» σου ερχότανε να γονατίσεις…
Στο καινούριο 21, ας ήτανε φορτωμένος στα χρόνια, ξεσήκωσε τη Φάρα του να την οδηγήσει στην Κρήτη. Ξετύλιξε τη σημαία του, την κάρφωσε καταμεσίς στο μειντάνι: «Όποιος αγαπά την Πατρίδα κι είναι μαζί μου, τώρα θα το δείξει!». Οι Μανιάτες αφήσανε πίσω τους τις φαμελιές τους και τον ακολουθήσανε…. Από την μιαν όψη, η σημαία είχε στοριμένες τις μορφές του Λυκούργου και του Λεωνίδα, των αρχαίων Σπαρτιατών. Από την άλλη ήτανε κεντημένο το «Ή ΤΑΝ Ή ΕΠΙ ΤΑΣ»… Η Κρήτη τους αποδέχτηκε με τα σμπάρα της χαράς. Ο γέροντας έπεσε στα γόνατα και της φίλησε το άγιο χώμα…».
Στα τέλη Νοεμβρίου του 68, ενώ ο αγώνας ψυχορραγούσε, ο λαός στην Κρήτη ήταν αποκαμωμένος από την πείνα και τις δυστυχίες του πολέμου και η ευρωπαϊκή διπλωματία σταθερά προσηλωμένη στο δόγμα της εδαφικής ακεραιότητας της Τουρκίας, η κυβέρνηση Βούλγαρη πιεζόμενη από τις καταστάσεις ξανάστειλε τον Πετροπουλάκη με χίλια ντουφέκια και μπόλικους ζαερέδες να ενισχύσει τον αγώνα. Μεταξύ των εθελοντών ήτανε ο αδελφός του Αναστάσιος, ο γιος του Λεωνίδας και οι εγγονοί του Γεώργιος και Σπυρίδων, συμμετείχαν δηλαδή στο σώμα αυτό τρεις γενιές Πετροπουλάκηδες. Μάλιστα ο Γεώργιος, ο οποίος ήταν ανθυπολοχαγός του Ελληνικού Στρατού, για να συμμετέχει στο εθελοντικό σώμα σκηνοθετήθηκε λιποταξία και κλοπή δύο πυροβόλων του στρατού, προκειμένου ν’ αποστραβώσουν τους ξένους διπλωμάτες στην Αθήνα.
«…Στις 8 του Δεκέμβρη – αναφέρει ο Πρεβελάκης – τραβώντας για το Δουμαργιό, τον Τράχηλα και τον Κισσό, βρεθήκανε μπρος σε χοντρό ασκέρι κι αναγκαστήκανε να παραταχθούνε για μάχη, μέσα σε μια νεροποντή που δεν τους άφηνε να δούνε δυο οργιές πέρα από τη μύτη τους. Κοντά τους σταθήκανε να πολεμήσουνε κάμποσοι Κρητικοί, γερά ντουφέκια, και μερικοί παλιοί εθελοντές, που τους οδηγούσαν ο Μήτσας, ο Ζήκος κι ο Ξανθουδάκης.
Τους Τούρκους τους κυβερνούσανε τέσσερις πασσάδες… Η μάχη βάστηξε κάπου τρεις ώρες. Οι επαναστάτες τσακίσανε, κι οι ζημιές σταθήκανε μεγαλύτερες παρά ποτές. Χώρια από τους σκοτωμένους κι αιχμαλώτους, που φτάξανε τους διακόσιους, ο Κουμιανός ο ξεροπόταμος έπνιξε στο ρέμα του μια δωδεκαριά εθελοντές που πασκίσανε να τον περάσουν…».
Τ’ απομεινάρια από το μπαϊράκι του Πετροπουλάκη συνάχτηκαν στο χωριό Κεραμέ κι αποφάσισαν να τραβήξουν δυτικότερα μέχρι που έφθασαν στον Καλλικράτη Σφακίων, όπου παίχτηκε και η τελευταία πράξη.
Στις μάχες που δόθηκαν στις Βρύσες, στον Κισσό, στον Τράχηλα και την Κρύα Βρύση, οι απώλειες των Μανιατών – φονευθέντων και αιχμαλωτισθέντων – ξεπερνούσαν τους τριακόσιους. Ύστερα από αυτή την απελπιστική κατάσταση έφυγαν από το Ρέθυμνο και κατευθύνθηκαν προς τον Καλλικράτη Σφακίων… Ο Δ. Πετροπουλάκης με τους αξιωματικούς και εθελοντές του υπηρέτησαν ειλικρινά και με γενναιότητα την Κρητική Επανάσταση. Όμως, οι δημιουργηθείσες συγκυρίες τον ανάγκασαν να φύγει πικραμένος από το νησί.
Η μάχη στις 8 του Δεκέμβρη, γνωστή σήμερα ως η μάχη Τράχηλα – Αγίου Πνεύματος ήταν μετά την ολοκαύτωση του Αρκαδίου, η δεύτερη πολύνεκρη συμφορά της μεγάλης Κρητικής Επανάστασης και σήμανε την αρχή για την οριστική λύση του αγώνα.
Αυτή τη μάχη προσκυνούν σήμερα αγκαλιασμένες οι δυο τιμημένες κυράδες της πρεπιάς και του αγώνα η Κρήτη και η Μάνη.
Όση ώρα οι δυο γερόντισσες ανιστορούνε τα παλιά σωπαίνει κι η Ιστορία. Αυτά που είχε να πει τα κατέθεσε στους στρατηλάτες και στους ειδικούς να τα μελετήσουν. Τώρα μόνον ακούει κι αυτή γιατί στα μνημόσυνα πρεπό είναι κανοναρχεί πρώτα η καρδιά, τιμώντας τους νεκρούς και μετά η γνώση για τις αρετές τους.
Ακούει κι αυτή σιωπηλή ενώ από τον Καλλικράτη στέλνει ως εμάς εδώ στον Κισσό, η μνήμη χαιρετισμό με ένα μοιρολόι. Είναι για τους λεβέντες που αγκαλιάζει η Κρήτη εκεί που τους έχει αποθέσει, σε τόπο αιώνιας τιμής. Είναι μοιρολόι και εγκώμιο συνάμα του μεγαλείου τους να θυσιαστούν για ξένη λευτεριά τοις ρήμασι του Λεωνίδα πειθόμενοι:
«Κατά μεριά να κάτσωμεν εμείς οι λυπημένοι
να μαζωχτούν τα δάκρυα μας να γίνουνε ποτάμι,
να κάνουνε νεροσυρμή, να παν στον Κάτου Κόσμο,
για να νιφτούν οι άνιφτοι, να πιουν κι οι διψασμένοι,
να πλύνουν κι οι βεργόλιγνες τα σκουρομάντηλά τους,
να ρίξουν κι οι γραμματικοί νερό στα καλαμάρια
να πλύνουν και τα ρούχα τους οι ματωκυλισμένοι».
Χαιρετισμό απέστειλε και διαβάστηκε ο συντοπίτης υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Ιωάννης Κεφαλογιάννης ενώ ο παρευρισκόμενος πρώην υπουργός ανεξάρτητος βουλευτής Επικρατείας, επίτιμος Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων Ναύαρχος κ. Ευάγγελος Αποστολάκης χαιρέτισε την εκδήλωση τονίζοντας τη σημασία του αγώνα και της θυσίας Κρητών και Μανιατών και τον ρόλο της Μονής.
Ο δήμαρχος Αγίου Βασιλείου, κ. Ιωάννης Ταταράκης, στον χαιρετισμό του, εξέφρασε τη βαθιά συγκίνηση και υπερηφάνειά του για την παρουσία των Μανιατών στον τόπο μας, τονίζοντας ότι η Μάχη του Τράχηλα αποτελεί σύμβολο ενότητας και κοινών αγώνων Κρητών και Μανιατών για την ελευθερία. Υπογράμμισε ότι οι ήρωες εκείνοι πολέμησαν και θυσιάστηκαν για τα ίδια ιδανικά που παραμένουν διαχρονικά ζωντανά , την πίστη, την αξιοπρέπεια και την αγάπη για την πατρίδα. Ο κ. Ταταράκης ευχαρίστησε θερμά τον δήμαρχο Ανατολικής Μάνης, κ. Πέτρο Ανδρεάκο, καθώς και την αποστολή των Μανιατών για την παρουσία τους και τη συγκινητική συμμετοχή τους στις εκδηλώσεις τιμής, τονίζοντας ότι «οι δεσμοί που ενώνουν τη Μάνη και την Κρήτη είναι δεσμοί αίματος και ιστορίας». Παράλληλα, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον Σεβαστό Ηγούμενο της Μονής Αγίου Πνεύματος για την άψογη οργάνωση και τη θερμή φιλοξενία, που ανέδειξαν το πνεύμα ενότητας και σεβασμού προς τους ήρωες της ιστορίας μας.
Στον χαιρετισμό του, ο δήμαρχος Ανατολικής Μάνης, κ. Πέτρος Ανδρεάκος, εξέφρασε τη βαθιά του εκτίμηση προς τον Ηγούμενο της Μονής Αγίου Πνεύματος π. Βαρθολομαίο, εκθειάζοντας τον δυναμισμό και το έργο του. Όπως τόνισε, ο Ηγούμενος διαθέτει το θάρρος και τη δύναμη να μιλά με παρρησία για τις μεγάλες αξίες της πίστης, της οικογένειας και της πατρίδας, αξίες που οικοδομούν ανθρώπους με ιδανικά, σε μια εποχή όπου όλα αμφισβητούνται. Παράλληλα, ο κ. Ανδρεάκος εξέφρασε τις θερμές του ευχαριστίες στον δήμαρχο κ. Ιωάννη Ταταράκη για τη φιλοξενία και τη φιλία των Κρητικών, επισημαίνοντας ότι Μανιάτες και Κρητικοί πορεύονται ενωμένοι από κοινούς αγώνες και ιδανικά. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με ενός λεπτού σιγή, την απόδοση του ύμνου «Τη Υπερμάχω», την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου, και καλλιτεχνικό πρόγραμμα αφιερωμένο στη μνήμη των Ηρώων, με συμμετοχή παραδοσιακών συγκροτημάτων και καλλιτεχνών του δήμου Αγίου Βασιλείου, που με τη μουσική και τους χορούς τους τίμησαν τις ηρωικές μορφές της Ιστορίας. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους: Ο ανεξάρτητος βουλευτής Επικρατείας, τέως υπουργός Εθνικής Άμυνας, Ναύαρχος κ. Ευάγγελος Αποστολάκης, ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης κ. Μιχάλης Βαμβουκας, ο δήμαρχος Αγίου Βασιλείου κ. Ιωάννης Ταταράκης, ο δήμαρχος Ανατολικής Μάνης κ. Πέτρος Ανδρεάκος, ο δήμαρχος Σφακίων κ. Ιωάννης Ζερβός, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του δήμου Αμαρίου κ. Γαλατιος Μοσχονάς, η αντιδήμαρχος Ανατολικής Μάνης κ. Ελένη Δρακουλάκου, ο περιφερειακός σύμβουλος επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης κ. Νικόλαος Μανουσάκης, ο δημοτικός σύμβουλος επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης κ. Θανάσης Χαριτάκης, και άλλοι εκπρόσωποι αρχών.
