Εβδομήντα ένα χρόνια έχουν περάσει από τον προσδιορισμό της δομής του DNA και 21 χρόνια από την αποκωδικοποίησή του και πλέον η επιστήμη έχει μέσω της γενετικής ένα χρήσιμο εργαλείο καθοριστικής σημασίας για τη διάγνωση αλλά και την θεραπεία 7.000 κληρονομικών ασθενειών και άλλων σπάνιων παθήσεων.
Αυτό ανέφερε στα «Ρ.Ν.» ο Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης, ομότιμος καθηγητής Γενετικής και Γενετικής Ανθρώπου, τμήμα Βιολογίας ΑΠΘ, που ήταν κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε χθες το βράδυ στο Ωδείο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα DNA.
O ίδιος θέλοντας να διαλέξει την εξέλιξη που υπάρχει με το πέρασμα των χρόνων στην επιστήμη της γενετικής ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σήμερα η ανάλυση του DNA ενός ατόμου κοστίζει μόνο 100 ευρώ, αν σκεφτούμε ότι η ανάλυση του DNA κόστιζε 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Όταν ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ο Κλίντον και ο πρωθυπουργός της Αγγλίας μίλησαν για την αποκωδικοποίηση του DNA του ανθρώπου κόστισε 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι μετά από 21 χρόνια η τιμή έχει πέσει τόσο πολύ και είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί από τον οποιοδήποτε γιατί το κόστος είναι ελάχιστο. Το DNA πλέον, μας επέτρεψε να βρούμε την αιτιοπαθογένεια πάρα πολλών ασθενειών και κυρίως μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην γενετική. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην επίλυση ιατροδικαστικών προβλημάτων. Αλλά για μένα το πιο σημαντικό είναι αυτό που σήμερα ασχολήθηκα, πλέον η τεχνολογία DNA μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διάγνωση, στην αξιόπιστη διάγνωση και τη θεραπεία των 7.000 κληρονομικών ασθενειών. Αναρτήθηκε μεθοδολογία χρησιμοποιώντας, έτσι λέγεται, το μοριακό ψαλίδι, να θεραπεύονται πλέον όλες οι κληρονομικές αρρώστιες χρησιμοποιώντας απλώς κύτταρα από τον ίδιο ασθενή, τα οποία τροποποιούμε και με αυτόν τον τρόπο, μετά την τροποποίηση, τα εισάγουμε στον ασθενή και υπάρχει η θεραπεία του. Είναι πολύ σημαντικό πλέον, γιατί μέχρι τώρα όσοι λέγαμε ότι υπόφεραν από σπάνιες ασθένειες, λέγαμε ότι είναι σπάνιες, αλλά πλέον δεν είναι μόνοι, έχουν πλέον τη συνδρομή της γενετικής και μπορεί να υπάρχει πλέον θεραπεία αυτών των ασθενειών, που είναι πολύ σημαντικό».
Όπως ξεκαθάρισε ο καθηγητής γενετικής, η διάγνωση και θεραπεία δεν αφορά μόνο κληρονομικές ασθένειες, αλλά ακόμα και τον καρκίνο, «γνωρίζουμε ότι στην Αγγλία μπόρεσαν και βρήκανε σε διάφορες μορφές καρκίνου την γονιδιακή υπογραφή τους, τα έχουν ανεβάσει αυτά στο διαδίκτυο και ανάλογα με τη γονιδιακή υπογραφή που έχεις, που έχει καθένας, σε κάθε μορφή καρκίνου μπορεί να χρησιμοποιηθεί η κατάλληλη θεραπεία, μιλάμε δηλαδή για την ιατρική ακριβείας, για να γιατρευτούν αυτά τα άτομα, κάτι που δεν ήταν δυνατόν. Δεν χρησιμοποιείται δηλαδή ένα φάρμακο για όλες τις μορφές, για όλους τους τύπους καρκίνου, άρα ανάλογα το DNA χρησιμοποιείται συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή».
«Οι Κρητικοί είναι άμεσα απόγονοι των Μινωιτών»
H διάλεξη του καθηγητή Τριανταφυλλίδη επικεντρώθηκε στην παρουσίαση της γενετικής καταγωγής των Ελλήνων, αλλά και των κατοίκων της Κρήτης ξεκινώντας από την καταγραφή της γενετικής σύστασης των σύγχρονων Ελλήνων/Κρητικών. Όπως επισημαίνει η γενετική κληρονομιά των κατοίκων της Ελλάδας αντικατοπτρίζει τη συνέχεια 3.500 χρόνων του Ελληνικού Έθνους. Ως εκ τούτου το Ελληνικό Έθνος δεν γεννήθηκε, αλλά ξαναγεννήθηκε το 1821, είπε χαρακτηριστικά.
Σημείωσε δε ότι η γενετική σύσταση των Κρητικών έχει μελετηθεί περισσότερο από όλους του άλλους πληθυσμούς. Ξεκαθάρισε επίσης ότι ο μινωικός πολιτισμός δεν αποτελεί «δάνειο» απ’ την αφρικανική ήπειρο. Υποστηρίζοντας ότι στην Κρήτη δεν υπάρχουν δείγματα από Άραβες, ενώ τόνισε σε ό,τι αφορά στους Κρητικούς, ότι τα αποτελέσματα της γενετικής σύστασης αποδεικνύουν ότι είναι άμεσοι απόγονοι των Μινωιτών.
Αναλυτικά μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο κ. Τριανταφυλλίδης ανάφερε:
«έχω επισκεφτεί την Κρήτη και ειλικρινά θα ήθελα να ευχαριστήσω όλο το ιατρικό προσωπικό που με βοήθησε να συλλέξω και τα δείγματα και από την Κρήτη, ούτως ώστε να μπορεί η μελέτη να είναι πολύ αξιόπιστη. Είναι εντυπωσιακό για μένα ότι ο πληθυσμός της Κρήτης έχει μελετηθεί καλύτερα από όλες τις περιοχές της Ελλάδας, αρχίζοντας από τη Μινωική εποχή μέχρι σήμερα. Υπάρχουν μελέτες, οι οποίες έγιναν στο σπήλαιο του Αγίου Χαραλάμπους στο Λασίθι, που δείχνουν ότι η γενετική σύσταση των κατοίκων του οροπεδίου του Λασιθίου σήμερα είναι παρόμοια με τη γενετική σύσταση των Μινωιτών που βρίσκονταν εκείνη την εποχή. Στο Ρέθυμνο, έχει μελετηθεί με πολύ μεγάλη ακρίβεια η γενετική σύσταση των πληθυσμών του Μυλοποτάμου, των Ανωγείων και έχουν τα άτομα αυτής της περιοχής συγκεκριμένη γενετική σύσταση, -είναι κοντά στον υπόλοιπο δυτικό πληθυσμό -αλλά έχουν γονιδιακές υπογραφές, οι οποίες τους προστατεύουνε από καρδιακές ανεπάρκειες. Έχει μελετηθεί το μινωικό DNA και το μυκηναϊκό DNA, και μπορούμε να πούμε ότι ένα 20% των κατοίκων Κρήτης έχει γενετική υπογραφή από την μινωική εποχή. Επιπλέον, μπορούμε να πούμε αυτό το οποίο έχει αποδειχθεί ότι οι Έλληνες μετά από 4.000 χρόνια, παρ’ όλες τις επιμιξίες που έχουν γίνει εξακολουθούν να έχουν την γενετική υπογραφή των πληθυσμών που ζούσαν την μινωική εποχή και στην μυκηναϊκή εποχή και αυτοί έχουν αυτοχαρακτηριστεί και ως Έλληνες».
«Ο μινωικός πολιτισμός είναι γέννημα και θρέμμα των Κρητικών»
Ο κ. Τριανταφυλλίδης αναφερόμενος στην Κρήτη και την επιμειξία αναφέρθηκε σε μελέτες για την εξέλιξη του μινωικού πολιτισμού και αν αυτή είναι δάνειο της Αφρικής ή όχι. Επικαλούμενος επιστημονικά στοιχεία και έρευνες ξεκαθάρισε ότι ο μινωικός πολιτισμός είναι γέννημα θρέμμα των κρητικών, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Τόσο η μελέτη του DNA της μινωικής εποχής όσο και των κατοίκων της σημερινής φυλής που έγινε από μένα, έδειξε ότι οι Κρητικοί δεν έχουν στην DNA τους σύσταση γενετικές υπογραφές από την Αφρική. Τόσο η μινωική εποχή όσο και οι Κρητικοί, τους οποίους εγώ μελέτησα, δεν έχουν γενετικές υπογραφές από την Αίγυπτο, ως εκ τούτου δεν μπορεί ο μινωικός πολιτισμός να θεωρείται δάνειο από την Αφρική, αλλά είναι γέννημα και θρέμμα των Κρητικών και επιπλέον θεωρείται ο πρώτος παγκόσμιος πληθυσμός».
Και συνέχισε αναφερόμενος στις μελέτες για τη επιμειξία λέγοντας ότι: «Είναι γνωστό ότι η Κρήτη έχει κυριευτεί σε διάφορες εποχές από διάφορους. Αναφέραμε αρχικά ότι ένα 20% έχει μυκηναϊκές ρίζες, ερχόμαστε μετά στην κατοχή της Κρήτης από τους Άραβες από την Ανδαλουσία, οι μελέτες έχουν γίνει στον κρητικό πληθυσμό σχετικά πρόσφατα, έδειξαν σχεδόν ανύπαρκτη ή ελάχιστη επιρροή των Αράβων στην γενετική σύσταση των Κρητικών. Ερχόμαστε κατόπιν στην εποχή της Ενετοκρατίας περίπου 400 χρόνια, διαπιστώνεται πολύ μικρή γενετική επίπτωση των Ενετών στη γενετική σύσταση των κατοίκων της Κρήτης και τέλος έχουμε μελετήσει εμείς την γενετική σύσταση όλου του ελληνικού πληθυσμού σε σχέση με τους Τούρκους και πάλι διαπιστώνεται ελάχιστη γεννητική επίδραση των Τούρκων γενικά τώρα στον ελληνικό πληθυσμό. Μπορούμε να πούμε ειδικά για την Κρήτη λόγω γλώσσας, λόγω κουλτούρας, λόγω συμπεριφοράς απόφευγαν οι πληθυσμοί κυρίως όχι αυτοί που βρίσκονταν στις κύριες πόλεις αλλά στην επαρχία την επιμιξία με ξένους πληθυσμούς».
Όμως σύμφωνα με τον καθηγητή γενετικής, ακόμα και σήμερα όπου ο βαθμός επιμειξίας είναι σαφώς μεγαλύτερος, το DNA των Κρητικών διατηρεί την γενετική του σύσταση και όπως είπε, απαιτούνται πολλά χρόνια για να αλλάξει αυτό:
«με το πέρασμα του χρόνου θεωρητικά περιμένουμε ότι υπάρχει μεγαλύτερος βαθμός επιμιξίας αλλά επειδή τα ποσοστά αυτά της επιμιξίας είναι πολύ μικρά χρειάζονται πολλά χρόνια επιμιξίας για να αλλάξει η γενετική σύσταση ενός πληθυσμού».
Όπως υποστήριξε ο καθηγητής, οι Κρητικοί έχουν αυτό που λέμε λαϊκά «καλό DNA», κάτι που αποδεικνύεται από επιστημονικές μελέτες: «έχει μελετηθεί, μιας και οι κάτοικοι των Ανωγείων έχουνε, σε εισαγωγικά ας το πούμε, καλό DNA, γιατί ακόμη και αν κάνουν καταχρήσεις, όσον αναφορά τη δίαιτά τους, έχουν παραλλαγές DNA, οι οποίες τους προστατεύουν από καρδιακές ανεπάρκειες».
Αυτές τις καλές παραλλαγές του DNA, πρόσθεσε, μπορούμε να τις διατηρήσουμε υιοθετώντας αυτές τις καλές συνήθειες της καλής διατροφής και της άσκησης.
Την χθεσινή εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο Ωδείο Ρεθύμνου, συνδιοργάνωσε η Περιφέρεια Κρήτης, ο Δήμος Ρεθύμνου, ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων των Πειραματικών Σχολείων Ρεθύμνου, το Πειραματικό Γυμνάσιο, το Πειραματικό Λύκειο και το Πειραματικό Δημοτικό.