Λίγους μήνες μετά την πραγματοποίηση του συνεδρίου, στις 2 και 3 Δεκεμβρίου του 2022, για το εικαστικό παρελθόν της Κρήτης, στο Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου, εξεδόθησαν τα πρακτικά των ανακοινώσεων, με την χρηματοδότηση του υπουργείου Πολιτισμού και της περιφέρειας Κρήτης. Πρόκειται για ένα λαμπρό κατʼ ουσίαν λεύκωμα, που περιέχει τις εισηγήσεις της διήμερης συνάντησης, με ιστορικές αναφορές, αφʼ ενός για την εφαρμοσμένη τέχνη στην καθημερινότητα της ζωής κατά το μακρινό παρελθόν και αφʼ ετέρου αναφορές στην προσωπικότητα και το έργο καλλιτεχνών που έζησαν πρόσφατα ανάμεσά μας και συνέβαλαν στην εξάπλωση των καλών τεχνών.
Στο πνεύμα αυτό, σε δύο ενότητες δηλαδή, μια για την αρχαιότητα και μέχρι τον 19ο αιώνα που αναλύθηκε κυρίως από τους αρχαιολόγους και μια για τους καλλιτέχνες που έζησαν και δημιούργησαν στην Κρήτη στο πρόσφατο παρελθόν, που αναπτύχθηκε από ιστορικούς, καλλιτέχνες ή ακόμα και από συγγενείς και φίλους, δομήθηκε το βιβλίο με τον καλύτερο και πλέον προσιτό τρόπο.
Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει προσεγγίσεις από τους εισηγητές ως προς τα παρακάτω θέματα:
- Νίκος Βασιλάκης: Καλλιτεχνική και Εικαστική Έκφραση στην Κρήτη από την αυγή της Προϊστορίας μέχρι την περίοδο της Αναγέννησης
- Λιάνα Σταρίδα: Μεσοβυζαντινή εφυαλωμένη κεραμική από το Ηράκλειο.
- Κώστας Γ. Τσικνάκης: Οι προσλήψεις του αρχαιολογικού τοπίου στην Κρήτη της βενετικής περιόδου (15ος-16ος αι.).
- Νίκος Γιγουρτάκης: Επί Πτερύγων Ανέμων. Οι άγγελοι στη ζωγραφική του Μιχαήλ Δαμασκηνού.
- Αντώνης Διγαλάκης: Οι Κρητικοί ζωγράφοι της προσφυγιάς. Βενετία, Ιόνιο και Αιγαίο (1640-1700).
- Μαρία Παναγιωτάκη: Από τη Σύμβαση της Χαλέπας (1878) ως την Α’ Διεθνή Έκθεση Χανίων(1900). Η εικαστική δημιουργία στην Κρήτη στο «γύρισμα του αιώνα».
Στη δεύτερη ενότητα οι εισηγητές αναφέρονται στις παρακάτω προσωπικότητες:
- Δημήτρης Σάββας: Ο συνάδελφός μου Γιάννης Ανδρεαδάκης κατά την Χρυσή Εποχή της Βικελαίας Βιβλιοθήκης.
- Ζεβελάκης Βασίλης: Αριστείδης Βλάσσης. Ο ζωγράφος του Μεγάλου Κάστρου.
- Επιτροπάκη Βούλα: Γιώργος Θ. Γεωργιάδης. Κλασσική παιδεία και αφαίρεση. Ο ρεαλιστής εμπρεσιονιστής ζωγράφος της πόλης μας.
- Καλούτσης Γιώργος: Η μητέρα μου Φλωρεντίνη Καλούτση.
- Χριστόφορος Μαρίνος: Βαλέριος Καλούτσης: «Pastorale».
- Έφη Μάνου: Ο ζωγράφος Λευτέρης Κανακάκις.
- Κουνάλης Κώστας: Ο Ζωγράφος Γιώργης Κουνάλης.
- Στεφανάκης Γιάννης: Γιώργος Μανουσάκης ένας Homo Universalis, 1914-2003
- Περάκης Τάκης: Ο Ζωγράφος Γιάννης Μιγάδης.
- Νίκος Βισκαδουράκης: Ο Μανόλης Μπετεινάκης 1946-2015
- Ίρις Κρητικού: Εκπρόσωποι της Ναΐφ Ζωγραφικής στην Κρήτη.
- Κυριακή Λ. Ουσταμπασίδου: Μικρή αναφορά στον πατέρα μου Λάζαρο Χ. Ουσταμπασίδη.
- Γιάννης Παπαδοπεράκης: Ο αδελφός μου Θωμάς.
- Μανόλης Σαριδάκης: Ο Δημήτριος Σαριδάκης και η συμβολή του στην άνθηση της Βυζαντινής τέχνης στην Κρήτη.
- Μάρκος Μαρινάκης: Οι Κρητικοί ζωγράφοι Ιωάννης Σταυράκης και Δημήτρης Κοκότσης.
- Κώστας Φανουράκης: Ο ζωγράφος Θωμάς Φανουράκης.
- Δρ. Κωνσταντίνος Β. Πρώιμος: Απλοποίηση και υποκειμενικότητα. Το αίτημα για μια νέα ζωγραφική ενότητα από τον Ερρίκο Φραντζισκάκη.
- Μαρία Φραγκιαδάκη: Ο ζωγράφος Νίκος Φωτάκης (1904-1959). Η ζωή και το έργο του. Η σχέση του με το Ηράκλειο.
- Κώστας Σταυρακάκης: Μνήμες από τη δραστηριότητα της Γκαλερί Σταυρακάκη. (1970-2000).
Επιθυμία μας είναι να ενημερώσουμε κάθε ενδιαφερόμενο ότι η πραγματοποίηση του συγκεκριμένου συνεδρίου που ξεκίνησε το ΜΕΤΗ, θα επαναλαμβάνεται ανά διετία, με σκοπό να καλύψει κάθε αξιόλογη δράση στον ευαίσθητο τομέα των τεχνών και του πολιτισμού γενικότερα.
Άπειρες ευχαριστίες οφείλουμε στο υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για την κάλυψη των εξόδων του συνεδρίου όπως και στην περιφέρεια Κρήτης και ειδικά στον περιφερειάρχη και τον αντιπεριφερειάρχη κυρίους Αρναουτάκη και Συριγωνάκη που εξασφάλισαν την χρηματοδότηση της εκδόσεως του παρόντος τόμου.
Στην έκδοση αυτή του ΜΕΤΗ την επιμέλεια και τον συντονισμό της οργάνωσης είχε η Ειρήνη Σχιζάκη. Τις φωτογραφίες του συνεδρίου επιμελήθηκαν ο Γιώργος Καβουτσιώτης με τον Αντώνη Κατσούνα. Οι φωτογραφίες των παρουσιαζομένων έργων έγιναν με ευθύνη των εισηγητών, ενώ ο Κώστας Μαρής ανέλαβε να επιμεληθεί την συμβατότητα στην εκτύπωση όπου αυτή χρειάστηκε. Η μακέτα εξωφύλλου φιλοτεχνήθηκε από τον Νίκο Βισκαδουράκη με θέμα από έργο του Θωμά Φανουράκη. Ο σχεδιασμός της έκδοσης έγινε από τον Δήμο Χρίστου, η δε παραγωγή πραγματοποιήθηκε από την INFORM ΛΥΚΟΣ με υπεύθυνο συνεργάτη τον Κώστα Καρτσάκη.
Η έκδοση είναι εκτός εμπορίου, πληροφορίες δε περί αυτής μπορείτε να έχετε ή από την περιφέρεια Κρήτης ή από το Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου (ΜΕΤΗ) met.heraklion@gmail.com.
Από το Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου