Υφαντά,σφοντύλια,ρόκες,σαΐτες,αργαλειοί,νήματα,μικροί ή μεγαλύτεροι θησαυροί βρίσκονται σήμερα κρυμμένοι σε ντουλάπια,μπαούλα, αποθήκες ή ακόμα- ακόμα διακοσμούν γωνιές των ελληνικών σπιτιών, μεταφέροντας μνήμες από το χτες. Άραγε γιατί αυτά τα αντικείμενα που έρχονται από μια άλλη εποχή να μας τραβούν μέχρι σήμερα το ενδιαφέρον και ν’ αντιμετωπίζονται με τόση ευλάβεια από εκείνους που ξέρουν να τα εκτιμήσουν;
Τριανταοχτώ μαθητές της Γ’ τάξης του Γυμνασίου Ατσιποπούλου με τους συντονιστές καθηγητές: Μαρία Αλεξάκη, Κατερίνα Γιαννούλη, Ροζαλία Ζεϊμπέκη και Κίσσανδρο Χαριτάκη, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος e-twinning με τίτλο: The magical Αrt of Weaving (Η μαγική Τέχνη της Υφαντικής), ανέλαβαν να ερευνήσουν τη διαχρονική αξία της υφαντικής τέχνης.
Από τη μια το Γυμνάσιο Ατσιποπούλου και από την άλλη το Γενικό Λύκειο Σουφλίου στον Έβρο και το Λύκειο Shkolla e Mesme e Bashkuar του Βουλιαράτι στο Αργυρόκαστρο της Αλβανίας, συνεργάστηκαν από το Φλεβάρη μέχρι τον Ιούνιο, για να γνωρίσουν από κοινού τα μυστικά της Υφαντικής τέχνης.
Μέσα από συνεργατικές δράσεις, επισκέψεις, συνεντεύξεις, ομιλίες-συζητήσεις με ανθρώπους που μέχρι σήμερα ειδικεύονται στο αντικείμενο, οι μαθητές- ερευνητές ανέλαβαν δράση, με σκοπό να γνωρίσουν την υφαντική που αποτελεί στοιχείο πολιτιστικής κληρονομιάς στη χώρα μας.
Το ταξίδι στον κόσμο της Υφαντικής ξεκίνησε αρχές Μαρτίου. Το πρώτο νήμα σ’ αυτό το ταξίδι ήταν, φυσικά, να γνωριστούν οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί των τριών σχολείων μεταξύ τους με τη βοήθεια της πλατφόρμας e twinning και να παρουσιάσουν το σχολείο και τον τόπο τους, μέσα από φωτογραφίες και βίντεο. Έτσι, είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν το Σουφλί, στο νομό Έβρου, και το Βουλιαράτο, στο Αργυρόκαστρο της Αλβανίας.
Στις αρχές του Απρίλη και τηρώντας όλα τα αναγκαία μέτρα κατά του κορωνοϊού οι μαθητές του Ατσιποπούλου επισκέφτηκαν το εργαστήρι υφαντουργίας “Κλωθώ” της κυρίας Αλεξάνδρας Θεοχάρη-Κρεβατσούλη. Αυτή ήταν η πρώτη τους επαφή με πραγματικούς αργαλειούς. Η φιλόξενη οικοδέσποινα τους εξήγησε πώς στήνεται ένας αργαλειός, πώς γίνεται η ύφανση, τι είδους υφάσματα δημιουργούνται στον αργαλειό, ποια είναι τα μοτίβα και οι συμβολισμοί τους. Και το σπουδαιότερο απ’ όλα: Είχαν την ευκαιρία να καθίσουν σε αργαλειό και να υφάνουν δημιουργώντας και δικά τους έργα!
Στις 15 Απριλίου σειρά είχε το μοναστήρι της Αγίας Ειρήνης στο Ρουσσοσπίτι. Οι μοναχές, πέραν όλων των άλλων καθηκόντων τους, διατηρούν μέχρι και σήμερα την παράδοση της υφαντικής τέχνης, διδάσκοντάς την μάλιστα και σε γυναίκες της περιοχής. Εκεί οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να δούνε πώς υφαίνονται τα ιερατικά άμφια. Η ηγουμένη μάς αποκάλυψε την συνεργασία τους με τον οίκο μόδας Dior στο επίπεδο των μοτίβων, αλλά και πως μεγάλη πολιτική οικογένεια του τόπου μας παραγγέλνει από το μοναστήρι τα κλινοσκεπάσματά της.
Στο μάθημα της Τεχνολογίας τα παιδιά μίλησαν για τα διάφορα είδη αργαλειού που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι διαχρονικά. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, γνώρισαν τα μέρη του αργαλειού, εντόπισαν την ορολογία τους και την παρουσίασαν σε τρεις γλώσσες -από κοινού όλα τα σχολεία- στα ελληνικά, στα αγγλικά και στα αλβανικά. Δεν σταμάτησαν όμως εκεί. Κατασκεύασαν μέχρι και αργαλειό στο σχολείο, με την καθοδήγηση του καθηγητή της Τεχνολογίας.
Ένα ακόμα σημείο –σταθμός του προγράμματος ήταν και η συνέντευξη που πήραν από τη δημοσιογράφο – λαογράφο κα Ιωάννα Παρασχάκη στις 12 Μαΐου 2022. Η κα Παρασχάκη, αφού δέχτηκε με μεγάλη χαρά το κάλεσμα των 3 σχολείων (Γυμνάσιο Ατσιποπούλου, Γενικό Λύκειο Σουφλίου και Shkolla e Mesme e Bashkuar Bularat στο Αργυρόκαστρο της Β. Ηπείρου), παρευρέθηκε σε μια διαδικτυακή συνέντευξη, απαντώντας σε όλες τις ερωτήσεις των μαθητών, την οποία κοινοποίησαν και στην ιστοσελίδα του σχολείου. Μέσα από ένα εξαιρετικό κλίμα συνεργασίας, οι μαθητές των τριών σχολείων, σε ρόλο δημοσιογράφου, απέσπασαν πληροφορίες σχετικά με τη θέση της υφαντικής τέχνης στον Έβρο, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα, έμαθαν για τα μοτίβα και τα χρώματα που κυριαρχούσαν στα υφαντά του κάθε νοικοκυριού και συνέκριναν αυτές τις πληροφορίες με την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου τους.
Ένας από τους βασικούς στόχους του προγράμματος ήταν να εξοικειωθούν οι μαθητές με την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου τους, ώστε να αναδειχθεί ο πλούτος της κάθε περιοχής. Γι’ αυτό το σκοπό, οι εικόνες που συγκεντρώθηκαν από παραδοσιακά υφαντά του τόπου μας ανέβηκαν στην πλατφόρμα, για να τα μοιραστούμε με τους συμμαθητές μας από τα άλλα 2 σχολεία. Κάτι ανάλογο έκαναν κι εκείνοι. Έτσι, γνωρίσαμε διαδικτυακά τον πλούτο του Σουφλίου και του Αργυρόκαστρου, ανταλλάξαμε απόψεις και εκτιμήσαμε την καλλιτεχνική αξία των υφαντών με τα πλούσια διακοσμητικά τους μοτίβα.
Ο επίλογος του προγράμματος γράφτηκε το Σάββατο 25/6 στον Πολιτιστικό Σύλλογο Ατσιποπούλου, όπου οι μαθητές διοργάνωσαν εκδήλωση για την παρουσίαση και τον απολογισμό του προγράμματος. Χάρη στο ανήσυχο πνεύμα του προέδρου του πολιτιστικού Συλλόγου κ. Μιχάλη Σπιθουράκη, ο οποίος αποδέχτηκε αμέσως την πρόταση των συντονιστών –καθηγητών για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης στο χώρο του συλλόγου, ενισχύθηκε ακόμη περαιτέρω η συνεργασία μεταξύ του σχολείου και της τοπικής κοινωνίας.
Κατά τη διάρκεια της βραδιάς, οι θεατές είχαν την ευκαιρία να δουν και μια πραγματική έκθεση υφαντών που ήταν στημένη στο χώρο του συλλόγου, με υφαντά από οικογένειες της περιοχής, οι οποίες από την πρώτη στιγμή δέχτηκαν χωρίς δισταγμό να διαθέσουν οικογενειακά κειμήλια ανυπολόγιστης συναισθηματικής αξίας. Στο πρώτο μέρος της βραδιάς οι μαθητές : Ειρήνη ΝΙκολουδάκη, Ευαγγελία Μυστράκη, Ζωή Φραγκιουδάκη, Βασίλης Μπάρδη, Μαριάννα Κοντογιάννη, Μαρία Σαββάκη, Μαριάννα Μαθιουδάκη και Ευαγγελία Μαμαγκάκη παρουσίασαν ένα παραμύθι που έγραψαν τα τρία σχολεία ομαδοσυνεργατικά, αλλά και τις κύριες δράσεις του προγράμματος «Ο μαγικός κόσμος της υφαντικής», με τους γονείς των μαθητών να τους καμαρώνουν και να δηλώνουν ενθουσιασμένοι για το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας. Ιδιαίτερος ήταν ο ρόλος της καθηγήτριας Θεολογίας Ειρήνης Κλάδου, στο δεύτερο μέρος της βραδιάς. Η Ειρήνη επιμελήθηκε μια άρτια παρουσίαση η οποία συνδυάστηκε με ερωταποκρίσεις προς την κα Ευαγγελία Κλάδου – Λαγουβάρδου, μια υφάντρα του 20ού αιώνα, και κατάφερε να ξυπνήσει γνώριμες μνήμες στο κοινό, σχετικά με τη χρήση του υφαντού στην καθημερινότητα του κρητικού σπιτιού.
Η συγκεκριμένη εκδήλωση δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τη συμβολή των μελών του πολιτιστικού συλλόγου Ατσιποπούλου που ήταν πρόθυμοι να στηρίξουν με κάθε τρόπο τη δράση του σχολείου μας, αλλά και τη στήριξη των τοπικών επιχειρήσεων του Ατσιποπούλου (Παγώνα Βερνάδου, ζαχαροπλαστείο Γλυκούλι, φούρνο Μυστράκη, φούρνο Μαθιουδάκη, ανθοπωλείο Έβενος), καθώς και το Τυροκομείο του Γεωργικού Συνεταιρισμού Ρεθύμνου, που με τις ευγενικές χορηγίες τους πλαισίωσαν την όμορφη βραδιά. Τέλος, οφείλουμε ένα μεγάλο “ευχαριστώ” σε όλα τα παιδιά που συμμετείχαν στο πρόγραμμα και αφιέρωσαν αρκετές ώρες από τον ελεύθερο χρόνο τους, για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του προγράμματος, ενώ ήταν παρόντα και στην εκδήλωση, με την ευγένειά τους, πάντα έτοιμα να προσθέσουν σε καθετί τη δική τους νεανική πινελιά.
Καλό καλοκαίρι σε όλους!
Οι συντονιστές του προγράμματος: Μαρία Αλεξάκη, Κατερίνα Γιαννούλη, Ροζαλία Ζεϊμπέκη, Κίσσανδρος Χαριτάκης και η Διεύθυνση του Γυμνασίου Ατσιποπούλου.
