Ποτέ δεν αναζήτησαν τα φώτα της δημοσιότητας
Έχει και το Ρέθυμνο ευεργέτες. Άνθρωποι που κατάφεραν να νικήσουν τη φτώχεια δεν ξέχασαν τους άλλους που στενάζουν στα βρόγχια της και τους πρόσφεραν ευκαιρίες ν’ ανασάνουν κι αυτοί. Αυτά τα κληροδοτήματα στέριωσαν ζωές και δημιούργησαν επιφανείς επιστήμονες. Πόσα όμως γνωρίζουμε γι’ αυτούς;
Μια από τις σημαντικές αυτές μορφές μας γνωρίζει με την απαράμιλλη πένα του ο Ιωάννης Αντ. Χαντουμάκης στο βιβλίο του για τα χωριά Κάτω Πόρος, Αρτός και Νησί.
Πρόκειται για τον Ιωάννη Κ. Γρυντάκη που δημιούργησε ένα κοινωνικό και φιλανθρωπικό Ίδρυμα στο Ζουρίδι με πλούσιο φιλανθρωπικό έργο.
Ομολογούμε ότι δεν είχαμε ακούσει για τη δράση αυτού του ιδρύματος. Κι επειδή δεν είχε να μας διαφωτίσει ούτε το διαδίκτυο καταφύγαμε στην πιο απλή λύση.
Επικοινωνήσαμε με τον εφημέριο Ζουριδίου π. Ιωάννη Μαυρουλάκη έναν άξιο κληρικό που με αρκετή σεμνότητα παραδέχτηκε πως λειτουργεί ένα τέτοιο ίδρυμα στη διοίκηση του οποίου συμμετέχει με άλλους παράγοντες και μάλιστα προσφέρει σημαντικό έργο αναπτύσσοντας έντονη φιλανθρωπική δράση. Αυτό τουλάχιστον επικυρώνει η Περιφέρεια που ελέγχει διαχειριστικά το ίδρυμα. Πρόεδρος είναι ο εκάστοτε από το δήμο αιρετός σύμβουλος.
Πόσα γίνονται αλήθεια γύρω μας αλλά δεν βλέπουν παρά από τυχαίες συμπτώσεις το φως της δημοσιότητας.
Όραμα ζωής
Τελικά φαίνεται πως η ψυχή του Γρυντάκη θα πρέπει να αγάλλεται, γιατί το όραμά του να ανακουφίζει την ανθρώπινη δυστυχία έγινε μια υπέροχη πραγματικότητα. Και σε γερά θεμέλια αξιοπιστίας συνεχίζει να προσφέρει έργο κοινωνικό πολυσήμαντο.
Ποιος ήταν όμως ο μεγάλος αυτός ευεργέτης;
Ο Γιάννης Κων. Γρυντάκης γεννήθηκε το 1916 στο Ζουρίδι. Ήταν το δεύτερο παιδί μιας οικογένειας αυστηρά προσηλωμένης στις παραδόσεις και στα ιδεώδη της Κρήτης.
Ο μικρός έδειξε από νωρίς τα θετικά στοιχεία ενός αδαμάντινου χαρακτήρα. Κι επιπλέον μια άνεση στις ανθρώπινες σχέσεις. Άνθρωπος έξω καρδιά αγαπούσε τις οικογενειακές συγκεντρώσεις, που κατέληγαν σε γλέντι. Γιατί θεωρούσε και την ψυχαγωγία αυτή απαραίτητο στοιχείο μιας αρμονικής ζωής.
Μαζί με τον αδελφό του Παύλο, που λάτρευε, έδωσαν με περηφάνια το παρόν στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο (1940-1941) υπό τη σημαία της 5ης Μεραρχίας.
Όταν επρόκειτο να γίνει η μεγάλη επιχείρηση εναντίον των Ιταλών για την κατάληψη του υψώματος Πούντα Νορ, ο Γιάννης είχε κυριευθεί από ένα φρικτό συναίσθημα.
Και οι φόβοι του επαληθεύτηκαν δυστυχώς. Η είδηση του ηρωικού θανάτου του Παύλου τον γέμισε οργή για τον εχθρό αλλά και σκοτείνιασε αρκετά την άλλοτε γεμάτη φως χαράς ζωή του.
Άνθρωπος της δράσης δεν άφησε το πένθος της ψυχής του να τον κυριέψει. Η ζωή τραβούσε μπροστά.
Ακολούθησε τελικά τον τραπεζικό κλάδο κι έγινε στέλεχος της Λαϊκής Τράπεζας.
Μεγάλος φυσιολάτρης
Μετά τον θάνατο του αδελφού του αναζήτησε παρηγοριά στη φύση και σε έργα κυρίως φιλανθρωπίας.
Για την αγάπη του στη φύση μας αναφέρει ο Ιωάννης Χαντουμάκης: «Ζούσε στη φύση και κατά φύση. Προσφιλής διαδρομή του ήταν η περιοχή του δυτικού Ρεθύμνου, Κάτω Πόρος, Ζουρίδι, Νησί, Κολλητά, Αζώνας, Βιλανδρέδο, Βελονάδο Μούνδρος, Λάκκου, Ποταμός, Κακό Όρος, Πετρές κ.λπ.
Μέρες ολόκληρες οδοιπορούσε και ζούσε υγιεινή και λιτή ζωή…».
Ήταν μια απίστευτη αλλαγή αυτή που διέκρινε τον υπέροχο αυτό άνθρωπο. Σαν άλλος κοσμοκαλόγερος ένοιωθε πλήρης με τα ελάχιστα και αισθανόταν ευτυχία μακριά από τον κόσμο στις απίστευτου κάλλους γωνιές της περιοχής του. Παράλληλα με αφάνταστη διακριτικότητα υπηρετούσε και ανακούφιζε τον πάσχοντα συνάνθρωπο.
Οι πάντες τον λάτρευαν. Κι είχαν όλοι να λένε για τη γενναιοδωρία και την προσπάθειά του να δίνει ανάσα σε δυστυχείς και ελπίδα σε απελπισμένους.
Μια τεράστια περιουσία
Αυτό που τον χαρακτήριζε ήταν και μια ικανότητα άριστης διαχείρισης κι ένα επιχειρηματικό πνεύμα που αποδείχτηκε σωτήριο για τον τόπο.
Κάθε του αγορά ακινήτου γινόταν μετά από σκέψη κι αποδεικνυόταν εξαιρετικά επιτυχής. Το ίδιο και οι επενδύσεις του σε τράπεζες και μετοχές. Με το πέρασμα του χρόνου απέκτησε μια τεράστια περιουσία σε ακίνητα και μετρητά. Κι όπως προτίμησε να μη δημιουργήσει οικογένεια, αποφάσισε να διαθέσει όλη την περιουσία του στους χωριανούς του που τους ένοιωθε τόσο κοντά του και τους έδειχνε με κάθε τρόπο την αγάπη του.
Ίδρυμα Ιωάννη Γρυντάκη
Αρχές του 80 ιδρύθηκε το Ίδρυμα Ιωάννη Γρυντάκη που υιοθέτησε τα τρία χωριά Ζουρίδι, Άγιο Γεώργιο και Κάτω Πόρο. Επιτέλους θα έβγαζε από τη φτώχια τόπους που στέναζαν από τη στέρηση όπως το άγονο και στενό του Κάτω Πόρου. Σε κάθε έκτακτη περίπτωση, ιδιαίτερα Χριστούγεννα και Πάσχα το Ίδρυμα πρόσφερε μεγάλη βοήθεια σε αναξιοπαθούντες, χήρες και ορφανά. Καθένας που αντιμετώπιζε δυσκολίες ήξερε πως στο Ίδρυμα θα βρει στιβαρά χέρια βοηθείας για να ξεπεράσει το πρόβλημά του.
Ο Ιωάννης Γρυντάκης έφυγε στις 18 Ιανουαρίου 2000 με την ικανοποίηση ότι αφήνει σε σίγουρα χέρια το αποτέλεσμα του μόχθου του. Και τα χρόνια που ακολούθησαν δικαίωσαν τις προσδοκίες του αγάλλοντας την ψυχή του.
Εμμανουήλ Σαρμάνης
Από τους μεγάλους ευεργέτες του τόπου μας και ο ευπατρίδης Εμμανουήλ Σαρμάνης.
Όταν πρυτάνευε ο εγωισμός και η διάθεση για την οικονομική εξασφάλιση ο Αμαριώτης αυτός στήριζε τον τόπο του και κάλυπτε βασικές ανάγκες, αψηφώντας το κόστος. Όλα μάλιστα γίνονταν με απόλυτη χριστιανική αντίληψη.
Ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος γεννήθηκε στον Φουρφουρά το 1892. Ήταν το δεύτερο παιδί του Στυλιανού Σαρμάνη του ονομαστού Σαρμανοστελιανού που είχε δημιουργήσει μια όμορφη πενταμελή οικογένεια. Εκτός από τον Μανόλη είχε ακόμα τη Μαρία που ήταν πρωτότοκη, τον Νικόλα, τη Μηλιά και τη Χρυσή.
Ξεκίνησε από βοσκός
Ο Μανόλης όπως όλα τα παιδιά της γενιάς του έπρεπε να βοηθά την οικογένεια. Καθήκον του ήταν η βοσκή των λίγων προβάτων της οικογενείας. Βοσκαρουδάκι φιλότιμο γεμάτο συνέπεια, ήταν καμάρι των γονιών του. Είχε όμως έφεση στα γράμματα κι ευτυχώς το περιβάλλον του δεν σκέφτηκε καν να το αποτρέψει από το όνειρο των σπουδών. Όσο δύσκολο κι αν ήταν αυτό για την οικογένεια. Στο δημοτικό σχολείο του Φουρφουρά έμαθε τα πρώτα γράμματα συνέχισε στο Ελληνικό Σχολείο στο Μοναστηράκι και πήρε απολυτήριο από το σχολαρχείο.
Οι γονείς έβλεπαν την προκοπή του και διέβλεπαν ότι αυτό το παιδί τους θα ξεχωρίσει.
Τρόμαζαν όμως διαπιστώνοντας τον ανήσυχο χαρακτήρα του και τη διάθεσή του να απλώσει τα φτερά του σε πλατύτερους ορίζοντες. Έμοιαζε να ασφυκτιά στο περιβάλλον του χωριού.
Ήταν μόλις 13 ετών, όταν εξήγησε στους γονείς του την ανάγκη του να αναζητήσει καλύτερη τύχη σε μεγαλύτερη περιοχή και τους αποχαιρέτισε. Ήταν το 1905. Μια εποχή που η Κρήτη προσπαθούσε να βρει τον δρόμο της ανάπτυξης μετά από τόσο βαριά σκλαβιά.
«Που πας παιδάκι μου», προσπάθησε η μάνα να του αλλάξει τα μυαλά «Ξέρεις τι μπορεί να σε βρει στην ξενιτειά;»
«Πιστεύω στο Θεό και στις δυνάμεις μου» την αποστόμωσε ο γιος της «Θα δεις μάνα. Θα τα καταφέρω».
Από το σχολειό ήξερε πως στην Αίγυπτο ανθούσε η ελληνική παροικία. Ίσως εκεί να εύρισκε δουλειά και ευκαιρία για να αποκτήσει βιος.
Από τον Φουρφουρά στο Κάιρο
Βρέθηκε στο Κάιρο μετά από μεγάλες περιπέτειες, αλλά γεμάτος ελπίδα. Σύντομα όμως κατάλαβε ότι η ζωή δεν εκπληρώνει με την πρώτη προσπάθεια τα όνειρα. Έπρεπε να βρει οποιαδήποτε δουλειά γιατί αντιμετώπιζε πια πρόβλημα επιβίωσης. Κάτι που τον βόλεψε προσωρινά ήταν να ψήνει κάστανα και να τα πουλάει στους δρόμους.
Δεν άργησε να δικαιώσει τη μάνα του. Η νοσταλγία τον βασάνιζε. Άντεξε μόλις δυο χρόνια. Αν δεν έφευγε θα αρρώσταινε. Με τι λεπτά όμως να εξασφαλίσει τα ναύλα της επιστροφής. Μετά από βαθειά σκέψη και πολλές τύψεις το αποφάσισε. Μια πατανία του είχε δώσει η μάνα του. Αναγκάστηκε να την πουλήσει. Γύρισε στο χωριό και δεν χόρταινε να αναπνέει τον αέρα του τόπου του. Η ζωή άρχισε πάλι να του γελά. Δεν κράτησε πολύ η ευτυχία του. Οι φιλοδοξίες άρχισαν και πάλι να τον προκαλούν. Δεν εύρισκε ησυχία. Και το 1907 ξανάφυγε για το Κάιρο. Βρήκε ευτυχώς αμέσως μια δουλειά σερβιτόρου. Δεν είχε και το άγχος του ξένου περιβάλλοντος αφού από την προηγούμενη φορά είχε λίγο συνηθίσει τον ξένο τόπο και τους ανθρώπους του.
Ρίσκο στην Τανζανία
Από την επαφή του με τους ανθρώπους που είχαν κάποια οικονομική επιφάνεια έμαθε πως δεν θα είχε προκοπή αν δεν έπαιρνε τη μεγάλη απόφαση να προχωρήσει στα βάθη της Αφρικής. Εκεί που θα εύρισκε πηγές πλούτου. Οι κίνδυνοι μεγάλοι. Εκτός από το άγνωστο περιβάλλον ήταν το κλίμα που απειλούσε την υγεία του, οι αφιλόξενοι ιθαγενείς, τα άγρια ζώα της ζούγκλας. Κι όμως αποφασισμένος καθώς ήταν προχώρησε στα άδυτα της Τανζανίας χωρίς να ξέρει τη γλώσσα και τις κοινωνικές συνθήκες. Επέλεξε να μείνει στην Τάγκα, στα ανατολικά παράλια που βρέχονται από τον Ινδικό Ωκεανό.
Τα δημόσια έργα που ήταν σε εξέλιξη του χάρισαν την πρώτη ευκαιρία. Εξασφάλισε μια υπεργολαβία στην κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής από την Γκόμα, μέχρι το Νταρ Ελ Σαλάαμ. Έβγαλε αρκετά χρήματα. Η συνάντηση με τον Αμαριώτη Μανόλη Λέκκα που εργαζόταν κι αυτός στην Μαύρη Ήπειρο τον οδήγησε μερικά βήματα προόδου παραπέρα. Πρότεινε να συνεταιριστούν κι εκείνος το δέχτηκε με χαρά. Αγόρασαν εκτάσεις και επιδόθηκαν σε κερδοφόρες καλλιέργειες. Η τύχη άρχισε να χαμογελά και στους δυο και μάλιστα με πλατύ χαμόγελο. Πρώτος έφυγε ο Λεκκας. Είχε δημιουργήσει μια σεβαστή περιουσία και ήθελε να γυρίσει πια στον τόπο του. Πράγματι επέστρεψε στην Κρήτη κι άρχισε κερδοφόρες επενδύσεις σε κεντρικά κτήρια.
Κι ήρθε η κρίση
Ο Σαρμάνης μένοντας μόνος αποφάσισε να συνεταιριστεί με έναν Ινδό. Καλός άνθρωπος του φάνηκε, ήσυχος ήταν, εργατικός. Σκέφτηκε ότι δεν θα έκανε καλύτερη επιλογή.
Η επιτυχία τον είχε μεθύσει. Κι εκεί που βρισκόταν στο απόγειο της οικονομικής του ανόδου ήρθε η μεγάλη κρίση του 1932. Από τη μια στιγμή στην άλλη ο Μανόλης Σαρμάνης βρέθηκε χωρίς χρήματα. Η αναποδιά τον ζάλισε. Δεν ήξερε πώς να διαχειριστεί τη νέα του κατάσταση. Πολλά βράδια κοιμήθηκε νηστικός. Κι εκεί που τον έπνιγε η απελπισία θυμόταν το Θεό και η βαθιά του πίστη δεν τον εγκατέλειψε.
Νέα προσπάθεια
Κάθισε με ψυχραιμία και μελέτησε την αγορά και τα προϊόντα που είχαν ζήτηση. Με αφάνταστες δυσκολίες κατάφερε να συγκεντρώσει κάποια χρήματα και να αγοράσει μια άγρια έκταση την οποία μετέβαλε σε σχοινόκτημα. Περιζήτητο το σχοινί στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν άργησε να τον κάνει πάμπλουτο. Επιτέλους τα είχε καταφέρει.
Ήταν το 1963 που αποφάσισε να γυρίσει στον τόπο του. Αρκετά είχε δουλέψει. Δεν άντεχε να τον στερηθεί κι άλλο. Η επιστροφή βέβαια δεν ήταν χωρίς συνέπειες.
Η νομοθεσία της Τανζανίας δεν του επέτρεπε να πάρει μαζί του όλα του τα κεφάλαια από την περιουσία που είχε πουλήσει. Είχε δικαίωμα να βγάλει μόνο το 51%. Δεν δίστασε λεπτό. Ακόμα και με τα μισά του χρήματα είχε μεγάλη οικονομική άνεση. Ήταν πάμπλουτος.
Έργα υποδομής στο χωριό του
Ο Φουρφουράς του φάνηκε επίγειος παράδεισος. Αμέσως άρχισε να ασχολείται με τις ανάγκες του χωριού του. Με δικά του χρήματα έγιναν έργα πνοής όπως οδοποιία, ύδρευση, ανακαινίστηκε ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου, κτίστηκαν ξωκκλήσια, γυμνάσιο, οικοτροφείο. Διέθεσε τεράστια ποσά για την ανέγερση και άλλου οικοτροφείου για τις ανάγκες μαθητών από άλλα χωριά που φοιτούσαν στο γυμνάσιο του Φουρφουρά. Ξόδευε απλόχερα για να έχουν οι δομές αυτές όλες τις ανέσεις, πρωτοφανείς για την εποχή.
Μετά το χωριό του πρόσφερε ανάσα και στην Φοιτητική Εστία της Αθήνας. Ήθελε τα Κρητικόπουλα να σπουδάζουν με άνεση χωρίς το άγχος του ενοικίου και της διαβίωσης.
Γεννημένος επιχειρηματίας
Ενώ είχε ξοδέψει εκατομμύρια σε δωρεές, η περιουσία του εξακολουθούσε να είναι τεράστια, καθώς ο Σαρμάνης είχε επενδύσει σωστά τα χρήματά του σε σταθερές αξίες που του εξασφάλιζαν και άλλα κέρδη. Ο άνθρωπος αυτός ήταν γεννημένος επιχειρηματίας. Είχε μεριμνήσει για τη συντήρηση των οικοτροφείων και από τα χρήματα που θα περίσσευαν να ευεργετείται και το Δημοτικό τότε Νοσοκομείο Ρεθύμνου.
Άνθρωπος συνετός και αγνός πατριώτης ήθελε να είναι κοντά στο χωριό του. Έκτισε ένα σπίτι στο Φουρφουρά και περνούσε σ’ αυτό αρκετούς μήνες τον χρόνο.
Μετά από σύντομη ασθένεια τον βρήκε ο θάνατος. Ήταν 17 Οκτωβρίου 1971. Αρχικά τον έθαψαν στο Κοιμητήριο Ζωγράφου και αργότερα μετέφεραν το οστά του στο χωριό όπου έχει στηθεί και η προτομή του.
Γεώργιος Ιωσήφ Χατζηγρηγοράκης
Ο Γεώργιος Ιωσήφ Χατζηγρηγοράκης ήταν γόνος της ιστορικής οικογένειας των (Χατζη) Γρηγοράκηδων των Σφακίων. Ο παππούς του Ξενοφών Χατζηγρηγοράκης διέπρεψε ως πρακτικός γιατρός και αγωνιστής στην επανάσταση του 1821.
Ο Γεώργιος γεννήθηκε στη Χώρα Σφακίων στις 5 Φεβρουαρίου 1853. Όταν ήταν 12 χρονών είχε την ατυχία να βιώσει μια τραυματική εμπειρία. Είδε το πατρικό του σπίτι να τινάζεται στον αέρα από έκρηξη στα υπόγεια όπου εφύλασσαν πυρίτιδα που προόριζαν για τις ανάγκες της Επανάστασης του 1866. Από την ανατίναξη σκοτώθηκε η μητέρα του που ήταν έτοιμη να γεννήσει (κυοφορούσε όπως διαπιστώθηκε δίδυμα αγόρια, αλλά και τρία ακόμα αδέλφια του αγόρια κι αυτά).
Όπως είχε μάθει ο μικρός έκρυψε τον πόνο του και υποχρεώθηκε να συνεχίσει τις σπουδές του σε σχολείο της Μήλου ενώ το Γυμνάσιο τελείωσε στη Σύρο.
Το πνεύμα του αλτρουισμού που τον χαρακτήριζε φάνηκε από την πιο τρυφερή του ηλικία όταν έσωσε από βέβαιο πνιγμό δύο συνομηλίκους του, τον ένα στη Μήλο και τον άλλο στη χώρα Σφακίων.
Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών,ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση. Το 1873 διέκοψε τις σπουδές του και κατέβηκε στα Σφακιά για να γεφυρώσει τα χάσματα μεταξύ διαφόρων ομάδων αγωνιστών. Η έμφυτη τάση του να διεκπεραιώνει με σύνεση τα πιο σοβαρά θέματα φάνηκε έντονα στη φάση αυτή της ζωής του.
Ο Γεώργιος Χ’ Γρηγοράκης είχε στενή συνεργασία με την Κεντρική Υπέρ των Κρητών Επιτροπή των Αθηνών από το 1877 και είχε εκλεγεί υπολοχαγός της Πανεπιστημιακής Φάλαγγας. Βρισκόταν σε συνεχή επαφή με πολλούς Κρήτες οπλαρχηγούς και προκρίτους με σκοπό τη νέα επανάσταση εναντίον της Τουρκίας, που βρισκόταν ήδη σε πόλεμο με την ομόδοξη Τουρκία.
Στις πρώτες πολεμικές πράξεις που σημειώθηκαν στις αρχές του 1878 καταλέγεται και ο εξαναγκασμός του Τούρκικου στρατού να εγκαταλείψει τα Σφακιά ειρηνικά και να μεταφερθεί με τον οπλισμό του δια θαλάσσης στην Παλαιόχωρα Σελίνου. Ο ρόλος του Γεωργίου Χατζηγρηγοράκη υπήρξε πρωταρχικός.
Στο μεταξύ από το 1882 είχε εγκατασταθεί στο Ρέθυμνο όπου νυμφεύθηκε την Ελένη θυγατέρα του εμπόρου Μανούσου Μαυραζά ή Μαυρατζάκη υποπροξένου της Ρωσίας στην πόλη μας.
Διετέλεσε διερμηνέας του Ρωσικού υποπροξενείου από το 1885 μέχρι το 1891,οπότε πέθανε ο πεθερός του και τον διαδέχτηκε στη θέση του υποπρόξενου, θέση την οποία διατήρησε μέχρι την πτώση του τσαρικού καθεστώτος.
Με την ιδιότητα αυτή προσφέρει ανεκτίμητες υπηρεσίες στο Ρέθυμνο. Έφθανε λένε κάποιος κυνηγημένος να ακουμπήσει μόνο στο χερούλι της πόρτας του και δεν τολμούσε να τον πειράξει κανένας. Εύρισκε αυτόματα άσυλο.
Οι εξαιρετικές διπλωματικές του ικανότητες τον βοήθησαν να επηρεάσει τους Ρώσους και να τους εμπνεύσει έργα που βοήθησαν το Ρέθυμνο να ανακάμψει.
Επί της εποχής του έγιναν από τους Ρώσους η ανακαίνιση του Επισκοπείου, η ανέγερση του Νοσοκομείου εκεί που βρίσκεται σήμερα η Σχολή Αστυνομίας και που προς τιμήν του Τσάρου που είχε αναλάβει τη δαπάνη ονομάστηκε Τσάρειο, διανοίχτηκαν δρόμοι, εξασφαλίστηκε βοήθεια στους αγρότες με τρόφιμα, σπόρους για καλλιέργεια, και ξυλεία για την ανοικοδόμηση κατοικιών.
Ο Χατζηγρηγοράκης ευτύχησε να καμαρώσει τον γαμπρό του, Μανούσο Κούνδουρο που παντρεύτηκε την κόρη του Χρυσούλα και επίσης να καμαρώσει τον πρωτότοκο γιο του, μέλος της Βουλής των Κρητών.
Για τις φιλανθρωπίες του θα μπορούσαν να γίνουν άπειρες αναφορές. Εκτός από την αβραμιαία φιλοξενία που χωρίς διακρίσεις πρόσφερε σε όποιον κατέφευγε στο σπίτι του πρόσφερε και τις ιατρικές του φροντίδες χωρίς ποτέ να πάρει χρήματα.
Για την ωφέλεια των χωρικών κυρίως επιδόθηκε στη δημιουργία γεωργικών επιχειρήσεων ενώ ασχολήθηκε και με την ακτοπλοΐα.
Ο Γεώργιος Χατζηγρηγοράκης πέθανε μετά από μακρά νόσο στις 26 Αυγούστου 1937. Η ταφή του έγινε με μεγάλες τιμές. Ο δήμος Ρεθύμνου έδωσε το όνομά του εκεί όπου ήταν η οδός Χορτατσών.
