Αύξηση καταγράφεται το τελευταίο διάστημα στις τιμές πώλησης του κρητικού ελαιολάδου που ξεπερνούν σε όλες τις περιοχές του νησιού τα τέσσερα ευρώ. Το γεγονός αυτό ικανοποιεί ιδιαίτερα τους παραγωγούς με δεδομένο ότι τον προηγούμενο χρόνο με τα βίας η τιμή του έφτανε τα τρία ευρώ. Ωστόσο όπως δηλώνουν, η αύξηση αυτή της τιμής δεν συνεπάγεται με αύξηση στο εισόδημα του παραγωγού αφού το κόστος παραγωγής για τους ίδιους είναι δυσβάσταχτο λόγω της ακρίβειας. Την ίδια στιγμή επισημαίνουν το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν φέτος με την έλλειψη εργατών γης που είχε ως αποτέλεσμα, από τη μια πολλές ελιές να μην μαζευτούν και από την άλλη ακριβώς λόγω της έλλειψης τα μεροκάματα που δόθηκαν ήταν υψηλά, με αποτέλεσμα το εισόδημα του παραγωγού να παραμένει μειωμένο.
Συνολικά η παραγωγή στην Κρήτη θα είναι φέτος αυξημένη στο νησί, και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΣΕΔΗΚ μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει τους 100.000 τόνους.
Διαφορετική είναι η εικόνα στον νομό Ρεθύμνου που είναι και ο νομός του νησιού με τη μικρότερη παράγωγη λαδιού. Όπως υποστηρίζουν οι παραγωγοί η τεράστια έλλειψη σε εργατικά χέρια είχε ως αποτέλεσμα να μην γίνει συγκομιδή σε μεγάλο αριθμό ελαιόδεντρων με αποτέλεσμα να υπάρχουν απώλειες. Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνου Γιάννης Γλετζάκης, η συγκομιδή στον νομό έχει ξεκινήσει εδώ και ένα μήνα και θα ολοκληρωθεί πολύ σύντομα, μιας και η φετινή ελαιοκομική περίοδος δεν θα έχει διάρκεια. Από την άλλη όπως πρόσθεσε υπήρξε πρόβλημα σε πολλά δεντρά με τον δάκο ή άλλες ασθένειες που επιτάσσουν την άμεση συγκομιδή του ελαιοκάρπου η οποία όμως δεν είναι δυνατόν να γίνει αφού ο ι ιδιοκτήτες ελαιόδεντρων δεν μπορούν να βρουν προσωπικό για το λιομάζωμα. «Οι τιμές είναι πολύ καλές φέτος, αλλά δυστυχώς το λάδι δεν μαζεύτηκε. Στο Ρέθυμνο αυτήν την στιγμή το λάδι πωλείται 4,20€-4,40€, είναι πάνω από 4€. Ενω είχαμε μεγάλη παράγωγη, το λάδι τελικά χάθηκε λόγω έλλειψης εργατών γης. Υπήρχε κενό εκεί και δεν μπορούσαν οι άνθρωποι να μαζέψουν τις ελιές τους. Όποιο τα μάζεψαν με εργάτες τους πήραν σχεδόν το μισό, διότι φέτος τα κοστολόγια ήταν πολύ βεβαρημένα και το εκμεταλλευτήκαν οι λίγοι εργάτες που ήταν ζητώντας 50€-60€ μεροκάματο. Πληρωθήκαν πάρα πολλά χρήματα στα εργατικά χέρια από την μια και από την άλλη πολλές ελιές δεν μαζευτήκαν» ανέφερε και πρόσθεσε ότι:
«Η φετινή σεζόν της ελαιοσυγκομιδής δεν θα έχει διάρκεια. Σε λίγο καιρό, ειδικά στο δυτικό διαμέρισμα, θα έχει τελειώσει για να προλάβουν οι παραγωγοί ότι μπορούν να μαζέψουν. Εκτιμώντας ότι θα είναι μειωμένη σαν ποσότητα η παραγωγή λόγω έλλειψης εργατικών χεριών.
Για τον νομό Ρεθύμνου σε γενικές γραμμές, είναι μια μέτρια χρονιά, που θα μπορούσε όμως να είχε εξελιχθεί σε καλή αν υπήρχε ο απαραίτητος αριθμός εργατών για να γίνει η συγκομιδή» κατέληξε ο κ. Γλετζάκης.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Αγροτικού συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργος Κατσανέβας, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», τόνισε πως: «Οι απαιτήσεις πολλές και οι εργάτες λίγοι. Και το λιομάζωμα δεν βγαίνει. Φέτος η παραγωγή είναι αυξημένη. Στο Ρέθυμνο υπολογίζουμε ότι ο νομός θα παράξει 10.000 τόνους λάδι. Για αυτές τις ποσότητες χρειάζεται προσωπικό πολύ το οποίο δεν υπάρχει».
Από την πλευρά του ο επιστημονικός συνεργάτης του ΣΕΔΗΚ ανέφερε:
«Οι τιμές έχουν ανέβει πολύ υψηλότερα από ό,τι άλλες χρονιές. Κάθε ελαιοτριβείο έχει τις δικές του τιμές. Οι περισσότερες έχουν ανέβει από τα 4,30€ και άνω και πλησιάζουν τα 5€, στην Κρήτη. Σε άλλες περιοχές είναι υψηλότερες. Στην Πελοπόννησο είναι πολύ υψηλότερες, όπως και στην Ισπανία ξεπερνούν τα 5€. Όταν λέμε για τάξη μεγέθους τιμών εννοούμε τις μέγιστες, σε κάθε περιοχή μπορεί να βρίσκεις και μικρότερες. Λέμε για τις μεγαλύτερες τιμές. Στην Ιταλία φτάνουν μέχρι τα 7€ και άνω. Για τις τιμές βεβαίως θα πρέπει να είναι κανείς ικανοποιημένος. Από εκεί και πέρα υπάρχουν και τα άλλα προβλήματα που έχει φέρει η φετινή χρονιά, τα οποία σχετίζονται με το κόστος παραγωγής, το οποίο σχετίζεται με την αξία των λιπασμάτων που έχει εκτοξευτεί προς τα πάνω κατά πολύ. Επίσης, σχετίζεται με την έλλειψη εργατών η οποία επισημαίνεται από πάρα πολλούς ότι η μεγάλη ιδίως παραγωγοί δεν μπορούν να βρουν το απαιτούμενο εργατικό προσωπικό και όποιον βρίσκουν έχουν απαιτήσεις υψηλών ημερομισθίων. Τα ημερομίσθια ενώ παλαιότερα τα μεγαλύτερα ήταν 40€, τώρα τα 40€ είναι τα μικρότερα, από εκεί και πέρα φτάνουν και μέχρι 70€».,
Σε ότι αφορά την ποιότητα του φετινού ελαιολάδου σε γενικές γραμμές χαρακτηρίζεται καλή. Υπάρχουν μάλιστα περιοχές του νησιού όπου η ποιότητα χαρακτηρίζεται εξαιρετική και κάποιες άλλες που «επλήγησαν» από τον δάκο έχουν πρόβλημα.
Ο επιστημονικός συνεργάτης του ΣΕΔΗΚ Νίκος Μιχελάκης επισημαίνει πως η ποιότητα του λαδιού εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την προστασία του ελαιόδεντρου από τον δάκο και χαρακτηριστικά τονίζει: «Η σοδειά θα είναι μεγάλη, έχει εκτιμηθεί εξαρχής. Εκτιμώ γενικά ότι θα είναι πάνω από 100 .000τόνους. Η ποιότητα δεν είναι άριστη είναι σχετικά καλή. Παρουσιάζει μια ανομοιομορφία κατά περιοχές. Έχουμε αρκετά καλή ποιότητα, αλλά και αρκετά κακή. Πολλές φορές και μέσα στην ίδια περιοχή βλέπουμε ελαιώνες οι οποίοι έχουν καλή ποιότητα και άλλΟΥς που δεν έχουν. Αυτό σημαίνει ότι υπήρξαν προσβολές από δάκο, οι οποίες εντοπίστηκαν εκεί που εμείς από την αρχή είχαμε επισημάνει, δηλαδή σε δέντρα που δεν είχαν πλούσια παραγωγή, είχαν λίγους καρπούς και επομένως καλύτερους, μεγαλύτερους και ήταν περισσότερο δεκτικοί να προσβληθούν από τον δάκο. Αυτό εξηγεί, επίσης, ότι είχαμε αρκετά μεγάλη δακοπροσβολή στην περιοχή του Αμαρίου στο Ρέθυμνο που έχει τις λεγόμενες χοντρολιές, όπως και σε ανάλογες περιοχές του Ηρακλείου, στη περιοχή του Ψηλορείτη, επίσης στις περιοχές που έχουν την ποικιλία τσουνάτη στα Χανιά εκεί λόγω του μεγαλύτερου καρπού προσβλήθηκαν νωρίτερα από τον δάκο, γιατί ήταν ήδη σε κατάσταση που άρεσε στον δάκο και μπορούσε να τις προσβάλει. Οι άλλες που ήταν πάρα πολύ φορτωμένες, είχαν καρπό που δεν ήταν έτοιμος για προσβολή την περίοδο του καλοκαιριού και αρχίζουν να προσβάλλονται τώρα. Έχουμε και αυτή την περίοδο δακοπροσβολή. Οι βροχές αυτές και η ηλιοφάνεια που επικρατεί τις μέρες αυτές ευνοεί την εισβολή του δάκου. Οι μεν βροχές συνετέλεσαν στο να ανανήψει ο καρπός, από εκεί που ήταν συρρικνωμένος, λαδωμένος κ.λπ. να αποκτήσει την κανονική του διάσταση και μέγεθος. Από την άλλη οι ηλιοφάνειες ευνοούν από πλευράς καιρικών συνθηκών την κινητικότητα και τη νοοτροπία του δάκου. Βέβαια, αυτά δεν θα συνέβαιναν αν δεν υπήρχαν δάκοι. Αυτό σημαίνει ότι υπήρχαν δάκοι όλη την περίοδο και επομένως το σύστημα δεν είχε αποτελεσματικότητα κατά ένα ποσοστό ικανοποιητικό, ώστε την περίοδο αυτή να μην έχουμε δάκους».
Σύμφωνα με τον κ. Μιχελάκη, το πρόγραμμα καταπολέμησης του δάκου εκ του αποτελέσματος φαίνεται πως δεν αποδίδει και πρέπει να βελτιωθεί για να προστατευτεί το κρητικό προϊόν: «Το μοντέλο πρέπει να αλλάξει, δεν μπορεί να συνεχίσει με την ίδια μορφή εφόσον δείχνει ότι δεν έχει την απαιτούμενη αποτελεσματικότητα. Τα αίτια είναι πολλά, προφανώς από τον τομέα των φαρμάκων, εάν είναι σωστά τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται, αν είναι σωστά αποθηκευμένα, εάν ενέχεται η αποτελεσματικότητά τους. Αλλά είναι και στον τομέα της εφαρμογής. Γίνονται σωστά οι ψεκασμοί; Γίνονται στην ώρα τους; Γίνονται γενικά; Είναι πράγματι γενικοί ή ψεκάζονται μόνο τα πιο εύκολα και τα πιο δύσκολα αφήνονται; Κάνουν όλοι οι εργολάβοι καλά τη δουλειά τους η κάποιοι επιτηδευμένα αφήνουν ορισμένα αψέκαστα; Όλα αυτά πρέπει να μπουν κάτω από μια αμερόληπτη εξέταση και όχι εξωραϊσμούς, για να βγουν σωστά συμπεράσματα. Από την άλλη μεριά, θα πρέπει και η πολιτεία να θελήσει να βάλει τα πράγματα σε μια σωστότερη και ορθολογικότερη βάση» τόνισε.
Απαιτούνται συνέργειες για την προώθηση του κρητικού λαδιού στις διεθνείς αγορές
Η τυποποίηση του κρητικού ελαιόλαδου διασφαλίζει την ποιότητα του προϊόντος. Όμως αυτή δεν είναι αρκετή όπως εξηγεί ο επιστημονικός συνεργάτης του ΣΕΔΗΚ Νίκος Μιχελάκης, επισημαίνοντας ότι το θέμα είναι το τυποποιημένο λάδι να πωλείται σε καλή τιμή και να μπορεί να εξασφαλίσει μια καλή θέση στα ράφια των διεθνών αγορών.
«Πάγιο αίτημα όλων είναι ότι πρέπει να τυποποιείται. Το θέμα είναι εάν έχουμε την ικανότητα εμείς, όχι να το τυποποιήσουμε. Πρέπει να ξεκαθαριστεί αυτό. Η τυποποίηση είναι πάρα πολύ εύκολη, έχει κανείς το λάδι μέσα στις δεξαμενές, το φιλτράρει και το τοποθετεί μέσα σε φιάλες ή σε μεταλλικά τενεκεδένια. Το θέμα είναι να το πουλήσεις, να το πουλήσεις σε καλές τιμές. Αυτή είναι όλη η ιστορία, η πώληση του τυποποιημένου ελαιολάδου. Για να μπεις στις διεθνείς αγορές είναι πολλά τα θέματα, δεν μπορείς να είσαι ένας μικρός τυποποιητής και να θέλεις να ανταγωνιστείς έναν μεγάλο τυποποιητή που φτιάχνει χιλιάδες τόνους στην Ιταλία και επομένως απλώνεται και μπαίνει σε μεγάλες αλυσίδες super market του εξωτερικού (Αμερική, Κίνα κ.λπ.) Δεν μπορεί ο μικρός να ανταποκριθεί ούτε στην διεισδυτικότητα, ούτε στο κόστος, ούτε στην ικανότητα που έχει ο μεγάλος. Στην Κρήτη το πρόβλημά μας είναι ότι έχουμε πολλούς τυποποιητές, συγκεκριμένα έχουμε 150. Δεν είναι ανάγκη να έχουμε τόσους πολλούς. Είναι ανάγκη να έχουμε αρκετούς μεγάλους και οργανωμένους, για να μπορέσουν να διεισδύσουν στο εξωτερικό. Πρέπει να ξεκαθαριστεί το πράγμα, ότι δεν είναι η λέξη τυποποίηση, αλλά η πώληση του τυποποιημένου είναι το δύσκολο».
