Τα ζητήματα της ψυχικής υγείας, η απουσία δομών, η υποστελέχωσή τους, αλλά και οι πολιτικές αναφορικά με την προωθούμενη ψυχιατρική μεταρρύθμιση συζητήθηκαν στη διάρκεια εκδήλωσης που διοργάνωσε η Τομεακή Οργάνωση Ρεθύμνου του ΚΚΕ Ρεθύμνου με θέμα «Οι θέσεις του ΚΚΕ για την Ψυχική Υγεία – Απαντήσεις στα αδιέξοδα. Η κατάσταση στο Ρέθυμνο».
Στη διάρκεια της συζήτησης που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης στο Εργατικό Κέντρο γιατροί και ψυχολόγοι που στελεχώνουν ψυχιατρικές κλινικές στο νοσοκομείο αλλά και στο Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας Ρεθύμνου μίλησαν για τη δύσκολη κατάσταση που επικρατεί σήμερα σε πανελλαδικό και τοπικό επίπεδο.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η Αλεξάνδρα Νικολάου, παιδοψυχίατρος και επιστημονικά υπεύθυνη – προϊσταμένη του ΚοιΚεΨΥΠΕ Ρεθύμνου: «Το σχέδιο νόμου που έχει διαρρεύσει για την ψυχική υγεία έχει τον τίτλο «Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης». Ο τίτλος και μόνο έπρεπε να μας εξοργίζει όλους και να εξανεμίσει κάθε ψευδαίσθηση που τυχόν είχαμε για το μέλλον των παροχών ψυχικής υγείας στη χώρα μας. Πότε συνέβη αυτή η μεταρρύθμιση για να φτάσουμε να συζητούμε για την ολοκλήρωσή της;
Οι δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους (ξενώνες, κέντρα ημέρας, κοινοτικά κέντρα) είναι από ανύπαρκτες έως τραγικά υποστελεχωμένες. Το ίδιο και οι παιδοψυχιατρικές κλινικές».
Περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί στην Κρήτη τόνισε:
-Στον νομό Ρεθύμνου μόλις από τον Οκτώβριο του 2019 λειτουργεί το Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Έφηβων με ένα παιδοψυχίατρο η οποία καλείται να καλύψει και το γειτονικό νομό Χανίων ελλείψει παιδοψυχίατρου ΕΣΥ, καθώς επίσης καλείται να καλύπτει και όλο τον μεγάλο όγκο – που συνεχώς αυξάνεται – των πραγματογνωσυνών από Εισαγγελίες Ρεθύμνου και Χανίων, τα αντίστοιχα Ανακριτικά γραφεία, τα Πταισματοδικεία και όλα τα αστυνομικά τμήματα. «Αυτό το Κοινοτικό Κέντρο λειτουργεί επειδή οι εργαζόμενοι «το πήραν πάνω τους» και από μια δομή που είχε συσταθεί μόνο στα χαρτιά, την έκαναν πράξη. Μόνοι τους. Χωρίς καμία κρατική βοήθεια ή βοήθεια από την 7η ΥΠΕ. Χωρίς να έχει προβλεφθεί ούτε χώρος στέγασης της δομής. Με κάτω από τους μισούς υπαλλήλους από αυτούς που προβλέπονται στο ΦΕΚ σύστασης της δομής για την εύρυθμη λειτουργία της. «Μόνοι μας κινητοποιηθήκαμε για να απαιτήσουμε χώρο στέγασης, να οργανωθούμε διοικητικά και επιστημονικά χωρίς καμία βοήθεια. Και συνεχίζουμε να λειτουργούμε επειδή επιμένουμε να αντιστεκόμαστε απέναντι στον ευτελισμό, την αισιοδοξία και τον αυταρχισμό. Αυτή είναι η ψυχιατρική μεταρρύθμιση που τώρα ήρθε η ώρα να ολοκληρωθεί;» τονισε.
– Στο Ηράκλειο το αντίστοιχο Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων είχε σταματήσει τη λειτουργία του για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω έλλειψης παιδοψυχίατρου, ενώ το τελευταίο διάστημα λειτουργεί και αυτό με μία παιδοψυχίατρο η οποία καλύπτει και τον νομό Λασιθίου. «Και φυσικά όλοι γνωρίζουμε το φιάσκο της παιδοψυχιατρικής κλινικής του ΠΑΓΝΗ η οποία είτε δεν λειτουργεί είτε «διασωληνώνεται» προσωρινά με εντέλλεσθε μετακινήσεων άλλων ιατρών. Σε αυτό το πλαίσιο, η ουσιαστική ύπαρξη ξενώνων και κέντρων ημέρας για παιδιά και εφήβους είναι ουτοπία. Αυτή είναι η ψυχιατρική μεταρρύθμιση που τώρα ήρθε η ώρα να ολοκληρωθεί;
Και βάσει ποιας λογικής δεδομένων αυτών των συνθηκών, η ψυχιατρική μεταρρύθμιση και η ολοκλήρωσή της συνίσταται, όχι στη δημιουργία των δομών και την ανάπτυξη των ήδη υπαρχόντων, αλλά προτείνεται για τη διασφάλιση των παρεχόμενων υπηρεσιών όπως διατείνονται, η συνεργασία όπως της αποκαλούν, των δημόσιων φορέων με ιδιώτες παρόχους, πολυϊατρεία και ιδιώτες ιατρούς; Ήδη εκατοντάδες οικογένειες αναγκάζονται να πληρώσουν στον ιδιωτικό τομέα ή εάν δεν έχουν αυτήν τη δυνατότητα αναγκάζονται να είναι θεατές στην επιδείνωση της ψυχικής υγείας των παιδιών τους περιμένοντας πότε θα έρθει η σειρά τους σε μια δημόσια δομή. Ενώ δικαιούνται δημόσια και δωρεάν υγεία. Βάσει ποιας λογικής η δημόσια και δωρεάν υγεία ενδυναμώνεται όταν παντρεύεται με το ιδιωτικό συμφέρον και τις πρακτικές κόστους – οφέλους; Εμπαιγμός και κοροϊδία» σημείωσε.
Ο Βασίλης Κούδας διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ από την πλευρά του τόνισε ότι: «Η κατάσταση για εμένα είναι η χειρότερη που έχω γνωρίσει. Βαδίζουμε ολοταχώς σε πολύ μεγάλης κλίμακας ιδιωτικοποιημένες υπηρεσίες υγείας. Η ψυχική υγεία είναι αυτή που μπαίνει πρώτη σαφώς σε αυτό το στόχαστρο. Το νομοσχέδιο που έφερε ο υφυπουργός υγείας, υπεύθυνος για την ψυχική υγεία κ. Βαρτζόπουλος, είναι απόλυτα σε αυτήν την κατεύθυνση. Εμείς σαν ΚΚΕ οφείλουμε πρώτον να ενημερώσουμε τον λαό του Ρεθύμνου και της Κρήτης, και φυσικά ακόμα περισσότερο οφείλουμε να πρωτοστατήσουμε στους αγώνες που πρέπει να αναπτυχθούν. Η υγεία δεν αφορά μόνο τους υγειονομικούς και τους ανθρώπους που άμεσα πλήττονται, αφορά όλο τον κρητικό λαό και όλοι πρέπει να πρωτοστατήσουμε ώστε να υπερασπιστούμε τις όποιες υπηρεσίες που προσφέρει το σύστημα υγείας και βέβαια να διεκδικήσουμε ακόμα μεγαλύτερες, ακόμα περισσότερες εντεταγμένες σε ένα καθολικό αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν σύστημα υγείας για όλους».
Αναφερόμενος στο νέο νομοσχέδιο σημείωσε ότι θα πολλαπλασιάσει τη στιγματοποοίηση των ψυχικά ασθενών «Για το στίγμα, δηλαδή το να διαχωρίζονται οι άνθρωποι με βάση το εάν πάσχουν από κάποια ψυχική νόσο, που αυτό είναι μια κληρονομούμενη διαφοροποίηση από παλιότερες πιο προκατειλημμένες εποχές, υπάρχει πρόοδος, η κοινωνία έχει καταλάβει σε μεγάλο βαθμό ότι οι ψυχικά ασθενείς είναι άνθρωποι όπως όλοι, ειδικά την περίοδο που διανύουμε που οι ψυχικές νόσοι σύμφωνα και με τα επίσημα παγκόσμια στατιστικά είναι οι πρώτες παγκοσμίως. Άρα δεν μπορούμε να μιλάμε για ανθρώπους οι οποίοι είναι μια μειοψηφία, είναι πάρα πολλοί. Οι αλλαγές που πρόκειται να γίνουν θα πολλαπλασιάσουν τα πρόβλημα όσον αφορά και στο στίγμα. Στο καινούργιο νομοσχέδιο για παράδειγμα προβλέπεται η αποκοπή των υπηρεσιών ψυχικής υγείας από το υπόλοιπο σύστημα του ΕΣΥ. Σαν να λέμε ότι εμείς, οι εργαζόμενοι στην ψυχική υγεία, είμαστε κάτι διαφορετικό από τους υγειονομικούς ή ότι οι ασθενείς μας είναι κάτι διαφορετικό από τους υπόλοιπους ασθενείς. Βέβαια, αυτό δεν γίνεται για να ενισχυθεί το στίγμα, αλλά γίνεται για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους. Αλλά σαν αποτέλεσμα θα έχει και το στίγμα».
Τη συζήτηση συντόνισε η Ιωάννα Δακανάλη, παιδίατρος και δημοτική σύμβουλος Ρεθύμνου, η οποία μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Οι δομές ψυχικής υγείας στην πόλη μας, ακολουθώντας τον γενικότερο κανόνα, είναι υποστελεχωμένες, υποχρηματοδοτημένες. Οι ουρές είναι απερίγραπτες. Σήμερα διάβαζα την απάντηση που έδωσε ο υπουργός Υγείας στον βουλευτή του ΚΚΕ Συντυχάκη που είχε κάνει μια επίκαιρη ερώτηση προ λίγων εβδομάδων, και η απάντησή του ήταν ότι δώδεκα μήνες καθυστέρησης για ένα ραντεβού για ένα παιδί για να περάσει από αξιολόγηση το θεωρεί ναι μεν πρόβλημα, αλλά όχι και μέγιστο. Γενικότερα οι όροι που συζητούνται είναι οικονομικοί και το πρόβλημα αρχίζει και το τελειώνει εκεί. Όταν η υγεία που είναι αγαθό μπαίνει στο ζύγι, όλα τα άλλα είναι το αποτέλεσμα που βλέπουμε και ζούμε όλοι μας».
