Σε 10.000 τόνους εκτιμάται ότι ανέρχεται η φετινή σοδειά μετά την ολοκλήρωση της ελαιοκομιδής στο νομό Ρεθύμνου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου. Αριθμός, ο οποίος θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερος αν δεν υπήρχε μεγάλη δακοπροσβολή, όπως λέει ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνου, επισημαίνοντας ότι σε συγκεκριμένες περιοχές του νομού τόσο ανατολικά στη Δ.Ε. Αρκαδίου όσο και δυτικά σε περιοχές όπως η Επισκοπή η παρουσία του δάκου ήταν μεγάλη δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στα ελαιόδεντρα. Παρά τις όποιες απώλειες της σοδειάς, όμως, η υψηλή τιμή του ελαιολάδου που ξεπερνά τα 4,5 ευρώ το λίτρο, φτάνοντας σε κάποιες περιπτώσεις και τα 5 ευρώ, γέμισε με ικανοποίηση τους ελαιοπαραγωγούς, οι οποίοι όπως λένε, από το 1993, δηλαδή τριάντα χρόνια έχουν να δουν τέτοιες τιμές πώλησης του λαδιού. Βέβαια, όπως διευκρινίζουν παρά την υψηλή τιμή το κέρδος δεν είναι ανάλογο για τον παραγωγό, μιας και λόγω της ακρίβειας και του υψηλού πληθωρισμού χρειάστηκε να πληρώσει πολύ ακριβά για να διατηρήσει καλή ποιότητα στα ελαιόδεντρα μιας και οι τιμές των λιπασμάτων ήταν στα ύψη.

Πλέον ο προβληματισμός και η ανησυχία των ελαιοπαραγωγών έγκειται στις καιρικές συνθήκες που επικρατούν τους τελευταίους μήνες λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας και της καλοκαιρίας και εκφράζονται φόβοι για την επόμενη σοδειά.

Αναλυτικότερα, όπως ανέφερε η Ευθυμία Βιδάκη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Π.Ε.Ρ. παρά τα προβλήματα η ελαιοκομική περίοδος εξελίχτηκε καλά με τις πρώτες εκτιμήσεις για τη σοδειά στο νομό να αφορούν σε 10.000 τόνους: «υπολογίζω ότι γύρω στους 10.000 τόνους παρήγαγε φέτος ο νομός Ρεθύμνου, όμως δεν έχουμε ακόμα ακριβή στοιχεία. Σε γενικές γραμμές ήταν μια καλή χρονιά φέτος. Όμως δεν ήταν γεμάτη η βεντέμα. Ο καιρός ήταν μια χαρά, απλώς δεν ήταν στο 100% η βεντέμα σε όλες τις περιοχές του. Υπήρχαν περιοχές που ήταν 100%, αλλά υπήρχαν και περιοχές που είχαν 50%. Οπότε, είχαμε μια μέση παραγωγή φέτος. Παρά των προβλημάτων που είχαμε με τη δακοκτονία, μια χαρά πήγε στο τέλος».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνου, αναφέρθηκε στη μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου που καταγράφηκε στο νομό κυρίως λόγο του δάκου, εξέφρασε όμως την ικανοποίησή του για τις υψηλές τιμές πώλησης του ελαιολάδου, που μετά από τριάντα χρόνια, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, έφτασαν τα 5 ευρώ το λίτρο. Αναλυτικότερα, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», ο πρόεδρος της ΕΑΣ Γιάννης Γλετζάκης, είπε:

«Η παραγωγή ειδικά στο Ρέθυμνο ήταν μειωμένη, διότι σε κάποιες περιοχές του Ρεθύμνου καταγράφηκε λιγότερη από αυτή που περιμέναμε. Κάποιες ελιές έπεσαν. Ενώ σε περιοχές του Ηρακλείου, όπως το Τυμπάκι και οι Μοίρες τελείωσαν τώρα τη βεντέμα τους σε εμάς είχε διάρκεια δυο μηνών, καθώς δεν υπήρχαν ελιές λόγω του δακοπροσβολής. Χτυπήθηκαν από τον δάκο και έπεσαν οι ελιές, με αποτέλεσμα ο κάθε παραγωγός -εφόσον είχε εργατικά χέρια- να τις μαζέψει το γρηγορότερο. Το θετικό όλης της κατάστασης είναι ότι ήταν μια από τις καλύτερες χρονιές σε ό,τι αφορά τις τιμές στο λάδι. Έχουν πιάσει το «ταβάνι», καθώς το λάδι πωλείται από 4.60, 4.80, έως και 5 ευρώ. Είναι ένα πρωτοφανές γεγονός. Μετά το ’93, είναι μια από τις καλύτερες χρονιές σε ό,τι αφορά την τιμή του ελαιολάδου. Βεβαία, οι παραγωγοί αγόρασαν λιπάσματα με πανάκριβες τιμές, ενώ και τα μεροκάματα που δόθηκαν για την ελαιοσυγκομιδή ήταν στα ύψη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το κέρδος για τον παραγωγό να μην είναι αυτό που θα έπρεπε να ήταν. Το άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίσαμε την περίοδο της ελαιοσυγκομιδής ήταν ότι δεν υπήρχαν εργατικά χέρια για να μαζέψουν όλη την ποσότητα των ελιών, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την μειωμένη ελαιοσυγκομιδή. Το λάδι εξακολουθεί να πωλείται σε υψηλές τιμές, πρωτόγνωρες μετά από μια εικοσαετία. Εύχομαι και ελπίζω αυτές οι τιμές να σταθεροποιηθούν. Ελπίζω να μειωθεί το κόστος των λιπασμάτων και να βρεθούν εργατικά χέρια. Είναι τεράστιο πρόβλημα, καθώς και ποσότητες να έχουμε σε ελιές, δεν θα έχουμε τα εργατικά χέρια να τις μαζέψουμε»  ανέφερε.

Ανησυχία για την παρατεταμένη ανομβρία

Οι ασυνήθιστα υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στα ελαιόδεντρα και εκφράζονται φόβοι για την ομαλή ανθοφορία την άνοιξη, ενώ ανησυχία προκαλείται και λόγω των υψηλών υγρασιών. «Η παρατεταμένη ανομβρία είναι ένα θέμα. Δυστυχώς, δεν ξέρουμε εάν θα ανθήσουν οι ελιές. Λόγω του καιρού σαφώς υπάρχει πρόβλημα. Κρατάμε μικρό καλάθι δυστυχώς. Έχουμε το μισό νερό από αυτό που περιμένουμε κάθε χρόνο. Οπότε έχουμε πολύ μικρή ποσότητα νερού. Επίσης, ο χειμώνας ήταν πολύ θερμός και αυτό βέβαια δημιουργεί πρόβλημα» τόνισε η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Ε. Βιδάκη.

Από την πλευρά του ο κ. Γλετζάκης, πρόεδρος τη Ε.Α.Σ. πρόσθεσε: «Οπωσδήποτε η ανομβρία είναι ένα πολύ αρνητικό στοιχείο. Εμείς στο δυτικό διαμέρισμα είχαμε κάπως περισσότερες βροχές, όχι πολλές. Υπάρχει τεράστιο πρόβλημα. Τα δέντρα έχουν ανθήσει εδώ και έναν μήνα. Ο καιρός δεν πάει καλά, δεν πάει καλά με την ανομβρία. Έχουμε τεράστιο πρόβλημα με την ανομβρία».

Σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για το πρόγραμμα δακοκτονίας

Παράλληλα σε εξέλιξη είναι ο διαγωνισμός της Περιφέρειας Κρήτης για την ανάθεση υλοποίησης του έργου «Ανάδειξη εργολάβων για τον από εδάφους δολωματικό ψεκασμό ελαιοδέντρων στα πλαίσια του προγράμματος συλλογικής καταπολέμησης του δάκου της ελιάς στην Περιφέρεια Κρήτης για τα έτη 2023-2025». Συγκεκριμένα ο διαγωνισμός αφορά την παροχή υπηρεσιών για την εκτέλεση του ανωτέρω έργου σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες της Περιφέρειας Κρήτης.

Ειδικότερα για την Α. Περιφερειακή Ενότητα Χανίων έχουν προϋπολογιστεί 5.127.475,50€ (χωρίς ΦΠΑ) για δολωματικούς ψεκασμούς 7.302.100 προστατευόμενων ελαιόδεντρων.

Β. Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης έχουν προϋπολογιστεί 2.994.960€ (χωρίς ΦΠΑ), για δολωματικούς ψεκασμούς 4.550.000 προστατευόμενων ελαιόδεντρων. Γ. Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου έχουν προϋπολογιστεί 7.401.450€ (χωρίς ΦΠΑ), για δολωματικούς ψεκασμούς 16.780.000 προστατευόμενων ελαιόδεντρων. Στον προϋπολογισμό της Π.Ε. Ηρακλείου συμπεριλαμβάνονται δικαιώματα προαίρεσης ποσοστού 72,27% ύψους 3.105.000 € (χωρίς ΦΠΑ) και Δ. Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου έχουν προϋπολογιστεί 4.169.679,33 € (χωρίς ΦΠΑ), για δολωματικούς ψεκασμούς 5.563.000 προστατευόμενων ελαιόδεντρων. Στον προϋπολογισμό της Π.Ε. Λασιθίου συμπεριλαμβάνονται δικαιώματα προαίρεσης ποσοστού 27% ύψους 886.467,33 €.

Αναφερόμενη στο διαγωνισμό για τη δακοκτονία που είναι σε εξέλιξη από την περιφέρεια Κρήτης και αφορά στη επόμενη τριετία η κυρία Βιδάκη τόνισε πως το ζητούμενο είναι να ολοκληρωθεί αυτός εγκαίρως για να ξεκινήσουν στην ώρα τους οι πέντε συνολικά ψεκασμοί καταπολέμησης του δάκου που θα πραγματοποιηθούν στο νομό. Σύμφωνα με την ίδια η περιφέρεια έχει στη διάθεσή της φάρμακα για να ξεκινήσει η διαδικασία: «Με τη δακοκτονία είμαστε στη φάση του διαγωνισμού, όπου έχει ξεκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία. Ο διαγωνισμός θα έχει τριετή διάρκεια, ήδη έχει γίνει η προκήρυξη και περιμένουμε τώρα τους εργολάβους για να καταθέσουν τα δικαιολογητικά και να δούμε ποιοι θα το αναλάβουν πάλι φέτος. Η διαδικασία ξεκίνησε, το θέμα είναι μέχρι να ολοκληρωθεί. Προγραμματίζουμε πέντε ψεκασμούς και εάν χρειαστεί μπορεί να κάνουμε και άλλους, ανάλογα με τα προβλήματα της χρονιάς. Φάρμακα έχουμε να ξεκινήσουμε, το θέμα είναι να ευοδωθεί ο διαγωνισμός μέχρι το τέλος και να πάνε όλα καλά».

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Γλετζάκης στο πρόγραμμα της δακοκτονίας, το οποίο, όπως είπε πρέπει να είναι πιο στοχευμένο, ενδεχομένως με περισσότερους ψεκασμούς, ενώ, όπως είπε, θα πρέπει να εξεταστούν και τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται, καθώς εκφράζονται αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητά τους: «Εκεί πρέπει να είμαστε πιο οργανωμένοι, είναι στο θέμα της δακοκτονίας από του χρόνου. Πιστεύω ότι πρέπει να γίνονται περισσότεροι ψεκασμοί και επίσης, πρέπει να ελέγξουμε τα φάρμακα κατά πόσο είναι αποτελεσματικά στον δάκο. Δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε τα ίδια και τα ίδια φάρμακα τη στιγμή που πάρα πολύς κόσμος διαμαρτύρεται ότι δεν έχουν την αποτελεσματικότητα που θα έπρεπε να έχουν. Επίσης πρέπει να δούμε τι θα γίνει με τα εργατικά χέρια. Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει όλη η κοινωνία και στις ελιές, αλλά και στα θερμοκήπια, στην κτηνοτροφία, στη γεωργία και στα πάντα».