Χωρίς αποτέλεσμα ολοκληρώθηκε αργά χθες το βράδυ η έκτακτη τηλεδιάσκεψη του Eurogroup για την Κύπρο. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης καλούν την κυπριακή κυβέρνηση να παρουσιάσει σχέδιο στη βάση των όσων συμφωνήθηκαν στην τελευταία συνεδρίαση του οργάνου, τονίζοντας ότι αυτό θα πρέπει να γίνει το δυνατόν γρηγορότερα.
Παράλληλα, το Eurogroup επιμένει στη διασφάλιση των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ και επισημαίνει ότι τα μέλη της ευρωζώνης είναι έτοιμα να βοηθήσουν τον κυπριακό λαό στις μεταρρυθμιστικές του προσπάθειες.
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Eurogroup, αναφέρονται τα εξής: «Το Eurogroup είναι έτοιμο να συζητήσει με τις κυπριακές αρχές το προσχέδιο της νέας πρότασης, την οποία αναμένουμε από τις κυπριακές αρχές να παράσχουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Ακολούθως το Eurogroup, επί τη βάσει της ανάλυσης της τρόικας που είναι αναγκαίο να ακολουθήσει, είναι έτοιμο να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις σε ένα πρόγραμμα προσαρμογής, σεβόμενο τις παραμέτρους που όρισε νωρίτερα το Eurogroup. Μετά την κατάληξη των εν λόγω διαπραγματεύσεων θα πρέπει να ξεκινήσει η νομοθέτηση της συγκεκριμένης συμφωνίας. Tο Εurogroup επαναβεβαιώνει τη σημασία της πλήρους διασφάλισης καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Τα μέλη της ευρωζώνης συνεχίζουν να παραμένουν έτοιμα να βοηθήσουν τον κυπριακό λαό στις μεταρρυθμιστικές του προσπάθειες και να διασφαλίσουν τη σταθερότητα της ευρωζώνης ως συνόλου».
Εν τω μεταξύ, τη δημιουργία Επενδυτικού Ταμείου Αλληλεγγύης, ως λύση στην οξεία χρηματοοικονομική κρίση που βιώνει η Κύπρος, αποφάσισαν χθες οι πολιτικοί αρχηγοί, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Την ίδια ώρα, το οικονομικό αδιέξοδο παραμένει στη Μεγαλόνησο. Προβλήματα στην ομαλή τροφοδοσία της αγοράς με προϊόντα, πάγωμα στα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης, έλλειψη μετρητών για αγορά καυσίμων και στοιχειωδών ειδών για τις καθημερινές ανάγκες των οικογενειών, είναι οι επιπτώσεις από το κλείσιμο των τραπεζών. Όπως μεταδίδουν τα κυπριακά μέσα ενημέρωσης, η αγορά παραμένει «μουδιασμένη», ο κόσμος ξοδεύει με πολύ φειδώ τα ευρώ του και κανείς δεν ξέρει τι θα επακολουθήσει με την παραμονή των τραπεζών κλειστών και τις επόμενες ημέρες. Ρευστά είναι τα πράγματα και σε ό,τι αφορά το «λουκέτο» ή τον διαχωρισμό της Λαϊκής Τράπεζας σε «καλή» και «κακή», καθώς μπορεί επίσημα κάτι τέτοιο να διαψεύδεται αλλά η φημολογία εξακολουθεί να συντηρεί αυτά τα σενάρια. Χθες, τεράστιες ουρές δημιουργήθηκαν έξω από τα υποκαταστήματα των τραπεζών στην Κύπρο, που διαθέτουν μηχανήματα ΑΤΜ, ενώ η Λαϊκή Τράπεζα ανακοίνωσε ανώτατο όριο ημερήσιων αναλήψεων τα 260 ευρώ.
Αναλυτικά
Έτοιμο να συζητήσει νέο σχέδιο με την Κύπρο το Eurogroup
Την ετοιμότητά του να συζητήσει νέο σχέδιο με την Κύπρο δήλωσε το Eurogroup μετά το πέρας της έκτακτης τηλεδιάσκεψης χθες το βράδυ. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης τονίζουν τη σημασία της πλήρους εγγύησης των καταθέσεων μέχρι 100.000 ευρώ και δηλώνουν ότι αναμένουν τις προτάσεις της κυπριακής κυβέρνησης «τάχιστα».
Ειδικότερα, στην ανακοίνωσή του αναφέρει: «Το Eurogroup είναι έτοιμο να συζητήσει με τις κυπριακές αρχές το προσχέδιο της νέας πρότασης, την οποία αναμένουμε από τις κυπριακές αρχές να παράσχουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα». Ακολούθως το Eurogroup, επί τη βάσει της ανάλυσης της τρόικας που είναι αναγκαίο να ακολουθήσει, είναι έτοιμο να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις σε ένα πρόγραμμα προσαρμογής, σεβόμενο τις παραμέτρους που όρισε νωρίτερα το Eurogroup. Μετά την κατάληξη των εν λόγω διαπραγματεύσεων θα πρέπει να ξεκινήσει η νομοθέτηση της συγκεκριμένης συμφωνίας. Tο Εurogroup επαναβεβαιώνει τη σημασία της πλήρους διασφάλισης καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Τα μέλη της ευρωζώνης συνεχίζουν να παραμένουν έτοιμα να βοηθήσουν τον κυπριακό λαό στις μεταρρυθμιστικές του προσπάθειες και να διασφαλίσουν τη σταθερότητα της ευρωζώνης ως συνόλου.
Δικαίωμα επιβολής ελέγχου στη κίνηση κεφαλαίων δίνει στον κεντρικό Τραπεζίτη της Κύπρου ή τον υπουργό Οικονομικών της χώρας το νομοσχέδιο που κατατέθηκε χθες στην κυπριακή Βουλή. Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται η φράση ότι «σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια τάξη ή ασφάλεια, παρέχεται η δυνατότητα στον υπουργό Οικονομικών ή τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας να επιβάλουν προσωρινά περιοριστικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων».
Την κατεπείγουσα κατάθεση και άμεση ψήφιση σε Νόμο από τη Βουλή νομοθετικού πλαισίου για την εξυγίανση και την ανάκαμψη του κυπριακού τραπεζικού συστήματος εισηγήθηκε η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ).
Έκτακτη σύσκεψη πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα μεταξύ του κύπριου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και των αρχηγών των κομμάτων, παρουσία του διοικητή της κεντρικής τράπεζας Πανίκου Δημητριάδη, του υποδιοικητή της Σπύρου Σταυρινάκη, καθώς και άλλων στελεχών τραπεζικών ιδρυμάτων.
Σε δηλώσεις του στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Πανίκος Δημητριάδης ανέφερε ότι η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου έχει εισηγηθεί την κατεπείγουσα κατάθεση και άμεση ψήφιση σε Νόμο από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, νομοθετικού πλαισίου αναφορικά με την εξυγίανση και ανάκαμψη του κυπριακού τραπεζικού συστήματος.
Με τη διαδικασία της εξυγίανσης αποτρέπεται ο κίνδυνος τραπεζικής χρεοκοπίας και προστατεύονται στο σύνολό τους όλες οι ασφαλισμένες καταθέσεις μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ. Παράλληλα, «η εξυγίανση αποτελεί σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της επίτευξης συμφωνίας οικονομικής στήριξης της κυπριακής Δημοκρατίας» με την τρόικα και «δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την παροχή της απαραίτητης ρευστότητας στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα».
«Σε διαφορετική περίπτωση, η Λαϊκή Τράπεζα θα οδηγηθεί σε άμεση χρεοκοπία και τερματισμό των εργασιών της με καταστροφικές συνέπειες για τους εργαζομένους, τους καταθέτες στο σύνολο τους, το τραπεζικό μας σύστημα και την οικονομία της χώρας μας», κατέληξε.
Την Τετάρτη, στην τηλεδιάσκεψη που είχαν αξιωματούχοι των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup Working Group), φέρεται να συζητήθηκε ακόμα και το ενδεχόμενο εξόδου της Κύπρου από το ευρώ, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters.
Εν τω μεταξύ, κατατέθηκαν ήδη στη Βουλή των Αντιπροσώπων, δύο από τα νομοσχέδια που συζητήθηκαν χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο και που αναμένεται να συζητηθούν στην Ολομέλεια με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Το ένα αφορά την ίδρυση εθνικού ταμείου αλληλεγγύης (ΕΤΑ) και το δεύτερο την επιβολή περιοριστικών μέτρων στις συναλλαγές σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Επεισόδια σημειώθηκαν έξω από την κυπριακή Βουλή από αγανακτισμένους πολίτες, μετά την πληροφορία περί απόφασης της κυβέρνησης να κλείσει η Λαϊκή Τράπεζα. Μικρή ομάδα ατόμων κατάφερε να σπάσει τον αστυνομικό κλοιό και προσπάθησε να εισέλθει από την κύρια είσοδο της Βουλής. Πάντως, η εκπρόσωπος Τύπου της Κεντρικής Τράπεζας Αλίκη Στυλιανού δήλωσε πως είναι υποχρεωμένη να διαψεύσει το κλείσιμο της Λαϊκής Τράπεζας.
Ασφυκτική είναι η πίεση που ασκείται προς την Κύπρο για την άμεση εξεύρεση λύσης με στόχο την διάσωση της κυπριακής οικονομίας. Υιοθετώντας δραματικούς τόνους, αξιωματούχος της ευρωζώνης, έδειξε στην Κύπρο την έξοδο από το ευρώ, προειδοποιώντας ότι ενδεχόμενη κατάρρευση του κυπριακού τραπεζικού κλάδου, θα οδηγούσε σε έλλειψη ρευστότητας και θα ανάγκαζε την χώρα να τυπώσει το δικό της νόμισμα.
Τον κίνδυνο εκκαθάρισης των μεγαλύτερων τραπεζών της, μια εξέλιξη που θα έπληττε σοβαρά τις μη εγγυημένες καταθέσεις, ή ακόμη και της εξόδου από το ευρώ, αντιμετωπίζει η Κύπρος εάν δεν συμφωνήσει στην επιβολή εισφοράς στις καταθέσεις, δήλωσε σήμερα, υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ευρωζώνης.
«Σε τελική ανάλυση είναι δική τους επιλογή», είπε ο αξιωματούχος, που έχει άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων μεταξύ της ευρωζώνης, του ΔΝΤ και της Κύπρου.
«Μπορούμε να κάνουμε πολλά για να αποφύγουμε τέτοια σημαντική ζημιά όπως η έξοδος από το ευρώ, εμείς και ιδιαίτερα η ΕΚΤ, αλλά αν δεν συνεργαστούν, (οι Κύπριοι) απλώς θα ξεμείνουν από μετρητά και δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να αρχίσουν να τυπώνουν το δικό τους νόμισμα» δήλωσε ο αξιωματούχος.
Ο ανώτατος αξιωματούχος της ευρωζώνης είπε ότι η άλλη εναλλακτική στην προτεινόμενη εισφορά επί των καταθέσεων θα ήταν πολύ χειρότερη για τους καταθέτες, αφού θα εξανέμιζε το 30% με 40% όλων των καταθέσεων άνω των 100.000, ίσως και παραπάνω, ειδικά των καταθέσεων που βρίσκονται στις δύο μεγάλες κυπριακές τράπεζες, την Τράπεζα Κύπρου και την Cyprus Popular Bank.
«Είναι δύσκολο να πούμε ποιες θα είναι ακριβώς οι συνέπειες από μια εκκαθάριση των τραπεζών, αλλά η συντριπτική πλειονότητα των μη εγγυημένων καταθέσεων θα εξανεμιστεί», είπε ο αξιωματούχος.
«Δεν θέλουν να το περάσουν, διότι αποτελεί το διαπραγματευτικό τους εργαλείο. Πιστεύουν ότι με αυτό μπορούν να απειλούν της ευρωζώνη, αλλά το παρακάνουν», είπε ο αξιωματούχος.
Η εισφορά που προτάθηκε αρχικά από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης και το ΔΝΤ στο Eurogroup ήταν 6,75% στις καταθέσεις έως 100.000 ευρώ και 9,9% για ποσά άνω των 100.000.
Η Κύπρος, όπου πολλοί Ρώσοι εκατομμυριούχοι έχουν τοποθετήσει τα κεφάλαιά τους, απέρριψε την πρόταση για τέτοια εισφορά σε καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ, με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να την χαρακτηρίζει «άδικη, αντιεπαγγελματική και επικίνδυνη».
Μια λύση θα ήταν να περάσει από την κυπριακή βουλή η επιβολή εισφοράς 12-13% σε καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ, αλλά μηδενικού φόρου στις καταθέσεις κάτω του ποσού αυτού, είπε ο αξιωματούχος. Εάν μάλιστα κρατικοποιηθούν και τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας, τότε τα κεφάλαια που θα αντληθούν μάλλον αρκούν για να χρηματοδοτηθεί η διάσωση.
«Τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν μεγάλα αποθεματικά, έχουν ρευστότητα, άρα θα μπορούσε να γίνει μια εύλογη μετατροπή των μετρητών σε περιουσιακά στοιχεία στις ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες», είπε ο αξιωματούχος, επισημαίνοντας ότι η ίδια λύση εφαρμόστηκε στην Πορτογαλία και σε κάποιο βαθμό και στην Ιρλανδία.
Σε αδιέξοδο έχουν βρεθεί αυτή τη στιγμή οι όποιες προσπάθειες διάσωσης της Κύπρου, που τον περασμένο Ιούνιο ζήτησε έκτακτη βοήθεια από την ΕΕ μετά το πλήγμα που δέχτηκαν οι τράπεζές της από την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Η Κύπρος, αποκομμένη από τις αγορές, χρειάζεται κεφάλαια περίπου 17 δισ. ευρώ, αλλά η ευρωζώνη έχει δεχθεί να της δανείσει μόνο 10 δισ. ευρώ, θεωρώντας ότι το νησί δεν θα μπορέσει να ξεπληρώσει ποσό μεγαλύτερο του τελευταίου.
Τα τραπεζικά ιδρύματα της χώρας παραμένουν κλειστά από την Παρασκευή και δεν αναμένεται να ανοίξουν μέχρι την Τρίτη. Αν μέχρι τότε δεν υπάρξει συμφωνία, υπάρχει ο κίνδυνος μαζικών αναλήψεων κεφαλαίων από τις κυπριακές τράπεζες και κατ’ επέκταση κατάρρευσης της κυπριακής οικονομίας.
Τελεσίγραφο μέχρι την Δευτέρα έδωσε νωρίτερα την Πέμπτη η ΕΚΤ στην Κύπρο για να καταθέσει μια νέα πρόταση. Διαφορετικά προειδοποίησε ότι θα διακόψει την παροχή έκτακτης βοήθειας μέσω του μηχανισμού (ELA) στις τράπεζες της νήσου, τραβώντας ουσιαστικά έτσι το χαλί κάτω από τα πόδια τους.
Σε ανακοίνωση του Διοικητικού της Συμβουλίου ανακοινώνει τη διατήρηση της παροχής ρευστότητας προς τον κυπριακό χρηματοπιστωτικό τομέα έως τη Δευτέρα 25 Μαρτίου. Μετά την παρέλευση της ημερομηνίας αυτής, πιθανή επανένερξη του μηχανισμού θα είναι δυνατή ουσιαστικά μόνο κατόπιν Μνημονίου.
Στην ανακοίνωσή της η ΕΚΤ αναφέρει:
«Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποφάσισε να διατηρήσει το υφιστάμενο επίπεδο του μηχανισμού Εκτακτης Παροχής Ρευστότητας (ELA) έως την Δευτέρα 25ης Μαρτίου.
Κατόπιν αυτής, (επανέναρξη) του ΕLA μπορεί εξεταστεί εφόσον υπάρξει πρόγραμμα ΕΕ/Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο θα διασφαλίζει τη φερεγγυότητα των τραπεζών».
H απόφαση της EKT συνιστά ουσιαστικά την τελευταία ευκαιρία της Κύπρου να συμφωνήσει σε πρόγραμμα που θα φέρει τη σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ή να παραδοθεί στην χρηματοοικονομική κατάρρευση.
Ο ρόλος της ΕΚΤ είναι κομβικός, δεδομένου ότι εξασφαλίζει τη ροή κεφαλαίων από την κεντρική τράπεζα του νησιού προς τις εμπορικές.
Δεδομένου ότι τα κυπριακά ομόλογα, ήδη από τον Ιούνιο, και εξαιτίας της χαμηλής αξιολόγησής τους, δεν γίνονται δεκτά στην ΕΚΤ ώστε να ανατροφοδοτούν κατά την πάγια πρακτική τις τραπεζικές λειτουργίες, η Κυπριακή Κεντρική Τράπεζα εξασφαλίζει τη ρευστότητα προς το εγχώριο σύστημα, μέσω του μηχανισμού του ELA.
Οι κυπριακές τράπεζες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στον ELA για τη χρηματοδότησή τους.
Στα τέλη Ιανουαρίου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΚΤ, είχαν λάβει περίπου 9,1 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω του μηχανισμού αυτού.
Την ίδια στιγμή, είχαν λάβει μόνο 376 εκατομμύρια από την ΕΚΤ μέσω της κανονικής οδού χρηματοδότησης.
Την εκτίμηση πως πρέπει να βρεθεί άμεσα λύση στο πρόβλημα της Κύπρου, εξέφρασε ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας μετά τη συνάντηση, που είχε με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου.
«Πρέπει το πρόβλημα να λυθεί πάρα πολύ σύντομα. Δεν υπάρχει χρόνος» είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών και τόνισε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο πλευρό της Κυπριακής Δημοκρατίας, στηρίζοντας τις αποφάσεις της.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι ήδη είναι έτοιμο το σχέδιο σε περίπτωση που χρειαστεί να απορροφηθούν τα καταστήματα των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα.
Όσον αφορά την επίθεση που εξαπέλυσε προς το πρόσωπό του ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Αλέξης Τσίπρας, ο κ. Στουρνάρας δήλωσε πως έχει απαντήσει λεπτομερώς σε όλα κατά τη χθεσινή του παρουσία στη αρμόδια επιτροπή της Βουλής.
Στη δημιουργία του Επενδυτικού Ταμείου Αλληλεγγύης προχωρεί η κυπριακή κυβέρνηση ύστερα από ομόφωνη απόφαση που λήφθηκε σε συνάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας με τα πολιτικά κόμματα, δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης. Το ταμείο αυτό αναμένεται να συνεισφέρει στις προσπάθειες εξεύρεσης των 5,8 δισ. ευρώ που απαιτούνται προκειμένου να προχωρήσει η συμφωνία για την οικονομική στήριξη της Κύπρου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ύψους 10 δισ. ευρώ.