Ένας από τους λόγους που σε κάποιους από μας αρέσει να γράφομε είναι ότι είναι ευκολότερο να γράφομε αυτά που συνήθως διστάζομε να πούμε. Είναι τόσα πολλά πια αυτά που διστάζομε να πούμε, ιδίως τώρα που τόσες λέξεις έχουν γίνει αμφίσημες, ιδίως τώρα που οι πολιτικοί υιοθετούν και ενθαρρύνουν το «ήξεις-αφήξεις» ωσάν σύγχρονες παμπόνηρες Πυθίες που ξεφουρνίζουνε χρησμούς.
Θέλω να είμαι αληθινός, όσο πιο αληθινός γίνεται. Όλοι μας πρέπει να γινόμαστε αληθινοί τέτοιες ώρες. Μα πως αλήθεια να γίνω αληθινός αφού η αλήθεια σαν αγαθό είναι πια στα αζήτητα!
Προσπαθώντας να γράψω για την αλήθεια καταλήγω να γράφω για το αντίθετο της αλήθειας, την αναλήθεια την παντοδύναμη. Εδώ είμαστε λοιπόν και αγγίζουμε την πραγματικότητα. Η αναλήθεια κυριαρχεί καθαρά σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Είναι κανόνας πια και όλοι γνωρίζουν ότι οι πολιτικοί άνδρες λένε όχι αυτά που συμβαίνουν στ’ αλήθεια αλλά ακριβώς αυτά που βάσει των δημοσκοπήσεων ελπίζουν ότι θα λειτουργήσουν ευνοϊκά γι’ αυτούς, φέρνοντας τους πολίτες – ψηφοφόρους προς την δική τους όχθη. Στους πολίτες πάλι αρέσει (ω, πόσο τους αρέσει) να τους χαϊδεύουν τ’ αυτιά. Λέξη δεν πιστεύουν από τους λόγους των πολιτικών, απλά ψάχνουν να βρουν ποια σκοπιμότητα κρύβεται πίσω από κάθε -μεγαλόστομη συνήθως- ατάκα.
Μα είναι άραγε αυτό το φτηνό πράγμα η πολιτική; Θα περιμένω -με την αφέλεια ενός παιδιού- θα περιμένω μια απάντηση. Πολιτική στην κυριολεξία σημαίνει την «τέχνη που ασχολείται με τα της πόλεως» -μια ακόμη λέξη που χαρίσαμε στους ξένους και την χρησιμοποιούν αυτούσια (politics, politicians political κλπ.).
Ο αληθινά σημαντικός (για μένα) πολιτικός βρίσκεται (προς το παρόν) μόνο μέσα στα όνειρά μου:
Πως είναι; Ποιος είναι; Πέρασε σαν ζωντανό όνειρο από μπροστά μου: Ήταν ένας άνθρωπος μετρημένος που προτιμά να πράττει παρά να ομιλεί, που οι κεραίες του μπορούν να πιάσουν το σφυγμό του απλού λαού και ο λόγος του θα φτάνει συγκεκριμένος και καθαρός στ’ αυτιά μου. Δεν θα τον ένοιαζε αν θα γινόταν το «κακό παιδί» ή αν θα δυσαρεστούσε τους ισχυρούς της Ευρώπης ή τους ισχυρούς του κόσμου. Του έφτανε πως θα γινόταν ο Εθνικός Ηγέτης ενός σκληρά δοκιμασμένου -και συνάμα ταπεινωμένου λαού- που σίγουρα σαν λαός θα δεχόταν να δουλέψει σκληρά θυσιάζοντας αδιαμαρτύρητα σχεδόν τα πάντα με αντάλλαγμα μια αργή αλλά σταθερή πορεία προς τη ευημερία και την αξιοπρέπεια. Θα έβαζε τα πιο καλά μυαλά της χώρας να καταρτίσουν σχέδιο αναπτυξιακό που θα βγάλει τον κόσμο απ’ την ανεργία και τη χώρα απ’ την ύφεση.
– «Ζητάω πολλά;» άκουσα μια φωνή να λέει σαν την παλιά διαφήμιση. Φαίνεται πως πράγματι ζητάω πολλά. Διότι οι Εθνικοί Ηγέτες αργούν πολύ να φανούν -αν θα φανούν ποτέ τους στον καιρό μας.
– Τι είναι ο κόσμος; Γέροντα σοφέ, απάντησέ μου εσύ με δυο λόγια στο μέγα φιλοσοφικό ερώτημα που μ’ απασχολεί: Τι είναι ο κόσμος;
– Ο κόσμος είναι ένα τεράστιο κόκκινο μήλο, απάντησε ο γέροντας, από το οποίο o καθένας προσπαθεί να αρπάξει την πιο μεγάλη, την -όσο γίνεται πιο μεγάλη- δαγκωνιά. Το αποτέλεσμα είναι συχνά να δαγκώνουμε ο ένας τον άλλο!
Υπάρχει και η άλλη εκδοχή: Ο κόσμος είναι ένα τεράστιο κόκκινο μήλο, όμως φαίνεται πως αυτό το μήλο από μέσα είναι σάπιο, γεμάτο σκουλήκια, γεμάτο σκώληκες παντοδύναμους που λέει κι ο Εμπειρίκος.
Ένα σάπιο μήλο είναι όλα λοιπόν; Υπερβολές, υπερβολές, λέω στον εαυτό μου! Αλλά τότε πάλι, η δυσάρεστη οσμή που αναδύεται κάθε τόσο απ’ τις γωνιές του κόσμου, πως εξηγείται;
* Ο Μανόλης Καλλέργης είναι γιατρός