Ο Θουκυδίδης, δια του στόματος του Περικλή στον Επιτάφιό του, τον ύμνο στην Αθηναϊκή Δημοκρατία, εξαίροντας τη σημασία της πράξης και κατ’ επέκταση της συνείδησης που ενεργεί σε αντίθεση με τους άδειους λόγους, επισημαίνει: «Ανδρών αγαθών έργω γενομένων έργω και δηλούσθαι τας τιμάς» (:Οι τιμές προς τους ανθρώπους που αναδείχθηκαν ανδρείοι με έργα, πρέπει να εκδηλώνονται με έργα. Θουκ. Περικλέους Επιτάφιος, Κεφ. 35,1). Προηγουμένως έχει προσδιορίσει τον τρόπο απονομής των τιμών αυτών με το επίρρημα «δημοσία» (Κεφ. 34,1), δηλαδή με δημόσια δαπάνη και δημόσια συμμετοχή και τελετή.
Στα παραπάνω – τηρουμένων των αναλογιών – παραπέμπει συνειρμικά η ανακαίνιση του τάφου του Ρεθεμνιώτη – και Ατσιπουλιανού εκ μητρός – λογοτέχνη και κοινωνικού αγωνιστή Γιάννη Μάρκου Δαλέντζα (1912-1974) στο κοιμητήριο του Ατσιποπούλου. Ενός τάφου, που τώρα και δεκαετίες «διατηρείται» στο κοιμητήριο του ηρωικού χωριού μη αναγνωρίσιμος – κατά τον επιεικέστερο χαρακτηρισμό -, παρά τις επαναλαμβανόμενες επί δεκαετίες «οχλήσεις» προς τους αρμόδιους θεσμικούς φορείς και τις όποιες υποσχέσεις τους, που παρέμειναν σε επίπεδο λόγων, προφανώς λόγω διαφορετικών κριτηρίων στη διαβάθμιση των προτεραιοτήτων.
Πάνω που το «δημοσία» φάνταζε όνειρο απατηλό, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ατσιποπούλου «Ο Άγιος Ελευθέριος» σαν «από μηχανής Θεός» έδωσε τη δίκαια και πρέπουσα λύση, αναλαμβάνοντας τη διαδικασία και τα έξοδα της ανακαίνισης του Τάφου με τα κατάλληλα μάρμαρα αλλά και την «επαναφορά» των ολοσχερώς εξαφανισμένων στοιχείων ταυτότητας και ιδιότητας του «ενοίκου» του αλλά και των ποιητικών αφιερωματικών κειμένων στις δύο όψεις την κάθετης επιτύμβιας στήλης. (Πρόσθια όψη: Ποιητική αφιέρωση της Σοφίας Μαυροειδή Παπαδάκη στο Γ. Δαλέντζα – Οπίσθια όψη: Ελεγεία του Γ. Δαλέντζα στη μητέρα του Όλγα Δαλέντζα το γένος Χλαμπουτάκη).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η επαναφορά των γραμματικών στοιχείων υλοποιήθηκε χάρη στην υπομονή, το φιλότιμο, την ανιδιοτέλεια αλλά και το επιδέξιο χέρι του Ατσιπουλιανού Δημητρακάκη Κωνσταντίνου, ταξίαρχου ε.α. και ερασιτέχνη ζωγράφου – ιδιαίτερα αγιογράφου.
Αναμφισβήτητα το όλο έργο της αποκατάστασης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πεπραγμένα του – ούτως ή άλλως – δραστήριου Πολιτιστικού Συλλόγου Ατσιποπούλου, που απαρτίζουν τα εξής πρόσωπα: Σπιθουράκης Μιχαήλ (Πρόεδρος), Ροδινός Γεώργιος (Αντιπρόεδρος), Αγγελιδάκη-Πετσαγγουράκη Δέσποινα (Γραμματέας), Παπαλεξάκης Ελευθέριος (Ταμίας) και: Γιαννούλης Ιωάννης, Δαλέντζας Μιχαήλ, Δημητρακάκης Μιχαήλ, Λιονή – Χαλικάκη Ειρήνη και Λιονή Παγώνα (μέλη). Και αυτό, γιατί πρόκειται για έργο που αναδεικνύει το πολιτιστικό πρόσωπο του Ατσιποπούλου αλλά και τη λεβεντιά της Ατσιπουλιανής Ψυχής που τόσο ύμνησε με τη γραφίδα του ο Γιάννης Δαλέντζας, ένας Άνθρωπος που με τον αγνό οραματισμό προφήτη βιβλικού υψώθηκε στα μέτρα ανθρώπου – φωτοδότη, όπως τον θέλει ο Πλάτωνας στο «Mύθο του Σπηλαίου» και όπως τον ενσάρκωσε ο «ενοχλητικός» Σωκράτης με την καλοπροαίρετη κοινωνική κριτική του.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ατσιποπούλου, βάζοντας με ευρύτητα πνεύματος τη σφραγίδα του στο τόσο τιμητικό για τον τόπο ταφικό αυτό μνημείο, επισφράγισε το ρόλο του ως δημιουργικού συλλόγου που ξέρει να εκτιμά και να τιμά, αλλά και να τιμάται τιμώντας το αξιότιμο!
Σημείωση: Στη φωτογραφία, το ταφικό μνημείο του Γ. Δαλέντζα μετά την πρόσφατη αποκατάσταση. Αποφεύχθηκε η φωτογραφική αντιπαραβολή προς τη προηγούμενη κατάστασή του, η οποία παραδίδεται στη λήθη.