Νέα δεδομένα για την αγορά ακινήτων επέφερε η πανδημία του κορονοϊού σε τοπικό επίπεδο καθώς μετά από έναν χρόνο lockdown, όπου σε ισχύ ήταν αυστηρά περιοριστικά μέτρα κυρίως μετακίνησης, η εικόνα στην πόλη του Ρεθύμνου άλλαξε μεν χωρίς όμως η συνολική εικόνα για τον κλάδο να χαρακτηρίζεται αρνητική από τους κτηματομεσίτες.
Οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν δημιούργησαν ένα νέο σκηνικό, καθώς εκατοντάδες σπίτια που μέχρι πρότινος νοίκιαζαν φοιτητές άδειασαν, ενώ η σημαντική συρρίκνωση της περσινής σεζόν και η περιορισμένη τουριστική κίνηση επέφερε βαρύ πλήγμα και στις βραχυχρόνια μισθώσεις.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα έναν χρόνο μετά τα διαθέσιμα προς μίσθωση μικρά σπίτια, γκαρσονιέρες και δυάρια να έχουν αυξηθεί σημαντικά ενώ και οι τιμές τους «διορθώθηκαν», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι κτηματομεσίτες, καθώς καταγράφουν μικρή πτώση ως συνέπεια της περιορισμένης ζήτησης. Παράλληλα οι ιδιοκτήτες μικρών ακινήτων προτιμούν πλέον τη μακροχρόνια μίσθωση τους πάρα τη βραχυχρόνια για λόγους σιγουριάς και ασφάλειας με δεδομένο ότι η πανδημία είναι σε εξέλιξη και η σεζόν θα κριθεί σε κρατήσεις της τελευταίας στιγμής με ευέλικτη την πολιτική ακυρώσεων.
Σε ό,τι αφορά τις αγοραπωλησίες οι τιμές παραμένουν σταθερές και σε κάποιες περιπτώσεις καταγράφουν αύξηση. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί, καθώς αρκετοί ιδιοκτήτες που αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα λόγω της πανδημίας αποφάσισαν να πουλήσουν το ακίνητό τους προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να ρεφάρουν. Γι’ αυτό και όπως παρατηρούν οι μεσίτες αρκετά ακίνητα, παρά την παλαιότητά τους, διατίθενται σε υψηλές τιμές.
Αναφορικά με τις αγορές εξοχικών κατοικιών από τουρίστες το τοπίο άρχισε να αλλάζει το 2020, ως αποτέλεσμα των αυστηρών περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις σε μία προσπάθεια να κερδίσει η χώρα τη μάχη κατά του κορονοϊού με τους ξένους επενδυτές να αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα στο να επισκεφτούν τη χώρα μας για να προβούν σε αγορές διαφόρων κατηγοριών ακινήτων. Το 2020 κυριάρχησε το αίσθημα αβεβαιότητας και εν συνεχεία το «πάγωμα» σημαντικού ποσοστού των επενδυτικών σχεδίων εν αναμονή της ομαλοποίησης της κατάστασης τόσο στην ελληνική όσο και στην παγκόσμια οικονομία. Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι παράγοντες της αγοράς, ενδιαφέρον υπάρχει και φέτος για αγορά και ήδη αρκετοί ξένοι κοιτάζουν ακίνητα από το ιντερνέτ αναμένοντας να ανοίξει ο τουρισμός για να έρθουν από κοντά να τα δουν για να αποφασίσουν την τελική αγορά.
Την ίδια στιγμή, αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός πως μετά από μια δεκαετία στασιμότητας πλέον φαίνεται πως ετοιμάζονται οι μηχανές για ανοικοδόμηση νέων κατοικιών στην πόλη του Ρεθύμνου.
Επομένως, παρά τις έντονες πιέσεις που δημιούργησε η πανδημία στην οικονομία και σε τομείς όπως ο τουρισμός, η αναψυχή, η εστίαση, η αγορά των ακινήτων δείχνει σημάδια ανθεκτικότητας.
Σε γενικές γραμμές οι κτηματομεσίτες εκτιμούν ότι η αγορά ακίνητων άντεξε εν μέσω της πρωτόγνωρης υγειονομικής – οικονομικής κρίσης και θεωρούν ότι με την επιστροφή στην κανονικότητα τόσο ο αριθμός των αγοραπωλησιών όσο και οι τιμές των ακινήτων θα ακολουθήσουν ανοδική τάση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος παρατηρήθηκε αύξηση 4,2% στις τιμές των ακινήτων το 2020, μετά από αύξηση 7,9% που καταγράφηκε το 2019.
Αναλυτικά,
Νέα δεδομένα στην αγορά ακινήτων στο Ρέθυμνο έφερε η πανδημία
Αύξηση της διαθεσιμότητας και «διόρθωση» των τιμών στα μικρά κυρίως ακίνητα με ορατή τη στροφή στις μακροχρόνιες μισθώσεις είναι τα βασικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν το νέο σκηνικό στην αγορά ακινήτων, όπως αυτό διαμορφώθηκε τη χρονιά της πανδημίας στο Ρέθυμνο. Παρά τις έντονες πιέσεις που δημιούργησε η πανδημία στην οικονομία και σε τομείς όπως ο τουρισμός, η αναψυχή, η εστίαση, η αγορά των ακινήτων δείχνει σημάδια ανθεκτικότητας.
Η απουσία των φοιτητών από την πόλη λόγω της υποχρέωσης της τηλεκπαίδευσης είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες φοιτητές να ξενοικιάσουν και να επιστρέψουν στο τόπο κατοικίας τους, αφού τα έξοδα ήταν υψηλά. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την κακή περσινή τουριστική περίοδο που περιόρισε στο ελάχιστο τις αφίξεις επισκεπτών αλλά και εργαζομένων σε συναφή επαγγέλματα από άλλες περιοχές της χώρας που διέμεναν στο Ρέθυμνο για σεζόν είχε ως αποτέλεσμα πολλά σπίτια, κυρίως γκαρσονιέρες και δυάρια να αδειάσουν. Το 2020 επίσης καταγράφηκε σημαντική πτώση των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα ακίνητα που μέχρι πρότινος δεν υπήρχαν ή ήταν απλησίαστα λόγω του υψηλού κόστους σήμερα να είναι διαθέσιμα και μάλιστα σε λίγο χαμηλότερες τιμές.
Ειδικότερα, σημαντικός αριθμός ακινήτων στην πόλη του Ρεθύμνου, που τα τελευταία χρόνια διατίθεντο προς μίσθωση σε τουρίστες μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, πλέον προσφέρεται προς ενοικίαση με νέους όρους, σε μια προσπάθεια των ιδιοκτητών τους να περιορίσουν τις απώλειές τους από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις της περυσινή χρονιάς, οι οποίες σε μεγάλο ποσοστό ακυρώθηκαν.
Με δεδομένο το θολό τοπίο για τη νέα τουριστική περίοδο, αλλά κυρίως εξαιτίας του γεγονότος ότι αυτή θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, αρκετοί ιδιοκτήτες προτιμούν τη μακροχρόνια μίσθωση για περισσότερη σιγουριά και ασφάλεια για τα μισθώματα.
Σε ό,τι αφορά τις αγοραπωλησίες οι τιμές παραμένουν σταθερές και σε κάποιες περιπτώσεις καταγράφουν αύξηση. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί, καθώς αρκετοί ιδιοκτήτες που αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα λόγω της πανδημίας αποφάσισαν να πουλήσουν το ακίνητό τους προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να ρεφάρουν. Για αυτό και όπως παρατηρούν οι μεσίτες αρκετά ακίνητα, παρά την παλαιότητά τους διατίθενται σε υψηλές τιμές.
Την ίδια στιγμή, αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός πως μετά από μια δεκαετία στασιμότητας πλέον φαίνεται πως ετοιμάζονται οι μηχανές για ανοικοδόμηση νέων κατοικιών.
Σε γενικές γραμμές πάντως οι κτηματομεσίτες εκτιμούν ότι η αγορά ακίνητων άντεξε εν μέσω της πρωτόγνωρης υγειονομικής – οικονομικής κρίσης και θεωρούν ότι με την επιστροφή στην κανονικότητα τόσο ο αριθμός των αγοραπωλησιών όσο και οι τιμές των ακινήτων θα ακολουθήσουν ανοδική τάση.
Σημαντική η αύξηση των διαθέσιμων για μίσθωση μικρών διαμερισμάτων
Σε ό,τι αφορά τα προς μίσθωση ακίνητα αυτά είναι κατά κύριο λόγο μικρά. Σύμφωνα μάλιστα με τον κτηματομεσίτη, Αντώνη Πάγκαλο, τα διαθέσιμα προς μίσθωση ακίνητα – γκαρσονιέρες και δυάρια -έως και 60 τ.μ. είναι κατά 40% περισσότερα σε σύγκριση με το 2019. «Οι φοιτητές ξενοίκιασαν, με αποτέλεσμα πάρα πολλά σπίτια να αδειάσουν, την ίδια στιγμή που λόγω της πανδημίας κορονοϊού η τουριστική κίνηση περιορίστηκε στο ελάχιστο, το ενδιαφέρον από επισκέπτες είναι μικρό και η προσφορά υπερισχύει της ζήτησης. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι το 30-35% των ιδιοκτητών έχει στραφεί στην μακροχρόνια μίσθωση προκειμένου να εξασφαλίσουν τα μισθώματά τους με δεδομένη την αβεβαιότητα που επικρατεί στον τουριστικό κλάδο. Βέβαια αυτό δεν ισχύει για τα διαμερίσματα που βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές, τα οποία συνεχίζουν να μισθώνονται σε τουρίστες» ανέφερε.
«Η σεζόν έχει συρρικνωθεί σημαντικά και έτσι πολλοί ιδιοκτήτες στρέφονται στην μακροχρόνια μίσθωση. Είχαν επενδύσει τα προηγούμενα χρόνια στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ωστόσο τα δεδομένα άλλαξαν και είναι πιο συμφέρουσα η λύση της μακροχρόνιας μίσθωσης. Αυτό είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται και στην πόλη μας. Άλλωστε όταν υπάρχει υπερπροσφορά η εξέλιξη συνήθως δεν είναι καλή» τόνισε από την πλευρά του ο κτηματομεσίτης, Νίκος Κασσωτάκης.
Ο Ανδρέας Ανδρουλιαδκης από την πλευρά του ανέφερε: «Δυστυχώς το κομμάτι των μισθώσεων των μικρών διαμερισμάτων έχει «παγώσει», καθώς η πόλη μας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους φοιτητές. Έχουν δείξει ενδιαφέρον φοιτητές για την επόμενη χρονιά, ήδη από τώρα, καθώς το Ρέθυμνο έχει μια φήμη ότι τα σπίτια είναι δυσεύρετα. Από την άλλη, επειδή το άνοιγμα του τουρισμού γίνεται με δειλά βήματα, δεν υπάρχει ενδιαφέρον από εργαζόμενους σε ξενοδοχεία και σε καταστήματα εστίασης από άλλες περιοχές που άλλα χρόνια έψαχναν σπίτι στην πόλη μας. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα σε μικρά διαμερίσματα και μάλιστα θα έλεγα ότι υπάρχει και μια μικρή διόρθωση των τιμών. Είναι μια καλή ευκαιρία για να βρει κανείς ένα σπίτι στην τιμή που το θέλει. Το φθινόπωρο, όταν οι φοιτητές ξενοίκιασαν τα σπίτια, οι ιδιοκτήτες των ακίνητων αναζητούσαν μακροχρόνιες μισθώσεις, όμως, πλέον αρκετοί επενδύουν στον τουρισμό, δηλαδή στις βραχυχρόνια μισθώσεις ή ποντάρουν στην επιστροφή των φοιτητών».
Ενδιαφέρον για νέες οικοδομές
Ενδιαφέρον πάντως φαίνεται να υπάρχει μετά από δέκα και πλέον χρόνια για την ανέγερση νέων οικοδομών, όπως ανάφερε ο κ. Ανδρουλιδάκης, που εκτιμά ότι σταδιακά η αγορά ακινήτων θα μπορέσει να βρει τους βηματισμούς της και αν ανακάμψει: «Η αγορά προσπαθεί να βρει το χαμένο βηματισμό της. Αυτό γίνεται δειλά δειλά. Υπάρχει ένα ενδιαφέρον και από αγοραστές και από κατασκευαστές. Από την πληροφόρηση που έχω θα αρχίσει να ανεβαίνει το κόστος των νεόδμητων διαμερισμάτων λόγω της υψηλής ποιότητας κατασκευής τους. Επίσης ας μην ξεχνάμε ότι εδώ και μια δεκαετία δεν υπάρχουν νεόδμητα διαμερίσματα. Βέβαια δεν έχουν ακόμα ξεκινήσει την κατασκευή, αλλά βρίσκονται στα χαρτιά και αφορούν στην ευρύτερη περιοχή του Μασταμπά. Το κλίμα είναι καλό. Η αγορά των ακινήτων κράτα και προσδοκά το άνοιγμα του τουρισμού και την επιστροφή των φοιτητών» είπε.
Από την πλευρά του ο Αντώνης Πάγκαλος τόνισε: «Η αγορά ακινήτων παραμένει «παγωμένη». Τα προς πώληση ακίνητα είναι κατά κύριο λόγω παλιά και οι τιμές τους παραμένουν σταθερά υψηλές. Δηλαδή υπάρχουν ακίνητα 25ετιας που πωλούν 1.700 ευρώ το τ.μ. Βέβαια δεν υπάρχει και ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τέτοιου είδους ακίνητα. Ευελπιστούμε ωστόσο να αλλάξουν τα πράγματα».
Στάση αναμονής για τους ξένους επενδυτές
Το τοπίο άρχισε να αλλάζει το 2020, ως αποτέλεσμα των αυστηρών περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις σε μία προσπάθεια να κερδίσει η χώρα τη μάχη κατά του κορονοϊου με τους ξένους επενδυτές να αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα στο να επισκεφτούν τη χώρα μας για να προβούν σε αγορές διαφόρων κατηγοριών ακινήτων. Το 2020 κυριάρχησε το αίσθημα αβεβαιότητας και εν συνεχεία το «πάγωμα» σημαντικού ποσοστού των επενδυτικών σχεδίων εν αναμονή της ομαλοποίησης της κατάστασης τόσο στην ελληνική όσο και στην παγκόσμια οικονομία.
Χαρακτηριστικά ο κτηματομεσίτης Νίκος Κασσωτάκης, ανέφερε: «Υπάρχει ένα ενδιαφέρον και ήδη έχουν γίνει κάποιες επαφές με ξένους που είδαν τα ακίνητα από φωτογραφίες και βίντεο. Περιμένουμε τώρα να ανοίξουν τα σύνορα και να έρθουν για να τα δουν από κοντά και να προχωρήσουν οι αγοραπωλησίες. Το ενδιαφέρον προέρχεται κυρίως από τουρίστες από το Βέλγιο, την Γαλλία, την Ολλανδία, τη Γερμανία και από κάποιους Σκανδιναβούς. Οι τιμές των εξοχικών κατοικιών τόσο νότια όσο και βόρεια του Ρεθύμνου είναι λίγο χαμηλότερες σε σχέση με την προ κορονοϊού εποχή. Άλλωστε όλη η μεσαία τάξη στην Ευρώπη έχει υποστεί ζημιά εξαιτίας της πανδημίας, οπότε είναι λογικό να υπάρξει μια υποχώρηση των τιμών, όχι όμως σε μεγάλο βαθμό. Η αγορά ακινήτων από ξένους έχει προοπτικές και αν όλα πάνε καλά με την πανδημία πιστεύω θα έχουμε θετικά αποτελέσματα. Πιστεύω ότι αν ξεπεραστεί αυτός ο εφιάλτης τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Ειδικά στην Κρήτη που προσφέρει ένα προϊόν που σε συνδυασμό με τον ήλιο και τη θάλασσα αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα ακόμα και εν μέσω κορονοϊού».
