Έχουμε επισημάνει πολλές φορές από τη θέση αυτή ότι το δυσκολότερο στην αποδοχή και εφαρμογή του είναι κάθε φορά το αυτονόητο. Καθηλωμένοι σε νοοτροπίες, ταμπού, ιδεοληψίες και βολεμένοι στον ωχαδερφισμό και στον κάθε φορά εξωτερικό «εχθρό» και τις συνωμοσιολογικές ερμηνείες, αρνούμαστε να αντιληφθούμε την πραγματικότητα. Πόσο μάλλον να την αντιμετωπίσουμε πρακτικά. Ακόμα και η λέξη «μεταρρύθμιση» προκαλεί κύματα αντιδράσεων.
Για κάποιους η ζωή προχωράει με ένα «αυτόματο πιλότο» σε μια πορεία που κάποτε χαράχτηκε και που ως «ιερό βιβλίο» θα πρέπει να ακολουθείται πιστά ακόμα και αν γύρω μας έχουν έρθει τα πάνω κάτω!
Κι όμως αυτό που πολλές φορές φαντάζει πολύπλοκο και δύσκολο στην εφαρμογή του μπορεί αν εφαρμοστεί σωστά να αποδειχθεί πιο αποτελεσματικό.
Καταγράφουμε αυτές τις σκέψεις, γιατί θέλουμε να σταθούμε στη φοροδιαφυγή, στην είσπραξη αλλά ταυτόχρονα στην παρακράτηση του ΦΠΑ από μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων…
Θυμάμαι ένα περιστατικό λίγες ημέρες πριν… Γνωστό μου πρόσωπο ηλικίας περίπου τριάντα πέντε ετών να συζητά με λογιστή, για να πληροφορηθεί τη διαδικασία που απαιτείται, προκειμένου να έρθει στην κατοχή του οικία που κληρονόμησε από συγγενικό του πρόσωπο και την οποία ήθελε να πωλήσει γιατί είχε ανάγκη τα χρήματα… Ο λογιστής του εξήγησε ότι θα πρέπει να κάνει αποδοχή κληρονομιάς και γενικά για την όλη διαδικασία καλό θα ήταν να τον επισκεφτεί στο γραφείο του με τα αντίγραφα των φορολογικών του δηλώσεων (δηλαδή τα φορολογικά του στοιχεία) και εκείνος από κοντά θα του εξηγούσε πώς θα κινηθεί στη συνέχεια… Και τότε πληροφορηθήκαμε όλοι οι παρόντες ότι ο κληρονόμος της οικίας δεν είχε καταθέσει ποτέ μέχρι τώρα φορολογική δήλωση! Τα σχόλια δικά σας…
Περιστατικό δεύτερο: ιδιοκτήτης πολυσύχναστου μπαρ «ανεμίζει» το εκκαθαριστικό της ΔΟΥ που τον καλεί να πληρώσει το «αστρονομικό» ποσό των 148 ευρώ! Η ώρα είναι εννέα το βράδυ και στο τραπέζι μας η απόδειξη φανερώνει ότι από το πρωί έχουν εκδοθεί μόλις επτά αποδείξεις από την ταμειακή μηχανή της επιχείρησης! Την ίδια περίοδο ως μισθωτός του δημοσίου (χωρίς άλλα εισοδήματα, χωρίς Ι.Χ. και σπίτι) είχα φορολογηθεί με το τριπλάσιο ποσό! Τα σχόλια και πάλι δικά σας…
Τι δείχνουν τα παραπάνω περιστατικά; Μεταξύ άλλων ότι η φοροδιαφυγή είναι ζήτημα πάνω από όλα νοοτροπίας και φυσικά αποτέλεσμα του μεγάλου ελλείμματος φορολογικής συνείδησης πέρα από την χρόνια αδυναμία των κρατικών υπηρεσιών να ελέγξουν αυτά τα φαινόμενα. Είναι για πολλούς βλέπετε «μαγκιά» να κλέβουν το δημόσιο ταμείο με το «επιχείρημα» ότι το ίδιο κάνει το κράτος στους πολίτες και ότι δεν είναι ανταποδοτικά τα ποσά που καταβάλουμε με τη μορφή φόρων.
Ευθύνες έχει σίγουρα η εκάστοτε πολιτική ηγεσία (η εκάστοτε κυβέρνηση) χωρίς αυτό να αποτελεί άλλοθι για τα φορολογικά αμαρτήματα των πολιτών.
Κι εδώ φτάνουμε τώρα στην πρακτική αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων… Το περιουσιολόγιο (σε συνδυασμό με ένα ουσιαστικό «πόθεν- έσχες») θα μπορούσε να φανερώσει την οικονομική κατάσταση του κάθε πολίτη και να οδηγήσει σε ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα.
Σε άμεση εφαρμογή θα έπρεπε να τεθεί η υποχρεωτική χρήση πιστωτικών- χρεωστικών καρτών από πολίτες που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους. Καμία συναλλαγή άνω των 50 -λ.χ.-ευρώ (γιατί όχι και από το πρώτο ευρώ…) δεν θα επιτρεπόταν να πραγματοποιηθεί με μετρητά ενώ η κάρτα θα ήταν συνδεδεμένη on Line (όπως και οι ταμειακές μηχανές) με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Έτσι ο ΦΠΑ θα αποδιδόταν σε πραγματικό χρόνο στα κρατικά ταμεία. Το «κλειδί» λοιπόν δεν βρίσκεται μόνο στην περικοπή κρατικών δαπανών και σίγουρα δεν αποτελεί λύση η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ και γενικά η υπερφορολόγηση… Πρακτικά και ταυτόχρονα αποτελεσματικά μέτρα απαιτούνται, προκειμένου να υπάρξει εξορθολογισμός στον τρόπο λειτουργίας της οικονομίας…
Μακροπρόθεσμα η φορολογική συνείδηση μπορεί να καλλιεργηθεί. Έδωσε ο ρόλος του εκπαιδευτικού συστήματος μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός. Αυτό σημαίνει ότι τα αναλυτικά εκπαιδευτικά προγράμματα θα μπορούσαν να εμπλουτιστούν με το κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό, ώστε οι μαθητές με το πέρασμα του χρόνου να απαλλαγούν από τις φαύλες αντιλήψεις και νοοτροπίες της παλαιότερης γενιάς…
Η ρήση του Γιάννη Μακρυγιάννη μπορεί να δείξει το δρόμο τόσο στο πολιτικό μας προσωπικό όσο και στους πολίτες: «Είμαστε εις το «Εμείς» κι όχι εις το «Εγώ». Και εις το εξής να μάθομεν γνώση, αν θέλομεν να φκιάσομεν χωριόν, να ζήσομεν όλοι μαζί».
E-Mail: pgiannoulakis@yahoo.gr
Twitter:@pgiannoulakis